Morgunblaðið - 21.01.1976, Blaðsíða 29

Morgunblaðið - 21.01.1976, Blaðsíða 29
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 21. JANUAR 1976 29 VELVAKAIMDI F ran ita] i l \ 76 Gerðir bfladekkja margvíslegar 5113—5938 skrifar. I framhaldi af skrifum, sem birzt hafa að undanförnu um nagladekk og keðjur, vildi ég mega koma með eftirfarandi inn- legg í málið. Gúmitegundir í dekkjum bif- reiða eru óteljandi, sumar gerðir eiga að standast vel akstur á sumarheitum hraðbrautum og aðrar eru til aksturs í snjó og hálku. Tegundir, sem henta vel og endast á þurri og heitri hrað- braut, eru alveg ónothæfar í snjó og hálku, sömuleiðis endast tegundir, sem grípa vel i snjó, mjög illa á heitum og þurrum vegum. Við þetta bætist að breiddir dekkja og mynstur ásamt mis- munandi loftþrýstingi nægja í heila doktorsritgerð. Naglar hafa verið notaðir til að auka viðnám dekkja i hálku, koma þeir aðeins að notum ef íshellan er föst á akbrautinni, i snjó og lausu færi eru þeir einskis megnugir. Til þess að grípa í ak- brautina þurfa naglarnir að standa fastir í dekkinu, en naglar, sem eru orðnir lausir eða hallandi veita ekkert viðnám og virka jafn- vel eins og skautar. Keðjur veita dekkjum mest við- nám til aksturs í snjó og hálku, og er í sumum löndum þar sem ísingarhálka er mikil einungis viðurkennd notkun á keðjum með krosslögðum þverböndum. I þeim löndum, sem menn telja sig ráða við náttúruöflin, er reynt að eyða hálku með ýmsum efnum, vínanda, tréspírjtus, klórkalsíum og matarsalti. Þessi efni eru mis- dýr og ekki er útilokað að fyrst talda efnið ætti til að ódrýgjast í meðförum, t.d. ef menn létu það fara i gegn um nýrun fyrst. Hér á Iandi hefur matarsaltið verið mest notað til hálkueyð- ingar þrátt fyrir ýmsar auka- verkanir, sem það hefur svo sem kælingu yfirborðs götunnar i allt að -21° C og aukna tæringu á málmum sem saltið kemst i, og losun asfalts frá steinefnum mal- biksins eins og nú skal greina. • Asfalt besti skíðaáburðurinn Islensk steinefni til malbiks- gerðar hafa frá náttúrunnar hendi lélega viðloðun við asfalt. Vegna þess að þau hafa mjög svipaða rafhleðslu, limast þau þvi illa saman nema í blönduna séu látin sérstök efni (amin), sem breyta hleðslu asfaltsins og fá þarmeð asfaltið til að tolla á stein- efnunum. Matarsalt hefur þveröfug áhrif og veikir því íblöndunarefnin þannig að viðloðunin við steinefn- in minnkar, gúmí hefur aftur á strimli eða hálsklút. Ekkert benti til að valdi hefði verið beitt og Ijóst var að kvnferðisafbroti var ekki til að dreifa. Frú Parsons hafði verið vel á sig komin og frisk, kannski fáeinum kílóunt of þung. Wexford sagði að hans skoðun væri sú að ógerningur væri að segja til um það hvort átök hefðu átt sér stað, vegna þess að kýrnar frá Prewettbænum höfðu traðkað út allt f grennd- inni. Læknirinn var kallaður inn aftur og hann sagði að það eina sem hann hefði séð á Ifkinu hefðu verið smárispur á fótleggjum, en þær voru svo iítilvægar að hann taldi ekki ástæðu til að hinda hugann við það. Urskurðurinn hljóðaði upp á morð, sem einn eða fleiri óþekkt- ir aðilar hefðu framið. Ronald Parsons hafði setið grafkyrr meðan ð þessu stóð og kuðlað vasaklút milli