Morgunblaðið - 01.05.1975, Blaðsíða 30

30
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 1. MAI1975
1. MAIAVARP
Alþjóðasambands
frjálsra verkalýðsfélaga
1. maí 1975. Höfum við ástæðu, erum við
í hugarástandi til giaðværra hátiðahalda?
Alvarlegar efasemdir og kvibogi fyrir
framtíöinni varpa dimmum skuggum á
daginn í hugum margra okkar. Vaxandi
atvinnuleysi og vitahringur verðbólgunn-
ar tefla í hættu lifibrauði verkamanna i
öllum löndum, og verða þróunarlöndin þó
allra verst úti. Ekkert okkar getur átt það
víst að halda starfi sínu, og öll viðleitni
verkalýðsfélaganna í fortíð og nútið til að
bæta lífskjör verkafólks virðist fánýt and-
spænis sifelldum hækkunum verðlags.
En það er ekki einungis í baráttunni
fyrir brauðinu, sem okkur virðist lítt þoka
fram, heldur og í baráttu okkar fyrir friði
og frelsi. Bardagar í Vietnam og Kambód-
íu hafa náð nýju hámarki og horfur á
friðsamlegri iausn í Miðausturlöndum og
Kýpur virðast eins tvisýnar og nokkru
sinni. Rödd frelsisins er áfram kæfð og
mannréttindi og réttur verkalýðsfélaga er
áfram troðinn undir fótum og kúgunin
raunar færð i aukana í ýmsum hlutum
heims. Skipulögð hryðjuverk ógna ekki
aðeins lífi einstaklinga heldur og öllum
lifsgildum siðmenningar og samfélags-
byggingunni.
Þegar á allt er litið, er það ekki fögur
eða gæfuleg mynd af heiminum, sem við
sjónum okkar blasir þennan 1. maí dag.
En samt skulum við ekki láta alit þetta
valda okkur hugarvíli heldur verða tilefni
til öfgalausrar og rannsakandi íhugunar
og heitstrengingar um að rísa undir þeirri
ábyrgð, sem okkur hefur verið lögð á
herðar. Hin frjálsa alþjóðlega verkalýðs-
hreyfing verður að taka til sinna ráða með
hliðsjón af getuleysi rikisstjórna þjóðanna
og þeirra samstarfsstofnana þeirra, sem
komið hefur verið á fót til að yfirstíga
núverandi örðugleika ög hiridra, að jafn-
vel enn alvarlegri kreppa skelli yfir heim-
inn. Hin gamalreyndu úrræði hafa brugð-
izt, enda ekki liklegt að nýrri alþjóðlegri
skipan verði komið á með því að hver þjóð
hirði um það eitt að reyna að bjarga eigin
skinni. Þar við bætist að hagkerfi kapítal-
ismans, eins og það birtist i sinu af-
skræmdasta formi í hinum risavöxnu al-
þjóðaauðhringum, framkallar sjálft og
eykur á það efnahagslega ójafnvægi, sem
er ein meginorsök þess vanda sem við
eigum við að etja: Það er hreinlega að
bæta gráu ofan á svart, þegar fulltrúar
þessa kerfis reyna að afvegaleiða almenn-
ingsálitið i heiminum með þvi að skella
skuldinní á verkalýðinn og samtök hans.
Það, sem við þurfum til að vinna bug á
uppdráttarsýkinni, er ekki aðeins alþjóð-
leg löggjöf, er reisi skorður við verstu
öfgum og óhófi gróðaknúins þjóðfélags,
heldur og þjóðlega og alþjóðlega sam-
ræmd hagáætlanagerð sem beinist gegn
atvinnuleysi og verðbólgu í hnattrænu
samhengi. Þetta þýðir, að slik áætlun
verður að grípa inn í öll tengd vandamál,
svo sem ójafna dreifingu auðsins og
ávaxta aukinnar framleiðni, mannfjölgun-
arvandann, iðnvæðingu Þriðja heimsins
og afnám viðskiptahindrana.
