Morgunblaðið - 04.02.1978, Qupperneq 13

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 4. FEBRUAR 1978
13
Vöru-
nýjungar
1 RÁÐI er að taka upp hér
á Viðskiptasíðunni stuttar
kynningar á ýmsum vöru-
nýjungum, annaðhvort
nýjar í eðli sínu eða nýjar í
vöruúrvali fvrirtækisins.
Þeir, sem áhuga hafa á að
koma á framfæri efni í
þennan kynningarþátt, eru
beðnir að senda upplýsing-
ar til Morgunblaðsins
merktar „Viðskiptasíð;\“.
Ekki er stefnt að birtingu
á ákveðnum dögum heldur
er meiningin að laga sig
eftir aðstæðum hverju
sinni. Hér að neðan má sjá
þrjár vötutegundir sem
fyrst eru kynntar í þessum
þætti.
Baader-þjónustan h.f.
hefur hafið innflutning
hálf-sjálvirkrar bindivélar.
Vélin bindur utan um
pakka af hvaða stærð sem
er og eru afköstin aUt upp í
17 bindingar á mínútu.
Ekki eru lengur notaðar
járnklemmur heldur er
bandið brætt saman. Frek-
ari upplýsingar gefur
Baader-þjónustan, sími
85511.
Toyota-umboðið flytur
nú inn vörulyftara og er
boðið upp á lyftigetu allt
frá 700 kg til 30 tonna.
Lyftara þessa er hægt að fá
hvort heldur sem er drifna
með rafmagni, gasi, bens-
íni eða díselolíu. Frekari
upplýsingar gefur Toyota-
umboðið, Kópavogi, sími
44144.
Landvélar h.f. i Kópa-
vogi hafa nú hafið sölu á
vörubílskrana, sjókrana,
svo og svonefndum upp-
lyftingum fyrir vörubíla.
Upplyftingar þessar geta
lyft vörum allt að einu
tonni en frekari upplýsing-
ar gefa Landvélar sími
76600.
Kílóvara íslenzku
póstst j órnarinnar
Heldur hefur oröið strjálla á
milli þátta að undanförnu, og
stafar það eingöngu af heilsu-
farsástæðu umsjármannsins.
Kemst vonandi regla á þá fram-
vegis, og má þá einnig vera, að
þeim fjölgi eitthvað, ef svo ber
undir.
Ég minntist á það í þætti
fyrir jól, að ég hefði hug á að
ræða svolítið um kílóvöru ísl.
póststjórnarinnar. Nú hef ég at-
hugað þetta mál nokkuð og sett
saman um það grein, sem ég
hef hug á að birta í heild í blaði
frímerkjasafnara, Grúski. Þar
sem nokkuð mun dragast að sú
grein komi út og ég geri auk
þess ráð fyrir, að margir aðrir
en lesendur téðs blaðs geti haft
gaman af að kynnast þessu
máli, vil ég rekja aðalefni
greinarinnar í þessum þætti.
Frímerkjasafnarar vita að
sjálfsögðu allir, við hvað er átt
með orðinu kiióvara. Það er
haft um frímerki þau, sem póst-
stjórnin lætur klippa af póst-
ávísunum og fylgibréfum og
selur síðan söfnurum og kaup-
mönnum. Sá háttur er hafður á
sölunni, að 250 g af afklipping-
um er sett i pappaöskju og hún
síðan innsigluð. Síðan er aug-
lýst eftir tilboðum og veittur
tiltekinn frestur til að skila
þeim til póststjórnarinnar.
Hver maður má gera tilboð í 12
öskjur hið mesta eða 3 kg, en ég
hygg, að flestir láti sér nægja
að bjóóa í eina til tvær öskjur.
Þegar úthlutunin fer fram, er
tilboðum raðað upp og byrjað á
þeim, sem hæst býður, og svo
haldið niður á við, meðan öskj-
urnar endast. Af sjálfu sér
leiðir, að því er haldið leyndu,
hversu hátt boðin fara, en hins
vegar greint frá, hvert var
lægsta boð, sem tekið var. Geta
menn þá miðað við næstu út-
hlutun á undan, þegar þeir
senda tilboð sín, því að eðlilegt
má telja, að boðin hækki með
vaxandi dýrtíð og verðfellingu
krónunnar.
Þegar póststjórnin auglýsti
eftir tilboðum í síðustu kfló-
vöru í vor leið, var tekið fram,
að 250 g næst á undan hefðu
farið lægst á 11.500 kr. En
þegar menn fengu tilkynningu
um síðustu úthlutun, kom í ljós,
að 14.750 kr. var lægsta boð,
sem nú kom til greina — eða
tæplega 30% hækkun. Hér við
bætist svo sá dæmalausi 20%
söluskattur, sem innlendir
kaupendur verða að greiða, en
hinir erlendu sleppa við. Er
þetta mjög óréttlát skatt-
lagning, sem gerir samkeppni
innlendra safnara og kaup-
manna við erlenda aðila mjög
örðuga. Þá bætir og ekki úr
skák hið lága gengi íslenzkrar
krónu gagnvart erlendum
gjaldmiðli. Ég hygg líka, að
verulegur hluti árlegrar kiló-
vöru fari út úr landinu — eða
þá, að íslenzkir safnarar taki á
sig þá afarkosti, sem hér hefur
verið lýst, og bjóði í og það oft
hátt i von um úrlausn.
