Morgunblaðið - 03.11.1976, Blaðsíða 10

10
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 3. NÓVEMBER 1976
Menningar-
sjóðsstyrkir
STJÓRN Menningarsjóðs Islands
og Finnlands kom saman til fund-
ar 20. október s.l. I Reykjavík til
þess að ákveða úthlutun styrkja
úr sjóðnum. Umsóknarfrestur var
til 30. september s.l. og bárust
alls 76 umsóknir, þar af 56 frá
Finnlandi og 20 frá Islandi. Ut-
hlutað var samtals 52.000 finnsk-
um mörkum, og hlutu eftirtaldir
umsækjendur styrki sem hér
segir:
1. Þorsteinn Magnússon,
kennari, 3.000 mörk, vegna náms-
ferðartil Finnlands.
2. Listahátíð í Reykjavík, 3.000
mörk, til þess að senda fulltrúa úr
stjórn listahátíðar til Finnlands
til að efla tengsl við finnskar
listahátíðir.
3. Sr. Sigurjón Guðjónsson,
3.000 mörk, til Finnlandsferðar
vegna þýðingarstarfa.
4. Bragi Ásgeirsson, listmálari,
og Einar Hákonarson, myndlistar-
maður, 3.000 mörk hvor, til að
vinna að auknum samskiptum
íslenskra og finnskra myndlistar-
manna.
5. Norræna félagið á Islandi,
10.000 mörk, til að senda 4—5
íslendinga á námskeið f Finnlandi
6. Barbro Skogberg-Þórðarson,
formaður Finnlandsvinafélagsins
Suomi, 2.000 mörk, til finnlands-
ferðar til að efla menningarleg
samskipti Islands og Finnlands.
7. Gunilla Hellman, bókavörður
við menningarmiðstöðina á Hana-
holmen f Helsingfors, og Ann
Sandelin, fulltrúi við sömu stofn-
un, 4.000 mörk, til tslandsferðar
til að kynna sér starfsemi Norr-
æna hússins í Reykjavík.
Sýning á
erlendum
bókum og
hljómplötum
FYRIRTÆKIÐ Erlend tfmarit
opnaði á mánudag sýningu í húsa-
kynnum Arkitektafélags Islands
að Grensásvegi 11. Sýningin er
haldin í samvinnu við útgáfu-
fyrirtæki í Sovétríkjunum, Ung-
verjalandi og Tékkósióvakfu og er
tilgangurinn að kynna ýmsa út-
gáfu f þessum löndum.
Flestir bókatitlarnir á sýning-
unni eru frá Sovétríkjunum, eða
um 500. Frá Ungverjalandi verða
sýndir 168 bókatitlar og um 50 frá
Tékkóslóvakíu. Einnig verður úr-
val af hljómplötum frá þessum
löndum á sýningunni.
Sýningin er opin frá
14.00—22.00 fram til 7. nóvember
og er aðgangur ókeypis.
8. Markus Leppo, ljósmyndari,
3.000 mörk, til Islandsferðar til að
taka myndir af islenskri alþýðu-
list og byggingarlist
9. Bragi Loman, prófessor, 3.000
mörk, til að fullgera námsefni
fyrir íslenskukennslu við
háskólann f Abo (Abo Akademi)
10. Oiva Miettinen, blaðamaður,
3.000 mörk, til Islandsferðar til að
safna efni í greinar um Island
11. Kai A. Saanila, lektor, 6.000
Framhald á bls. 11
Eldar 1
Heimaey
fékk heið-
ursskjal
í Leipzig
SCHÖNSTE BUCHER
AUS ALLER WELT
FUR AUSCEZEICHNETE
BUCHKUNSTLERISCHE
LEISTUNCEN
WURDEDEMWERK
Arm {fofniA'u, Efiinri Hrimnri/
Afniriina BArnjffagiti, h'rif/jnnf.
EINE EHRENDE ANERKENNUNC
AUSCESPROCHEN
Li'inzm A>75
Mynd af einni sfðu heiðurs-
skjalsins.
TIL Islands barst fyrir nokkru
heiðursskjal sem ein af bókum
Almenna bókafélagsins fékk á
bókamessunni miklu f Leipzig
í Austur-Þýzkalandi á síðasta
hausti. Hef er um að ræða bók-
ina Eldar í Heimaey eftir Árna
Johnsen, en Torfi Jónsson
teiknari sá um útiit bókar-
innar. M.a. fóru hann og bókar-
höfundur í gegnum 50 þús.
