Morgunblaðið - 15.06.1974, Síða 26
26
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 15. JUNÍ 1974
Jón Pétur Jóns-
son frá Drangsnesi
Fæddur 21.8 1895
Dáinn 23.3 1974.
Þeim fækkar sífellt mönnun-
um, sem settu sinn manndóms-
svip á lífið 1 Kaldrananeshreppi
og stóðu þar í fylkingarbrjósti
iðju og athafna um og fyrir miðja
þá öld er vér nú lifum. Einn þess-
ara manna, Jón Pétur Jónsson frá
Drangsnesi, andaðist hér í
Reykjavík 23. marz s.l. Jón var
fæddur heima á Drangsnesi 21.
ágúst 1895, sonur hjónanna önnu
Arnadóttur og Jóns Jónssonar
bónda og kennara. Þau voru vel-
metin heiðurshjón og heimili
þeirra griðarstaður glaðra og
ánægjulegra lffshátta. Jón var
söngmaður ágætur og unni þeirri
list. Minnist ég þess að þar heyrði
ég, barn, 1 fyrsta skipti leikið á
orgel. Börn þeirra hjóna voru
fjögur, tvær dætur og tveir synir.
Öll fóru þau að heiman og leituðu
staðfestu fjarri átthögunum, önn-
ur en Jón Pétur. Hann kvæntist
árið 1924, Magndísi Aradóttur,
glæsilegri konu. Foreldrar henn-
ar voru Guðrún Ölafsdóttir og Ari
Magnússon. Hann var mikill og
vel þekktur sjósóknari við Stein-
grímsfjörð.
Þau Magndls og Jón hófu bú-
skap á Drangsnesi og stóðu heim-
ili þeirra þar með miklum
myndarbrag hátt á fjórða áratug.
Drangsnes er lítill jörð, og ekki
kostamikil. En þaðan er skammt
að sækja á fengsæl fiskimið. Það
hlaut því fyrst og fremst að verða
verkefni unga bóndans á Drangs-
nesi, að hagnýta möguleika til sjó-
sóknar, enda má segja, að ævi-
starf Jóns Péturs hafi verið bund-
ið þeim atvinnuvegi frá þvf hann
fyrst taldist fær um að geta setið
undir ár eða rennt færi, allt til
leiðarloka, því þótt hann væri bú-
settur I Reykjavík hátt á annan
áratug og hefði þar verzlunar-
rekstur, átti hann mikil ftök
heima á Drangsnesi og hafði þar
fiskverzlun.
Jón Pétur unni Drangsnesi og
sótti fast að gera þann stað að
miðstöð útgerðar og fiskverkunar
við Steingrímsfjörð. Til þess að
svo gæti orðið þurfti hann oft
hart að sér að leggja, því frá nátt-
úrunnar hendi hafði staðurinn
upp á fremur erfið skilyrði að
bjóða.
Á kreppuárunum 1930—1940
var fyrir marga þungt andófið og
bjargræðisbaráttan hörð. Þrátt
fyrir það óx Drangsnesþorp, og
töldust þar á tfmabili 150—200
fbúar. Öhætt er að fullyrða, að
Jón Pétur átti stærstan hlut að
því, að þar sköpuðust þau skilyrði
til fiskveiða, sem gerði fólki kleift
að setjast að. Eflaust mun hann
þó orðið að sjá ýmsum málum á
annan veg skipað en hann f upp-
hafi .ildi ogtil stofnaði.
Hvar sem Jón kom nærri opin-
berum málum heima í héraði
vann hann drengilega og heils
hugar, og aldrei lét hann neitt
tækifæri ónotað, ef hann sá mögu
leika til að vinna Drangsnesi og
fólkinu, sem þar var búsett, eitt-
hvert gagn. Ég hygg því að það sé
ekki ofmælt, að Drangsneshjónin,
Magndfs Aradóttir og Jón Pétur
Jónsson, hafi fórnað byggðinni á
norðurströnd Steingrímsfjarðar
mestu starfsþreki sinnar mann-
dómsævi.
