Morgunblaðið - 12.07.1977, Qupperneq 38

46
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 12 JULI 1977
Bændur hefja heyskap:
Lítið gras en þurrkur á Austurlandi —
sæmileg spretta en óþurrkur annarsstaðar
BÆNDUR vlða um land hófu I
gær slátt enda margir orðnir lang-
eygir eftir þurrki, en úrkomu-
laust var um allt land I gær.
Einstaka bændur voru byrjaðir
fyrir nokkru en I fæstum tilvik-
um tókst þeim að ná inn óhröktu
heyi. Grasspretta hefur verið
frekar hæg fram að þessu vegna
kulda f vor og á Austur- og Suð-
Austurlandi hefur spretta verið
Iftil vegna þurrka, þar til tók að
rigna um fyrri helgi. Ekki eiga
bændur þó von á þvf að heyfengur
verði rýrari af þveim sökum svo
fremi að þeir fái þurrk til að
athafna sig við heyskapinn.
Bjarni Arason, ráðunautur f
Borgarnesi, sagði f gær að þar
væru menn aðeins farnir að heyja
í vothey, þvf þurrkur hefði ekki
komið að gagni enn. Grassptetta í
Borgarfirði hefur verið seinna á
ferðinni en f meðafári og enn
finnst klaki þar f jörðu, en þó
Iftur út fyrir að spretta verði góð.
— Menn bfða eftir þurrki. Ann-
ars er sprettan og þurrkurinn
seinna á ferðinni en í fyrra og
ekki hægt að tala um stór-
vandræði enn, sagði Bjarni.
SNÆFELLINGAR BYGGJA
VOTHEYSGEYMSLUR
Páll Pásson á Borg í Miklaholts-
hreppi, Snæfellsnesi, sagði, að
þar hefðu nokkrir bændur byrjað
slátt um mánaðamótin og þá helzt
þeir, sem hefðu haft aðgang að
malartúnum en þar hefði gras-
spretta verið fyrr á ferðinni.
Þessu heyi tókst mönnum að ná
inn en að undanförnu sagði Páll
að hefði rignt og það væri eigin-
lega fyrst nú um nokkurt skeið að
þurr dagur kæmi. Páll sagði að
klaki væri enn í mýrarflóum og
úthagi hefði grænkað seint. —
Menn eru ailtaf að sjá betur að
það dugar litt annað en auka vot-
heysverkun og Búnaðarsamband-
ið hér setti i vor á stofn
byggingarflokk og keypti mót til
að byggja flatgryfjur og' penings-
hús. Nú er verið að ljúka við
flatgryfju á einum bæ og með
þessu átaki búnaðarsambandsins
og einstaklinga er von manna að
auka megi votheysverkun en hér
er mjög votviðrasamt, sagði Páll.
LÉLEG GRASSPRETTA
1 EYJAFIRÐI
Benedikt Guðmundsson á
Staðarbakka í Miðfirði sagði að
þar. væru þeir fyrstu að hefja slátt
og horfur væru á góðri gras-
sprettu.
Einar E. Gíslason, ráðunautur á
Suðra-Skörðugili í Skagafriði,
sagði að þar um slóðir hefðu
fyrstu bændurnir byrjað að slá
um morguninn en nokkuð hefði
verið byrjað í Blöndudalnum fyr-
ir nokkrum dögum. — Það er að
koma gott gras á tún her og von-
andi verður framhald á þessum
þurkkf, sagði Einar.
Guðmundur Gunnarsson hjá
Búnaðarsambandi Eyjafjarðar
sagði að þar hefði einstaka bóndi
byrjað slátt fyrir viku en þá hefði
farið að rigna og eiginlega ekki
gert þurrk fyrr en á sunnudag. —
Menn eru að byrja að slá en
spretta hefur ekki verið nógu góð
vegna þurrka fram eftir vori. Eg á
þó frekar von á því að menn nái
að mæta lakari sprettu með að
tvfslá túnin. Allt er þetta þó háð
þvi að það geri alvöru þurrk, sgði
Guðmundur.
AUSTFIRÐINGAR HAFA
ÞURRK EN SPRETTA
OF LlTIL
Elin Magnúsdóttir á Brún í
Reykjadal í Suður-Þingeyjarsýslu
sagði, að þar um slóðir væru
bændur í þann veginn að hefja
heyskap en úrkoma hefði verið
flesta daga siðustu viku. Spretta
er að sögn Elinar sæmileg i
Reykjadalnum en heldur þurrara
hefur verið í Mývatnssveitinni og
spretta þar seinni.
