Morgunblaðið - 04.10.1974, Blaðsíða 20

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 4. OKTOBER 1974
Samskipti Efnahagsbanda-
lags Evrópu, olíuframleið-
enda og Comecon
Milliríkjaviðskipti
og
alþjóðastjórnmál
Þriðja grein
Samantekt eftir
Braga Kristjónsson
i
Eitt er það, sem getur haft póli-
tiskar afleiðingar, sem ekki eru
mörgum að skapi: Ef Efnahags-
bandalagið leggur mikla áherzlu á
samræmingu allra samstarfs-
samninga undir umsjón banda-
lagsins, getur það orðið til þess,
að Comecon þróist með tíð og tíma
í þá átt að koma fram sem við-
semjandi og talsmaður allra
Austur-Evropuþjóða og nokkurra
að auki.
En þótt þessi samsteypa hafi
enn enga heimild til að koma
fram fyrir hönd einstakra rikja i
viðskiptamálum, horfir það öðru-
visi við þegar um er að ræða
tækni- og framleiðslusamstarf.
Comecon hefur nefnilega verið
falið að sjá um samræmingu og
langtímaáætlanagerð Austur-
Evrópurikjanna, stuðla að og
bæta sérhæfingu og verkaskipt-
inu milli hinna einstöku meðlima-
ríkja. Hingað til hefur þetta þó
ekki borið neinn umtalsverðan
árangur. Ekkert land — í austri
fremur en vestri — vill hætta á
það að fá e.t.v. það framtfðarhlut-
verk í verkaskiptingunni að verða
einkaframleiðandi á agúrkum eða
þ.h. og öll vilja löndin hafa þann
iðnað, sem að fenginni reynslu á
Vesturlöndum hefur reynzt hin
„sanna" uppspretta velmegunar.
A 25. ársþingi Comecons f ágúst
1971 var gerð tilraun að leggja
drög að sósíalisku efnahagsbanda-
lagi. Þar var samþykkt heildar-
áætlun næstu 15—20 ára með það
takmark i huga að samræma iðn-
þróunaráætlanir meðlimarfkj-
anna á nefndu skeiði. En jafn-
framt var sleginn sá varnagli, að
kröfu hinna minni ríkja Comecon,
að ekki skyldi ákveðin neinskonar
valdstjórn, sem gæti gefið ein-
stökum löndum bindandi fyrir-
mæli um innri málefni einstakra
þjóða, t.a.m. valdboð um fram-
kvæmdaáætlanir og efnahagsráð-
stafanir.
I sömu átt gekk ályktun á fundi
flokksleiðtoga kommúnistaflokk-
anna á Krim s.l. ár, þrátt fyrir
öfluga hvatningu í „Pravda“ að
hraða efnahagslegri samsömun
þessara landa, sérlega á sviðum
vfsinda og tækni.
í Austur-Evrópu hafa Sovét-
ríkin algjöra yfirburði f iðnaði og
tækniþróun er þar langlengst á
veg komin á flestum sviðum.
Vafalitið myndu þessir yfirburðir
verða enn greinilegri, ef Comecon
fengi vald til að segja einstökum
meðlimarikjum fyrir verkum f
efnahags- og iðnþróunarmálum
og öðrum ákvarðandi málum
varðandi framleiðsluna.
Flest ríki Comecon vilja ekki
gerast þátttakendur í þróaðri
tækni Vesturlanda gegnum
móðurveldið Sovét, en vilja
heldur ekki eingöngu hafa
vfsindalegt samstarf við Sovét,
sem hefur mikinn hluta tækni-
þekkingar sinnar beint frá
Vestur-Evrópurfkjunum. Hin
minni lönd í Comecon kjósa
heldur að semja beint við riki
Efnahagsbandalagsins og hafa
s.iálfdæmi, en ekki lúta hinni
móðurlegu forsjá. Þannig telja
viðkomandi lönd að þau myndu
ná betra árangri á efnahagssvið-
inu.
Talið er jafnframt, að allmörg
af hinum minni löndum Comecon
hafi sameiginlega komið því á
framfæri við Efnahagsbanda-
lagið, að algjör samhæfing Efna-
hagsbandalagsins á öllum sam-
starfssamningum við Austur-
Evrópuríkin myndi hafa nei-
kvæðar afleiðingar á viðskipti
þeirra landa við lönd Efnahags-
bandalagsins í heild. Og þá er
komið hættulega nærri póli-
tfskum deiiumálum, sem oft leyn-
ast á næsta leiti við millirfkjavið-
skiptin.
