Morgunblaðið - 21.05.1976, Síða 26
26
MORGUNBLAÐIÐ. FÖSTUDAGUR 21. MAl 1976
Helgi Halldórsson
frá Stuðlum - Minning
Marteinn M. Skaftfells:
Pöntunarfélagið og NLFÍ
Ekki datt mér í hug að ég væri
að tala við Helga frænda í síðasta
er ég hitti hann s.l. mánudag við
útförina hans afa. Hann hafði
reyndar orð á því, að hann væri
hálflasinn, en verst þótti honum
hvað sjónin var tekin að daprast.
En þegar afi minn, Guðmundur
frá Gerði, andaðist, var eins og
lífslóngun Helga hyrfi og óskaði
hann þess, að ekki yrði langt á
milli þeirra bræðra. Þeir höfðu
alla tíð búið hlið við hlið og verið
mjög samrýndir. Honum varð að
ósk sinni, því tæpum hálfum mán-
uði siðar sofnaði Helgi svefninum
langa.
Helgi frændi á Stuðlabergi
fæddist 4. nóvember 1896 að
Gerði í Norðfirði. Foreldrar hans
voru hjónin Elísabet Guðmunds-
dóttir og Halldór Vilhjálmsson.
Þau eignuðust 6 börn er öll kom-
ust upp nema eitt, og er Helgi sá
síðasti sem kveður þennan heim.
Helgi bjó á Gerði. fyrst hjá for-
eldrum sinum og síðar hjá Guð-
mundi bróður sínum og Guð-
björgu, til ársins 1925, en þá
keypti hann ásamt Vilhjálmi
bróður sínum jörðina Stuðla í
sömu sveit. Þar hjuggu þeir bræð-
ur til ársins 1955. Þeir stunduðu
bæði landbúnað og sjósókn við
mjög erfið skilyrði, eins og allir
vita er til þekkja Hvorugur
þeirra bræðra kvæntist, en Helgi
tók fósturson, Pál Eyjólfsson, og
reyndist hann Páli hinn besti fað-
ir og börnum Páls einstaklega
góður afi. Einnig bjó á Stuðlum
hjá þeim bræðrum í 20 ár munað-
arleysingi frá Neskaupsstað og
reyndust þeir honum mjög vel.
Bærinn Stuðlar er þannig í
sveit settur, að þegar farið var
landleiðina yfir til Sandvíkur eða
komið þaðan var alltaf komið við
á Stuðlum. Helgi var einstaklega
gestrisinn og hjálpsamur og
munu margir hafa þegið góðgerð-
ir hjá honum, er áttu leið yfir
skarðið, hvort sem var á nóttu eða
degi. Ekki var hægt að ímynda sér
að bærinn væri kvenmannslaus,
því slikar voru góðgerðirnar hjá
Helga og heimilið einstaklega hlý-
legt. Ef Helgi væri ungur núna,
hefði hann áreiðanlega orðið eft-
irsóttur kokkur eða bakari. Sjálf
man ég fyrst eftir Helga frænda,
er hann var að hjálpa mömmu að
baka hálfmána og gyðingakökur
fyrir jólin, þegar ég var litil.
Árið 1954 fluttust afi og amma
að Lyngbergi í Garðahreppi og ári
síðar fluttust þeir Helgi og Vil-
hjálmur einnig. Þeir keyptu litið
hús, Stuðlaberg í Garðahreppi, og
settust þar að. Nokkrum árum
síðar andaðist Vilhjálmur og eftir
það bjó Helgi einn í litla húsinu
sínu. Hann vann ýmis verka-
mannastörf i Hafnarfirði í ein 15
ár, en lenti þá tvívegis í vinnu-
slysum og varð að láta af störfum.
S.l. þrjú og hálft ár dvaldist
Helgi á elliheimilinu Sólvangi í
Hafnarfirði, og þar dvaldist afi
einnig siðustu árin.
Helgi var einstakur öðlingsmað-
ur er allt vildi fyrir alla gera, (en
þannig finnst mér allt þetta fólk
vera er bjó við hin erfiðu lífsskil-
yrði á Suðurbæjum í Norðfirði)
frændrækinn og gjafmildur.
Enda átti hann marga vini er
virtu hann og dáðu og heimsóttu
hann að Stuðlabergi. Börn og
barnabörn Guðmundar og Guð-
bjargar voru honum mikils virði,
og þætti okkur ekki vænna um
Helga þótt hann væri faðir okkar
eða afi.
