Morgunblaðið - 05.09.1974, Síða 1

28 SIÐUR
166. tbl. 61. árg.
FIMMTUDAGUR 5. SEPTEMBER 1974
Prentsmiðja Morgunbiaðsins.
Ford stokkar utanríkisþjónustuna upp:
Haig y&maður NATO
herjanna? iPiOJ
Stjórnmálasamband við A-Þýzkaland
Washington, Austur-Berlín
4. september
AP—NTB—Reuter
[] BANDARÍKIN og Austur-
Þýzkaland undirrituðu f dag sam-
komulag um að taka upp stjórn-
málasamband sfn f milli við
stutta athöfn f Washington. Heita
rfkin tvö þvf að hefja fljótlega
viðræður um ýmis samciginlcg
áhugamál sfn. Af hálfu Banda-
rfkjanna undirritaði Arthur
Hartman varautanrfkisráðherra
samkomulagið, en Herbert Siiss,
sendiherra fyrir Austur-Þjóð-
verja. Þá skýrði talsmaður Gerald
Fords Bandarfkjaforseta frá þvf
að John Sherman Cooper, fyrrum
öldungadeildarþingmaður, yrði
sendiherra f Austur-Þýzkalandi,
og Willi Stoph, leiðtogi Austur-
Þýzkalands, útnefndi dr. Rolf
Sieber, 44 ára hagfræðiprófessor
fyrsta sendiherra lands sfns f
Washington. Bandarfkin eru
sfðasta stórveidið sem viðurkenn-
ir Austur-Þýzkaland.
□ Jerald therHorst, blaða-
fulltrúi Fords skýrði frá fleiri
nýjum embættaveitingum for
setans f dag. George Bush
formaður landsstjórnar
Repúblfkanaflokksins, verð
ur yfirmaður sendinefndar
Bandarfkjanna f Kfna, og Kenn
eth Rush, efnahagsmálaráð-
gjafi forsetans, verður sendiherra
f Frakklandi. William Rogers,
fyrrum utanrfkisráðherra verður
aðstoðarutanrfkisráðherra með
Framhaid á bls. 16
Haig — verður hann nýr yfir-
maður herafla NATO?
Brighton, 4. september
NTB-Reuter
ARSÞING brezka alþýðusam-
bandsins TUC samþykkti f dag
með yfirgnæfandi meirihluta að
styðja frumvarp rfkisstjórnar
Verkamannaflokks Harold Wil-
sons um sjálfviljugt launaeftirlit.
Umræðurnar á þinginu f
Brighton fengu óvæntan endi
þegar Hugh Scanlon, formaður
járn- og málmiðnaðarsambands-
ins dró til baka tillögu sfna um að
vfsa frumvarpi rfkisstjórnarinnar
á bug. Er þetta talið mjög mikil-
væg úrslit fyrir Verkamanna-
flokkinn, þvf að klofningur innan
launþegahreyfingarinnar kynni
að hafa dregið mjög úr möguleik-
um flokksins f þeim þingkosning-
um, sem væntanlega verður boðað
til f næsta mánuði.
Við atkvæðagreiðsluna um
frumvarpið sat járn- og málmiðn-
aðarsambandið hjá, en aðeins eitt
fámennt verkalýðssamband
greiddi atkvæði gegn því. Gerir
þetta Wilson auðveldara fyrir
þegar hann ávarpar þingið í
Brighton á morgun og mun senni-
lega biðja um stuðning þess í
kosningunum, sem stjórnmála-
skýrendur telja nú að haldnar
verði 10. október.
Powell snýr aftur
HINN umdeildi brezki stjórn-
málamaður Enoch Powell virðist
hafa tryggt endurkomu sfna á
pólitfska vfgvöllinn f Bretlandi,
eftir að Sambandsflokkur mót-
mælenda á Norður-lrlandi út-
nefndi hann f gær frambjóðanda
sinn f kjördæminu South Down.
Powell bauð sig ekki fram fyrir
thaldsflokkinn f sfðustu kosn-
ingum eins og kunnugt er. Þess er
vænzt að Powell muni tvöfalda
forystu flokksins f þessu
kjördæmi og hann verði jafnvel
leiðtogi þingflokks Sambands-
flokksins f neðri málstofunni.