Þessi stórkostlegu verkefni verða ekki
leyst án virkrarþátttöku verkalýðsstéttar-
innar. I mörgum tilvikum hefur verka-
fólkið fært sönnur á, að það getur sjálft
reist við, og rekið með góðum árangri,
verksmiðjur og fyrirtæki, sem hafa verið
lögð í rúst og yfirgefin af fyrri eigendum
eða stjórnendum. Hin frjálsa verkalýðs-
hreyfing verður að meta árangur þessara
tilrauna mjög gaumgæfilega i samhengi
við kröfur sinar um útvíkkun atvinnulýð-
ræðis um allan heim: Verkafólk verður að
eiga fulla aðild á öllum stigum og öllum
sviðum þjóðlegra og alþjóðlegra hagáætl-
anastofnana. Það er eina leiðin til að
tryggja að gróðasjónarmiðið móti ekki
efnahagsstefnuna, heldur sé hún látin
þjóna hagsmunum heimssamfélagsins.
Hin alþjóðlega frjálsa verkalýðshreyf-
ing er þess ekki einungis fullviss, að unnt
er að yfirstíga núverandi örðugleika
heimsins, heldur og æ ofan i æ langt fram
hagnýtar tillögur um lausn þeirra — til-
lögur, sem að sjálfsögðu yrði að þróa og
fullkomna innan ramma stefnu, er tæki til
alls heims. Það er þó ekki einhlítt að
þekkja úrræðin: Við verðum líka að hafa
möguleika á að hrinda þeim i framkvæmd.
A undanförnum árum hefur það verið hin
ömurlegasta reynsla að finna, að vandlega
undirbúnar áætlanir og röksemdarfærsl-
ur, sem við höfum lagt fyrir alþjóðaráð-
stefnur hafa oft skollið á dauf eyru.
Verkalýðshreyfingin má ekki lengur
sætta sig við hlutverk bænarskrársemj-
andans: Við verðum að búa svo um hnút-
ana, að á okkur sé hlustað og stefnumál
okkar tekin til heiðarlegrar yfirvegunar.
En þetta útheimtir ákveðna og sam-
ræmda viðleitni verkalýðssatakanna alls
staðar í anda alþjóðlegrar samstillingar.
Þvi sterkari sem hreyfing okkar er, því
meiri áhrif mun hún hafa. Ef við ætlum
að gegna því hlutverki í þjóðiífinu og
alþjóðlegum vettvangi, sem við gerum
kröfu til að við réttilega eigum, verðum
við að tryggja, að við raunverulega tölum í
nafni alls verkalýðs. Alþjóðasamband
frjálsra verkalýðsfélaga skorar á öil lýð-
ræðisleg verkalýðssamtök, sem enn
standa utan raða þess, að ganga í lið með
heimshreyfingunni, það skorar á öll aðild-
arsamtök sin að hefja voldugar herferðir
til að ná til ófélagsbundins verkafólks, og
hvetur þau enn einu sinni á Alþjóðlegu
kvennaári til að tryggja fulla og ábyrga
þátttöku verkakvenna í starfinu, ekki að-
eins þeirra vegna, heldur og allri hreyf-
ingu okkar til góðs.
I október 1975 heldur AFV ellefta
heimsþing sitt í Mexikó. Á þessu mikla
þingi verkalýðsins munu fulltrúar frá öll-
um heimsálfum móta stjórnlist, sem tekur
til efnahagsmálanna, sem einnig annarra
mikilfenglegra markmiða okkar: Betri,
fegurri og öruggari heims fyrir vinnandi
karla og konur. Það er undir okkur öllum
komið, að störf þeirra hafi varanleg og
jákvæð áhrif. Áfram með AFV fyrir
Brauði, Friði og Frelsi.
1. MAIA VARP fulltrúaráðs-
verkalýðsfélaganna í Regkjavík,
Bandalags starfsmanna ríkis og
bœja og Iðnemasambands Islands
I dag 1. maí fylkir reykvísk
alþýða iiði til öflugrar baráttu
fyrir bættum kjörum, auknum
félagslegum réttindum og rétt-
látari skiptingu þjóðartekna, —
til baráttu fyrir því markmiði,
sem sett var af frumherjum
verkalýðshreyfingarinnar, að
auður og völd skuli lúta hinum
vinnandi manni.