Þórhallur Hauksson, ráðunaut-
ur hjá Búnaðarsambandi Austur-
lands, sagði að á Austurlandi
væru fyrstu bændurnir að byrja
slátt. — Við þurfum ekki að
kvarta undan þurrkleysi heldur
hinu að grasspretta hefur ekki
verið nógu góð og reyndar náði
hún sér aldrei á strik eftir kulda-
kastið í vor. Menn vona þó að úr
þessu rætist, en menn geta ekki
beðið lengi því grasið þarf að fara
að slá, sagði Þórhallur.
VARLA TÓMTIL AÐ
RÆÐA UM SÓLINA
Siggeir Björnsson I Holti á Síðu
sagði, að þar væru flestir bændur
byjaðir að fást eitthvað við hey-
skap en enn væru þó sumir
bundnir við smalamennskur og
rúning. Siggeir sagði að mikil úr-
koma hefði verið á Síðu um fyrri
helgi en undanfarna daga hefði
verið þurrt og ágætt veður.
Spretta sagði Siggeir að væri
heldur lakari en áður en þó hefði
gras tekið vel við sér að undan-
förnu.
Markús Jónsson á Borgareyrum
i Vestur-Eyjafjallahreppi sagði,
að þar um slóðir hefði þurrkleysi
verið ráðandi og I gær hefði
aðeins sézt til sólar i nokkrar
mínútur. — Það gefst varla tóm
til að ræða um það þegar sólin
kemur því hún er horfin strax
aftur, sagði Markús. Einstaka
bóndi er að sögn Markúsar
byrjaður heyskap en gott gras er
komið undir Eyjafjöllum. Hjá
þeim bændum, sem slógu eitthvað
fyrir um hálfum mánuði, tókst
ekki að ná því inn og er nú svo
komið, að grasið er vaxið upp úr
gulu heyinu á ný. Markús sagði að
nokkuð hefði verið um að menn
slægju I vothey og á bænum Þor-
valdseyri undir Eyjafjöllum hefði
verið slegið í heykökuverksmiðju,
sem þar er. — Ef þessari úrkomu
heldur áfram má búast við að tún
skemmist og tún fara hvað úr
hverju að verða úr sér sprottin,
sagði Markús að lokum.
KOMAST EKKI HJA AÐ
HEYJA I VOTHEY,
EFEKKI ÞORNAR
Björn Erlendsson í Skálholti í
Biskupstungum sagði að þar væru
bændur sáralitið byrjaðir að slá
en nokkuð hefði verið slegið í
vothey. Þurrkur hefði verið litill
sem enginn alveg fram að þessu i
uppsveitum Arnessýslu en Björn
sagði, að komið væri ágætt gras.
Hjaiti Gestsson, ráðunautur hjá
Búnaðarsambandi Suðurlands á
Selfossi, sagði að i neðanverðri
Árnessýslu væru margir bændur
byrjaðir að slá og reyndar þyrftu
allir að vera byrjaðir.
— Menn eru hikandi, því það
hefur staðið á þurrki. Senn fara
tún að spretta úr sér og ef ekki
þornar verða menn að fara að slá í
vothey, hvort sem mönnum Iikar
það betur eða verr. Bændur
komast ekki hjá því, sagði Hjalti
að lokum.
Bandaríkjamenn
lögleiða loftpúðann
Könnun á slysavöldum í
heimahúsum á Norðurlöndum
I BANDARlKJUNUM hefur
verið leitt f lög að árið 1984
verði komnir loftpúðar á alla
bfla.
Loftpúðarnir eru byggðir inn
í stýrið, sætið eða undir hanzka-
hólfið og biása út við mikla
hemlun og hlffa þannig öku-
manninum við miklu höggi.
Mbl. hafði samband víð Sig-
urð Agústsson, fulltrúa hjá Um-
% ferðarráði, og innti hann eftir
| þvi hvort von væri á slíkri lög-
Í‘a leiðingu hér á landi. Sigurður
taldi mjög óliklegt að svo yrði á
næstunni vegna of mikils
kostnaðar við loftpúðana.
I Bandaríkjunum látast að
meðaltali 130 manns á dag I
umferðarslysum.
Deilt hefur verið mikið um
þessa loftpúða í Bandaríkjun-
um og hafa bílaframleiðendur
verið tregir til að taka þá i
notkun, því þeir auka verð bíl-
anna til muna.
Á myndinni er Ralph Nader,
lögfræðingur, sem mikið hefur
barizt fyrir Iögleiðingu loftpúð-
anna.
