Morgunblaðið - 15.03.1977, Page 13

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 15. MARZ 1977
13
Gísli Baldvinsson:
Kominn í samband
Mér þykir rétt a8 koma fram á
ritvöllinn á ný vegna athugasemda
Harðar Bergmanns og einnig vegna
greinargerðer ráðuneytis um próf og
prófagerð.
Það má þvf segja a8 ég (og fleiri)
sé kominn I samband þó þa8 sé me8
ö8rum hœtti en ég hef8i helst kosiS.
Hörður minnist fyrst á þau þrjú bréf
sem komu frá ráðuneyti varðandi hug-
myndir um prófagerð Það má vel vera
að ég hafi ekki tekið heppilegasta
dæmið um sambandsleysið milli skól-
anna og ráðuneytis. Vissulega voru
staðhæfingar mínar bundnar við frá-
sagnir málakennaranna Mér þykir því
rétt að rekja það aðeins nákvæmar en í
fyrri grein. Fyrir ári kom fyrsta bréf þar
sem bent er á þann möguleika að hafa
samfellt próf I ensku og dönsku. Þegar
kennarar komu til starfa í haust var
annað bréf komið þar sem hugmyndin
var útfærð Þá fóru kennarar að taka
við sér og á fundi í Norræna húsinu í
nóvember mótmæltu þeir þessum
breytingum. Það er fyrst í janúar sem
hugmyndin er afturkölluð. Þarna er
eins og ég á síðar eftir að benda á
dæmi um sambandsleysi, ekki í bréf-
um en orðum Var ekki einfaldlega
hægt i byrjun að halda fund (fundi) um
hugmyndirnar? Varðandi fundina 54
vil ég segja þetta: Sé Herði ekki Ijóst
hvernig ég vildi boða til þessara funda
þá skal ég útskýra það Námstjórar
höfðu fyrirfram samið viðamiklar
spurningar upp úr námsskránni sem
umræðuhópar áttu að svara. Nú vildi
svo til að flestir kennarar voru ólesnir í
námsskránni enda af einhverjum
ástæðum hafði hún ekki borist fyrr en
nokkru fyrir fundinn. Því spyr ég:
Hvers vegna var ekki hægt að senda
þessar spurningar me8 fundarboðun-
inni?
Um það atriði að ég hafi alhæft
þessa 54 fundi er ekki satt. Með því að
lesa greinina var hægt að sjá að um
beina frásögn af einum fundi var að
ræða Þó get ég ekki stillt mig um að
vitna í grein eftir Guðrúnu Helgu
Sederholm í Félagsblaði LSFK og SIB
1 tbl. 2. árg bls. 12.: Þeir kennarar
sem ég hef hitt á förnum vegi og setið
hafa þessa fundi meeð námsstjórunum
eru yfirleitt sammála um að þarna hafi
menntamálaaðallinn orðið sér enn einu
sinni til skammar frammi fyrir kennara-
stéttinni." Um sambandsleysið segir
hún: Það er staðreynd að algjört sam-
bandsleysi ríkir milli kennara og nám-
stjóra í einstökum greinum. Námstjór-
arnir hafa vikulegan viðtalstíma sem
okkur er kynntur ásamt nöfnum þeirra
og símaanúmerum á blaðsnuddu l
byrjun hvers skólaárs Þarna fá þeir
svo að hanga óáreittir skólaárið út." í
þessari grein er talsverð undiralda
Á almennum fundi f FQÉLAGI Gagn-
fræðaskólakennara í Reykjavik 20. jan.
s.l. var eftirfarandi ályktun samþykkt
samhljóða:
Fundur í Félagi gagnfræðaskóla-
kennara í Reykjavík haldinn f Ármúla-
skóla hinn 20. janúar 1977 lýsir full-
kominni andstöðu sinni við fjarstýringu
í skólakerfinu. Undanfarið hafa ýmsar
veigamiklar ákvarðanir í skólamálum
verið teknar á næsta gerræðisfullan
hátt i Menntamálaráðuneytinu án þess
að nokkurt samráð væri haft við starf-
andi kennara Hér má t.d. nefnaa setn-
ingu nýrrar námskrár og afdrifarfkar
breytingar á tímasetningu samræmdra
prófa grunnskólans.
Fundurinn álítur þessa þróun mála
vægast sagt horfa til óheilla og gerir þá
kröfu til fræðsluyfirvalda að framvegis
verði meiri háttar ákvarðanir um skóla-
mál ekki teknar án þess að þær séu
fyrst bornar undir álit kennarafunda í
skólunum og fullkomið tillit tekið til
þess álits sem þar kann að koma
fram."
Ég vil taka það fram að ég var ekki
flutningsmaður þessarar tillögu. Hörð-
ur spyr síðan spurninga svo sem
hvenær sambandið hafi verið betra.
Ekki get ég svarað því þar eð starfsald-
ur minn er ekki mikill. Þó vil ég láta
fylgja með ummæli þeirra Björns Jóns-
sonar og Kristjáns Bersa f þættinum
Kastljós. Björn: „Þetta sem við erum að
ræða hér er einungis yfirborðsmál sem
tengt er þessu sambandsleysi milli
ráðuneytis annars vegar og skólanna
hins vegar Ef allt væri í lagi ætti þetta
að vera ein heild en þetta hefur því
miður gliðnað í sundur og er langt bil á
milli " Kristján Bersi: „Ég held að það
sé talsvert til í þessu. Ég held að það
hafi borið alltof mikið á þvf undanfarin
misseri eða ár að upplýsingar um það
sem er að gerast f skólakerfinu hafi
ekki borist nógu fljótt og vel. ekki
aðeins til skólanna heldur ekki sfður til
almennings f landinu. Ég held.að brýn-
asta verkefnið framundan sé einmitt að
bæta þessa upplýsingamiðlun til fólks-
ins og þá held ég til dæmis að ef að
þetta atriði vææri í lagi gætum við
sparað okkur allan þennan hávaða og
umræður sem hafa orðið um sam-
ræmd próf þessu sinni."
