Morgunblaðið - 30.01.1975, Page 16

Morgunblaðið - 30.01.1975, Page 16
16 MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 30. JANÚAR 1975 V Mikilvirkasta spari- fjármyndun landsmanna t UMRÆÐUM I sameinuðu þingi I fyrradag var m.a. upplýst, að á milli 90 og 100 lífeyrissjóðir væru starfandi f landinu, og innan Iff- eyrissjóðakerfisins 90—95% launþega 20 ára og eldri. Hins vegar væru tiltölulega fáir, er stunda sjálfstæðan atvinnurekst- ur, að bændum undanskildum, er nytu lffeyrissjóðsréttinda. Lífeyr- issjóðirnir virðast mikilvirkasti sparifjárhvati landsmanna. Þeir ráða nú yfir u.þ.b, 14 milljörðum tímamörk til þess að fyrirbyggja, að fóstureyðingar verði fram- kvæmdar eftir lok 16. viku nema i ítrustu neyð. 4. Tveggja lækna greinargerð verði viðhaldið með þeirri breyt- ingu, að félagsráðgjafi megi ganga frá umsókn og greinargerð, sé eingöngu um félagslegar ástæður að ræða. Ákvæði um skyldur þeirra aðila, að standa á rétti konunnar, sé henni synjað án nægilegs rökstuðnings. 5. Viðhalda kröfum um, að aðgerðinni sé hagað þannig og að konunni sé búið eftir fyllstu kröf- um læknisfræðinnar. 6. Breyta uppbyggingu þeirrar þriggja manna nefndar, sem sjá á um framkvæmd laganna. Þar sitji einnig kona, sem tilnefnd sé af heildarsamtökum kvenna. 7. Samþykkir rýmkun á ákvæðum um ófrjósemisaðgerðir, en þær séu aðeins heimilar að ósk eftir 30 ára aldur. Ráðherra gat þess að hann hefði skipað þriggja manna nefnd (Ingimar Sigurðsson, ftr. i ráðu- neytinu, og alþ.m. Halldór Ás- grímsson og Ellert B. Schram) til að yfirfara frumvarpið, með hlið- sjón af þeim ábendingum og gagnrýni, sem það hefði mætt. Frumvarpið í núverandi mynd væri árangur af starfi þeirrar nefndar. Nefndin hefði, auk sér- fræðilegra ábendinga, haft mið af því: 1) að nauðsyniegt væri að fá nýja löggjöf um þetta efni á yfir- standandi þingi, enda núgildandi löggjöf (1. nr. 38/1935) úrelt orðin og 2) og þar af leiðandi yrði að búa frumvarpið þann veg úr garði, að líkur væru á því, að samstaða næðist um það. Meginbreyting frumvarpsins, að því er varðar höfuðágreinings- efnið er: í fyrra frumvarpi var gert ráð fyrir, að heimilt sé að ósk konu, ef engar læknisfræðilegar ástæður mæla i móti, að eyða fóstri, fyrir lok 12. viku með- göngutíma. Þetta ákvæði en nú fellt niður. Hins vegar er nú tekið inn i frumvarpið ákvæði, sem ekki er i gildandi löggjöf, þess efnis, að fóstureyðing sé heimil af félagslegum ástæðum, sem nánar eru tilgreindar i frumvarpinu. Ráðherrann Iagði áherzlu á, að I. kafli laganna, um ráðgjöf og fræðslu, væri að sínu mati þýðing- armestur, og legði þjóðfélaginu á herðar viðamiklar skyldur. Nauðsyn væri á því, að frumvarp þetta fengi staðfestingu sem lög á þessu þingi. stjórnir, án þess að fram kæmi i frumvarpsformi. Ráðherra gat þess, að stærsta vandamálið varð- andi lífeyrissjóðakerfið í dag væri, hvern veg takast mætti að verðtryggja lifeyrisgreiðslur. Hann gat um endurskoðun lög- gjafar um almannatryggingar (sjá frétt á bls. 2 í Mbi. i gær), en þetta mál félli inn í ramma þeirr- ar athugunar, og gert væri ráð fyrir, að henni yrði lokið fyrir lok þessa árs. Magnús Kjartansson (K), fyrir- spyrjandi um stöðu þessa máls í dag, gerði m.a. að umtalsefni það misrétti í stöðu iífeyrisþega, sem nú ætti sér stað. Benti hann m.a. á