Morgunblaðið - 09.07.1977, Qupperneq 11

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 9. JULI 1977
11
ið mjög af á öllum fundum og
malað ótætis bolsann mélinu
smærra.
4.
Ahugi Kristjáns Albertssonar á
bókmenntum og öðrum menning-
armálum leynir sér ekki þegar
flett er þeim árgöngum Varðar
sem hann stýrði, né timaritinu
Vöku, en þar lét hann og mjög að
sér kveða. Ég brá mér i fyrradag
inn á L:ndsbókasafn og rifjaði
upp stuttlega gömul kynni mín og
Varðar. Kristján Albertsson hef-
ur tekið þar við ritstjórn i október
1924. Þegar i öðru tölublaði undir
ritstjórn hans má ljóslega sjá,
hvert áhuginn beinist. Drjúgur
hluti blaðsins er helgaður Einari
Benediktssyni sextugum. Kr. Alb.
skrifar þar lengstu greinina sjálf-
ur, en hefur einnig fengið nokkra
hina ritfærustu bókmenntamenn
til að skrifa um Einar: Arna Páls-
son, Helga Péturs, Indriða Einars-
son, Sigurð Nordal. Skáldin Davíð
Stefánsson og Jakob Thorarensen
senda kveðju í ljóðum. Og Jó-
hannes Kjarval ávarpar Einar
bæði i óbundnu og bundnu máli.
Eg get ekki stillt mig um að birta
ljóð Kjarvals um Einar Bene-
diktsson. Það er svona:
En höll þfn
f hugans björgum
mun standa alhrein
um aldir skáida.
Braglind þfn
mun djúp,
þó þornitörn
hjá þjóð.
Ef mér missýnist ekki því
meira, held ég að ritgerðin sé
góður vitnisburður um þá fersku
strauma, sem ungir bókmennta-
menn veittu inn i islenskt menn-
ingarlif fyrir, um og eftir 1920.
Mér hefur lengi fundist ég
standa i þakkarskuld við ritstjóra
Varðar árin 1925—1927 fyrir
„stórskáld vorra tíma“ og annað
gamalt og gott. Þessa siðbúnu en
einlægu þökk flyt ég nú Kristjáni
Albertssyni áttræðum.
Gils Guðmundsson.
Mér er sérstök ánægja að óska
Kristjáni Albertssyni allra heilla
og hamingju á áttræðisafmæli
hans í dag. Öskir þessar eru ekki
aðeins bornar fram vegna langrar
viðkynningar I utanríkisþjónustu
Islands, heldur ekki siður vegna
gamalla og góðra kynna og vin-
áttu okkar hjónanna við hið
ótrúlega unglega afmælisbarn.
Ekki skal leitast við I þessum
fáu línum að rekja ætterni, æfi-
starf eða rithöfundaferil
Kristjáns Albertssonar, það munu
aðrir gera á þessum tímamótum.
Ekki er það heldur ætlun min að
ræða hér gildi rita Kristjáns um
íslensk stjórnmál um og upp úr
síðustu aldamótum. Þau skrif
hafa ekki valdið vinslitum, þó að
sitt sýnist kannski hvorum okkar
í þvi efni.
Þáttur Kristjáns Albertssonar i
utanrikisþjónustu Islands hefst
með stofnun sendiráðs í París á
árinu 1946. Gerist Kristján þá
sendiráðsritari þar og siðan sendi-
ráðunautur. A þessum árum
stjórnaði hann oft sendiráðinu
um lengri eða skemmri tima
vegna erindisreksturs hins ágæta
sendiherra og vinar okkar beggja,
Péturs Benediktssonar, í um-
fangsmiklu sendiherraembætti,
er náði til vel flestra viðskipta-
landa íslands i Austur-, Mið- og
Suður-Evrópu. Siðasta aldar-
fjórðunginn hefur Kristján verið
tengdur sendiráðinu i París sem
ólaunaður menningarráðunautur.
Jafnframt átti hann um árabil
sæti í sendinefndum Islands á
allsherjarþingum Sameinuðu
þjóðanna. Má I því sambandi geta
þess sérstaklega, að á árinu 1952
var skipuð nefnd á vegum Sam-
einuðu þjóðanna, er rannsaka
skyldi skilyrði fyrir frjálsum
kosningum um Þýskaland allt og
endursameiningu Vestur- og
Austur-Þýskalands. Sat nefnd
þessi á rökstólum í Þýskalandi og
Sviss til að fjalla um þetta mikil-
væga mál. Island var eitt þeirra
fáu rikja, er fulltrúa áttu i nefnd-
inni. Var það Kristján Albertsson
sem þar tók sæti og gegndi auk
þess formennsku um skeið. Má af
þessu marka hvers álits Island
naut þegar á þeim tíma á vett-
vangi Sameinuðu þjóðanna og
taust á fulltrúa þeim, er fyrir
valinu varð af hálfu Islands.
Eins og ég vék að hefur starfs-
heiti Kristjáns Albertssonar um
langt skeið verið menningarráðu-
nautur. Menning er víðtækt hug-
tak, eins og Benedikt Gröndal
benti á fyrir mörgum árum. I lok
langrar upptalningar efna, sem
heimfæra má undir menningu,
nefnir Gröndal þessi mál, skáld-
skapur, söngur, ritverk, listir,
menntun, þjóðernistilfinning.