Ég get aldrei fullþakkað mínum
góða frænda, hve góður hann var
alla tíð við mig, og hve mikla
umhyggju hann bar fyrir mér og
fjölskyldu minni er ég fór sjálf að
búa og eignast börn. Og í þau fáu
skipti, sem hann gat heimsótt
okkur kom hann alltaf færandi
hendi.
Við í þessari stóru ætt höfum
misst mikið á nokkrum dögum
þar sem þeir eru, bræðurnir, þeir
höfðu skilað sínu ævistarfi af trú-
mennsku. Vonandi fetum við, sem
eftir lifum, í fótspor ykkar afa og
verðum manneskjur til að gera
sííkt hið sama.
Guðbjörg Emilsdóttir.
Afmælis- og
minningar-
greinar
ATHYGtr skal vakin á því, að
afmælis- og minningaégreinar
verða að berast blaðinu með
góðum fyrirvara. Þannig verð-
ur grein, sem birtast á í mið-
vikudagsblaði, að berast í sfð-
asta lagi fvrir hádegi á mánu-
dag og hliðstætt með greinar
aðra daga. Greinar mega ekki
vera í sendibréfsformi eða
bundnu máli. Þær þurfa að
vera vélritaðar og með góðu
Ifnubili.
MYNDAMÓTA
Að.ilstræti 6 simi 25810
+
Við þökkum hjartanlega
auðsýnda samúð við andlát ást-
kærs eiginmanns mins, föðurs,
tengdaföðurs, fósturföðurs og
afa
GUÐMUNDAR
HALLDÓRSSONAR,
Lyngbergi.
GuSbjörg Halldórsdóttir,
böm, tengdabörn, barnabörn
og fósturböm.
1 greinum sínum um P.fél. hef-
ur BJL stritazt við að færa sönnur
á að sameining þess og NFLÍ hafi
verið samþykkt. Og þó að staðhæf-
ing eftir staðhæfingu hafi verið
hrakin, og ofureinfaldar skjalleg-
ar sannanir liggi fyrir, er þrá-
hyggja BLJ slík, að hann heldur
áfram að hamra á sömu fjarstæð-
unni. Og á aðalfundi P.fél hélt
hann þvi áfram af miklu kappi. I
stað þess að kannast hreinlega
við, að honum hafi orðið á að
sækja og verja rangt mál, — eins
og raun er á, reifaði hann fjálg-
lega tillögu frá þingi NFLI 1973.
Og með henni ætlaði hann að
sanna, að hið ranga væri rétt. —
Það gegnir furðu, að maður með
tvöfalt langskólanám að baki
skuli leyfa sér slíka röksemdar-
færslu og slíkan málflutning.
Þessa sömu tillögu birti hann í
grein í Tímanum. Samhengis
vegna, kemst ég ekki hjá að birta
hana hér. Tillagan hljóðar svo:
,,Þar sem fram er komin ósk frá
P.fél NFLR, samanber samþykkt
stjórnar og félagsfundar félagsins
þ. 28. sept. sl. um að félagið sam-
einist NFLÍ þannig, að P.fél.
heyri framvegis undir stjórn
NFLÍ, þá samþykkir landsþing
NFLÍ, haldið að Sogni 6. október
1973, að verða við þessum tilmæl-
um, að því tilskyldu, að fram-
kvæmanlegar leiðir finnist til
sameiningarinnar."
Hvernig hljóðaði svo ,,óskin frá
P.fél“. tillagan, sem Árni Ás-
bjarnarson, bar fram, en ekki
Zophanias, eins og BJL hefur
stöðugt staðhæft? Hún var þann-
ig:
„Félagsfundur P.fél. NLÉR,
haldínn að Hótel Esju 28—9—73,
samþykkir að félagið sameinist
NLFI ef að athuguðu máli slík
sameining reynist framkvæman-
leg, að áliti lögfræðings og endur-
skoðanda félagsins, og þeirrar
nefndar, sem tilnefnd mun verða
til athugunar á þessu máli.“ —
Skilyrðabundin tillaga.
P.fél.-fundurinn var boðaður
viku fyrir þingið, beinlínis til að
fá „sameiningarósk" inn á þingið.
En samþykkja þurfti lögformlega
slíka tillögu á TVEIM fundum
P.fél. En slíkt var innlimunar-
kappið, að eftir því mátti ekki
biða. Enga lögformaða samþykkt
var þvi hægt að leggja fyrir þing-
ið. — Nefndin, sem kosin var til
að fjalla um málið, skilaði
ALDREI áliti. Og lögfræðingur-
inn, sem Árni minnist á í tillög-
unni, var ekki til. P.fél. hafði þá
ENGAN lögfræðing. En auðsætt
er, að Árni hefur haft Ólaf Þor-
grímsson, lögfr. NLFl, í huga og
ætlað honum að fjalla um málið
LÍKA fyrir jönd P.fél. Hreint
ekki ólaglega hugsað. — Hélt
Árni, að hann hefði Ólaf og alla
stjórn P.fél. í vasanum?