handa sér. Hann tók á móti venjulegum sam- úðarkveðjum með þvf að hneigja höfuðið litillega, til merkis um að hann hefði heyrt hvað sagt var. Hann virtist svo niðurbrotinn af sorg og kvöl að Wexford varð þrumu lostinn, þegar Parsons móti gagnstæða hleðslu við asfalt- ið, og limist asfalt þess vegna fast- ar á gúmi en blaut steinefni eins og menn geta séð, ef þeir aðgæta dekk bila sinna eftir akstur á salt- blautu malbiki. Eins og allir vita, sem komið hafa á skfði, er skíðaáburður oft notaður til að auka rennsli skið- anna. Sá áburður, sem bezt reynist, er blandaður úr asfalti svipuðu og limist á dekk bíla við akstur á áðurnefndu söltuðu mal- biki. Astæðurnar fyrir því að hér er notað matarsalt á götur eru mér tjáðar vera að tryggja að al- menningsvagnar geti ekið leiðar sinnar i hálku. Nú er það svo að umferðarlög kveða á um að bif- reiðar skuli búnar til aksturs f snjó og hálku. Þar er hvergi minnst á að yfirvöld bæja eða ríkis beri ábyrgð á hálkunni, hins vegar bera ökumenn (ekki eigendur) bifreiða ábyrgð á að bifreið, sem ekið er f hálku og snjó, sé til þess búin, og taka á sig einir alla ábyrgð og þýðir þar ekkert að benda á einhvern „Salt- pétur“ úti í bæ, sem búinn er að sletta salti hér og þar og etja síðan ökumönnum út á foraðið, eins og nú sé allur vandi leystur. Ekki þarf að aka lengi á söltuðu asfalti til að fá viðunnandi lag af skiðaáburði á dekkin, ásamt veg- legum skammti af sama efni á allar rúður, og þurrkublöð. Um leið og snjóar, ég tala nú ekki um ef örlftill skafrenningur er aka menn út í hríðina á rígnegldum snjódekkjum, og eftirvæntingin er eins og hjá barni sem er að prófa nýtt leik- fang. En nú hefjast vonbirgðin, um leið og komið er í þverhandar- þykkan snjó sitja menn steinhissa með skinnhanzka við stjórntækin og róa sér fram og aftur eins og börn í sandkassa með stýri á rólu- velli, enda ökuhraðinn sá sami f báðum tilfellum. 0 Hver beri ábyrgð á búnaði sfnum Nú er spurningin, hvað er hægt að gera til að „umferðin“ komist á leiðarenda. „Umferðin“, er hópur einstakl- inga, sem skipta má í nokkra flokka. 1. Ökumenn, sem aka á fara- tækjum með slitin sumardekk og treysta á að „Saltpétur“ gæti þess að leið þeirra sé greið, hvert sem ekið er. 2. ökumenn með snjódekk undir bilum sínum, jafnvel með hátt í hundrað nagla i hverju hjóli og taka þátt f að spæna upp mal- bik fyrir á annað hundrað milljónir á ári, en gúmi dekkjanna velsmurt með skíða- áburði „Saltpéturs." 3. ökumenn sem bæði eiga og setja (eða láta setja) keðjur á hjól bfla sinna og hafa skafið skiða- áburðinn af rúðum og þurrku- . blöðum. Menn i flokki 1 geta sett keðjur á bíla sina, að öðrum kosti verða þeir að skilja þá eftir þar sem þeir eru niður komnir og þá væntan- lega ekki þar sem þeir valda öðr- um farartálma. Menn f flokki 2 geta sett á keðjur eða þvegið skiðaáburðinn af með vélaþvotta- efni, sem fæzt á benzínstöðvum, ég veit ekki hvort „Saltpétur" út- vegar mönnum slíkt efni ef um er beðið. Menn í flokki 3 ættu að komast leiðar sinnar, ef þeir eru ekki hindraðir af mönnum, sem „Saltpétur" hefur blekkt til fylgis við sig og treysta hans forsjá, þar á meðal eru stjórnendur öku- tækja og