Morgunblaðið - 19.03.1977, Blaðsíða 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 19. MARZ 1977
Staðfestir allar
fullyrðingar okkar
— segir Davíð Scheving Thorsteinsson, formaður Félags ís-
lenzkra iðnrekenda um iðnaðarskýrslu Þjóðhagsstofnunnar.
„ÞESSI skýrsla staðfestir allt það sem við höfum verið að segja um aðbúnað iðnaðar
á fslandi,“ sagði Davfð Scheving Thorsteinsson, formaður Félags íslenzkra iðnrek-
enda, þegar Morgunblaðið spurði hann um álit hans á skýrslu Þjóðhagsstofnunar um
stöðu fslenzks iðnaðar, sem birt var f sfðustu viku. f skýrslunni, sem ber titilinn
„Hagur iðnaðar og aðild fslands að Frfverzlunarsamtökum Evrópu og viðskipta-
samningur fslands við Efnahagsbandalag Evrópu“, er fjallað um iðnframleiðslu,
tolla, skatta og lánakjör, fjárfestingar og aðgerðir stjórnvalda á sviði iðnaðar.
Ýtarlega var gerð grein fyrir þessari skýrslu f Morgunblaðinu fimmtudaginn 10.
marz.
„Þetta er frábært rit, vel unnið og f því eru miklar upplýsingar, sem staðfesta
aftur og aftur það sem við iðnrekendur höfum fullyrt frá inngöngunni f Efta, um að
atvinnugreinum sé mismunað á fslandi og að iðnaðurinn njóti ekki sömu kjara og til
dæmis landbúnaður og sjávarútvegur,“ sagði Davfð.
„Skýrslan staðfestir það sem
við höfum sagt um lánamál. Það
kemur fram í henni að hlutur
iðnaðar í heildarútlánum hefur
minnkað úr 13% árið 1970 í 9.4%
1976 og hún staðfestir einnig að
iðnaðurinn greiðir þriðjungi
hærri vexti af sínum lánum en
aðrir atvinnuvegir.
Hún staðfestir það að iðnaður-
inn þarf að greiða launaskatt en
útgerðin ekki. Hún staðfestir full
yrðingar okkar um að vélatollar
og innflutningsgjöld hefðu átt að
falla algerlega niður strax i byrj-
un aðlögunartímans vegna aðild-
arinnar að Efta, en það er ekki
fyrr en nú þegar aðlögunartíminn
er á enda að þessi gjöld hafa að
mestu verið felld niður. Þó eru
enn tollar á efni til húsbygginga,
en slíkt er óþekkt í samkeppnis-
löndum okkar. Það gerir fjárfest-
ingar iðnaðar í húsnæði dýrari og
veikir samkeppnisgetu hans. Hér
er enn um að ræða mismunun því
samsvarandi fjárfestingar í sjáv-
arútvegi, þ.e. í skipum eru alger-
lega tollfrjálsar. Hins vegar kem-
ur það ekki fram í skýrslunni að
þrem árum eftir að við gengum í
Efta voru aðflutningsgjöld af vél-
um og tækjum hærri en árið sem
við gerðumst aðilar að fríverzlun-
arsamtökunum.
Þá staðfestir skýrslan það sem
við höfum sagt um söluskatt, að
hann safnist upp á milli fram-
leiðslustiga og veiki samkeppnis-
aðstöðuna. Hún staðfestir einnig
fullyrðingar okkar um nauðsyn
þess að taka upp virðisaukaskatt
eða virðisaukatengdan skatt. Hins
vegar segir ekkert í skýrslunni
um af hverju hætt var að endur-
greiða útflutningsfyrirtækjum
uppsafnaðan söluskatt um ára-
mótin 1974—75.
