Morgunblaðið - 22.02.1977, Page 4

4
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 22. FEBRUAR 1977
LOFTLEIBIR
T2 2 n 90 2 n 88
<g
BÍLALEIGAN
51EYSIR
LAUGAVEGI 66
CAR RENTAL
24460
28810
Hópferðabílar
8—21 farþega.
Kjartan Ingímarsson
Simi 86155. 32716
og B.S.Í.
Úlvarp Reykjavlk
ÞRIÐJUDKGUR
22, fehrúar
MORGUNNINN
7.00 Morgunútvarp
Veðurfregnir kl. 7.00, 8.15 og
10.10.
Morgunleikfimi kl. 7.15 og
9.05.
Fréttir kl. 7.30, 8.15 (og
forustugr. dagbl.), 9.00 og
10.00.
Morgunhæn kl. 7.50.
Morgunstund barnanna ki.
8.00: Guðni Kolbeinsson les
söguna af „Briggskipinu Blá-
lilju“ eftir Olle Mattson
(12).
Tilkynningar kl. 9.30. Þing-
fréttir kl. 9.45. Létt lög á
milli atriða.
Ilin gömlu kynni kl. 10.25:
Valborg Bentsdóttir sér um
þáttinn.
Morguntónleikar kl. 11.00:
Shura Cherkassy og
Fllharmlníusveitin í Berlfn
leika Ungverska fantasíu fyr-
ir pfanó og hijómsveit eftir
Frans Liszt; Ilerbert Von
Karajan stj. — Hljómsveit
sænska útvarpsins leikur
Sinfóníu nr. 3 1 f-moll eftir
Wilhelm Peterson-Berger;
Sten Fr.vkberg stj.
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Veðurfregnir og fréttir.
Tilkynningar.
SÍÐDEGIÐ_____________________
13.00 Frá setningu búnaðar-
þings
14.00 Við vinnuna: Tónleikar.
14.30 Danmerkurrabb
1 umsjá Óttars Einarssonar
kennara.
15.00 Miðdegistónleikar
Melos hljómlistarflokkurinn
leikur Sextett fyrir
klarfnettu, horn og Strengja-
kvartett eftir John Ireland.
Erzsebet Tusa og Sinfónfu-
hljómsveit ungverska út-
varpsins leika Sherzo fyrir
pfanó og hljómsveit eftir
Béla Bartók; György Lehel
stj.
16.00 Fréttir. Tilkynningar.
(16.15 Veðurfregnir).
16.20 Popp »
17.30 Litli barnatfminn
Guðrún Guðlaugsdóttir
st jórnar tfmanum
KVÖLDIO
17.50 Á hvftum reitum og
svörtum
Jón Þ. Þór flytur skákþátt
18.20 Tónleikar. Tilkynning-
ar.
ÞRIÐJUDAGUR
22. febrúar
20.00 Fréttir og veður
20.30 Auglýsingar og dagskrá
20.35 Hringekja Iffsins
Fyrri hluti bandarískrar
teiknimyndar sem byggö er
á kenningum sálfræðingsins
Eriks II. Erikssons um
þroskaferil mannsins frá
fæðingu til elli.
Síðari hluti myndarinnar
verður sýndur miðvikudag-
inn 23. febrúar kl. 20.35.
Þýðandi Heba Júlíusdóttir.
21.20 Colditz
Brezk-bandarískur fram-
haldsmyndaflokkur.
2. þáttur Velkomin til
Colditz
Þýðandi Jón Thor Haralds-
son.
22.10 Utan úr heimi
Þáttur um erlend málefni
ofarlega á baugi.
Umsjónarmaður Jón llákon
Magnússon.
22.40 Dagskrárlok
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins
19.00 Fréttir. Fréttauki. Til-
kynningar.
19.35 Ilver er réttur þinn?
Þáttur í umsjá lögfræðing-
anna Eirfks Tómassonar og
Jóns Steinars Gunniaugs-
sonar.
20.00 Lög unga fólksins
Sverrir Sverrisson kynnir.
Fráýmsum hliðum
Hjálmar Árnason og
Guðmundur Árni Stefánsson
sjá um þáttinn.
21.30 Serenaða f d-moll fyrir
blásara, selló og kontrabassa
op. 44 eftir Dvorák Chamber
Harmony kammersveitin
leikur; Martin Turnovsky
stjórnar.
