Morgunblaðið - 19.05.1976, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 19. MAl 1976
31
Þorlákshöfn:
600 þúsund tonn af grjóti
flutt til vegna hafnargerðar
Þorlákshöfn, 17. maí.
HAFNARFRAMKVÆMDIR hér I
Þorlákshöfn ganga í einu og öllu
samkvæmt áætlun, en verkinu á
að Ijúka f haust eða f lok október-
mánaðar 1976. Suðurgarði lauk á
tilsettum tfma I desember s.l.
Maðurinn sem sér um og stjórnar
þessu mikla verki er Ólafur Gfsla-
son verkfræðingur frá Reykjavfk.
Hann var að ljúka við að ræða við
menn sfna um framgang verksins
og áætlun fyrir sumarið. Þeir
voru sýnilega vel með á nótunum
enda var þetta síður en svo fyrsti
fundur Ólafs með mannskapnum.
Það má segja um þetta efni.
Þetta vakti athygli mína og mér
flaug í hug hvort það að hafa
starfsfólkið með í ráðum og sýna
þvi verðugt traust gæti ekki átt
sinn þátt í því hve vel þetta verk
hefur gengið til þessa. Aðspurður
sagði Ölafur að þessi háttur væri
jafnan hafður á hjá verktakanum
ístak. Ég notaði tækifærið og bað
Ólaf að gefa mér upplýsingar um
síðari hluta hafnargerðarinnar,
því segja má að áfangar hafi verið
tveir, þ.e. suðurgarður og norður-
garður. Hann sagði: „Það sem eft-
Framfærslu-
vísitalan hækk-
aði um 11,6%
Kauplagsnefnd hefur reiknað
vísitölu framfærslukostnaðar
fyrir maíbyrjun og reyndist hún
vera 566 stig eða 58,7 stigum
hærri en I febrúarbyrjun, sem er
11.6% hækkun. Á þessu tímabili
var um að ræða verðhækkun á
fjölmörgum innlendum vöru- og
þjónustuliðum, þar á meðal
búvöru í marz sl. Eftir því sem
Morgunblaðið kemst næst er talið
að þessi hækkun sé litið eitt meiri
en sem nemur rauðu strikunum,
sem samið var um i siðustu kjara-
samningum en þó vart sem neinu
nemur.
ir er að klára er grjótflutningur í
norðurgarð, sem er orðinn 500
metra langur en á að verða 600
metrar. Auk þess á að gera 250
metra langa bryggju á norður-
garði og er vinna við stálþil hafin.
Við þessa bryggju á að koma
ferjulægi fyrir Vestmannaeyja-
ferjuna. Það er stefnt að því að
hafa það tilbúið fyrir þjóðhátíð
Vestmannaeyinga i sumar. En áð-
ur en hægt er að taka ferjulægið í
notkun, þarf að dýpka nýju höfn-
ina og fjarlægja úr henni u.þ.b.
6000 rúmmetra. Auk þess þarf að
gera bílastæði og fleira en þangað
til ferjulægið er tilbúið verður að
sjálfsögðu að notast við núver-
andi hafnarskilyrði á staðnum.
Utsigling á grjóti verður væntan-
lega lokið í byrjun júlímánaðar.
Þegar hafnarframkvæmdum lýk-
ur hefur verið sprengt og lagt út i
grjótgarða 600 þúsund tonn af
grjóti og steyptir og lagðir út 2900
„dolasar", sem vega um 9 tonn
hver. Við framkvæmdirnar vinna
50—60 manns og eru margir
þeirra sérþjálfaðir á þau stór-
virku tæki, sem notuð eru við
hafnargerðina. Starfsmenn allir
Starfsmenn Kísil-
iðjunnar gefa
daglaun til land-
helgisgæzlunnar
Björk, Mývatnssveit
18. maf.
EFTIRFARANDI samþykkt var
gerð á fundi starfsmanna Kísil-
iðjunnar við Mývatn í gær:
„Starfsmenn Kísiliðjunnar hf
við Mývatn lýsa óánægju sinni
með viðbrögð íslenzkra stjórn-
valda i landhelgisdeilunni. Því til
áherzlu samþykkja allir starfs-
menn að leggja ein daglaun til
hliðar og senda fjárhæðina til
eflingar Landhelgisgæzlunni.
Starfsmennirnir vonast til þess,
að fleiri starfshópar fylgi þessu
fordæmi, þannig að vanbúnaður
Landhelgisgæzlunnar verði ekki
átylla til nauðungarsamninga við
Breta. Sjaldan hefur þörf
íslendinga til samstöðu verið slik
sem nú. Starfsmenn Kísiliðjunnar
skora því á alla Islendinga að
leggja sitt að mörkum til að fullur
sigur vinnist i landhelgismálinu."