Við minnumst baráttu og sigra
liðinna ára og allra hinna fjöl-
mörgu karla og kvenna, sem með
þrotlausu starfi hafa gert verka-
lýðshreyfinguna að því volguga
afli sem hún er í dag.
Því ber að fagna að í ár hefur
tekist viðtæk stéttarleg samstaða
um málefni vinnandi fólks 1. mai
meðal reykviskra verkalýðs-
félaga, iðnnema og opinberra
stárfsmanna.
1. mai er alþjóðlegur baráttu-
dagur verkafólks. Reykvísk
alþýða sendir stríðandi verkalýð
og öreigum allra landa stéttar-
iegar baráttukveðjur. Við minn-
um á nauðsyn alþjóðlegrar ein-
ingar og samhjálpar verkalýðsins
í baráttu fyrir jafnrétti, lýðræði
og þjóðfrelsi, gegn arðráni,
heimsveldastefnu og hverskyns
þjóðfélagslegu misrétti.
Á því ári, sem liðið er siðan
verkafólk fylkti liði á götum
Reykjavíkur, þann 1. maí i fyrra,
hafa lífskjör alls almennings ver-
ið stórlega skert og þeir kjara-
samningar, sem verkalýðsfélögin
gerðu fyrir rúmu ári, ógiltir með
valdboði. Kjör alþýðu á Islandi
eru nú i engu samræmi við
þjóðartekjur eða þann mikla auð,
sem land okkar og auðlindir
bjóða.
Á siðasta ári rýrnuðu þjóðar-
tekjur okkar Islendinga að vísu
um 3%, en á sama tima hafa at-
vinnurekendur og ríkisvald skert
kaupmátt verkafólks um
40—50%. Nýgert bráðabirgða-
samkomulag færði verkafólki að-
eins lítið brot þessarar stórfelldu
kjaraskerðingar, enda aðeins
áfangi og fellur úr gildi að einum
mánuði liðnum.
Það er efnahagsstefna ríkis-
stjórnarinnar, auðvalds og at-
vinnurekenda, sem á meginsök á
svo stórfelldri kaupmáttarskerð-
ingu. Það er þessi stefna, sem
hefur leitt til þess á fáum mánuð-
um, að raungildi launa er fallið
niður á svipað stig og hér var
fyrir 4—5 árum og þeir miklu
sigrar, sem unnust í kaupgjalds-
baráttunni á árunum 1970—1974
að engu gerðir.
Það er höfuðkrafa reykvísks
verkafólks í dag, að kjara-
samningarnir, sem gerðir voru á
siðasta ári, taki gildi á ný. Ríkis-
stjórn, sem beitir valdi sinu til að
hindra framgang þessarar kröfu
verkafólks, en styður að enn frek-
ari auðsöfnun atvinnurekenda og
hverskyns gróðaafla, ber að víkja.
Við krefjumst tafarlausra
samninga við togarasjómenn, sem
nú eiga i verkfalli og heitum þeim
fullum stuðningi í baráttu þeirra.
Það er skýlaus krafa verka-
fólks, að fiskveiðilögsaga okkar
verði færð út í 200 sjómilur á
þessu ári, og við krefjumst þess,
að útfærslan taki gildi ekki bara í
orði, heldur einnig á borði.
Samdráttur í atvinnulífinu
hefur á ný orðið alvarlegur í ýms-
um greinum og ásamt stórfelldri
kjaraskerðingu þrengt að fjöl-
mörgum alþýðuheimilum. Á
þessum baráttudegi varar alþýða
Reykjavikur enn á ný við yfir-
vofandi hættu á atvinnuleysi og
krefst aðgerða stjórnvalda til að
útiloka þá hættu.
