Morgunblaðið - 19.05.1976, Blaðsíða 1

32 SÍÐUR
107. tbl. 63. árg.
MIÐVIKUDAGUR 19. MAl 1976
Prentsmiðja Morgunblaðsins.
Ljósmynd Fridþjófur
Knut Frydenlund ræð-
Osló, 18. maí — Frá Magnúsi Finnssyni,
blaðamanni Mbl.
I KVÖLDFRÉTTUM norska sjón-
varpsins var mikið fjallað um
NATO-fundinn, sem á að hefjast
hér f Osló á fimmtudag. Var þar
meðal annars rætt um hver yrðu
helztu málin, sem utanrfkisráð-
herrar rfkja Atlantshafsbanda-
lagsins tækjust á við og yrðu efst
á baugi á fundinum.
Var þar fyrst talin deila tslands
og Bretlands um þorskinn á ts-
landsmiðum. Voru menn sam-
mála um að þetta þorskastrfð yrði
eitt af aðal umræðuefnunum. Þar
á eftir kæmu svo almenn mál
bandalagsins, þ.e. mál tengd
SALT-viðræðunum svonefndu og
þróunin eftir öryggismálaráð-
Nýjar jarð-
hræringar í
Uzbekistan
Moskvu, 18. maí — AP.
MARGIR jarðskjálftar
mældust í dag á Kyzylkum-
eyðimörkinni í sovétríkinu
Uzbekistan, þar sem mjög
harður jarðskjálfti varð á
mánudag. Mestu hrær-
ingarnar á mánudag mæld-
ust 9 stig á Medvedev-
kvarða, en það jafngildir
um 7,3 stigum á Richter-
Framhald á bls. 31. 1
Giscard
hylltur í USA
Washington, 18. maí. AP.
VALERY Giscard d'Estaing
forseti Frakklands ávarpaði
báðar deildir Bandarfkjaþings
f dag og hvatti þar til áfram-
haldandi tilrauna til að bæta
sambúð austurs og vesturs.
Hann sagði að með bættri sam-
búð ætti hann við þróun sam-
eiginlegra hagsmunamála og
gagnkvæman trúnað austurs
og vesturs, en þessi stefna fæli
ekki f sér neina breytingu á
Iffsháttum f vestrænum rfkj-
um, né heldur tilslökun f sið-
ferðilegu mati þeirra.
Þegar Giscard d'Estaing
gekk í þingsalinn var honum
ákaft fagnað. Viðstaddir voru
flestir þeirra 535 þingmanna,
sem sæti eiga í báðum þing-
deildum, auk ráðherra og um
75 fulltrúa erlendra rt'kja. Er
þetta í fyrsta skipti siðan
Georges Pompidou heimsótti
Framhald á bls. 31.
Landhelgisdeilan til umræðu í Ósló:
127 atkvæði í húfi í tvennum forkosningum
Detroit, Michigan,
18. maí. — AP. Reuter.
1 DAG var efnt til forkosninga i
tveimur rfkjum Bandarfkjanna,
og er úrslitanna beðið með mik-
illi eftirvæntingu, bæði f herbúð-
um republikana og demókrata.
Kosningarnar eru f Michigan,
heimarfki Ford forseta, og í
Maryland.
Hjá republikönum eru það þeir
Gerald Ford forseti og Ronald
Reagan fyrrum ríkisstjóri, sem
leiða saman hesta sína. Er Ford
spáð sigri i Maryland, þar sem
Reagan hefur haft sig litt í
frammi. Þar eru kosnir 43 fulltrú-
ar á flokksþingið í Kansas City í
ágúst, en flokksþingið kýs fram-
bjóðanda við forsetakosningarnar
í nóvember. I Michigan eru lin-
urnar ekki jafn skýrar. Reagan
hefur lagt mikla áherzlu á að
vinna sér fylgi þar, enda telur
hann að sigur i heimaríki forset-
ans væri sér mikill siðferðilegur
stuðningur, en gifurlegt áfall fyr-
ir Ford. Jafnvel naumur sigur
Fords i Michigan yrði talinn
Reagan til hagsbóta. Þess vegna
leggja stuðningsmenn Fords á
það mikla áherzlu að gera sigur
hans sem mestan. í Michigan eru
kjörnir 84 fulltrúar á flokksþing-
ið.
Fyrir kosningarnar í dag var
staðan þannig að Reagan hafði
tryggt sér 427 fulltrúa á flokks-
þingið en Ford forseti 362. 1130
atkvæði þarf til að ná útnefningu.