Hjá Kísiliðjunni vinna 60—70
manns, svo þetta getur orðið álit-
leg upphæð. — Kristján.
eru íslendingar auk eins Færey-
ings, sem er stjórnandi grjótflutn-
ingsprammans, og fylgdi honum
hingað til lands. Verktakar eru
Istak i samvinnu við E. Phil &
Sön Danmörku.“
—Ragnheiður.
— Giscard
Framhald af bls. 1
Bandaríkin árið 1970 að forseti
Frakklands ávarpar þingið.
Giscard talaði á ensku, og
segja fréttamenn að lítið meira
hafi borið á erlendum hrein
hjá honum en hjá Kissinger
utanríkisráðherra.
Giscard var ákaft fagnað er
hann sagði að Frakkar mætu
mikils framlag Bandaríkjanna
til Atlantshafsbandalagsins.
Vitnaði Giscard í sfðari heims-
styrjöldina og sagði að hugsan-
lega hefði verið unnt að koma í
veg fyrir þann harmleik, ef
NATO hefði þá verið og
Bandaríkin ættu að gefa öðr-
um rikjum fordæmi með því að
standa saman að friði í heimin-
um og axla sínar byrðar á sviði
alþjóðasamskipta.
Giscard lauk máli sínu með
því að rekja kosti frelsis
einstaklingsins og sagðí:
„Mannleg virðing dafnar ekki
án frelsis, og útilokað er að
öðlast sanna hamingju á
kostnað frelsisins.“
Að ræðu lokinni var Giscard
fagnað með langvarandi lófa-
taki, og sagði leiðtogi
demókrata í fulltrúadeildinni
að enginn vafi léki á því að
Giscard væri ein af hetjum
heimsins, því hann hefði
aldrei heyrt þingmenn fagna
neinum þjóðhöfðingja á
þennan hátt fyrr.
— Frydenlund
Framhald af bls. 1
tækifæri til að hittast, hvort sem
það verður formlegur fundur eða
óformleg orðaskipti. Báðir ráð-
herrarnir taka þátt í fundum
NATO-ráðherranna, sem haldnir
verða í lokuðum salarkynnum
Hotel Skandinavia, en þangað
komast hvorki blaðamenn né aðr-
ir inn, aðeins menn með sérstök
aðgangskort.
Frydenlund kvaðst búast við
kröftugum mótmælum frá Einari
Ágústssyni utanríkisráðherra
vegna þorskastríðsins, en bjóst--
ekki við neinum veigamiklum til-
lögum frá honum. Sérfræðingar
telja þessi ummæli Frydenlunds
ætluð til að kveða niður boHalegg-
ingar í blöðum um að Einar
Ágústsson mundi á fundinum til-
kynna úrsögn Islands úr NATO.
— Saltfiskur
Framhald af bls. 32
væri ætlunin að hann reyndi um
leið að tala máli Islendinga í
þessu efni.
Tómas kvaðst vera bærilega
ánægður með útkomuna í þeim
samningum, sém gerðir hefðu
verið vegna vertlðarfram-
leiðslunnar.
Heildarsalan nú væri að visu
heldur lægri miðað við dollara en
hún var á sama tíma I fyrra en I
þessum siðustu samningum á
Italíu hefði þó fengist lítið eitt
hagstæðara verð.
— Ford
Framhald af bls. 1
keppnin verði öllu erfiðari í
Maryland. Úrslit skoðanakönn-
unar í Maryland sem voru birt í
gær, mánudag, bentu til þess að
Carter fengi 31% atkvæða, en
Brown 28%. Þess ber þó að gæta
að 25—30% kjósenda höfðu ekki
tekið ákvarðanir og getur því
margt gerzt áður en sagan er öll.
Á fundi með fréttamönnum i
Washington á mánudag sagði
Carter að mjótt væri á mununum
í Maryland og úrslitin gætu oltið á
þvi hvorum þeirra Brown tækist
betur að koma kjósendum sínum
á kjörstaði. „Tapi Brown verður
það mikið áfall fyrir hann, en
ösigur yrði mér ekkert hættu-
legur,“ sagði Carter. Jerry Brown
býður sig aðeins fram i þremur
ríkjum, og er fyrsta eldraunin í
Maryland.
— Engar
uppbætur. . .
Framhald af bis. 1
um. David Cairns fulltrúi fiskiðn-
aðarins hjá samtökum flutninga-
verkamanna kvaðst hins vegar
vera furðu lostinn og hneykslaður
yfir þessari ákvörðun yfirvalda,
ekki sizt þar sem hún kæmi frá
rikisstjórn Verkamannaflokksins,
sem ætlazt væri til að styddi
verkamenn og sjómenn.