Heiftúðug landamæraátök
Tel Aviv, Damaskus, London,
4. september AP-Reuter-NTB.
lSRAELSKAR hersveitir voru f
kvöld við öllu búnar meðfram
landamærum Lfbanon eftir
stuttan en heiftúðlegan bardaga
við palestfnska skæruliða fyrr f
dag. Fjórir hermenn eru sagðir
hafa beðið bana, — tveir frá
hvorum aðila. Þessi átök blossuðu
upp þegar skæruliðarnir reyndu
að taka allmarga tsraela sem
gfsla til þess að fá lausa 12
arabfska fanga úr fangelsum f
tsrael, þ.ám. erkibískupinn f
Jerúsalem, Hilarion Capucci, sem
fyrir skömmu var tekinn fastur
fyrir vopnasmygl.
I Damaskus hélt hin Lýðræðis-
lega frelsishreyfing Palesínu því
fram, að skæruliðum sfnum hefði
tekizt að ná gislunum f landa-
mæraþorpi einu, en talsverður
f jöldi gisla hefði beðið bana þegar
fsraelsku hersveitirnar gerðu
árás. Talsmaður Israelshers sagði
hins vegar i Tel Aviv, að þessar
fullyrðingar skæruliða væru
„hugarburður einn“, og vísaði
einnig á bug fregnum um að
önnur skæruliðasamtök héldi nú
allmörgum ísraelskum gíslum.
í yfirlýsingu skæruliðasamtak-
anna segir, að þeir hafi sett tfma-
takmörk fyrir ísraela, og sfðan
látið einn^ gislanna lausan með
lista yfir þá fanga, sem þeir vildu
fá í skiptum. En ísraelar hafi
stuttu seinna gert árás á kirkju-
garðinn þar sem skæruliðarnir og
gíslar þeirra höfðust við. í þeirri
árás segja skæruliðar að margir
gfslar hafi fallið.
í London var skýrt frá því í dag,
að Sovétríkin hefðu látið Sýrlend-
ingum í té langdrægar eldflaugar,
sem hæft gætu skotmörk hvar
sem væri í israel. Segja hernaðar-
sérfræðingar að þetta myndi
breyta mjög styrkleikahlutföllum
ef hugsanlega brytist út styrjöld á
ný í Miðausturlöndum.
Hefna Tyrkir
fjöldamorðanna?
Nikósíu, 4. september
—AP—NTB
TYRKNESKAR hersveitir brutu
vopnahléð á Kýpur f dag f bar-
dögum sem taldir eru þeir
hörðustu sfðan það komst á 16.
ágúst. Tóku Tyrkir þorpið Calini
herskildi nærri norðvestur-
strönd eyjarinnar eftir að hafa
hrakið grfska þjóðvarðliða á
brott, að þvf er talsmaður Sam-
einuðu þjóðanna sagði. Saka aðil-.
ar hvor annan um að hafa átt
upptökin. Einnig sagði tals-
maðurinn að Tyrkir myndu hafa
hertekið þorpið Varishia. Hafa
Tyrkir þannig enn styrkt stöðu
sfna á Kýpur. Þessi árás Tyrkja
kom f kjölfar þess, að uppgreftri
lauk f Maratha á hinum enda
eyjarinnar, þar sem 84 Ifk manna,
kvenna og barna fundust f fjölda-
gröf. Aðeins sex þorpsbúar kom-
ust lifandi frá þeim fjöldamorð-
um sem Tyrkir saka grfska
Kýpurbúa að hafa framið þarna.
Sænskir hermenn Sameinuðu
þjóðanna staðfestu að þeir hefðu
talið 84 hauskúpur, margar þeirra
af börnum. Voru líkin sjálf svo
margbrotin og afmynduð að ekki
reyndist unnt að telja þau. Hefur
þessi hryllilegi fundur valdið
slíkri ólgu meðal tyrkneskra
Kýpurbúa, að Rauf Denktash,
varaforseti og leiðtogi þeirra, hef-
ur frestað viðræðufundum þeim
við Glafkos Klerfdes, forseta, sem
Waldheim, framkvæmdastjóri
Sameinuðu þjóðanna kom á. Hins
vegar sagði stjórn Klerfdesar að
líkin gætu rétt eins verið af grfsk-
um Kýpurbúum, en 3189 þeirra er
enn saknað eftir að strfðinu lauk.
Báðir aðilar sökuðu hinn um æ
meiri hryðjuverk og fjöldagrafir
og báðir kváðust samþykkja, að
S.Þ. eða Rauði krossinn hæfi
sjálfstæða rannsókn á fjölda-
morðunum. Mjög hefur útlitið
sortnað fyrir farsælar friðarvið-
ræður á Kýpur eftir þessa síðustu
atburði.
TUC styður
Harold Wilson