Ein mikilvægasta niðurstaða
skýrslunnar er sú að iðnfram-
leiðsla hefur aukizt mun hraðar
en þjóðarframleiðslan en hún
skýrir ekki hvers vegna það fé
sem lagt er til fjárfestinga í iðn-
aði minnkar en eykst ekki, I sam-
ræmi við þá einföldu hagfræði að
veita beri fjármunum þangað sem
þeir skila mestum arði.“
Davíð sagði að auðvitað hefði
hann ýmislegt að athuga við
skýrsluna. í henni væru settar
fram ýmsar staðreyndir en af
þeim ekki dregnar réttar ályktan-
ir eða reynt að milda þær ályktan-
ir, sem dregnar væru. Sem dæmi
nefndi hann að það væri óumdeil-
anleg niðurstaða skýrslunnar að
iðnaður nyti ekki sömu kjara og
aðrir atvinnuvegir, en ekki væri
reynt að túlka þýðingu þeirrar
niðurstöðu fyrir iðnaðinn eða fyr-
ir þjóðarhag. Af þeim upplýsing-
um, sem settar væru fram i
skýrslunni, væri ekki dregin sú
eðlilega ályktun að stefna stjórn-
valda hefur að mestu leyti miðast
við aðrar atvinnugreinar en iðn-
að. Skráning gengis hefur til
dæmis verið miðuð við þarfir
sjávarútvegs þannig að gengis-
skráningin hefur margsinnis
skekkzt gagnvart iðnaði og orðið
honum óhagstæð. „Þessa ályktun
vantar í skýrsluna," sagði Davíð.
„Það sem þessi skýrsla Þjóð-
hagsstofnunar kennir okkur er,
að efling iðnaðar er skilyrði fyrir
batnandi lífskjörum á íslandi.
Auðvitað er það óumdeilanlegt og
sjálfsagt að við nýtum fyrst okkar
aðalauðlind, fiskimiðin, eins vel
og skynsamlega og okkur er auð-
ið, en miðin eru ekki ótæmandi
lind bættra lífskjara. Mitt mat er
það að fiskimiðin og landbúnaður-
inn geti séð 120 til 150 þúsundum
manna á islandi fyrir mjög góðum
lífskjörum, en þegar þjóðin er
orðin fjölmennari en 150 þúsund
þarf annar undirstöðu atvinnu-
vegur að koma til og þá er um
nokkra kosti að ræða, til dæmis
ferðamannamóttöku. Við höfum
þó ekki farið inn á þá braut nema
í litlum mæli, heldur aðra: að
byggja upp iðnað í landinu. Eri
vegna þess hvernig að iðnaðinum
hefur verið búið, svo sem staðfest
er í skýrslunni, þá hefur upp-
bygging hans ekki verið nægilega
mikil til þess að hann gæti haldið
uppi lífskjörum, sem við getum
sætt okkur við fyrir þau 70 til 100
þúsund manns sem umfram eru.
Ef strax í upphafi Efta-aðildar
hefði verið tekin upp iðnþróunar-
stefna og iðnaðinum hefði verið
veittur sami aðbúnaður og öðrum
atvinnuvegum þá byggju Islend-
ingar i dag við meiri þjóðarfram-
leiðslu og betri lífskjör", sagði
Davið.
Verðbréf
HAPPDRÆTTISSKULDABRÉF RÍKISSJÓÐS UPPLÝSINGATAFLA
FLOKKUR HÁMARKSLÁNS- ÚTDRÁTT- i VINN rr ÁRLEGUR VÍSITALA VERÐ PR KR. MEOALTALS
TÍMI m INN LEYSANLEGí SEÐLABANKA FRÁ OG MEÐ') ARDAGUR INGS % **) FJÖLDI VINNINGA 01.02.1977 682 STIG. HÆKKUN í %. 100 MIÐAÐ VIÐ VÍSITÖLU 01.02.1977 ***) VEXTIR F. TEKJUSKATT FRÁ ÚTG D
1972 A 15.03.1982 15.06 7 255 334.39 434.39 35.2%
1973 B 01 04.1983 30.06 7 344 272.68 372.68 41.3%
1973 C 01.10.1983 20.12 7 273 224.76 324.76 42.0%
1974 D 20.03.1984 12.07 9 965 181 82 281.82 43.6%
1974 E 01.12.1984 27.12 10 373 99 42 199.42 35.6%
1974 F 01.12.1984 27.12 10 646 99.42 199.42 37.0%
1975 G 01.12.1985 23.01 10 942 38 90 138.90 31:0%
1975 H 30.03.1986 20.05 10 942 34.52 134.52 42.8%
1976 I 30.11.1986 10.02 10 598 5.74 105.74 39.7%
*) Happdrættisskuldabréfin eru ekki innleysanleg. fyrr en hámarkslánstíma er náð. **) Heildarupphsð vinninga ( hvert sinn, miðast
við ákveðna % af heildarnafnverði hvers útboðs. Vinningarnir eru þvf óverðtryggðír. ***) Verð happdrettisskuldabréfa miðað við
framfærsluvfsitölu 01.02.1977 reiknast þannig: Happdrættisskuldabréf, flokkur 1974-P að nafnverði kr. 2.000.-, hefur verð pr. kr. 100.- = kr.