Hann taldi það ótrúlegt að rikis-
stjórnin neitaði að greiða smáupp-
hæð, sem næmi ef til vill nokkr-
um þúsundum punda, til þeirra
manna, sem hún hefði sjálf óskað
eftir að héldu veiðum áfram við
Island, á sama tíma og hún
greiddi milljónir punda til að
halda úti freigátunum og öðrum
verndarskipum. Sagðist Cairns
hafa farið þess á leit við þing-
menn útgerðarbæjanna að þeir
létu til sín heyra á þingi, og
einnig kvaðst hann hafa skrifað
Callaghan forsætisráðherra harð-
ort bréf.
— Nýjar jarð-
hræringar
Framhald af bls. 1
kvarða. Skjálftarnir í dag
voru þetta 3—4 stig á
Medvedevkvarða. Ekkert
hefur verið látið uppi um
tjðn af völdum skjálft-
anna.
I frásögn Tass-fréttastofunnar
sovézku segir að bærinn Gazli,
sem er um 70 kílómetrum fyrir
sunnan upptök skjálftanna á
Kysylkum-eyðimörkinni, hafi orð-
ið hvað verst úti, en þar er talið að
um 8.000 manns búi. Segir frétta-
stofan að verið sé að vinna að
hreinsunum á jarðskjálftasvæð-
inu og flytja vistir til ibúa svæðis-
ins. „í Bukhara olli jarðskjálftinn
tjóni á íbúðarhúsum. Hjálpar-
sveitir frá nærliggjandi byggðar-
lögum eru að koma til aðstoðar,“
segir Tass. Þá segir fréttastofan
að verið sé að flytja hjálpargögn
og birgðir til borgarinnar Tash-
kent, sem er höfuðborg
Uzbekistans. Sovézkir fjölmiðlar
hafa lítið gert úr jarðskjálftun-
um, en sérfræðingar utan Sovét-
ríkjanna benda á að skjálftarnir
hafi verið harðari en hræringarn-
ar, sem ollu hvað mestu tjóni á
Norðaustur-ítaliu fyrr í mánuðin-
um.
Ritstjóri einn á Gazli-svæðinu
sagði fyrir hræringarnar i dag að
skjálftinn mikli á mánudag hefði
aðeins valdið litlu tjóni, þar sem
bærinn hafi þá þegar verið í rúst
eftir harðan jarðskjálfta, sem þar
varð 8. april siðastliðinn. Þetta
kom mönnum á óvart, þvi yfir-
völdin höfðu lýst þvi yfir að
skjálftinn 8. apríl hefði litlu tjóni
valdið.
— Z-frumvarpið
Framhald af bls. 32
þessu þingi, að frumvarpinu
yrði visað til ríkisstjórnarinnar.
Jafnframt benti nefndin á, að
hún teldi rétt að menntamála-
ráðherra efndi á þessu sumri til
funda með íslenzkukennurum
og öðrum sérfróðum mönnum
um islenzkt mál, þar sem reynt
yrði að ná sem víðtækustu sam-
komulagi um meginatriði
varðandi stafsetningarreglur
og ákvarðanatöku um breyt-
ingar á þeim.
Undir nefndarálitið rituðu
nöfn sín allir nefndarmenn,
þeir Axel Jónsson, formaður,
Steinþór Gestsson, Steingrímur
Hermannsson, Ragnar Arnalds,
Jón Ármann Héðinsson, Ingvi
Tryggvason og Þorvaldur Garð-
ar Kristjánsson. Þetta nefndar-
álit var síðan samþykkt á
deildarfundi með 16 samhljóða
atkvæðum.
— Friðrik
Framhald af bls. 32
mót. „Keppendur eru fáir og þá
getur tap orðið örlagaríkara en
ella, og þess vegna er töluvert
álag á keppendum. Á stærri
mótunum þarsem eru fleiri
keppendur, er þó alltaf hægt að
vinna sig upp aftur, þótt maður
tapi kannski einni skák en þar
sem keppendur eru svona fáir
getur það orðið afdrifaríkara.
Og meðan maður tapar ekki er
maður með í keppninni.“
Samkvæmt fréttaskeyti
fréttaritara Morgunblaðsins,
Barry Withuis, eru þeir Friðrik
og heimsmeistarinn Anatoli
Karpov efstir eftir 4 umferðir
með 2 og 'A vinning hvor.
Hollenzki stórmeistarinn
Timman hefur 2 vinninga og
bandariski stórmeistarinn
Browne er með 1 vinning.