Hjá demókrötum þarf Jimmy
Carter að berjast hart á báðum
vigstöðvum, en hann er nú lang
atkvæðamestur keppendanna um
framboð flokksins. í Michigan
býður Morris Udall þingmaður
frá Arizona sig fram gegn Carter,
'Og i Maryland er það nýliðinn
Edmund „Jerry“ Brown rikis-
stjóri í Kaliforníu. Skoðana-
kannanir benda til þess að Carter
sigri glæsilega í Michigan, en
Framhald á bls. 31.
ræður við hinn brezka starfsbróð-
ur sinn, Anthony Crosland. Litill
vafi leikur á að hið svokallaða
þorskastríð verður aðalviðræðu-
efnið.
Frydenlund sagði á fundi í dag,
þriðjudag, að hann hefði ekki fyr-
irfram beðið um viðræðufund við
Einar Ágústson utanríkisráð-
herra. En slíkur fundur verður
ákveðinn eftir komu Einars til
Ákvörðun um fund með Ein-
ari Agústssyni tekin eft-
ir komu utanríkisráðherra
stefnuna í Helsinki. A meðan
rætt var um þorskastrfðið var
sýnd kvikmynd, sem tekin hafði
verið frá freigátu og sýndi Óðin
ösla þar áfram f miklum sjó.
Norska fréttastofan NTB var
einnig með vangaveltur um ráð-
herrafundinn, og segir í frétt það-
an m.a.:
Verður grundvöllur að lausn
fiskveiðideilu íslands og Bret-
lands lagður í Osló næstu daga?
Utanríkisráðherrar beggja
landanna sitja utanríkisráðherra-
fund NATO á fimmtudag og
föstudag, og þeir sem gerst
þekkja til halda þvi fram að það
séu góðar horfur á því að þar
finnist grundvöllur til að byggja
á. Þeir halda þessu fram þrátt
fyrir það að þróunin síðustu daga
hafi sízt verið til að bæta stöðuna.
Á mánudagskvöld kröfðust full-
trúar allra flokka á íslandi þess
að Alþingi kallaði heim sendi-
herra íslands í aðalstöðvum
NATO í Briissel. Krafan er fram
komin vegna útbreiddrar
óánægju með afskipti NATO af
deilunni.
Noregur hefur unnið að því á
bak við tjöldin að reyna að fá
fram lausn á deilunni, og á mið-
vikudagskvöld mun Knut Fryden-
lund utanríkisráðherra eiga við-
Osló. Við sama tækifæri sagði
Frydenlund að það væri undir
þessum tveimur utanríkisráð-
herrum komið að ákveða hvort
þeir vildu eiga saman einkafund.
Fréttastofan bendir á að ekki sé
stjórnmálasamband milli land-
anna, því hafi verið slitið, og ef
einkafundur yrói haldinn mætti
búast við að reynt yrði að halda
honum leyndum.
Það er ekki sízt vegna þess,
segir NTB, að islenzka ríkisstjórn-
in hefur ávallt lagt á það áherzlu
að öll brezk herskip verði að fara
af hinum umdeildu fiskimiðum
áður en samningar geti hafizt.
Utanríkisráðherrarnir tveir
ættu þrátt fyrir allt að fá gott
Framhald á bls. 31.
Brezka stjórnin ákveður:
Engar uppbætur fyrir skertan
aflahlut á Islandsmiðum
Hull, 18. maí.
Einkaskeyti til Mbl.
AÐ SÖGN brezka varnarmálaráóuneytisins er 31 brezkur togari nú á
afmörkuðu svæði út af Austf jörðum, og þeim til varnar sex freigátur, 5
dráttarbátar og einn togari. Samkvæmt okkar útreikningi er þetta
stærsti og kostnaðarsamasti verndarfloti, sem verið hefur við tsland
frá þvf þorskastrfðin hófust.
Og samt veiða togararnir lítið
sem ekkert.
Brezka stjórnin lýsti þvf yfir f
dag að togarasjómönnum yrðu
ekki greiddar neinar uppbætur
fyrir skerðingu á afla vegna að-
gerða fslenzku varðskipanna, en
fyrir nokkru hótuðu sjómennirnir
að halda heim ef þessi uppbót
fengist ekki.
Viðbrögð í Bretlandi við þessari
ákvörðun stjórnvalda hafa verið
tvíþætt. Tom Neilsen fram-
kvæmdastjóri félags yfirmanna á
togurum taldi líklegt að togara-
skipstjórarnir létu þessa ákvörð-
un ekkert á sig fá, en mundu
halda áfram veiðum á Islandsmið-
Framhald á bls. 31.
Ford sigurstrang-
legri en Reagan
ir við Crosland 1 kvöld