leiðir, sem farnar hefðu verið á öðrum Norðurlöndum í þessu efni, og hlytu að vera framkvæm- anlegar hérlendis einnig. Hann teldi þetta mál fullkannað en frumkvæði og ákvörðun skorti. Guðmundur Garðarsson (S) sagði, að lífeyrisréttindi væri samningsatriði aðila vinnumark- aðarins, og hæpið væri að ganga á Matthfas Bjarnason, núv. trygg- ingamálaráðherra. áunninn og samningsbundinn rétt fólks, sem væri í lífeyrissjóð- um, með allsherjarlöggjöf, eins og sér virtist orð Magnúsar Kjartans- sonar hniga að. Nauðsyn þess að lifeyrissjóðir næðu til lands- manna allra og brúað yrði bil mis- réttis væri brýn, en fullt samráð um þetta mál yrði að hafa við stéttarfélögin og aðila vinnu- markaðarins. Ekki ætti að ganga á neins manns rétt i þessu efni, heldur tryggja hinum, er réttinn skorti, sambærilega aðstöðu. Aðrir, sem til máls tóku um þetta efni, voru: Tómas Árnason (F), Geir Gunnarsson (K), Ingi Tryggvason (F), Eðvarð Sigurðs- son (K), Gylfi Þ. Gíslason (A) og Einar Ágústsson (F). Nýjar og hagkvæmar bifreiðatryggingar ÞRlR þingmenn Alþýðuflokks, Bcnedikt Gröndal, Eggert Þor- steinsson og Sighvatur Björgvins- son, hafa lagt fram þingsályktun- artiliögu,- þess efnis, að ríkis- stjórninni verði falið að kanna möguleika á ódýrari og hagkvæm- ari bifreiðatryggingum. I þvísambandiverði sérstaklega kannað nýtttryggingarkerfi („no fault“), sem flutningsmenn telja að hafi gefið göða raun og njóti vaxandi vinsælda í Bandaríkjun- um og Kanada. Kerfi þetta gerir ráð fyrir greiðslu tjóna, án tillits til sakar, innan tiltekins tíma, sem hefur þótt spara bæði mála- ferli og fyrirhöfn. Eru bæði trygg- ingarfélög og bifreiðaeigendur sagðir hlynntir þessu kerfi, þar sem það hefur verið upp tekið, en siður lögfræðingar, eftir því sem segir í greinargerð með þings- ályktunartillögunni. Telja flutn- ingsmenn að þetta kerfi hafi og lækkað tryggingariðgjöld veru- lega. BBÉ niÞIOGI Magnús Kjartansson (K) sagðist sammála ráðherra um mikilvægi I. kafla laganna og nauðsyn þess, að málið fengi fuilnaðarafgreiðslu á þessu þingi. Hins vegar væru nokkur atriði í frumvarpinu, i núv. mynd, sem hann gæti ekki sætt sig við. Nefndi hann m.a.: 1) að fræðsla i þessu efni ætti að falla inn í al- menna kennslu skólakerfisins en ekki að felast aðilum utan þess, 2) að siðferðilega séð gæti konan ein, en enginn aðili fyrir hana, tekið ákvörðun um fóstureyðingu. Þessi ákvörðun væri hluti af þeirri vegsemd og þeim vanda, að vera maður, að hana gæti viðkom- andi ein tekið. Hann væri því andvígur þessari breytingu frá fyrra frumvarpi. Aðrir, sem til máls tóku við þessa umræðu, voru: Sverrir Her- mannsson (S), Sigurlaug Bjarna- dóttir (S) og Bjarnfrfður Leós- dóttir (K): Frumvarpið var síðan afgreitt til 2. umr. og nefndar með samhljóða atkvæðum. króna og ráðstöfunarfé þeirra á þessu ári er talið 5,5 milljarðar króna. Matthfas Bjarnason (S) trygg- ingamálaráðherra, gat þessa i um- ræðu um fyrirspurn Magnúsar Kjartanssonar, varðandi undir- búning frumvarpsflutnings um „lífeyrissjóð fyrir alla lands- menn“. Ráðherrann gat þess og, að þegar undan væru skildir sér- eignasjóðir og eignadeildir lífeyr- issjóða, mætti í stórum dráttum skipta þeim í 3 flokka, með tilliti til þess, hvern veg brugðist væri við verðbólguvandanum: 1) Sjóð- ir, sem enga áhættu taka gagnvart