Var og enn ein alvarleg veila í
þessum málabúnaði. Á þinginu
var möðkum blandað í mysuna.
Þingtillagan, sem BLJ hefur
reynt að gera að eins konar líf-
akkeri, er annað brást, var nefni-
lega fölsun á tillögu P.fél.
Innskotið: „ . . að P.fél. heyri
framvegis undir stjórn NLFÍ,“
hafði ekki einu sinni komið til
umræðu í P.fél. Á aðalf. P.fél. 20.
apríl 1974, var svo Esjutillaga
Árna áréttuð og niðurlagið sam-
ræmt innskoti þingtillögunnar, og
þannig reynt að klóra yfir fölsun
þingtillögunnar. En þá kom hið
fjórða til, og ekki alvörulaust: At-
hugun leiddi í ljós, að atkvæða-
greiðslan á báðum fundum P.fél.
var FÖLSUÐ. Atkvæði greiddu
ýmsir, sem EKKI voru í félaginu.
Það skorti því ekkert á samræmið
milli atkvæðagreiðslunnar og
þingtillögunnar: fölsun á fölsun
ofan. SVONA eru staðreyndirnar
kringum innlimunartilraunirnar
óhrjálegar. Og í þessa þingtillögu
greip BLJ, eins og drukknandi
maður í hálmstrá. Og ein sér hef-
ur tillagan á sér þann sanninda-
blæ, að ókunnugir hlutu að halda,
að þarna færi BLJ satt og rétt
með. Enda lék hann hlutverk sitt
með hálmstráið á fundinum í gær-
kvöldi, eins og væri reipi, þar til
ég las fundarsamþykkt P.fél. og
skýrði falsanirnar. Þá verð BLJ
ljóst, að þingtillagan var ekki
einu sinni hálmstrá, og svaraði
engu.
Það er sem sé einföld óhaggan-
leg staðreynd, að staðhæfingar
BLJ um sameiningu, röng. —
Og frá félagslegu sjónarmiði
skoðað, er það hryggilegt, að
æðstu menn NLF-samtakanna
skuli hafa átt frumkvæði að
jafnófélagslegu athæfi, svo
að ekki sé fastar að kveðið:
að ætla sér að þurrka út félag,
sem í 23 ár hefur í vaxandi
mæli starfað að umbótamálum, og
leggja fyrirtæki þess: 2 verzl.,
brauðgerð og kornmyllu undir
NLFÍ, sem aldrei hefur stutt
þessa starfsemi. Fremur haft
horn í síðu hennar, eins og BLJ
frá upphafi. 12. des. ’75, ræddi
stjórn NLFl um afstöðuna til
P.fél., að viðstöddum lögfræðingi
og endurskoðanda, og þar sam-
þykkt, að stjórnin liti svo á, að
P.fél. væri henni óviðkomandi. Á
þetta benti ég í grein. En 13. jan.
segir BLJ í Dagbl., að það sé full-
komið ranghermi, að stjórn NLFÍ
hafi fallið frá tilraunum gegn
P.fél., staðhæfir, að einróma sam-
þykkt stj. sé markleysa, — blekk-
ing. — Hún er sannarlega ekki
slorleg einkunnin, sem hann gef-
ur sambandsstj., ásamt Iögfræð-
ingi og endurskoðanda, sem sjálf-
sagt hafa staðið að samþykktinni.
— Hvar skyldu staðhæfingatak-
mörk læknisins vera?
En ritari sambandsins lýsti því
yfir á fundi, að samþykkt stjórn-
arinnar hefði fullt gildi, en stað-
hæfing BLJ væri markleysa. —
Vaxandi fylgistap olli því, að á
síðasta þingi komu menn inn í
stjórnina, sem ekki var ætlað þar
sæti. — Menn, sem að athuguðu
máli, gerðu sér grein fyrir ofbeld-
isafstöðinni gegn P.fél. — í al-
gjöru heimildarleysi var búið að
augl. eftir forstjóra að NLF-
búðunum. Tilgangurinn helgaði
meðulin. Og meðulin hæfðu til-
ganginum. — Málið var farið að
nálgast þröskuld dómstólanna. Og
þeim ungu mönnum, sem komu i
stjórn NLFl, má þakka, að það fór
ekki inn fyrir þröskuldinn. Þeir
gerðu sér grein fyrir þessu andfé-
lagslega athæfi, og höfðu mann-
dóm til að rísa gegn því. — Viður-
kenna ber, að samtökin standa í
þakkarskuld við þá.