281.82. Verð happdrættisbréfsins er því 2.000 x 281.82/100 = kr. 5.636.- miðað við framfærsluvfsitöluna 01.02.1977. ****) Meðaltalsvextir
p.a. fyrir tekjuskatt frá útgáfudegi. sýna upphæð þeirra vaxta. sem rfkissjóður hefur skuldbundið sig að greiða fram að þessu.
Meðaltalsvextir segja hins vegar ekkert um vexti þá. sem bréfin koma til með að bera frá 1.11.1976. I»eir segja heldur ekkert um ágæti
einstakra flokka. þannig að flokkur 1974-F er t.d. alls ekki lakari en flokkur 1974-D. Auk þessa greiðir rfkissjóður út ár hvert vinninga í
ákveðinni % af heildarnafnverði flokkanna.
VERÐTRYGGÐ SPARISKÍRTEINI RÍKISSJÓÐS
FLOKKUR hAmarks- LÁNSTlMI TIL ' INNLEU8ANLEG í SÉOLABANKA FRÁ OG MEO RAUN VEXTIR FYRSTU 4—5 ÁRIN % - MEOALTALS raunvextir % BYGGINGAR VÍSITALA 01.01 1077: 12« (2910) STIG MJEKKUN 1 % VERÐRR. KR 100 MtÐAO VK> VEXTI OG VÍSITOLU 1. 1. 1977 MEÐALTALS VEXTIR F. TSK. FRA UTGÁFUDEG1 —
1665 10.09.77 10.09 68 5 6 959 07 2025 47 30 5
1965 2 20.01 78 20 01 69 5 6 840.07 1755.16 29.9
1966 1 20.09.78 20 09 69 5 6 793 24 1593.29 30 9
1966 2 15 01.79 15 01 70 6 6 756 66 1494.27 31.2
1967 1 15.09.79 15 09 70 5 6 742 28 1406 73 32 9
1967-2 20.10 79 - 20 10.70 5 6 , 742 28 1396.48 33.2
1968-1 25.01.81 25 01 72 5 6 699 36 1221 91 37 1
1968 2 26.02 81 25 02 72 5 6 656 02 1149 87 36.5
1969 1 20.02 82 20 02 73 5 6 500 48 859 49 36.8
1970 1 15.09 82 16.09.73 5 6 , 471 75 791 02 38.9
1970-2 05.02 84 05.02 76 3 5.5 379 01 582.85 34.8
1971 1 15.09 85 15.09 78 3 5 369 16 552 16 38.1
1972-1 25.01.86 26.01 77 3 5 316 25 481.85 37.8
1972-2 16 09 86 16.09 77 3 5 267 60 417.32 39.5
1973-1A 15 09 87 15.09 78 3 5 194.26 324.36 43.0
1973-2 25 01 88 25 01 79 3 5 1 74.92 299.80 45.4
1974-1 16 08.88 15.09 79 3 5 94.57 208.23 37.7
1975-1 10 01.93 10.01.80 3 4 80 69 170.23 31.0
1975-2 26.01.04 25 01.81 3 4 26.38 129 91 32.5
1976-1 10.03.94 10 03.81 3 4 20.00 122.90 29.2
1976-2 28.01.97 26.01 82 3 3 5 0.00 100 00 —
X> Efltr UmartaliniUni Bjili jp*ri*klrtrtnte tkkl Irngur »*xl« nf vrrfltryicglngar. XX) Hauavrxtir lán* Ukna vritl (nrtti) nmfram
vrrðlivkkanlr rtns n* |>arr rrn marlðar aamkvarml hygaingarvlaitaiunni. XXX> Verð aparlakfrtrina mlðað við *r*tl o* vlaitðlu «1. «1. 1»??
