Morgunblaðið - 12.09.1976, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 12. SEPTEMBER 1976
17 '
„Þá var söó/asmióur
á hvetju horni í bænum"
fíætt við Þorvaid Guðjónsson söðiasmið
„ÉG ætlaði aldrei að verða söðla-
smiður," sagði Þorvaldur Guð-
jónsson, sem í dag, 12. sept., á
hálfrar aldar afmæli sem söðla-
smiður.
„Faðir minn var trésmiður og
bræður mínir, sem voru 4, voru
allir góðir smiðir. Við ólumst upp
á Litlu-Brekku í Géiladalshreppi i
Barðastrandarsýslu og alls vorum
við systkinin 9. Nú, en svo kom
bréf frá Guðjóni Ásgeirssyni,
söðlasmiði og bónda á Kýrunnar-
stöðum I Hvammssveit, og hann
spyr í bréfinu, hvort ekki muni
vera til stráklingur, sem gæti
komið til sín, svona til að vera til
aðstoðar. Ég var aðeins 15 ára og
varð að láta mig hafa það að vera
sendur. Guðjón var ljómandi mað-
ur, það var ekki það, en á söðla-
smíði hafði ég litinn áhuga.
Og eiginlega get ég alls ekki
sagt, að ég hafi nokkurn tima haft
gaman af þessu starfi. En I þá
daga féll til svona hitt og þetta
annað, sem við vorum beðnir um
að gera. T.d. gerði ég alls kyns
hylki utan um mælitæki og eitt og
annað, m.a. fyrir Rannsóknastofn-
un Háskólans. Af þvi hafði ég
gaman. Fíngerð vinna og miklu
meira nostur.
Arið 1926 kom ég til Reykjavik-
ur og fór að vinna á verkstæði um
veturinn. Þá var smíðað yfir vet-
urinn, en ekkert á sumrin. Allt
sem til var seldist á haustin, þeg-
ar bændurnir komu í kaupstað-
inn. Eins á vorin, þegar þeir voru
að koma-með ullina, þá var líka
mikið selt.
— Já, það hefur alltaf verið
feikinóg að gera fyrir söðlasmiði.
Þegar ég va að byrja, voru lika
smiðir á hverju horni I bænum
svo að segja. Það er næg vinna
handá hverjum sem vill í þessu
fagi. En mér er aðeins kunnugt
um einn lærling, það er hann Sig-
urður hans Björns Sigurðssonar,
sem rekur verkstæðið þar sem ég
er núna. Og líklega er einn austur
á Selfossi, ég held það. En það er
voðalega dýrt að hafa lærling, ég
hefði alls ekki efni á þvi. Efnið
kostar svo rosalega mikið.
Nú er mikið flutt inn af erlend-
um hnökkum, en mér finnst nú að
íslenzkir hestar eigi að hafa inn-
lenda hnakka, þeir eru smíðaðir
sérstaklega fyrir okkar hesta. Það
sagði mér Þjóðverji sem hefur
keypt hjá mér reiðtygi, að hann
myndi kaupa af mér allt —
hversu mikið sem ég smíðaði.
Þessir hestar, sem fluttir eru út,
ættu að hafa íslenzk reiðtygi og
markaðurinn er nægur, ef ein-
hver getur framieitt fyrir hann.“
— Hafa hnakkar breytzt frá því
þú byrjaðir?
„Aður þurftum við að smiða
virkin líka, en nú eru þau flutt
inn tilbúin. Og nú eru notaðir
spaðahnakkar, þeir eru mikil
framför frá gömlu stutthnökkun-
um, sem særðu hestana. Það mátti
lesa af baki hrossanna, hvaða
hnakkur hafði verið brúkaður þá.
En annars hefur þetta lítið
breytzt, nema vinnuaðferðirnar
sjálfar."
Þorvaldur hafði verkstæði á
Laugavegi 53 í nokkur ár en
hætti, þegar brann þar.
„Ég held það hafi verið 1964. Þá
brunnu öll verkfærin min og ég
ætlaði nú bara að hætta. Ég fór að
vinna hjá borginni þá, en svo
báðu þeir mig um að smíða reið-
tygin á hestana, sem drottningin
af Danmörku fékk í brúðkaups-
gjöf. Þá byrjaði ég á þessu aftur.
Það voru fín reiðtygi, og beizlin
silfurslegin."
Og síðan hefur Þorvaldur hald-
ið áfram að smíða hnakka og reið-
tygi og starfar á verkstæði Björns
Sigurðssonar í Kópavogi.
„Maður er ekki eins duglegur,
ég er nú orðinn 69 ára gamall og
verð eins og aðrir að beygja mig
fyrir Elli kerlingu," sagði Þor-
valdur þegar hann fylgdi okkur
til dyra. „Og ekki veit ég hvað
ykkur þykir svona merkilegt við
þessi 50 ár — mér þykir það
ekki.“
Þorvaldur Guðjónsson
ÍSLENSK FÖT/76
30 SÝNINGARDEILDIR
STÆRSTU OG GLÆSILEGUSTU
TÍSKUSÝNINGAR HÉRLENDIS
í dag klukkan 1 5.30 — 1 7.30 og 21.00
á morgun og þriðjudag kl. 1 7.30 og 21.
GÓÐAR VEITINGAR
HÁRGREIÐSLA/HÁRSKURÐUR,
ÓKEYPIS ÞJÓNUSTA
ÓKEYPIS GESTAHAPPDRÆTTI
— VINNINGUR DAGLEGA
Opið 2—10 f dag
og 3—10 mánudag og þriðjudag
SÝNINGUNNI LÝKUR Á ÞRIÐJUDAGSKVÖLD
SÝNING
SEM ÞÚ VERÐUR AÐ SJÁ
SYNINGIN
FRAMLENGD UM
TVO DAGA