Ljósmyndir frá eldgosinu til
þess að velja þær 250 myndir
sem eru með lesmáli bókar-
innar og tengdar því.
Eldar f Heimaey fékk sérstök
heiðursverðlaun á bóka-
messunni fyrir framúr-
skarandi árangur við gerð bók-
ar, en á þessari bókasýningu
eru þúsundir bóka fra um
401öndum heims. Milli 20 og 30
þús. gestir sóttu bókamessuna
í Leipzig s.l. haust.
Mynd þessi var tekin á sýningunni 5. október. Það eru þær Asta og
Lára, sem eru f þjóðbúningunum, og Guðrún sýnir hvernig hún
prjónar peysu úr fslenzkum lopa.
Banvænt samkvæmi um
borð í dönsku varðskipi
Kaupmannahöfn 28. okt.
FIMM grænlenzkar stúlkur á
aldrinum 15—18 ára fundust
meðvitundarlausar um borð I
danska varðskipinu „Hvfta-
birninum" eftir að hafa tekið
þátt f samkvæmi um borð f
skipinu. Ein þearra lézt
skömmu eftir að hún hafði
verið færð á sjúkrahús.
Þessi atburður átti sér stað f
Holsteinsborg, annarri stærstu
borg Grænlands. Varðskipið
var á eftirlitsferð úti fyrir
ströndum Grænlands en lá i
höfninni í Holsteinsborg um
sfðustu helgi. I landlegunni var
slegið upp samkvæmi og buðu
dönsku sjóliðarnir um 20 græn-
lenzkum stúlkum á aldrinum
15—18 ára um borð sér til
skemmtunar. Á boðstólum var
bjór, en auk þess að njóta
drykkjarfangana hefur komið I
ljós, að stúlkurnar borðuðu á
milli 300 til 500 sjóveikispillur,
sem ætlaðar voru áhöfn skips-
ins. Fimm þeirra fundust með-
vitundarlausar og munu þær
hafa orðið fyrir eitrun að völd-
um lyfsins. Eins og áður sagði
lézt ein þeirra skömmu eftir að
þær höfðu verið fluttar á
sjúkrahús.
Stúlkurnar fundust kl. 4.30 á
sunnudagsmorgun, en sam-
kvæmið fór fram á laugardags-
kvöld. Samkvæmt reglunni,
hefðu allir gestirnir átt að
hverfa frá borði um miðnætti
og átti eftirlit að vera haft með
að reglunni væri framfylgt. Ein
stúlknanna fannst í bókasafni
skipsins, önnur í baðherbergi
og þrjár „á einhverjum öðrum
stöðum“. Skipherra „Hvíta-
bjarnarins" hefur ekki getað
gefið neina skýringu á broti
reglugerðarinnar og segir enn
fremur að eftirlitsmaður fari
um allt skipið á klukkutfma-
fresti.
Bæjarráð Holsteinsborgar
hefur sent varnarmálaráðu-
neyti Danmerkur harðorða yfir-
lýsingu vegna þessa máls, þar
sem krafizt er rannsóknar.
Yfirmaður dönsku landhelgis-
gæzlunnar hefur farið fram á
hið sama.
Samstarf slökkviliða
á Suðurnesjum
NU HEFUR verið komið á sam-
starfi með siökkviliðum á Suður-
nesjum en fundir til undirbún-
ings þessu samstarfi hafa verið
haldnir allt frá þvf fyrir sfðustu
áramót. Fyrsta samæfing slökkvi-
liðanna var í nóvember 1975 en
þá hafði Brunamálastofnun rfkis-
ins hlutazt tii um slfkar samæf-
ingar. Var æfingin haldin á
Keflavfkurflugveili og forráða-
menn sveitarfélaganna á Suður-
nesjum höfðu sýnt áhuga á auknu
samstarfi siökkviliðanna á svæð-
inu.