22.00 Fréttir
22.15 Veðurfregnir
Lestur Passfusálma (14)
22.25 Kvöldsagan: „Síðustu ár
Thorvaldsens"
Endurminningar einkaþjóns
hans, Carls Frederiks
Wilckens.
Björn Th. Björnsson les þýð-
ingu sfna (10).
22.45 Harmonikulög
Káre Korneliussen og fé-
lagar leika.
23.00 Á hljóðbergi
Martin A. Ilansen les smá-
sögu sfna: Soldaten og pigen.
23.25 Fréttir. Dágskrárlok.
DATSUN
7,5 I pr. 100 '<m
Bilaleigan Miöborg
Car Rental
Sendum
1-94-92
Vansköpuð
börn fædd
1 eiturbæ
Mílanó, 18. febr. Reuter.
Tvö vansköpuð börn hafa fæðzt
f bænum Seveso norður af Mílanó
þar sem eitur lak úr efnaverk-
smiðju f fyrra að sögn heilbrigðis-
yfirvalda f dag.
Vansköpunina er ekki beinlínis
hægt að rekja til eiturmengunar-
innar þar sem hún var ekki
óvenjuleg, en tengsl þar á milli er
ekki hægt að útiloka, sagði
Vittorio Rivolta, yfirmaður heil-
brigðismála á Langbarðalandi.
Vísindamenn hafa óttazt að
eiturmengunin geti valdið lifra-
og fósturskemmdum og erfðagöll-
um.
Kona sem heimsótti ættingja í
Seveso ól vanskapað barn í janúar
en læknar segja að tugir eðlilegra
barna hafi fæðzt á sama tíma.
Sýning á
palestínsk-
um plakötum
J alest .lunefndin á íslandi
stendur fyrir sýningu á
palestír um plakötum og ýms-
um öðrum munum. Sýningin
verður haldin í Gallerí Súm dag-
ana 20. feb. — 6. marz 1977. Sam-
kvæmt fréttatilkynningu
Palestínunefndarinnar á islandi
ætlar hún að beita sér fyrir fjár-
söfnun til handa Rauða hálfmána
Palestínu. Rauði hálfmáni
Palestínu þjónar sama tilgangi og
Rauði krossinn á Vesturlöndum.
Aðgangur að sýningunni i
Gallerí Súm er ókeypis. Allar
myndirnar eru til sölu við vægu
verði.
Listmálarinn
Toulouse-
Lautrec —
im memoriam
SÍÐASTLIÐIÐ laugardagskvöld
gafst sjónvarpsáhorfendum tæki-
færi til að sjá mynd um lff og
starf franska listamannsins Tou-
louse-Lautrec í myndinni Rauða
myllan eða „La Moulin Rouge“.
Sagt var i gagnrýni um þá mynd
að hún væri ein dýrustu mistök
leikstjórans, John Huston — en
hvað sem þvf liður er álit þess,
sem þessar línur ritar að Tou-
louse-Lautrec eigi allt annað skil-
ið en að gerð séu mistök er ævi-
ferli hans, sem var býsna við-
burðaríkur, eru gerð skil. Þótt
þegar sé búið að sýna myndina
um hann, er aldrei of seint að
skrifa um hann eins og aðra þá er
skapað hafa sér sinn sess f sög-
unni, sem mestu listamenn okkar
og liðinna tíma.
Henri Marie Raymond de Tou-
louse-Lautrec Monfa var fæddur
þann 24. nóvember 1864, i bænum
Albi í Frakklandi. Nafn hans er
yfirleitt tengt þeirri tíð, þegar
París var borg borganna, þeirri
tíð, sem Frakkar enn þann dag f
dag hugsa til með söknuði og
kalla fagra tfmabilið eða „la belle
époque". Og núna tæpum átta
áratugum eftir dauða hans, má
víða sjá „plaköt" eða eftirprent-
anir eftir hann sem skreyta íbúðir
og vistaverur ungs fólks f Frakk-
landi og víðar og eitt mesta lúxus
hótelið í borginni Nizza í Suður-
Frakklandi Necreso er svo að
segja tileinkað þessum manni og
hinu fagra tímabili, en þar ganga
þjónustustúlkur um beina klædd-
ar eins og dansmeyjarnar, sem
Toulouse-Lautrec gerði ódauðleg-
ar, Jane Avril og La Goulue. Jafn-
vel komandi tízka næsta sumars
er í anda þessa tíma, en einn
fremsti tízkufrömuður Frakka í
dag, Yves St. Laurent, kynnti á
sfðustu sýningu sinni dansmeyj-
arklæðnað þennan og var það að
sögn eins og stúlkurnar væru
stignar beint út úr teikningum
Lautrec. Þannig að það liggur í
augum uppi að Frakkar vilja ekki
gleyma þessu tímabili og gera allt
til að endurvekja það.