almenningsvagna, sem rekast hver á annan I stjórnlausu stórsvigi um götur og akvegi. Mín tillaga er sú, að þeir sem bera ábyrgð á akstri bifreiða og taka þátt i umferðinni i hálku og snjó, búi ökutækin út eins og lög mæla fyrir um og fái að bera ábyrgð á búnaði sínum án þess að „Saltpétur" eða einhver þriðji aðili grípi þar inn í með því að klfna skiðaáburði á dekk og rúður. Snjóruðning og heflun troðninga tel ég til verklegra framkvæmda. Varðandi samhengi slysa og hálku má benda á að flestir árekstrar á einum degi urðu við beztu akstursskilyrði í þurru og björtu veðri. Það eru öku- mennirnir en ekki akstursskil- yrðin, sem eru orsök flestra slysa, sömuleiðis auglýsingar og trú manna á aksturseiginleika bíla sinna. Þá er mönnum einnig talin trú um að ýmis útbúnaður veiti öryggi en reynist svo gagnslaus öryggiskennd, sem leiðir menn út í ógöngur þegar verst gegnir. 5113—5938. HÖGNI HREKKVISI ,Komdu ekki nærri fiskbúðinni!“ Framhald af bls. 17. tekjum (iskiskipsins af fiskveiðum eða hlut, hvort sem lægra er Þessi frádráttur reiknast ekki af öðrum tekjum sem sjómaður eða hlutaráðinn landmaður kann að hafa frá útgerðinni. 9. 50% af launum eiginkonu Hér færast 50% þeirra launa eiginkonu sem talin eru I tölulið 12, III, enda hafi hún aflað þeirra sem launþegi hjá vinnuveitanda sem á engan hátt er tengdur henni eiginmanni hennar eða ófjárráða börnum rekstrarlega eða eingarlega Sama gildir um laun sem eiginkonan hefur aflað sem launþegi hjá hlutafélagi þótt hún, eiginmaður hennar eða ófjárráða börn eigi eignar- eða stjórnaraðild að hlutafélaginu enda megi ætla að starf hennar hjá hlutafélaginu sé ekki vegna þessara aðilda. 10. Frídrittur vegna starfa eiginkonu viS atv.r. hjóna o.fl. Hér færast 50% eftirtalinna tekna eiginkonu, þó að hámarki 167.500 kr (1) Tekna af atvinnurekstri sem hún vinnur við og er I eigu hennar eða af sjálfstæðri starfsemi sem hún rekur. (2) Tekna vegna starfs við atvinnurekstur eða sjálfstæða starfsemi eiginmanns hennar. (3) Launa vegna starfs við atvinnurekstur eða sjálfstæða starfsemi ófjárráða barns (barna)hjónanna. (4) Hluta hennar af tekjum af sameiginlegum atvinnurekstri eða sjálfstæðri starfsemi hjóna metins miðað við beint vinnuframlag hennar við öflun teknanna. (5) Launa frá sameignarfélagi sem hjónin eða ófjárráða börn þeirra eru aðilar að eða hlutafélagi enda megi ætla að starf hennar hjá hlutafélaginu sé vegna eignar- eða stjórnaraðildar hennar, eiginmanns hennar eða ófjárráða barna. 11. Sjúkra- eða slysadagpeningar. Hér skal færa sjúkra- eða slysadagpeninga frá almanna- tryggingum, sjúkrasamlögum og sjúkrasjóðum stéttarfélaga sem jafnframt ber að telja til tekna I tölulið 9. III. 12. Annar frádráttur. Hér skal færa þá frádráttarliði sem áður eru ótaldir og heimilt er að draga frá tekjum Þar má nefna: (1) Afföll af seldum verðbréfum (sbr A-lið 12 gr laga). (2) Ferðakostnað þeirra framteljenda sem fara langferðir vegna atvinnu sinnar. (3) Fargjaldakostnað með áætlunarbifreið milli heimilis og vinnustaðar hjá þeim sem daglega þurfa að fara 50 km leið fram og til baka til að sækja vinnu sina. Sarhsvarandi upphæð má draga frá ef notað er annað flutningatæki Á sama hátt