kaupgjaldsvandanum, 2) Líf- eyrissjóðir, sem taka á sig tak- markaða áhættu vegna kaup- gjaldsþróunar og 3) verðtryggðir lifeyrissjóðir, sem greiða lífeyri í hlutfalli við laun á hverjum tíma, þ.e. lifeyrissjóður ríkisstarfs- manna og flestra bæjarstarfs- manna. Að þessu leyti ríkti mikið misræmi milli lifeyrissjóðsþega. Ráðherrann rakti síðan aðdrag- Magnús Kjartansson, fyrrv. trygg- ingamálaráðherra. anda hugsanlegs lifeyrissjóðs, er næði til allra landsmanna, en það mál hefur verið á umræðustigi á Alþingi allar götur siðan 1964, og því lifað allmörg þing og ríkis- Þingsályktunartillaga: Benedikt Gröndal alþingismaður. Frumvarp til laga um ráðgjöf og fræðslu varðandi kynlíf og barneignir og um fóstureyðingar og ófrjósemisaðgerðir, var til 1. umræðu í neðri deild Alþingis f gær. Heilbrigðisráðherra, Matthfas Bjarnason, fylgdi frum- varpinu úr hlaði. Hann gat þess m.a. að frumvarp um þetta efni hefði verið iagt fram á haustþingi 1973. Frumvarpi þessu hefði að lokinni einni umræðu verið vísað til þingnefndar, en aldrei komið frá nefnd. Þetta frumvarp hefði mætt mikilli mótspyrnu, bæði utan þings og innan, einkum ákvæði þess um frjálsar fóstureyðingar að ósk konu. M.a. hefði Lækna- félag Islands gert athugasemdir við frumvarpið f 7 liðum, svo- hljóðandi: 1. Stjórn Læknafélags íslands er samþykk kafla I um fræðslu og ráðgjöf að viðbættu ákvæði um ákveðinn aðila, sem eigi aó sjá um þennan þátt fræðslumála. 2. 9. gr. 1 um heimild fóstureyð- ingar að ósk, verði felld niður, en í stað þess verði fóstureyðing heimil vegna félagslegra ástæðna fyrir lok 12.viku. Hinar félags- legu ástæður nánar skilgreindar. 3. Ákveðnari ákvæði um efri Kjartan Ólafsson. Gunnar J. Friðriksson Jón Baldvin Hannibalsson. Fimm varaþingmenn NÚ SITJA á þingi fimm varaþing- menn í fjarveru eða forföllum að- almanna: Gunnar J. Friðriksson, sem tekur sæti i fjarv. Ellerts Schram, þingm. Reykjavíkur, Heimir Hannesson hrl., sem tekur þingsæti í veikindaforföllum Stefáns Valgeirssonar (F), þing manns Norðurlandskjördæmis eystra; Bjarnfríður Leósdóttir, er mætir fyrir Jónas Árnason (K), þingmann Vesturlandskjördæm- is; Kjartan Ólafsson, ritstjóri, fyr- ir Svövu Jakobsdóttur (K), þing- mann fyrir Reykjavik, í veikinda- forföllum hennar; Jón Baldvin Hannibalsson skólameistari, sem tekur sæti Karvels Pálmasonar (SFV), þingmanns Vestfiróinga, i lasleikaforföllum hans. Framan- greindir varamenn hafa allir setið á þingi áður, nema Jón Baldvin, er situr nú þingbekk í fyrsta sinn. Bjarnfrfður Leósdóttir. Heimir Hannesson. Stjórnarfrum varp: Launasjóður rithöfunda LAGT hefur verið fram á Alþingi stjórnarfrumvarp um launasjóó rithöfunda. Launa- sjóóur rithöfunda skal, skv. frumvarpinu stofnaður með 21.7 m. kr. stofnfé, sem greið- ist úr ríkissjóði. Er gert ráð fyrir fyrstu fjárveitingu á fjár- lögum næsta árs 1976. Árlega skal áætluó fjárveiting tii sjóðsins, sem eigi nemi lægri upphæð, en áður greinir. Skal upphæðin endurskoðuð árlega. við undirbúning fjárlaga, með hliðsjón af byrjunarlaunum menntaskólakennara. Rétt á greiðslu úr sjóðnum hafa íslenzkir rithöfundar og höfundar fræðirita, skv. reglu- gerð, sem menntamálaráð- herra skal setja um fram- kvæmd laganna. Fóstureyðingar, nýtt frumvarp

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.