Morgunblaðið - 22.01.1977, Síða 14

14
MORGUNBLÁÐIÐ, LAUGARDAGUR 22. JANUAR 1977
Kröflusvæðið ekki virkjunar-
hæft á meðan óróleiki varir
— segir Eysteinn Tryggva-
son jarðeðlisfræðingur
KRÖFLUSVÆÐIÐ er að mati Eysteins Tryggvasonar
jarðeðlisfræðings ekki virkjunarhæft á meðan sá ðrð-
ieiki varir, sem þar hefur verið hin sfðustu misseri. Um
það hve lengi óróleikinn gæti staðið vildi hann ekki
fullyrða, en taldi að sögulegar upplýsingar gætu bent
allt til 15 ára. Um þetta kvað hann þó ekkert unnt að
fullyrða. Ef holurnar hins vegar entust ekki til virkj-
unar nema ein af hverjum þremur taldi hann virkjunina
vafasamt fyrirtæki. Hann sagði í viðtali við Morgun-
blaðið að á Kröflusvæðinu væri hiti við eða ofan við
suðumark vatns miðað við þrýsting, en á öðrum háhita-
svæðum væri svo ekki. Ylli þetta þeim vandræðum, sem
við væri að strfða. Hann kvað ráðlegast að hætta virkj-
unarframkvæmdum nú, en halda áfram rannsóknar-
borunum. Þetta sig nú myndi gefa 2ja mánaða frest, unz
næsta gosvirknitfmabil gengi í garð. Viðtalið við Eystein
fer hér á eftir.
Eysteinn sagði, að ekkert væri
að frétta af Kröflusvæðinu, þar
væri öll jarðskjálftavirkni búin.
Hann kvað smávegis skjálfta-
virkni enn í Gjástykki, en hún
minnkaði með hverri klukku-
stundinni sem liði. Þegar
Eysteinn var spurður um land-
risið í Kelduhverfi, kvaðst hann
eiga mjög erfitt með að segja
nokkuð um það og þær fregnir,
sem þaðan bærust kvað hann
heldur ótrúlegar og hann hefði
enn ekki haft nein sambönd við
fólk þar. Þó sagðist hann ekki
viija rengja þessar fregnir.
I þeim tilfellum, þegar fólk hef-
ur ekki séð milli bæja, þar sem
leiti ber í milli, en nú telur það
sig sjá Ijósin, kvað Eysteinn vera
möguleika á hillingum í góðu og
stilltu veðri. Þess væri þó að gæta
að þessir menn ættu að kannast
við slíkt. „Ég fullyrði því ekkert,
hvað þetta er, en mjög erfitt
verður að fá þetta staðfest, fyrr
en með vorinu, þegar unnt verður
að mæla breytingar á svæðinu.
Það er ekki hægt nú," sagði
Eysteinn, sem jafnframt sagðist
ekki hafa heyrt um að neinar
jarðhræringar hefðu mælzt í
Kelduhverfi, sem þó hefðu átt að
standa í sambandi við breytingar
sem þessar.
Um Kröflusvæðið og virkjunar-
möguleika þar sagði Eysteinn
Tryggvason: „Eins og sakir
standa þá eru holurnar að því er
mér virðist svo ótryggar og breyti-
legar, að það er ekki hægt á þeim
að byggja til virkjunar. Eg geri
ráð fyrir að á meðan þessi órói,
sem er á svæðinu, helzt, þó að
segja megi að hættan sé liðin hjá í
bilí, þá finnst mér ekki forsvaran-
legt að eyða peningum í að pota
níður holum hér og þar án þess að
vita nokkuð hversu þær endast."
Eysteinn var spurður að þvi,
hve lengi óróleiki sem þessi gæti
staðið á svæðinu. Hann sagði:
„Það er svo að sjá að á 18. öld hafi
hann staðið í um það bil 5 ár eða
kannski lengur. Hér varð smágos
15 árum eftir að aðalgosið varð og
CROWN
jg árgerð 1977 CB 1002
CB 1002
Til er fólk, sem heldur að því meir sem hljómtæki kosta,
þeim mun betri séu þau. Að vissu leyti er þetta rétt, ef
orðið „betra" þýðir að þér getið spilað fyrir allt nágrennið
án bjögunar.
<3ZX2S32> framleiðir einnig þannig hljómtæki.En við
höfum einnig á boðstólum hljómtæki sem uppfylla allar
kröfur yðar um tæknileg gæði.
Lausnin er:
<33SE2Z> -CB 1002 sambyggðu hljómtækin.
Þér fáið sambyggt mjög vandað tæki, sem hefur að
geyma allar kröfur yðar.
£ Magnari sem er 70 wött musik með innbyggðu
fjögurravíddakerfi fyrir fjóra hátalara. Mjög næmt út-
varpstæki með FM bylgju ásamt lang- mið- og stuttbylgju.