Reykvisk alþýða setur sér í dag
það mark að treysta svo raðir sín-
ar og baráttueiningu i stéttarátök-
um næstu vikna, að náð verði því
marki, sem hún hefur sett i kaup-
gjaldsmálum. Það er smánarblett-
ur á auðugu þjóðfélagi okkar
Islendinga, að verkafólk er bein-
línis neytt til að afla mjög veru-
legs hluta tekna sinna með mikilli
yfirvinnu og þrældómi. Alþýða
Reykjavíkur krefst þess, að kaup
fyrir 40 stunda vinnuviku nægi til
menningarlifs.
Jafnframt leggur verkalýðs-
hreyfingin rika áherslu á kröfuna
um verndun náttúrulegs um-
hverfis og krefst sérstaklega
bættra hollustuhátta og aukins
öryggis á vinnustöðum.
Við lýsum stuðningi við barátt-
una fyrir félagslegu- og efnahags-
legu jafnrétti kynjanna.
Við þökkum verkamönnum á
Selfossi drengilega baráttu fyrir
rétti hvers verkamanns óháð geð-
þótta ráðamanna einstakra fyrir-
tækja.
Við lýsum yfir stuðningi við
kröfuna um fullan samningsrétt
og verkfallsrétt til jafns við aðra
launþega til handa félögum innan
BSRB og Iðnnemasambandsins.
1. maí lítur íslensk alþýða um
veröld alla. Við sjáum misskipt-
ingu auðsins blasa við og bilið
breikka ár frá ári. Annars vegar
gífurleg auðsöfnun og takmarka-
laus sóun ráðandi stétta margra
iðnríkja með ómennska hernaðar-
vél að bakhjarli, hins vegar lönd
þriðja heimsins, þar sem neyð
fólksins skírskotar til samvisku
hvers æ*4egs manns. Við lýsum
eindreginni samstöðu með kúguð-
um þjóðum og stéttum, hvar sem
er í heiminum, í baráttu þeirra
gegn ofurvaldi auðhringa og stór-
veldastefnu.
Við fögnum af alhug sigrum
alþýðunnar i stríðshrjáðum lönd-
um þriðja heimsins. Við tökum
undir með þeim, sem skora á
rikisstjórn Islands, að hún viður-
kenni rikisstjórnina í Phnom
Penh og Bráðabirgðabyltingar-
stjórnina í Vietnam. Við berum
enn á ný fram þá kröfu, að
hernaðarbandalög stórvelda verði
leyst upp og allar erlendar her-
stöðvar lagðar niður. Og við krefj-
umst þess, að stórveldin viður-
kenni friðlýsingu lands okkar.
I dag horfir reykviskur verka-
lýður fram á veginn og strengir
þess heit að sameina kraftana til
markvissrar, öflugrar baráttu
fyrir betra lífi undir merkjum
jafnréttishugsjóna verkalýðs-
hreyfingarinnar, — til baráttu
fyrir þvi þjóðfélagi, sem færir
vinnandi fólki öll völd yfir fram-
Ieiðslutækjunum, skipar mannin-
um sjálfum i öndvegi, en hafnar
þeirri taumlausu auðsöfnun fárra
á kostnað fjöldans, sem i dag blas-
ir við.
Reykvisk alþýða:
Fylkjum liði á götum borgarinnar
í dag.
Fyrir endurheimt umsaminna
lífskjara.
Fyrir atvinnuöryggi.
Gegn fjandsamlegri efnahags-
stefnu.
Reykjavik, 28/4,1975.
1. Maínefnd Fulltrúaráðs verka-
lýðsfélaganna í Reykjavík.
JónHelgason (sign)
Helga Guðmundsdóttir (sign)
Guðjón Jónsson (sign)
Guðmundur Hallvarðsson (sign)
með fyrirvara
Ragnar Geirdal (sign)
Jón Snorri Þorleifsson (sign)
Bandalag starfsmanna ríkis og
bæja:
Haraldur Steinþórsson (sign)
Jónas Jónasson (sign)
Iðnnemasamband Islands:
Armann Ægir Magnússon (sign)
WAÆfJttMfjt'.jr:*
k * * í é * m t
' V m;*t iH'í**