En þótt Jón Rétur væri mikill
athafnamaður og hefði fáar tóm-
stundir utan þeirrar iðju, sem við
kom brauðstriti hins daglega lífs,
gætti hann vel þeirrar arfleifðar,
sem samefin var eðlisþætti hans,
og var þar sterkur þráður. Hann
hafði yndi af söng og lék á orgel
af sérstæðri og fáaðri smekkvísi
þessarar sönghæfni naut byggðin
hans. Hann æfði kirkjusöng og
karlakór, en það er ekki auðvelt
að halda uppi slíkri starfsemi í
strjálbýlli útskagasveit. Eigi það
vel að takast þarf tvennt til að
koma: Annars vegar fólk, sem
hefur áhuga á starfseminni, hins
vegar forystumaður, sem þetta
fólk fylgir fúslega og er því
öruggur leiðbeinandi.
Þegar ég, ungur að árum og
reynslulaus, hóf kennslu feril
minn, hafði ég um tíma aðsetur á
heimili Drangsneshjónanna,
Magndisar og Jóns Péturs. Þar
var gott að vera. Ég er þess full-
viss, að margt skorti á, að ég væri
þá fullkomlega vaxinn starfi
Afmælis- og
minningar-
greinar
ATHYGLI skal vakin á því,
að afmælis- og minningar-
greinar verða að berast
blaðinu fyrr en áður var.
Þannig verður grein, sem
birtast á í miðvikudagsblaði,
að berast f sfðasta lagi fyrir
hádegi á mánudag, og hlið-
stætt með greinar aðra daga.
— Greinarnar verða að vera
vélritaðar með góðu línu-
bili.
t
Móðir okkar,
MAGNÚSÍNA
JÓHANNSDÓTTIR,
frá Siglufirði,
lést 13. þ.m.
Dætur.
t
Innilegt þakklæti fyrir auðsýnda
samúð og vináttu vegna fráfalls
ELÍSABETAR
SAWIÚELSDÓTTUR,
Túngötu 5, ísafirði.
Einar Gunnlaugsson,
börn, tengdabörn og
barnabörn.
Faðir okkar, t
HANS JÓNSSON,
lézt á Hrafnistu 11. þ.m Jarðsett verður frá Fossvogskirkju miðviku-
daginn 1 9. júnl kl. 3 e.h
Börnin.
t
Móðir mín og tengdamóðir,
MARTA ARNÓRSDÓTTIR
frá Hesti, Borgarfirði,
andaðist í Borgarspitalanum þann 1 3. júní.
Guðrún Arnórs,
Sigurjón Vilhjálmsson.
t
Eiginmaður minn,
FRIÐRIKA. JÓNSSON,
útvarpsvirkjameistari,
Garðastræti 11,
lézt í Noregi fimmtudaginn 1 3. júní
Fyrir mína hönd, barna og tengdabarna,
Guðrún Ögmundsdóttir.
t
Þökkum innilega samúð og vinarhug við andlát og jarðarför eigin-
manns míns, föður, tengdaföður og afa,
KRISTJÁNS SIGURGEIRSSONAR
bilstjóra
frá Hömluholtum,
Hátúni 10.
Ásta Skúladóttir,
Lovfsa Kristjánsdóttir, Mímir Arnórsson,
Kristján Mimisson.
t
Þökkum hjartanlega alla ástúð og umhyggju okkur sýnda við andlát og
útför,
VALDIMARS H. DANÍELSSONAR
bónda, Kollafossi.
Biðjum guð að blessa ykkur öll.
Guðbjörg Sigurlaug Gunnlaugsdóttir,
Sofffa Jensdóttir, Dóra Magnheiður Valdimarsdóttir,
Ásmundur Smári Valdimarsson, Gunnlaugur Pétur Valdimarsson,
Helgi Ingvar Valdimarsson, Bryndfs Stefánsdóttir.
og barnabörn.
t
Við þökkum af alhug alla samúð og vinarhug okkur sýnda við andlát og
jarðarför móður okkar og tengdamóður,
STfGRÚNAR HELGU STÍGSDÓTTUR,
Eyrarlandsvegi 35,
Akureyri.
