Morgunblaðið - 27.10.1977, Blaðsíða 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 27. OKTÓBER 1977
Vilhjálmur Einarsson skólastjóri í Reykholti:
Nemendur hafa orðið
Hér kemur útdráttur úr síðari samtalsþætti Hinriks Bjarna-
sonar í sjónvarpinu um daginn. Viðmælendur hans voru
nemendur úr 9. bekk Y í Réttarholtsskóla. Margt umhugsunar-
efnið kemur fram í grein þessari. Hver er sá, sem að lestri
loknum er ekki sannfærður um nauðsyn stórbreytinga á hinu
innra starfi stóru skólanna, hafi hann ekki verið það áður.
Finnist sá maður, bið ég hann að skrifa mér línur og segja álit
sitt.
En gefum Hinrik orðið:
Frá kvöldvöku. Tveir ungir kennarar eru I hópnum ad skemmta sér
með nemendum.
Kennarar skipta um hlutverk á „kennarakvöldvökunni".
(Stjórnandi= stj. Nemandi =
nem.)
Stj.: „Kemur ástandið í níunda
bekknum, sem við sáum í sænska
myndaflokknum „Skóladagar',
ykkur kunnuglega fyrir sjónir,
eða haldið þið að ástndið sé svona
í niundu bekkjum hjá okkur?
Nem: „. . . aðallega þegar for-
fallakennarar kenna. Þá erum við
ekki eins og hjá öðrum kennur-
um, þá látum við bera á okkur og
erum með einhver læti... þetta er
ýkt í þáttunum......ekki svona
nema í verri bekkjum, hjá fólki,
sem á erfitt með að læra...
. . . það gætu alveg verið mögu-
leikar fyrir þvi.“
Stj.: „Þekkið þið svona bekki?“
Nem.: ... i fyrri bekkjum
grunnskólans, fyrsta og öðrum (8.
og 9.), voru mikil læti.“
„Ekki nóg, að hann kunni
fagið sitt...“
Stjórnandinn spyr nemendur
álits á því, hvernig kennari eigi að
vera að þeirra dómi.
Nem.: ,,H:nn á að blanda sér
persónulega samanvið nemendur.
fara eitthvað aðeins út fyrir nám-
skrána......vera ekki of strang-
ur og ekki of mildur....krakk-
ar ættu að bera virðingu fyrir
kennurum og kennarar ættu að
leggja sig fram um aö kveikja
áhuga nemenda á náminu...
þolinmóður.......ekki nög að
hann kunni fagið sitt, heldur þarf
hann að kunna að miðla, svo nem-
endur fái áhuga.....hann á að
gera námið skemmtilegt."
Stj.: (eftir nokkurn leiðandi
formála): „Hvað finnst ykkur um
einkunnir?"
Nem.: „.. . mér finnst nauð-
synlegt að hafa einkunnir, svo að
nemendur hafi eitthvað til að
stefna að.....það mætti draga
úr þeim.. . hafa einhvers konar
námsmat. . . dæma verkefni nem-
enda, framkomu og stundvísi...
. . þeir, sem standa sig illa fá leið
á þessu, verða alltaf fyrir von-
brigðum. . .“
Stj.: „Fyrir hverja eru prófin
og einkunnirnar skemmtilegast-
ar?“
Leiðandi spurning. Felur í sér
það, að prófin séu misskemmtileg
fyrir nemendur og ekki stendur á
hinu rétta svari:
Nem.: „Fyrir góðu nemend-
urna."
Samstarfssamkeppni
Stj. minnir á það sem sagt var i
fyrri þætti, að skólinn væri ekki
byggður upp á samstarfi, heldur
samkeppni milli nemenda inn-
byrðis og einnig milli kennara:
„Það er eðlilegt að ástandið sé
eins og það er. Er þetta rétt?“
Nem.: „.. ,já, það er mikil sam-
keppni milli nemenda, ég held
hún sé ekki mikil milli kenn-
ara.....það er alltaf samkeppni
milli nemenda, en við vitum ekki
hvort samkeppni er milli kenn-
ara..
Stj.: „Er það gott eða slæmt að
það sé samkeppni milli nem-
enda?“
Nem.: „.. .kennari ætti að leyfa
meiri samstarf í tímum milli nem-
enda, við fáum allt of lítið af
hópvinnu. . .“
Má lofa þaö, sem vel er
gert?
Kennt til prófa, ekki
þroska?