0 Plötuspilari fyrir allar stærðir af plötum. Sjálfvirkur
eða handstýranlegur með vökvalyftu. Allir hraðar, 33,
45 og 78 snúningar. Nákvæm stilling á armþyngd, sem
er mikilvægt til að minnka slit á nál og plötu. Segul
bandstækí með algerlega sjálfvirkri upptöku. Gert bæði
fyrir Standardspólur og CrO^ spólur. Upptökugæði ein-
stök, ekki er heyranlegur munur á gæðum hvort spiluð er
plata eða segulbandsspóla.
Tveir hátalarar fylgja 40 wött hvor, einnig fylgja tveir
hljóðnemar ásamt CrO^ casettu.
Sértilboö 1977
Sambyggt stereosett.
Islandsmet f sölu stereosetta 1976 (á þriðja þús. tæki)
Gerir okkur kleift að bjóða sama lága verðið 1 51.885.-
Vinsældir þessa tækja sanna gæðin
1976 model var 60 wött
1977 model er 70 wött og með fjögurra vidda kerfi.
BUÐIRNAR Skipholti 19 við Nóatún,
slmi 23800
. ... Klapparstlg 26, slmi 19800
25 ár i fararbroddi.
Eysteinn Tryggvason jarðeðlis-
fræðingur.
getur verið að órói hafi verið
allan þann tíma á svæðinu. Því
getur 5 ára tímabil verið of stutt
og óróleikinn gæti staðið lengur.
Um það get ég ekkert sagt. Hann
gæti í raun orðið styttri, en þetta
er þó sá eini hlutur, sem maður
hefur einhverjar upplýsingar um
frá sögusögnum."
„Getur þá svæðið í raun
kannski ekki orðið virkjunarhæft
fyrr en einhvern iíma á næsta
áratug?" Eysteinn sagði: „Ég
mundi sjálfur segja að það væri
ekki virkjanlegt í þessu ástandi.
Það gæti því orðið að það svæðið
yrði ekki virkjunarhæft fyrr en
1985. Þetta er í sjálfu sér hlutur
sem maður veit ekki, en það er
hægt með vissri áhættu að fá gufu
út af fyrir sig, en ef holurnar
endast ekki og ekki nema ein af
hverjum þremur eða svo gefur
nýtanlega orku, þá er þetta orðið
ákaflega vafasamt fyrirtæki."
Þá spurði Morgunblaðið
Eystein, hvort hugsanlegt væri að
þetta háhitasvæði við Kröflu væri
of heitt og vatn gufaði hreinlega
upp i útjöðrum þess og kæmist
því ekki inn á svæðið. Þess vegna
væri svo litla gufu að fá. Eysteinn
svaraði: „Önnur háhitasvæði hér
á landi eru þannig að vatnið er
líklegast aðeins neðan við suðu-
mark miðað við þann þrýsting,
sem er á því. Rennur það þá sem
vatn inn í holurnar. Hér við
Kröflu er svæðið hins vegar það
heitt, að vatnið er alveg á suðu-
marki og jafnvel ofan við það.
Þegar hola hér er boruð og það
fer að sjóða í henni eða gjósa eins
og kallaö er, þá minnkar
þrýstingurinn niðri í henni.
Verður því minni þrýstingur þar,
heldur en þar sem vatnssúlan
kemur í holuna. Þá minnkar einn-
ig í kringum hana og þá fer vatnið
að sjóða þar og kemur sennilega
ekki sem vatn inn í holuna, held-
ur sem gufa. Þessi gufa er svo
miklu meiri en vatnið miðað við
rúmmál, að það kemst alls ekki
sama magn i holuna. Má því
reikna með því að meirihlutinn af
því sem kemur inn í holuna sé
gufa, enda sjóði vatnið út í
berginu í kringum holuna vegna
þrýstingsminnkunar í kringum
hana. Sennilegt er og að það sé
vatn í berginu áður en það er
truflað af holunni, vatn en ekki
gufa. Þó er það ekki vitað með
vissu. Þetta litla magn af gufu,
sem kemur upp úr holunum.
hefur verið túlkað þannig og sér-
staklega ef um er að ræða blöndu
af vatni og gufu, sem kemur upp,
þá dreifist slik blanda miklu verr
í gegnum smáar holur en ef það
væri annað hvort hreint vatn eða
hrein gufa."
Þá var Eysteinn Tryggvason
spurður að því, hvort þessi hái
hiti gæti verið orsök þess að
vatnið og gufan væri svo sýru-
menguð sem raun bæri vitni.
Hann sagði: „Þessi hái hiti út af
fyrir sig gæti haft eitthvað þar að
segja, en annars er það tíma-
bundið fyrirbæri með kolsýruna
núna. Það er eitthvað, sem kom
eftir gosið í fyrra og kannski í
sambandi við þessa gosvirkni
aftur nú. Vonandi verður þetta
sýruvandamál ekki eftir að ró er
komin á sva'ðið, en hitt er annaö
mál, að menn vita ekki hve lengi
óróinn varir. Nú er svo til allt
jarðvatn orðið mengað af þessu og
sýran getur verið lengi i því. Það
getur þó ekki varað til fram-
búðar." „
Framhald á bls. 18