Kristján hefur á löngum lífsferli
sýnt það og sannað, að hann er
réttnefndur fulltrúi menningar,
hvort heldur heimsmenningar
eða islenskrar, enda er hann við-
lesinn og margfróður. Þá er
Kristján tilfinningamaður og fer
ekki i felur með skoðanir sinar,
hvorki i stjórnmálum né öðru.
Dæmi þau, sem ég hef haft hér
eftir Gröndal — nema e.t.v.
söngur, og hef ég þó oft heyrt
afmælisbarnið taka lagið hressi-
lega — held ég að heimfæra megi
öll upp á Kristján Albertsson sem
sönnun þess, að hann er vissulega
einn hinn ágætasti menningar-
fulltrúi islenskrar þjóðar.
Henrik Sv. Björnsson
Kristján Albertsson dvelst i dag
að 7 Rue Alboni, Paris 16 E,
Frakklandi.
Kaþólsk
messa í
Fellahelli
NÆSTKOMANDI þriðjudags-
kvöld, 12. júlf, kl. 20 mun f fyrsta
skipti kaþólskur prestur messa f
Breiðholtshverfi f Reykjavfk.
Kvöldið eftir, miðvikudaginn
13. júlí kl. 20 verða svo umræður
um Kaþólsku kirkjuna.
Irskur prestur, séra Robert
Bradshaw frá Tipperary er hinn
nýi kaþólski prestur fyrir Breið-
holtshverfi. Hann mun messa i
Fellahelli. Allir eru velkomnir í
messuna.
1 október mun hann svo byrja
að lesa messur reglulega. Þá ætl-
ar séra Robert einnig að byrja
með sunnudagaskóla fyrir börn í
þessu hverfi borgarinnar og gefur
hann nánari upplýsingar í Fella-
helli um hið fyrirhugaða starf
n.k. þriðjudags og miðvikudags-
kvöld. Séra Robert sagði að hann
væri Hinriki Bjarnasyni og Æsku-
lýðsráði Reykjavíkurborgar afar
Séra Robert Bradshaw
þakklátur fyrir að fá inni i Fella-
helli. Hann tók og fram að Sverrir
Friðþjóðfsson, framkvæmdastjóri
Fellahellis, hefði verið sérstak-
lega hjálpsamur og viljað greiða
götu sína í hvívetna.
t tilefni af fundi, sem norrænir rithöfundar sóttu
og sendi frá sér orðsendingu um, að tjáningar-
frelsi væri ekki virt á tslandi. Tilefnið var að
Hæstiréttur hafði dæmt ummæli dauð og ómerk
og ákveðið fjársektir og miskabætur, sem öllum
var í hóf stillt.
Halldór Blöndal
Ljóðabréf
til Sigurðar A.
Magnússonar
formanns Rit-
höfundasambands Islands
i.
1 æsku var mér upp á lagt
að orð, sem væri af skáldi sagt,
ætti rót I eðli hans
f ætt við frelsi sérhvers manns.
Það frelsi var mér einfalt orð
eins og skápur, stóll og borð.
Og jafnan ávallt sannleik samt
og svo tók það til allra jafnt.
Nú eru skáldin orðin stétt
utan við lög að heimta rétt.
Svo skal spyrja um sálarpund
s-a-m-norrænan rithöfund.
II.
Eg fullvel þetta skildi skáldamál
að skorti dýnamlt og hlaupvftt stál
að sprengja f loft upp öll þau orð og róg,
sem yfirþyrmir sannleik meira en nóg.
Þín hending var vfst „leiðingi og lygi“
svo langt ég man. Nú er þar kominn svigi.
A þessum tíma tók ég á mig rögg
til að bera af þér meinlaust högg.
III.
Ég gref f rústum gleymdum nema fáum.
Þú gældir þar við fornhelg orð f Ijóði,
svo sönn, að hljóma háum jafnt sem lágum
en hefur núna byrgt f þagnarsjóði.
Vit hvorki virðir múr né landamerki
og meira að segja Bresnev ekki heldur
andóf, það er orðið sýnt f verki,
og andófsmaður skáldið, sem þess geldur.
Halldór Blöndal.
Þjóðveldisbær
Þjórsárdalur
Ferðir að Þjóðveldisbæ og um Þjórsárdal verða framvegis alla mánu-
daga, miðvikudaga og föstudaga kl. 9 og sunnudaga kl. 10. Komið
er aftur að kvöldi. Auk Þjóðveldisbæjar eru margir merkir og fagrir staðir
í Þjórsárdal skoðaðir, einnig er komið við í Skálholti.
Verð fyrir fullorðna kr. 3.300.—
Verð fyrir börn kr. 1.650,—
Athugið:
Eldra fólki 65 ára og eldri er veittur sérstakur afsláttur: kr.
2.500.-.
Kynnið yður sérstakan fjölskylduafslátt. Einn aðili borgar heilt fargjald,
aðrir aðeins hálft. Kunnugur fararstjóri. Upplýsingar gefur B.S.Í. sími
22300.
Landleiðir h.f. Sími 20720.
VANTAR ÞIG VINNU (n
VANTAR ÞIG FÓLK í

Þl' ALGLÝSIR LM ALLT
LAND ÞEGAR Þlj ALG-
LÝSIR í MORGLNBLAÐINL