ARABARNIR
Eftir að Efnahagsbandalagið
tók að fást við framangreind
vandamál hafa mörg önnur orðið
á vegi þess. Orkukreppan kom af
stað taugastrfði og togstreitu milli
r,i U MW.mt lU KNW. W,\ iiro
Verkarr.enn óskast
til vinnu t Kópavogi. Mikil vinna og gott
kaup. Frítt fæði í hádegi. Upplýsingar hjá
verkstjóra í síma 40450, eða í heimasíma
25656 á skrifstofutíma 32270.
Þórisós h.f.,
Sídumúla 21,
Reykjavík.
Tvær
aðstoðarstúlkur
óskast á tannlæknastofu í miðborginni.
Umsóknir er tilgreini aldur, menntun og
fyrri störf sendist afgr. Mbl, sem fyrst
merkt. Ábyggilegar — 9598.
Skrifstofustörf.
Stór félagssamtök vilja ráða skrifstofu-
stúlku. Starfið er fjölbreytt: vélritun (ísl.,
enskar bréfaskr., norðurl. mál), skjala-
varsla, símavarsla, almenn afgreiðsla.
Starfsreynsla áskilin.
Umsóknir sendist Mbl. fyrir 10. október
merktar „7044".
F ra rr, kvæ m dast jó r i.
Staða framkvæmdastjóra við Samband
Sveitarfélaga í Austurlandskjördæmi er
laus til umsóknar. Skriflegar umsóknir
ásamt uppl. um menntun og fyrri störf
skulu berast fyrir 25. október n.k.
Samband Sveitarfélaga
í Austur/andskjördæmi,
Laugarási 8, Egilsstöðum,
pósthólf 138.
Stýrimann og
vélstjóra vantar
á 76 rúml. bát til togveiða. Upplýsingar í
síma 99-31 69.
Járnsmiður —
Vélvirki
Góður fagmaður óskast til starfa við lyftu-
uppsetningar. Góð kjör. Föst vinna. Upp-
lýsingar gefur Flafsteinn Magnússon í
síma 41 357 eftir kl. 7 síðdegis.
Enskustúdent
við H.í.
óskar eftir atvinnu strax. Næturvarzla eða
hliðstæð vinna æskileg. Allt kemur til
greina. Upplýsingar í síma 28384.
Innkaupastjóri
Staða innkaupastjóra við Skrifstofu ríkis-
spítanna er laus til umsóknar og veitist frá
1. nóvember n.k., eða eftir samkomulagi.
Starfið er nýtt og ómótað og býður upp á
skemmtilega möguleika fyrir hugmynda-
ríkan og duglegan mann.
Æskilegt er að umsækjendur hafi við-
skiptafræði eða tæknimenntun.
Nánari upplýsingar veitir starfsmanna-
stjóri.
Umsóknir, er greini aldur, menntun og
fyrri störf, ber að senda til skrifstofunnar
fyrir 15. þ.m.
Reykjavík 7. október 1974,
Skrifstofa ríkisspitalanna
Eiríksgötu 5.
Skrifstofustúlka
Óskum að ráða stúlku til símavörzlu og
almennra skrifstofustarfa.
Vélritunarkunnátta nauðsynleg. Tilboð
sendist Morgunblaðinu fyrir 8. þ.m.
Merkt: 3025.
Verkamenn
Viljum ráða nokkra menn til verksmiðju-
starfa. Upplýsingar hjá verkstjóra.
Lýsih.f.,
Grandavegi 42.
Verkamenn óskast
við timburstöflun og fleira. Uppl. hjá
verkstjóra.
Timburverzlunin Völundur h. f.
Klapparstíg 1 og Skeifunni 19,
sími 18430.
Stálsmiðjan h.f.
óskar að ráða járnsmiði, járnsmíðanema,
rafsuðumenn, rafsuðunema, verkamenn til
aðstoðar í smiðju. Uppl. í síma 24400.
Sérverzlun í
rr, iðbænum,
óskar eftir stúlku til afgreiðslustarfa.
Tungumálakunnátta nauðsynleg. Upplýs-
ingar um menntun, aldur og fyrri störf,
sendist Mbl. fyrir laugardag merkt: „Dug-
leg — 3027."