Ég átta mig ekki alveg á því hvað
Hörður er að ýja að með síðustu máls-
greininni en væntanlega getur Hörður
sest l sannleiksstólinn næst þegar
hann kemur upp í Ármúlaskóla og sagt
mér það.
Varðandi grein ráðuneytisins í
þriðjudagsblaðinu 8. mars. get ég sagt
þetta:
Gagnfræðapróf og landspróf þróuð-
ust í það að greina í sundur mishæfa
nemendur. Þetta urðu próf með sitt
hvorn gæðastimpilinn. Þetta varð
vegna greindar og Ifkamsþroska ásamt
fleirum þáttum Mér er ekki Ijóst hvers
vegna ekki má lengur viðurkenna þá
staðreynd að nemendur séu misnæmir
f námi og þurfa mislangan undirbún-
ingstfma. Það kemur þó fram í grein
ráðuneytis að ætlunin sé að stofna
endurhæfingardeild fyrir fallista í 9.
bekk Því ekki að lofa nemendum í 8.
— 10 bekk að ráða sínum námshraða
sjálf? Með kúrfunni framleiðum við
aðeins meðalmennsku og staðlaða
nemendur.
Með greininni er fróðleg Ifnurit þar
sem átti að sanna að gildi einkunna
færi eflir námsgrein og því bæri að
breyta Þetta eru hæpin rök. Saman-
burðurinn milli miðskólaprófsins '75 á
eðlisfræði og íslensku II er hæpin. Þá
var lokið við endurskoðun námsefnis í
eðlisfræði en engin gerð á fstensku II.
Einnig er ekki óeðlilegt að móðurmálið
liggi betur fyrir nemendum en eðlis-
fræði Á árinu 1975 var eðlisfræðin
skyldufag á landsprófi Ber því að nota
kúrfu til leiðréttingar? Hvers vegna má
þessi mismunur ekki vera? Er nýja
kerfið virkilega svo miklu betra? Ef
fræðilegu líkurnar í 100 m sprett-
hlaupi eru þær að 10 hlauparar hlaupi
á bilinu 9,9 — 13 sek á að notfæra
sér það fyrirfram? Hvað ef vegna með-
vinds verði raunlíkurnar þannig að tím-
inn er á milli 9,0 ~ 1 1,0 sek?
Varðandi línuritið milli ára á Gagn-
fræðaprófi 74 — 7 5 er hæpið að
staðhæfa að prófið 74 hafi verið létt-
ara. Þar spinna fleiri þættir inn i Getur
ekki verið að kennarar hafi ekki verið
búnir að gera sér betur grein fyrir
áhersluþáttum námsefnisins? Getur
ekki verið að nemendur seinni ár-
gangsins hafi betri undirbúning? Getur
ekki verið að hann hafi einfaldlega
verið betri? Ég kemst ekki hjá því að
sýna línurit frá árinu '75 um árangur
landsprófs í stærðfræði. Þar kemur í
Ijós að fyrir þá er prófið allt of létt.
Meðaleinkunnin þar er 6,27. Það er
því Ijóst að ekki er heppilegt að leggja
sama próf fyrir alla nemendur Þó voru
gagnfræðingarnir einu ári eldri og bún-
ir að vera ári lengur í námi Sé einung-
is gert eitt próf verður prófið létt fyrir
suma og þá minnkun á námskröfum á
meðan aðrir hverfa frá námi vegna
námsleiða Það er því spurning hvort
ekki verði að hafa tvö gæðapróf, X og
Y, sem nemendur velji sér með góðum
fyrirvara.
Varðandi próftímann vil ég enn
benda á að hann er óheppilegur fyrir
margar sakir. Hann lendir of nálægt
öðrum meiriháttar könnunarprófum
skólanna Hann veldur því að hætta á
losi er mikil ef nemendur líta á prófin
sem lokapróf Upplýsingargildi prófs-
ins er rýrt með styttri námstíma
Ég er þeirrar skoðunar að þeir skólar
sem aðallega hafa bóklegt nám séu
ekki tilbúnir að taka við þeim óskum
sem koma um skólasetu Lausleg
könnun leiddi í Ijós að flestir vildu
komast í menntaskólanna þó ekki megi
líta þetta sem niðurstöðu Þessu verður
svarað annað hvort með inntökupróf-
um eða slökun námskrafna
Ég óttast að kostnaður við gerð og
framkvæmd samræmdu prófanna vaxi
með veldishraða Á meðan kennarinn
situr aðgerðalaus á fullu kaupi eru tveir
eða þrír að yfirfara prófin í ráðuneyt-
inu. Svo kostar tölvukeyrslan eitthvað
Hætta er á meir metnaði milli nem-
enda innbyrðis jafnvel skóla, þannig að
skólaprófin verði ekki raunhæf
Fleiri gætu hrökklast frá námi tveim
Framhald á bls. 39
og prent stafir
12 STAFIR
2 MINNI
SJALFV. o/o
GRANDTOTAL
EPC
reiknivélar;
án Ijósa
mecf minni og
sjálfv. oioreikn.,
kosta frá
KR. 34.100
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
m
0
0
s
0
0
0
0
0
SKRIFSTOFUVELAR H.F.