Sérstakar þakkir flytjum við læknum og hjúkrunarfólki, sem önnuðust
hana i sjúkralegu hennar á Fjórðungssjúkrahúsi Akureyrar
Fyrir hönd barna okkar og annarra vandamanna,
Ingólfur Lilliendahl, Sígrún Lilliendahl,
Guðrún Ása Magnúsdóttir, Ásmundur Ólafsson
mínu, og þar sem fjögur börn
þeirra hjóna voru nemendur mín-
ir, hafa foreldrarnir án efa orðið
þessa varir. En aldrei deildu þau
á starf mitt, sízt á þann hátt, að ég
gæti þá skilið það öðruvísi en sem
leiðbeiningu þeirra, sem vildu
mér vel og vissu betur. Þessi börn
eru nú öll dugandi manndómsfólk
og kringum Drangsneshjónin
kominn mannvænlegur hópur af-
komenda f þrjá ættliði.
Þeir sem vel hafa lifað og skilað
góðu dagsverki geta að leiðarlok-
um drukkið sáttabikar við lffið,
enda þótt stundum hafi stormur-
inn staðið í fangið. Utvegsbónd-
inn frá Drangsnesi, sem mestan
svip setti á byggðina, á heimvon
góða. Hann gróf ekki pund sitt f
jörðu. Síðustu fótmálin lá leið
hans um steinlögð fjölbýlisstræti,
en eins og heima á Ströndum,
fann hann hugðarefni sfnu —
sönglistinni — athvarf. Eitt síð-
asta framtak hans var að stofna
kór innan vébanda Atthagafélags
Strandamanna. Silfurhærður,
öruggur og hugrór hóf hann söng-
sprotann, og raddir úr byggð hans
endurómuðu tóna frá sterkum
streng í hans eigin brjósti —
Tryggð við uppruna sinn og óðul
Þér Magndís og börnum ykkar
votta ég samúð — og þakka skinið
frá arineldi þeirra minninga, sem
ég á 4frá dvöl minni á heimili
ykkar heima á Dangsnesi og sam-
skiptunum síðar.
Þ.M.
„Þar sem góðir menn fara, eru
Guðs vegir.
Mig langar að minnast með
örfáum orðum frænda mfns, er
andaðist á Borgarspítalanum 23.
marz.
Jón var fæddur 21. ágúst 1895.
Foreldrar: Anna Sigríður Árna-
dóttir og Jón Jónsson, sem lengi
bjuggu á Drangsnesi við Stein-
grfmsfjörð. í þessum fátæklegu
orðum verður í litlu getið um-
gangsmikils æfistarfs hans. Ég
veit að aórir gera þvf betri skil.
Ég vil geta þess hér, að móðir
Jóns og faðir minn voru hálfsyst-
kini. Svo mér er ljúft að minnast
hans.
Það er alltaf jafn óvænt, þegar
dauðinn ber að dyrum, og það
fannst mér einnig er ég heyrði
andlát míns kæra frænda. Þó
vissi ég, að hann var ekki heill
heilsu hin sfðari ár. Og nú
streyma minningarnar framm úr
fylgsnum hugans.
Það voru lengi bara tveir lág-
reistir bæir, þar sem vió ólumst
upp og slitum barnsskónum, hlið
við hlið. Jón var ekki gamall, er
hann gerðist háseti hjá föður mfn-
um, til að létta undir með foreldr-
um sínum. Síðar varð hann út-
gerðarmaður sjálfur, hafði fisk-
móttöku og rak búskap, — einnig
var hann sfmstöðvarstjóri f
sveitinni. Þar var engin kyrr-
staða á þessum árum, athafna-
lífið var f blóma. Þá voru
kraftarnir ekki sparaðir, en færri
krónur fyrir vinnuna. 1 tíð
Jóns breyttust þessir tveir bæir í
gróskumikið þorp með blómlegt
atvinnulíf og fjölda húsa. Þar var
hann brautryðjandi. Sjálfur reisti
hann myndarlegt fveruhús. Þá
var sjórinn gjöfull. Fiskur og síld
gengu ár hvert inn á grynnstu
mið, jafnvel inn á Steingríms-
fjörð. Já, það er margs að minnast
frá þeim samvistarárum!