Toulouse-Lautrec byrjaði
snemma að teikna. Aðeins
fimmtán ára gamall varð hann
fyrir þeim örlögum, sem síðar
meir áttu eftir að móta allt hans
lff og list, en það var slys, sem
gerði það að verkum að hann varð
krypplingur og hætti að vaxa.
Þegar hann kom til Parísar harð
ákveðinn f þvf að skapa sér nafn
sem listamaður vann hann i
fyrstu með málara að nafni Réne
Princeteau. Þá lærði hann hjá
manni að nafni Fernand Cormon,
þar sem hann komst í kynni við
snillinginn og „impressionistann"
Vincent van Gogh. Lautrec var
um þetta leyti undir sterkum
áhrifum af japönskum teikning-
um, og málara eins og Degas og E1
Greco dáði hann, þótt stíll hans
væri ólfkur þeirra. Árið 1886 sett-
ist hann að í listamannahverfi
Parísarborgar, Montmartre, þar
sem hann stúderaði næturlífið og
hóf sfnar „karakterísku“ teikn-
ingar, sem áttu eftir að gera nafn
hans ódauðlegt. Með nákvæmni
og ótrúlegri næmni festi hann á
blað skemmtiatriði, dans og jafn
vel tónlistina á skemmtistöðum
eins og „Moulih de la Galette" og
„Moulin Rouge“, svo og á börum
og við sirkusinn. Þar teiknaði
hann andlit vina sinna og annarra
listamanna og skemmtikrafta, svo
sem frænda síns Tapié de
Céleyran, söngvarans og ljóð-
skáldsins Arstide Bruant, dans-
meyjarnar La Goulue og Jane
Avril, söngkvennanna Yvette
Guilbert, May Belfort og May
Milton að ógleymdum trúðum og
fleirum.
Lífsþorsti hans og forvitni
leiddu hann þó oft í ógöngur, þar
sem hann var heilsuveill, en lifði
þrátt fyrir það hinu ljúfa lífi, eins
og hver dagur væri sá síðasti. Þar
sem eitthvað var um að vera, þar
var Toulouse-Lautrec, hvort sem
um var að ræða réttarhöld eða
veðreíðar — en myndir hans af
fólki á veðreiðum sýna ekki ein-
göngu svipbrigði þess heldur og
hreyfingar, sem verða þess vald-
andi að teikningarnr eru Iifandi.
öryggi hans og fimi var samfara
góðri sjón og glöggu auga. Áhrif
leikhússins lýsa upp teikningar
hans á margan hátt, þar sem and-
lit leikara eða skemmtikrafta eru
upplýst í sviðsljósunum og skera
sig glögglega út úr bakgrunnin-
um. Táknrænt fyrir myndir hans
er staðsetning einnar aðalpersónu
á hverri mynd og ávallt fyrir
miðju. Mannsandlitið átti hug
hans allan. Miskunnarlausir upp-
drættir hans af andlitum fólks
sýndu meira en útlfnur þess, þeir
sýndu sálræn geðbrigði og bak-
grunn manneskjunnar.
Um 1890 fór heilsu Toulouse-
Lautrec mjög að hraka og átti
alkóhólið sinn stóra þátt 1 því.
Hann dó 1901 á ættarsetri fjöl-
skyldu sinnar að Malróme i Gir-
onde.
Áhrifa Lautrec var um þetta
leyti farið að gæta hjá ungum
málurun, sem aðhylltust nútima
myndlist, til dæmis I Barcelona
þar sem Picasso var að hefja feril
sinn, þegar Lautrec lá á banabeð-
inum.
> i