Morgunblaðið - 18.08.1976, Síða 31
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 18. ÁGUST 1976
31
FIMMTÁNDA norræna
fiskimálaráðstefnan hófst
að Hótel Sögu í gærmorgun
en ráðstefnunni lýkur síð-
degis á morgun. Matthias
Bjarnason sjávarútvegsráð-
herra setti ráðstefnuna en í
ræðu sinni fjallaði hann
einkum um hafréttarmál og
verndun þorskstofnsins. Þá
flutti Birgir ísleifur Gunn-
arsson borgarstjóri ávarp
og dr. Sigfús Schopka flutti
erindi um íslenska þorsk-
stofninn en prófessor Olav
Brækken frá Noregi fjallaði
um mikilvægi fisks til
manneldis. Að loknum há-
degisverði að Hótel Borg
flutti Lennart Hannerz frá
Svíþjóð fyrirlestur um áhrif
mengunar hafsins á fisk-
stofnana, Björn Dagbjarts-
son um gæðamismun í hrá-
efnum fiskiðnaðarins og
Poul Fr. Jensen talaði um
samræmingu á löggjöf um
fæðuöflun. Að loknum fyr-
irlestrunum höfðu borgar-
stjór Reykjavlkur og sjávar-
útvegsráðuneytið boð fyrir
ráðstefnugesti á Kjarvals-
stöðum.
í dag og á morgun verður
unnið í starfshópum en síð-
degis í dag fara ráðstefnu-
gestir, sem eru um tvö
hundrduð talsins, ( skoðun-
arferð til Þingvalla.
Mbl leit inn á ráðstefnuna í
gær og spjallaði litillega við nokkra
ráðstefnugesti um viðhorf í fiskveiði-
málum og umræður á ráðstefnunni
Dr Sigfús Schopka kvaðst i erindi
sínu hafa fyrst og fremst fjallað um
mikilvægi þorsksins fyrir okkur ís-
lendinga Rakti hann þar sögu
þorskrannsókna, lifnaðarhætti
þorsksins og ræddi um þróun þorsk-
veiða og ástand stofnsins Þá fjallaði
hann og um það sem gert hefur
verið í friðunarmálum og kom svolft-
ið inn á svokallaða stofnstærðarút-
reikninga Sagði dr Sigfús að erindi
sitt hefði í rauninni verið ..svarta
skýrslan" í hnotskurn
I erindi sinu um nýtingu nýrra
fisktegunda lýsti Björn D gbjartsson
þeim tilraunum og rannsóknum sem
gerðar hafa verið og verið er að gera
hér á landi með þróun afurða úr
nýjum fisktegundum, einkum kol-
munna og spærling og sagði Björn
að erindi sitt hefði aðallega miðast
við að gefa erlendu gestunum upp-
lýsingar um það hvað hér er verið að
gera f þeim efnum Aðspurður um
það, hvaða mál hann héldi að yrði
einkum fjallað um á ráðstefnunni
sagði Björn, að greinilegt væri að
minnkandi nytjafiskstofnar væru
Larsen sagði að það væri þýðing-
armikið að rannsóknir væru gerðar á
þvf hversu mikið mætti veiða og enn
mikilvægara að farið yrði eftir þeim
Ekki sagði hann að Norðmenn væru
í samkeppni við íslendinga um
markaði, það æru að visu sömu
markaðir, sem báðar þjóðirnar seldu
afurðir sinar á, en það væri rúm fyrir
þær báðar á þeim
,,Við gerum ráð fyrir að færa út
fiskveiðilögsöguna, en ekki er enn
fullákveðið hvenær það verður gert
Við munum reyna að valda ekki
deilum með þessari útfærslu og
hafnar hafa verið viðræður bæði við
Breta og Rússa um hvernig hafa
megi samstarf um þetta mál, en það
er samt Ijóst að við færum landhelg-
ina út hvort sem einhverjir samning-
ar náist eða ekki, og hvaða afstöðu
sem hafréttarráðstefnan kann að
taka til 200 milna "
VAR HÉR Á
SÍLDARÁRUNUM
i sstningu ráðstefnunnar f ræðustóli er Arnmundur Bachman, framkvæmdastjóri rðSstefnunnar
VJU3ld
hann starfar í landbúnaðarráðuneyt
inu, sem fiskimálin heyra undir
..Aðstæður í fiskiðnaði eru allt
aðrar í Finnlandi en á hinum Norð-
urlöndunum þar sem við veiðum
ekki neitt til útflutnings, en notum
sjálfir allan okkar afla Við borðum
mikinn fisk í Finnlandi, neyslan er
u.þ.b. 23 kg á ári á mann og er það
svipað og í Svíþjóð og Danmörku en
heldur meiTi neysla er ) Noregi
Nokkuð af aflanum fer til dýraeldis
og um helmingur síldaraflans fer í
minkafæðu
Annað atriði er frábrugðið hinum
Norðurlöndunum og það er, að ekki
er mikill fiskiðnaður hjá okkur, við
notum fiskinn yfirleitt nýjan en þó er
dálítið reykt og saltað
Hver er þýðing ráðstefnunnar?
