Morgunblaðið - 20.09.1977, Síða 13

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 20. SEPTEMBER 1977
13
Hann var hálfur ofan í þessari
í byrjun en fyllti hana fljótt.
Ármann Guðmundsson heitir
hann.
þetta vera sinn fyrsta dag á Höfn
aö sinni, en hann yröi í stöðinni,
rneðan verið væri að salta fyrir
K.J. á Akureyri og lita eftir því að
hver tunna fengi sinn skammt af
salti og síld. Sagðist hann og
reyna að temja stúlkunum að
dreifa saltinu jafnt i tunnuna,
ekki væri gott ef það legðist mis-
jafnlega. Sagðist hann ekki hafa
nema góða sögu af kvenfólkinu að
segja í þessu tilliti.
Jón sagði að frágangur síldar-
innar í tunnurnar væri tvenns
konar. Smásildinni væri bara
hrúgað niður i þær en stórsildinni
væri hins vegar raðað niður, lag
fyrir lag. Sagði Jón að 300—500
sildar væru á stórsíldartunnu og
500—700 í tunnu af smásíld. Jön
sagði að sú síld sem verið væri að
verka nú væri fyrir niðursuðu á
gaffalbitum sem seldir yrðu á
Rússlandsmarkað.
Hér til aö græöa
Einn þeirra sem ég varð að vara
mig á var eldri maður sem færði
stúlkunum salt í hvert skipti sem
þær luku við tunnu. Hann fór að
öllu valdsmannslega og slöngvaði
saltkössunum léttilega af stórum
vagni upp í bjóðin. Guðmundur
Ottósson kvaðst hann heita og
vera hingað kominn til að græða
peninga. Sagði hann þetta i fyrsta
sinn sem hann væri i síldarvinnu
á Hornarfirði, hefði verið fyrir
norðan í gamla daga, en róið á
togurum frá Reykjavik siðustu 30
árin. Hér er gott að vera, sagði
hann, eftir aðeins einnar viku
dvöl, og vildi ég eiga hér heima,
bætti hann við.
Guðmundur sagði að timar
væru breyttir frá því sem verið
hefði fyrir rúmum 30 árum. Þá
hrópaði kvenfólkið mikið enda
fyrirkomulagið annað, sagði
hann. Mátti þá i sifellu heyra:
„tóma tunnu, taka tunnu, salt,
síld, stála“ o.s.frv., en nú væri
þetta alveg horfið þar sem skipu-
lagið væri gjörbreytt og fullkomn-
un meiri. Nú þarf kvenfólkið ekk-
ert að gala, sagði Guðmundur, það
fær allt saman án þess.
þessi náungi sér tima til að
spjalla.
Hann sagðist sjá um að trilla
fullum tunnunum frá kerlingun-
um eins og hann nefndi söltunar-
stúlkurnar. Maður verður að vera
snar í snúningun, sagði hann, því
annars eiga kerlingarnar til með
að vera vitlausar ef tunnurnar
standa lengi fullar við bjóðin.
Bolli heitir pilturinn og sagði að
árekstrar gætu auðveldlega orðið
á milli þeirra trillumanna, því
hratt væri ekið til að hafa undan.
Okkur þykja flækingar hálf illa
séðir og einnig erum við að spá í
að fá okkur flautu til að flauta
fyrir horn, sagði hann og trillaði í
burtu svo að minnstu munaði að
hann æki á vagn Guðmundar salt-
karls.
Flatmagaöi í
hálkunni í fyrra
Sá sem að jafnaði bar manna
hæst í söltunarstöð Fiskimjöls-
verksmiðjunnar á Höfn var
skammtarinn á bandinu, þ.e. pilt-
urinn sem sá um að ryðja síldinni
af aðflutningsbandinu niður í
kassana fyrir framan söltunar-
stúlkurnar. Hann sagðist heita
Sigurður Arinbjörnsson, vera
innfæddur Hafnarbúi og þetta
vera annaö ár sitt á bandinu.
Ég sé kvenfólkið fyrir sild,
dreifi henni jafnt og þétt í kass-
ann. Ég hef einnig það aukaverk
að sjá um úr^angstórinn, sjá um
að þar sé allt í röð og reglu, sagði
Sigurbergur.
Sigurbergur sagði að staðan á
bandinu væri hálfeinmanalegt
starf. Ekki kvaðst hann hafa dott-
ið i þeirri hálku sem myndast oft
á gönguborðum hans að þessu
sinni. En ég flatmagaði þó stund-
um i fyrra.