Jón var mikill organisti hélt
uppi miklu og góðu sönglífi,
einnkum eftir að hann giftist eft-
irlifandi konu sinni, Magndísi
Aradóttur. Þá fóru æfingar
framm á heimili þeirra. Það út-
heimti mikla fyrirhöfn, sem
aldrei var þó talin eftir. Okkur,
sem sóttum þessar æfingar og
nutum þeirrar gleði, að fá að taka
þátt í söngstarfinu, voru þær mik-
il lyftistöng. Magndis hafði verið í
kórum í Bolungarvík, undir
stjórn Halldórs Hávarðarsonar,
sem var söngstjóri þar. Hún var
okkur góður leiðbeinandi. Ég
man, hvað ég hlakkaði til þess-
ara æfinga. Þau voru ekki talin
eftir sporin, sem farin voru milli
bæja til þeirrar iðju. Við söng-
stjórnina hans Jóns eru svo svo
ótal minningar tengdar, — og all-
ar bjartar og hlýjar. Hann var
hinn Iundprúði og lipri maður í
allri umgengni. Það mun margur
sakna þessa atorkumanns. Og til
hinstu stundar bar hann velferð
heimabyggðar sinnar fyrir
brjósti. Svo þakka ég þér jón,
samfylgdina frá liðnum árum.
Minningin geymist meðan líf
treinist.
Við fögnum því vinur, að
fjarri er þraut,
nú flýgur þfn sál ofar
skýjum.
En eilífa ljósið þér
lýsi á braut,
og leiði á vegunum nýjum.
Kæra Magndís. Þér, börnum
ykkar og öllum aðstandendum,
votta ég mína dýfstu samúð.
Þurfður Guðmundsdóttir
frá Bæ.
Minning:
Jón Eðvald
Guðmundsson
F. 23.10. 1894.
D. 10.6.1974.
Hinzta kveðja frá dætrabörn-
um.
Hann afi er horfinn af hverju?
Afi var að vfsu orðinn gamall að
árum, en hann var samt alltaf svo
kátur og hressilegur. Alltaf gát-
um við farið til afa með vanda-
málin okkar, sem þó voru æði
mörg, bæði smá og stór og alltaf
gat afi hjálpað og fundið lausn á
vandanum, þvf afi vissi svo margt
og gat næstum því allt.
Það verður erfitt að sætta sig
við tilveru án afa. Nú verður eng-
inn afi sem horfir á litlu Guggu
sfna þegar hún dansar ballett og
klappar fyrir henni, þegar vel
tekst til með sippibandið.
Nú verður heldur aldrei framar
hægt að hlaupa til afa og fá aðstoð
við smíði báts eða bíís. Það verður
tómlegt fyrir Ingu litlu og Kára
að koma í heimsókn á „Krókinn",
þegar afi er þar ekki lengur. Þó
amma sé bezta amma f heimi,
verður sætið hans afa nú alltaf
autt.
Samt er gott að hugga sig við
það, að nú er afi þar sem öllum
lfður vel, hjá Guði og öllu fólkinu,
sem honum þótti svo vænt um og
farið var þangað á undan honum.
Við viljum með þessum fátæk-
legu lfnum, reyna að þakka hon-
um fyrir allt sem hann var okkur
og við munum reyna að muna
alltaf það sem hann kenndi okk-
ur, en það voru æðstu boðorð lífs-
ins, heiðarleiki og kærleikur við
Guð og allar lifandi verur.