Fjórða umferðin var ekki sér-
lega skemmtileg enda þótt skák
þeirra Karpovs og Browne byrj-
aði nógu vel, þar sem hvítur
fórnaði peði en það leiddi þó
ekki til verulegra uppskipta.
Eftir drottningaskipti lyktaði
skákinni með jafntefli vegna
þráleiks. Hins vegar hafði
Browne notað liðlega tvær
klukkustundir af tíma sínum
þegar skákinni lauk.
Meðan þessu fór fram fóru
þeir Friðrik og Timman sér
engu óðslega og eftir 18 leiki
sömdu þeir jafntefli. Segir
Withuis augljóst, að þeir hygg-
ist spara krafta sina fyrir loka-
átökin.
I dag hefur Friðrik hvitt á
móti Browne og Timman hefur
hvitt á móti Karpov en síðasta
skákin verður síðan á föstudag,
þar sem Friðrik teflir með svart
á móti heimsmeistaranum og
Browne hefur hvítt á móti
Timman. Hefur upphaflegri
töfluröð verið hnikað örlítið til,
þannig að það kæmi sem rétt-
látast út hvernig lita taflmenn
skákmeistararnir hefðu i
hverri umferð.
— Námskeið
Framhald af bls. 5
námskeiði standa að viðunandi
not af heyrnartækjum séu þvi að-
eins hugsanleg að leiðbeinenda-
starf þar að lútandi verði stórauk-
ið.
Á námskeiði þessu er einnig
ætlunin að veita fræðslu og
æfingu í könnunarmælingum á
heyrn, einkum í sambandi við
heyrnarmælingar í skólum.
Kaþólska kirkjan á ftalíu:
Hótar kaþólskum fylgismönn-
um kommúnista bannfæringu
Páfagarði, 18. maí AP Reuter
FORSETI biskuparáðstefnu
rómversk-kaþólsku kirkjunnar
á Italfu, Antonio Poma kardin-
áli, varaði I gær framámenn
meðal kaþólskra, sem fallizt
hafa á að taka sæti á framboðs-
listum ítalska Kommúnista-
flokksins í þingkosningunum
20. maf, við þvf að þeir eigi I
hættu að verða bannfærðir.
Kom þessi viðvörun mjög á
óvart I lok setningarræðu
kardinálans, sem áður hafði átt ,
langan einkafund með Páli
páfa. Herma áreiðanlegar
heimildir að páfi hafi lagt
blessun sína yfir yfirlýsingu
kardinálans. I sfðustu viku
sakaði páfi „kæra vini...
bræður sem sitja til borðs með
okkur“ um svik og ótryggð f
harðorðri árás á fjóra kaþólska
menntamenn sem höfðu fallizt
á að taka sæti á listum
kommúnista „óbundnir“ af
flokksaga.
I ræðu sinni í gær sagði Poma
kardínáli að hann vonaðist til
að „þessir bræður“ myndu taka
tillit til orða hans sem biskups.
„Við verðum í fyrsta lagi að
minnast þess að kristindómur
og guðlaus kommúnismi eru
bæði I orði og á borði ósam-
ræmanlegir, og þar af leiðandi
líka það að vera kristinn og að
ganga til liðs við, að styrkja og
afla fylgis við raunverulega
marxistahreyfingu, — jafnvel
þegar menn segjast ekki fylgja
hugmyndafræði hennar. „Hann
kvaðst neyðast til þess, — og
sér væri það sársaukafullt verk-
efni —, að minna viðkomandi á
þær reglur sem um þetta gilda
innan kaþólsku kirkjunnar.
Þetta er talin skýr skírskotun
til ákvörðunar páfadómsins
árið 1949 um að allir kaþólikkar
sem á einhvern hátt ynnu með
kommúnistum yrðu bann-
færðir.
Kommúnistar binda vonir við
að fá atkvæði frá vinstrisinn
uðum kaþólikkum i
kosningunum, en kristilegir
demókratar, sem eiga á hættu
að biða ósigur fyrir kommúnist-
um, hafa hingað til notið fylgis
kaþólsku kirkjunnar. Hefur
kirkjan að undanförnu mjög
aukið áróður sinn gegn því að
menn greiði kommúnistum at-
kvæði sitt.
Heimildir í London herma að
hið ótrygga stjórnmálaástand á
Italiu og hugsanleg stjórnar-
þátttaka kommúnista. þar eftir
kosningar muni mjög setja svip
sinn á utanríkisráðherra fund
NATO í Osló á fimmtudag og
föstudag, þótt ekki verði um
þetta fjallað i formlegum um-
ræðum.