rriknast t>»nnlg: Spariaklrtrini llokkur IS722 að nafntrrði kr. 50.009 hrfnr »rrí pr. kr. 100 m kr. «17.32. HrilOarvrrO sparhklrtriniaint rr
þvf 50.000 X 417.32/100 - kr. 208.860,- miðaO »14 vrxtl »g vhitölu 01. 01. 1977 XXXX) MrOnltalavntlr (br*tt«> p.a. fyrlr trkjuskatt fr*
Atgkfudrgl. sfna npplueO hrirra vaxla, aem rlkljaJOOur brfnr skuldbundlð jlg a« grrida fram aO prssu MrOaltahvrxttr argj* hlns vrgar
rhkrrt um vrstl bi. arra brðfin koma III mr« aO brra fr* 01.01.1*77. tarlr srgj* hrldar rkkrrt nm tgrali rlntlakra tlokka þannig aO flnkkur
1905 rr 1.4. alts rkki lakari rn flokkor 1073-2.
Þfssar upplýsingatöflur eru unnar af Verðbréfamarkaði Fjárfestingafélags Isiands.
105% hækkun
á einu ári:
Kaffi
verður
gulls
ígildi
EITT sinn vara bara til gylt gull.
Sfðan varð hráolfan að svörtu
gulli og nú höfum við fengið
brúnt gull: kaffið. Kaffi, sem
hver lslendingur drekkur tæp-
lega tvö þúsund bolla af árlega, er
nú að verða munaðarvara f heim-
inum. Nú kostar eitt kg af ódýr-
asta kaffi 1320 krðnur ( heildsölu
hér á landi, en fyrir einu ári, 12.
marz 1976, kostaði það 644 krón-
ur. Hækkunin er þvf 105%. Sfð-
asta hækkun á kaffiverði hérlend-
is varð 1. marz s.l. og varð hún
26,3%. Við það tækifæri sagði
verðiagsstjóri að kaffi ætti enn
eftir að hækka.
Ástæóurnar fyrir þessari þróun
eru náttúruhamfarir og strið I
kaffiframleiðsluríkjum. í kjölfar
einnar frostnætur i Brasilíu,
mesta framleiðslurikinu, komu
flóð á kaffiekrum i næst mesta
framleiðsluríkinu Kólumbíu,
þurrkar I E1 Salvador, jarðskjálft-
ar í Guatemala, undarlegur blað-
sjúkdómur, nefndur „kaffiryð" I
Nikaragua, borgarastríð i Angóla
og samgönguerfiðleikar í Uganda.
Allt frá árinu 1975 hefur kaffi-
verð farið hækkandi á hráefnis-
mörkuðum í London og New
York. Siðast liðinn þriðjudag náði
kaffiverð nýju hámarki í London,
þegar eitt tonn af kaffi, sem af-
hent verður í maí, hækkaði um
105 sterlingspund, f 3.874 pund
(u.þ.b. 1,28 milljónir króna). Fyr-
ir ári var verðið 900 pund. Engin
hætta er á öðru en verðið haldi
áfram að hækka.
Ekki bætir það svo úr skák að
kaffiframleiðsluríkin hafa dregið
lærdóm af ólíuframleiðendum og
álfta margir að viðskiptapólitík
framleiðsluríkja hafi átt nokkurn
Svíar
endur-
skipu-
leggja
skóið-
aðinn
TÍMABUNDNUM takmörkunum á
skóinnflutningi til SvIþjóSar verður
aflétt 1. júlf i ár, ef þingið fellst á
tillögu um endurskipulagningu skó-
iðnaðarins. sem Staffan Burenstam
Linder viðskiptaráðherra hefur lagt
f ram.