..Það er e.t.v. ekki svo auðvelt að
segja hvað við sækjum á svona
ráðstefnu en það er þó það. að við
viljum fylgjast með hvað er að ger-
ast í þessum málum hjá öðrum
þjóðum og afla allra þeirra upplýs-
inga er okkur kunna að koma að
gagni Með okkur eru allmargir fisk
kaupmenn, og okkur finnst sem sé
aðalatriðið að fylgjast með Þeim
þjóðum, sem sitja þessa ráðstefnu,
var gefinn kostur á að flytja sína
fyrirlestra en við töldum ekki ástæðu
fyrir okkur að færa neitt sérstakt
fram hér en á næsta þingi sem
verður í Finnlandi eftir 2 ár verðum
við með fyrirlestra
Það eru uppi áætlanir um það að
auka fiskiðnað hjá okkur og óhætt
að segja að mikill áhugi er á því en
ekki er Ijóst á hvern hátt það verður
Nú hafa um 2000 manns atvinnu
sína af fiskveiðum og nokkur þús-
und að auki sem hlutastarf og i ráði
er að gera þeim kleift að hafa fisk
veiðar sem aðalstarf."
Gösta Bergman sagði að hann
hefði sótt fiskimálaráðstefnu hér árið
1 964 og auk þess hefði hann komið
nokkrum sinnum til landsins og var
hann m a á einum af 1 2 fiskibátum
frá Finnlandi sem stunduðu sidveið
ar hér árið 1 96 1
Gösta Bergman ráðuneytisstjóri f
finnska landbúnaðarráðuneytinu,
sem sjávarútvegsmálin heyra und-
ir.
Dr. Sigfús Schopka fiskifræðingur
Bjöm Dagbjartsson ræddi um nýt-
ingu nýrra fisktegunda.
Birger Larsen frá Noregi
Dr. Jónas Bjamason fjallaði um
gæðamismun á hráefni fiskiðnað
arins.
nýtingu á þorskinum i neytenda-
pakkningfcr í sumum frystihúsum
landsins Þessi einkenni má bæði
mæla með svokölluðum rifþolsmæl-
ingum eða óbeinum næringar-
rannsóknamælingum Til viðbótar
þessum gæðamismun fisksins í sjó
verður þessara breýtinga einnig vart
við geymslu fisks i ís Með tilliti til
þessa má segja að það sé einkum
tvennt sem vert er að ihuga en það
er i fyrsta lagi að miða sóknina við
gæði efnisins, þ e. að draga úr veið-
um þegar gæðin i sjó eru minnst en
auka sóknina þegar gæðin eru i
hámarki Hins vegar er það að reyna
eftir megni að stuðla að sem
minnstri geymslu þegar efnið er
lélegt "
Þess má geta, að dr Jónas samdi
fyrirlestur sinn Í samvinnu við
Sunnu Sigurðardóttur
EKKI í SAM-
KEPPNIVIÐ
ÍSLENDINGA
Einn Norðmannanna á ráðstefn-
unni er Birger Larsen og var hann
spurður að því hvað væri efst á
baugi í fiskveiðimálum í Noregi
..Það sem við erum helzt að vinna
að um þessar mundir er áætlun
nokkur ár fram i tímann, langtíma-
áætlun um fiskiðnaðinn Ætlunin er
að samræma hann eins og hægt er,
ekki aðeins fiskveiðina sjálfa, heldur
og vinnslu aflans, sölumöguleika,
athuga alla þætti i einni heild, og
nær þessi áætlun til ársins 1 985 "
„MIÐA BER
SÓKNINA VIÐ
GÆÐI EFNISINS"
í fyrirlestri sínum um gæðamis-
mun á hráefni fiskiðnaðarins kom
dr Jónas Bjarnason fram með ýms-
ar nýjar hugmyndir i þeim efnum og
skýringar á lélegri nýtingu á þorski
sem ekki hafa farið hátt fram til
þessa Við báðum dr Jónas um að
skýra i stuttu máli efnisinnihald
erindisins:
— ..Það má segja í grófum drátt-
um, að ég hafi fjallað um mælingar
efnislegra gæða í þorski eins og
hann er i sjónum í þvi skyni að
stuðla að betri nýtingu hans í
íslenskum fiskiðnaði Þorskurinn er
mjög misjafn að gæðum og tekur
verulegum breytingum eftir árstið-
um og veiðisvæðum og skýrir þetta
að nokkru hina mjög svo lélegu
mjög ofarlega í hugum manna auk
þess sem hann taldi sennilegt að
verzlunarmál yrðu þar ofarleofna
15. norræna fiskimálaráðstefnan í Reykjavík:
Hafréttar-
málog
verndun
fiskstofna
til umræðu