Stj.: „I skólanum var því haldið
fram á föstudaginn að verið væri
að kenna til prófs, en ekki til
þroska. Hvað segið þið um það?“
Nem.: „Á haustin byrja kennar-
arnir strax að tala um prófin,
þessi febrúarpróf, . . .til hvaða
þroska er verið að kenna mann-
kynssögu?......kennararnir eru
stressaðir allan veturinn...við
þurfum að flýta okkur, „þetta
kemur á prófi“... prófin fara
fram í febrúar, i staðinn fyrir að
þau fóru fram á vorin, þetta stytt-
ir skólaárið.....á vorin finnst
mér ætti að sleppa prófum, fólkið
nennir ekkert að læra.....heitt
úti. .
Stjórnandinn spyr, hvort nem-
endur hafi eitthvað að segja um
það, að ekki megi lofa það sem vel
sé gert. Þetta mætti ekki láta fólk
vita um.
Nem.: „Ég tel hrós mjög mikil-
vægt, það hvetur nemandann
mjög.......það verður að hrósa
nemanda ef hann hefur staðið sig
vel.....ósjálfrátt gerir nemand-
inn vel til þess að fá hrós, bæði
frá sjálfum sér og öðrum.“
Stj.: „.. .hrósið gæti kannski
verið í öðru formi en beinni eink-
unnagjöf...?“
Nem.: „.. .það eru margir for-
eldrar, sem kaupa krakkana til að
læra, þau gefa þeim peninga eða
föt, ef þau fá háar einkunnir."
Blandað eða raðað í bekki
Stjórnandinn skýrir mismun-
andi aðferðir við að skipa i bekki,
áður hafi þetta farið eftir ein-
kunnum og síðan spyr hann:
„Hvernig er þetta núna?“
Nem.: . .þetta er blandaður
bekkur (nem. ekki valdir í bekk-
inn eftir einkunnum).. . í 1. og 2.
bekk er raðað niður eftir eink-
unnum, í 3. bekk held ég sé meira
blandað, það fer eftir valgreinun-
um......ég tel það sé betra að
raða ekki eftir einkunnum en
kennarinn hagi kennslu sinni eft-
ir nemendunum, þó þeir séu
sumir greindari en aðrir ekki...
.. .það getur verið, að sá sem hef-
ur áhuga á að læra hafi ekki
áhuga fyrir kennslunni (meðal-
talskennslunni) og dragist aftur-
úr vegna þess að kennarinn eyðir
sínum tíma í þá, sem eru lengur
að læra, hafa ekki áhuga á þessu
og láta eins og fífl.......svo
verður að hafa bekkina fámenn-
ari, þvi þá hefur kennarinn meiri
tima fyrir hvern nemanda. Þá
geta allir fylgst betur með.“
Stj.: „Er stærð bekkjanna mikið
atriði í skólanum?“
Nem.: „Okkar bekkur er allt of
stór....mér finnst það ætti að
vera í mesta lagi 20 í bekk, þá
kynnist maður kennaranum bet-
ur......það er auðvitað betra að
kenna fámennum bekkjum. ..
.. .ef við værum færri gæti kenn-
arinn hagað kennslu sinni eftir
hverjum og einum nemanda...
.. .ekki fleiri en 15.“
Stj.: vitnar i sænsku þættina og
spyr síðan:
„Hvernig á agi að vera?
Vilja nemendur hafa viss-
an aga?“
Nem.: „.. .þannig agi að maður
geti talað við kennarann og talað
sín á milli án þess það sé hávaöi
og læti....nemendur, sem bera
virðingu fyrir kennaranum, sjá
sóma sinn í því að þegja í tim-
um......kennarinn á að vera yfir-
vegaður, .. .ekki með hótanir um
að fara til skólastjóra, hann sé
góður og maður vilji læra hjá
honum......það er alltaf gott að
hafa aga, svo maður geti lært, en
kennarinn má ekki vera óþolin-
móður, þá æsast börnin bara upp
og verða ennþá verri....agi fer
oft eftir nemendunum og skapi
kennarans. Hann getur orðið
reiður.. . nemendur verða hrædd-
ir og þora ekki annað en þegja.“
Agavandamál hverfa, þeg-
ar verkefnin höfða til nem-
enda
Stj. vitnar i föstudagsþáttinn,
þar sem fram kom að verkefnin
höfðuðu ekki til nemendanna og
spurði um tengsl milli agavanda-
mála og þess, hversu vel verkefn-
in höfðuðu til nemenda.
Nem.: „Já, alveg tvímælalaust.
Ef við höfum áhuga á verkefn-
inu. .. þá þegjum við á meðan. ..
Mesta grínið er oft utan alls „skipulags".
Allir nýliðar tolleraðir undir stjórn Jóns Þórissonar kennara. Myndin
sýnir gamla nemendur í vígahug.
vöku (kvöldið áður en jólafrí er gefið).
Stúlknakór á kvöldvöku.