Þrjár tunnur
f góðri síld
Rétt þar við sem ég spjallaði við
skammtarann á bandinu stóð
kona og skar sildina hverja af
annarri af svo miklum móð og
með svo miklum hraða, að manni
hálf óaði við. Ég hef nú samt ekki
skorið mig, sagði Valdís Þórisdótt-
Tunnurnar hlóðust upp fyrir utan söltunarhúsið
söltunardaga. Birna sagðist fara í
skóla eftir helgina og þvi væri um
að gera að afkasta sem mestu því
ekki mundi hún vinna með skól-
anum, það væri ekki vel séð. Þær
Rósa og Birna kváðust fá um 1150
krónur fyrir tunnuna af smásíld
og um 850 fyrir stórsíldartunn-
una. Þegar mig bar að hömuðust
þær í skurðinum og sögðust ekki
vera hræddar við að skera sig.
Það verður þá bara að hafa það
þegar þar að kemur, sögðu þær.
Hún fylltist von bráðar tunnan
sem stóó við bjóð þeirra, og einni
tómri var rúllað að. Til að tefja
þessar duglegu og afkastamiklu
kvensur ekki um of þakkaði ég
fyrir spjallið.
Sé um aö hver
tunna fái
sinn skammt
Þarna i stöðinni gekk maður
einn um sali og skoðaði ofan í
tunnurnar hjá stúlkunum og at-
hugaði einnig bjóð þeirra, að því
er virtist. Hér var á ferðinni eftir-
litsmaður frá kaupandanum Jón
M. Jónsson frá Akureyri, fyrrum
söltunarverkstjóri í árafjölda á
Raufarhöfn þegar sumarsíldin
var upp á sitt bezta. Jón kvað
Hálfur ofan í tunnu
Mig bar þar að sem annar helm-
ingur þess sem raðaði niður var
ofan í tunnunni. Brátt kom hann
þó allur upp og reyndist þetta
vera Armann Guðmundsson, 12
ára snáði, sem kvaðst vera að
hjálpa systur sinni, Guðriði. Ég
hef aðstoðað hana síðan byrjað
var um daginn og ætla að halda
áfram þangað til á mánudaginn,
þá byrja ég i skólanum, sagði Ar-
mann er hann tók sér smá pásu til
að ræða við blaðamann.
Armann sagðist ekki vita hver
þénusta sín yrði. Þegar hann var
spurður þess gaut hann augunum
til systur sinnar, sem þó ekki
heyrði spjall okkar, rétt svona til
að gefa blm. til kynna að þau mál
hefðu verið lítið rædd, eða í það
minnsta ekki brotin til mergjar.
Kerlingarnar veröa
vitlausar ef ...
Ármann var ekki lengi að fylla
tunnu sína því þetta var smásíld-
artunna og þvi þurfti hann ekki
að raða ofan i hana. Er hann lauk
við hana kom þar að snaggaraleg-
ur piltur með trillu sína og tók
tunnuna og setti málmplötu i stig-
vél Armanns. 1 sömu mund gaf
ir, og hélt áfram að sneiða haus-
ana af.
Valdís sagðist vinna með vin-
konu sinni, þær skiptust á um að
leggja niður þegar bjóðin væru
orðin full. Hún sagði þær ná um 2
og Vi tunnu á klukkutímanum, en
þegar síldin væri betri næðust 3
tunnur. Sagðist Valdis vera að
drýga tekjur heimilisins með því
að salta síld. Það veitir sko ekki af
því, sagði hún, þvi hér er dýrt að
lifa, dýrara en á höfuðborgar-
svæðinu þar sem ég bjó i nokkur
ár. Hún sagðist ekki vinna utan
heimil.isins nema i sildinni. Það
væri góð tilbreyting frá heimilis-
störfunum um leið og það gæfi
smá tekjur. Valdis sagðist vera
fædd og uppalin á Höfn og hafa
saltað á margri sildarvertíðinni.
Kvað hún mjög gott að búa á
Hornarfirði, þótt margt vantaði á
þá þjónustu sem væri auðfengin i
höfuðborginni. Urvalið er hér
náttúrlega allt miklu minna og
hér eru allir hlutir eitthvað dýr-
ari. Þá getum við hér ekki skropp-
ið á útsölur svona þegar okkur
hentar og keypt hlutina þannig á
niðursettu verði. Við borgum eng-
an spottprís“ fyrir okkar þurftir,
sagði hún i þann mund er ég
kvaddi.
Það fást betri afköst ef við vinnum saman, sögðu Rósa (t.v.)
og Birna, sem gáfu sér tíma til að lita upp og brosa meðan
mynd var smellt.
30 ár á togurum, en færir nú söltunarstúlkum salt. Guðmund-
ur Ottósson að störfum.
Verkstjórinn hafði i mörg horn að lita. Hér athugar Guðmund
ur (með gleraugu) skurð einnar stúlkunnar.
** ---------------
Hann skipti um staf upp á gamla móðinn.