A ÞESSU sumri fer fram á öllum
Norðurlöndum samtfmis upp-
lýsingasöfnun um slysavalda f
heimahúsum. Það er rannsókna-
deild innan norrænu embættis-
mannanefndarinnar um
neytendamál, sem gengst fyrir
þessu rannsóknaverkefni. I 5
mánuði, frá aprfl til september,
er safnað upplýsingum frá 20
sjúkrahúsum um öll þau slys,
sem verða á heimilum á Norður-
löndum. Hingað er kominn
stjórnandi þessara rannsókna,
Rolf Dahlström frá Hagstofu Svf-
þjóðar. Hann sagði, að neytenda-
samtök yrðu sffellt áhrifameiri f
flestum löndum og kröfuharðari.
1 þeim löndum, sem hafið hefðu
slfka könnun, þ.e. Bretlandi og
Bandarfkjunum, væru neytenda-
öryggisnefndir, en á heimilum og
næsta nágrenni þeirra væru ýms-
ar vörur og tæki, sem gætu valdið
slysum, og með þvf að vita hver
þau eru, mætti e.t.v. gera ráðstaf-
anir til að hindra slfk slys.
Á Norðurlöndum hefur verið
mikill áhugi á að vita hvað veldur
slysunum og því hefur þessi könn-
un verið sett í gang á vegum
Norðurlandaráðs.
Einn af þremur fulltrúum Is-
lands í embættismannanefndinni
og sá, sem sér um upplýsinga-
söfnunina hér, er Eirika Friðriks-
dóttir. Hún sagði, að útlit væri
fyrir að um 4500 slys yrðu í
heimahúsum hér á landi á sex
mánaða tímabili, og þar af yrðu
um 1000 athuguð nánar með við-
tölum við viðkomandi. I því verk-
efni er er nú ungur námsmaður,
en upplýsingarnar koma frá
Slysadeild og Borgarspítala. Sagði
hún, að þó ekki væri farið að taka
saman niðurstöður, enda gagna-
söfnun í gangi, þá liti út fyrir að
hér yrðu tveir hópar mest fyrir
slysum heima, þ.e. lítil börn, frá
sex mánaða aldri , og gamalt fólk.
Barnaslysin væru áberandi mikil
með þeim hætti að barnið 2—3
ára gamalt, klemmdist á fingri í
sjálflokandi útihurð og missti
framan af fingri og eins virtust
mörg slys verða af eitrun, þegar
börn súpa á lyfjum eða hreinlæt-
isvökvum. Annar slusavaldur hjá
eldra fólki væri fall ýmiskonar og
væri verið að kanna hvað ylli,
hvort slysavaldurinn væri skór,
teppi eða annað.
Rolf Dahlström sagði að við
könnun, sem gerð var í Sviþjóð í 4
mánuði að vorinu sem undanfari
þessarar, hefðu reiðhjól og tré-
klossar reynzt sérlega skeinu-
hætt, en að vetrinum svell og
háika, fyrir utan skíðaferðir. Á
öðrum Norðurlöndum en Islandi
nær könnunin nokkuð út fyrir
heimilinm eða til heimila og
nágrennis, eins og það er orðað.
Eitranir kæmu ekki mikið fram I
Svíþjóð í þessari könnun, enda
væri þar sérstök miðstöð, sem
annaðist eitrunarslys, og sjúkra-
húsin því ekki rétti vettvangur-
inn fyrir þau. Hann sagði að
brunaslysum væri veitt sérstök
athygli vegna þess hve alvarleg
þau væru.
Hann tók fram, að sjúkrahúsin
öll, sem upplýsingum er safnað í,
hefðu verið ákaflega samvinnu-
þýð, og einnig það fólk, sem lent
hefði I slysum og rætt væri við.
Skýrsla um þessa könnun kem-
ur væntanlega út í febrúar næst-
komandi.
Vitni vantar
að árekstri
SLYSARANNSÓKNADEILD
lögreglunnar í Reykjavík hef-
ur beðið Mbl. að auglýsa eftir
vitnum að árekstri, sem varð á
mótum Breiðholtsbrautar og
Stekkjarbakka klukkan 10.20
að morgni þriðjudagsins 5. júli
s.l. Mazda-bifreið ók af
Stekkjarbakka og inn á Breið-
holtsbraut og lenti þar í
árekstri við Moskvwisch-
bifreið, sem þar var á ferð.
Þeir, sem telja sig geta veitt
upplýsingar um þennan
árekstur, eru béðnir að snúa
sér til Slysarannsóknadeildar-
innar.
Rolf Dahlström