En er Blj ferði sér grein fyrir,
að hann átti ekki lengur fylgP
sambandsstjórnar, biðlaði hann
til fylgis í sjálfri P.fél.stjórninni.
Þar mátti hann vænta fjand-
hyggju sinni gegn P.fél. fylgis hjá
samhyggjumanni sínum, Árna.
En á aðalf. stakk enginn upp á
hönum. Áið og Béið eiga því litlar
fylgislíkur í stjórn P.fél. En slík-
ur er áhugi BLJ gegn P.fél. að
hann vildi, eftir að búið var að
slíta fundi, að tekið yrði til um-
ræðu, að leggja P.fél. niður.
í ógáti kastaði hann grímunni.
— Að leggja P.fél. niður. Það var
lóðið. — Það átti áður að gera
undir snotru nafni „sameining-
ar“. Og þannig átti að komast yfir
fyrirtæki félagsins. — Það sem
aðrir höfðu byggt upp, átti að
hirða á svona einfaldan hátt
— Og undir merki NLF-
samtakanna. Það hefur þegar
valdið meira en nógu tjóni og
álitshnekki. — En smáskoplegt
var það, að óska eftir umræðum
um að leggja félagið niður, eftir
að búið var að kjósa nýja stjórn,
og búið var að slíta fundi. — En
kannski var það eins konar
traustsyfirlýsing við stjórnina.
Á fundinum þrætti BLJ fyrir að
hafa nokkru sinni sagt, að samein-
ing hefði verið samþykkt á tveim
aðalfundum P.fél. En í „Höfuð-
pauragrein" sinni í Mbl. 7. jan.,
þar sem birt er mynd af öðrum
,,höfuðpaurnum“t stendur neðst í
4ða dálki, að Zophanias hafi flutt
sameiningartillögu, svo og að
P.fél. skyldi lúta stjórn NLFl. —
Orðrétt segir svo: „Þessi tillaga
var samþykkt á tveim aðalfund-
um P.fél. En ÖLL eru þessi atriði
skjallega sannarleg, ranghverfa
sannleikans. Og þvi miður meðal
margra annarra, sem ósvarað er.
Framhald á bls. 23
t Eigmmaður minn
HELGI ÓLAFSSON
fyrrverandi kennari.
Langholtsvegi 149.
sem andaðist 13 maí sl. verður jarðsunginn frá Fossvogskirkju
laugardagmn 22 mai kl 10 30
Fyrir hönd vandamanna
Valý Ágústsdóttir.
t
Eiginmaður minn
STURLAUGUR H. BÖÐVARSSON,
verður jarðsungmn frá Akraneskirkju laugardaginn 22 maí kl 14 30
Ferðir Akraborgar frá Reykjavík kl 1 3 00 Aukaferð frá Akranesi kl
20 15
Rannveig Böðvarsson.
t
Þökkum hjartanlega auðsýnda samúð og vinarhug við andlát og útför,
CAMILLU ÞORGEIRSDÓTTUR
Sérstakar þakkir til starfsfólks A-7 á Borgarspítalanum og alls starfs-
fólks Osta- og smjörsölunnar
Óskar Sampsted,
böm. tengdabörn og barnabörn.
t
Þökkum innilega auðsýnda samúð og vinarhug við andlát og jarðarför
móður okkar, tengdamóður og ömmu
KRISTÍNAR SIGRÍÐAR SIGURGEIRSDÓTTUR,
frá Ólafsvík.
Steinunn Þorsteinsdóttir, Haukur Sigtryggsson,
Sigurður Þorsteinsson, Pálína Halldórsdóttir,
Geir Þorsteinsson, Eygerður Bjarnadóttir.
og barnabörn.
t
Alúðarþakkir sendum við öllum þeim, sem sýndu okkur samúð og
vináttu við andlát og jarðarför
ÓLAFS HÁKONARSONAR
frá Haukadal
Sérstakar þakkir til allra þeirra sem sýndu hinum látna vináttu og
virðingu á liðnum árum
Þorbjörg Ólafsdóttir, Valur Benediktsson,
Hákon Jónsson, Agnes Ingólfsdóttir,
börn, tengdabörn og barnabörn.