Slökkviliðsstjórar liðanna
ákváðu að halda fundi þar sem
rætt yrði um formlegt samstarf,
þ.e. samning um gagnkvæma að-
stoð slökkviliða á Suðurnesjum og
var samningurinn gerður hinn 18.
júnf 1976. Samningar sem þessir
hafa tfðkazt víða erlendis og er
t.d. í Bandaríkjunum skylt að
sækjast eftir samningi við nær-
liggjandi slökkvilið um gagn-
kvæma aðstoð.
Samningurinn er á þessa leið:
Þessi samningur, sem er sá
fyrsti sinnar tegundar hér á landi,
hefur margs konar gildi. Fyrst og
fremst veitir hann geysilega mik-
ið öryggi fyrir íbúa Suðurnesja-
svæðisins hvað varðar björgun
mannslffa og eigna. Hann veitir
slökkviliðsmönnunum sjáifum
einnig mikið öryggi þar sem þeir
nú vita af þeirri baktryggingu
sem samningurinn veitir. Samn-
ingurinn er gott fordæmi til allra
slökkviliða á landinu, sem mögu-
lega geta veitt gagnkvæma aðstoð.
Hann eykur samheldni og skiln-
ing slökkviliðsmanna gagnvart
hver öðrum og hvers annars stað-
háttum.
Siðan samningurinn var gerður
hafa verið haldnar margar æfing-
ar og segir f fréttatilkynningu frá
siökkviliðunum að nú séu tiltækir
á hverjum degi um 100 slökkvi-
liðsmenn, 14 stórvirkir dælubflar,
yfir 60 tonn af vatni á tankbflum
og ýmis önnur tæki og áhöld sem
nauðsynleg eru til björgunar og
slökkvistarfa. Þessi samningur er
gerður milli fjögurra sjálfstæðra
slökkviliða en er ekki samningur
um sameiginlegar brunavarnir
bæjar- og sveitarfélaganna á
Suðurnesjum. Eftir sem áður
hafa slökkviliðin þvf fyrst og
fremst skyldum að gegna hvert á
sínu umráðasvæði og þar af leiðir
að ekkert þessara liða má i einu
eða neinu slaka á kröfum sínum
um áframhaldandi uppbyggingu
eldvarna og endurnýjun tækja-
kosts sem verður að framkvæma f
takt við tfmann, segir í tilkynn-
ingunni.
Sfðan segir: Ymis mál hafa ver-
ið til umræðu á fundum slökkvi-
liðsstjóranna og hefur þar borið
hæst að bæta þarf stórlega fjar-
skiptasamband milli þessara að-
ila. Eins og allir vita er oft mjög
erfitt að ná sfmasambandi á milli
staða hér á Suðurnesjum eins og
víða annars staðar. Það skal tekið
fram að lögreglan í Keflavfk hef-
ur annazt vörzlu brunaútkalls-
síma fyrir Brunavarnir Suður-
nesja og slökkvilið Miðneshrepps
nú um nokkurt skeið og vilja við-
komandi slökkviliðsstjórar koma
hér með á framfæri opnberlega
miklu þakklæti til lögreglunnar
fyrir gott og ánægjulegt samstarf,
sem ætti að geta verið gott for-
dæmi fyrir þá aðila úti á landi
sem með vafasömum rökum hafa
neitað að annast öryggisþjónustu
við samborgara sína og þannig
skðþað stórkostlegt neyðarástand.
F engu skey ti
frá Ford
Það er ekki á hverjum degi,
sem Islendingar fá skeyti fré
forseta Bandarfkjanna.
I Philadelphia f Ameríku búa
nokkrar fslenzkar fjölskyldur,
en þó eru tslendingar þar ekki
það fjölmennir að þeir sæju sér
fært að fara í skrúðgöngu um
borgina á degi íslands í Phila-
delphíu, sem var 5. október, en
það hafa flestar þjóðir gert í
tilefni 200 ára afmælis Banda-
rfkjanna á þessu árí.
Það var þvf að fslenzk kona,
Asta Gunnars Lapergala, ritaði
Ford forseta bréf, þar sem hún
tjáði honum þetta. Forsetinn
svaraði um hæl með skeyti til
Ástu og allra Islendinga í
Ameríku, og birtist það hér.
A degi tslands í Philadelphfu
hélt hins vegar Ásta, ásamt
Láru Clarke og Guðrúnu Miller,
sýningu tengda Islandi og Is-
lendingum, og vakti hún mikla