mega þeir, sem húsnæðisaðstöðu hafa á vinnustað frá vinnuveitanda, draga frá tekjum sínum fargjald i samræmi við tilhögun frá tekjum sinum fargjald i samræmi við tilhögun vinnu á hverjum stað, þó eigi hærra en svarar til einnar ferðar fram og til baka fyrir hverja viku. (4) Gjafir til menningarmála, vivisindalegra rannsóknarstofnana, viðurkenndrar liknarstarfsemi og kirkjufélaga (sbr. D-lið 12. gr. laga) Skilyrði fyrir frádrætti er að framtali fylgi kvittun frá stofnun, sjóði eða félagi sem rikisskattstjóri hefur veitt viðurkenningu skv 36 gr. reglugerðar nr. 245/1 963. (5) Kostnað við öflun bóka, timarita og áhalda til vísindalegra og sérfræðilegra starfa enda sé þessi kostnaðarliður studdur fullnægjandi gögnum (sbr E-lið 1 2 gr laga). (6) Frádrátt frá tekjum hjóna sem gengið hafa I lögmætt hjónaband á árinu, 1 59.900 kr. (7) Frádrátt v/björgunarlauna (sbr. B-lið 13 gr. laga). (8) Námsfrádrátt meðan á námi stendur skv mati rlkisskattstjóra. Tilgreina skal nafn skóla og bekk. Nemandi, sem náð hefur 20 ára aldri, skal útfylla þar til gert eyðublað um námskostnað óski hann eftir að njóta réttar til frádráttar námskostnaðar að námi loknu, sbr. næsta tölulið. (9) Námskostnað sem stofnað var til eftir 20 ára aldur og veitist til frádráttar að námi loknu enda hafi framteljandi gert fullngæjandi grein fyrir fjáröflun og kostnaði á framtati og þar til gerðum eyðublöðum eða sent ósk um að mega vera undanþeginn greinargerðum á sérstökum eyðublöðum en fá i þess stað metinn heildarkostnað skv árlegu mati rikisskattstjóra á námskostnaði og skv. meðalnámstimalengd við viðkomandi námsgrein (sbr E-lið 13. gr laga og B-lið 35. gr. reglugeðar, dags. 2. jan. 1976) (10) Afskrift heimæðargjalds v/hitaveitu, heimtaugargjalds v/rafmagns og stofngjalds v/vatnsveitu I eldri byggingar 10% á ári næstu 10 árin eftir að hitaveita, raflögn eða vatnslögn var innlögð (tengd). Ofangreind stofngjöld vegna innlagna (tenginga) I nýbyggingar teljast með byggingakostnaði og má ekki afskrifa sérstaklega Leiðrétting Gæsalappir í tilvitnuri i Reykja- vikurbréfi s.l. sunnudag gera ályktun Mbl. að skoðun Þjóð- viljans og harmar Mbl. það að sjálfsögðu. Tilvitnun Morgun- blaðsins í leiðara Þjóðviljans er svohljóðandi: „Þjóðviljinn vill leggja á það áherslu að landhelgismálið er íslenskt innanríkismál. Það mál kemur yður ekki við herra aðal- ritari og fslendingar vilja helst af slæmri reynslu, að þér haldið yð- ur sem allra lengst frá þvf. Það er semsagt skoðun Þjóðviljans, að NATO komi þorskastriðinu ekk- ert við.“ Gæsalappirnar eiga að vera á undan: Það er semsagt o.sv.frv. — og er það reyndar augljóst. En hafa skal það er sannarra reynist. En sú ályktun Mbl. að það sé „semsagt skoðun Þjóðviljans, að NATO komi þorskastríðinu ekk- ert við,“ er aftur á móti á rökum reist, eins og hver maður getur séð. Leiðrétting ÞAU mistök urðu i blaðinu á sunnudaginn, að Kjartan Lárus- son var sagður forstjóri Ferða- skrifstofu rikisins i stað Björns Viimundarsonar. Biðst blaðið vel- virðingar á þessum mistökum. S^5 SIG6A V/öGA £1/LVERAU $UNA<K £KK| \WN OYI SKALVIA'KNA'K, \(ATA? >-----------

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.