Ekki hef ég spurzt fyrir um
það, hversu mörg kíló komi ár-
lega til úthlutunar, en grun hef
ég um, að þeim fari fækkandi
með aukinni notkun
frímerkingavéla. Þetta verður
þá enn til að auka samkeppnina
milli væntanlegra kaupenda —
og hækka verðið.
Fyrir nokkrum árum sendi ég
stundum tilboð og hlaut stöku
sinnum boð. Siðan þóttist ég sjá
það, raunar án nokkurrar sér-
stakrar rannsóknar, að þetta
væru nokkuð hæpin kaup, ef
eingöngu ætti að miða til
beinna peninga. Fram hjá hinu
verður svo ekki gengið, að í
kilóvöru póststjórnarinnar er
alltaf allmikið af hærri
verðgildum, sem menn sjá
sjaldan á almennum sending-
um og tæplega á ábyrgðarbréf-
um heldur. Þessi verðgildi auka
því sókn manna í kílóvöruna.
Þrátt fyrir þessa staðreynd
hætti ég um nokkur ár að senda
tilboð, en á stundum bauð ég of
lágt og missti því af.
A síðasta vori sendi ég tilboð
i eina öikju og hlaut fyrir
15.000 kr., en varð vitaskuld að
bæta við 3.000 kr. til Matthíasar
fjármálaráðherra — og þótti að
vonum blóðugt. En ég varð sem
sagt einn af þeim heppnu, sem
varð nærri neðra markinu.
Mátti ég því una allvel minum
hlut. En hvað hafði ég svo upp
úr krafsinu?
Ég gerði mér það til dundurs
og nokkurs lærdóms á liðnum
haustdögum að kanna þessa
kilóvöru mína nákvæmlega og
leggja á hana verðmætamat.
Ég birti hér skrá yfir öll þau
merki, sem voru i þeirri öskju,
sem ég hreppti, en sjálfsagt er,
að nokkru munar frá einni til
annarrar, svo að menn fá ekki
allir sams konar merki eða jafn-
an fjölda af hverju þeirra. Þó
er ég þeirrar skoðunar, að
reynt sé að jafna hæstu
verðgildum nokkurn veginn
jafnt niður. Ég veit a.m.k. um
það, að úr annarri öskju komu
jafnmörg eintök af 250 kr.
merkinu með mynd af Herðu-
breið og hjá mér — eða fimm.
Annars mætti segja mér, að
ekki muni verulega á milli, svo
að könnun mín á einni öskju
geti gefið sæmilega vísbend-
ingu um raunverulegt
verðmæti hverrar öskju eða 250
gramma. Ég vil svo enn leggja
áherzlu á það, svo að ég verði
ekki vændur um einhliða
áróður eða jafnvel „atvinnu-
róg“ i garð póstmanna, sem
njóta andvirðis seldrar kíló-
vöru, að hér fá menn á móti
eitthvað af sjaldséðari merkj-
um á venjulegum sendingum.
Menn verða einungis að gera
upp hug sinn, hversu miklum
fjármunum þeir vilja fórna til
þess að ná i þessi háu verðgildi
úr kílóvörunni. En nú skulum
við líta á niðurstöðu mína.
Ég kannaði öll frimerkin
nákvæmlega, þegar upp hafði
verið leyst og flokkaði síðan
eftir sænska verðlistanum
Facit. Fylgir sú flokkun hér í
sérstakri skrá. Ég býst við, að
hún sé þannig samin, að menn
geti áttað sig á henni og haft
hennar full not. 1 dálkinum um
fjölda merkja sjá menn tölu í
sviga. Þar er átt við ónýt merki,
en hin talan á við heil merki.
Verðlagningin í síðasta dálki er
að sjálfsögðu miðuð við heilu
merkin einvörðungu.
Útg.ár Tegund Facit Fjöldi Verð Samtals
1962 Evrópa 401 2(2) 0.70 1.40
1963 Gegn hungri 407 6 1.10 6.60
1963 Gegn hungri 408 6 0.80 4.80
1963 1964 Evrópa Lýðv. 20 ára 411 417 (1) 1 7.00 7.00
1964 Blóm III 418 1(2) 0.50 0.50
1964 Blóm III 421 3 0.50 1.50
1964 Ólympía 424 3(3) 2.50 7.50
1965 Evrópa 432 1(1) 1.25 1.25
1965 1968 Evrópa Blóm IV 433 452 (1) 2 0.50 1.00
1968 Blóm IV 453 8(3) 0.50 4.00
1968 Evrópa 455 3 0.90 2.70
1968 Séra Friðrik 458 5 1.25 6.25
1969 Norðurlönd 464 9 0.80 7.20
1969 Evrópa 465 2 1.10 2.20
1969 Lýðv. 25 ár 467 7 2.25 15.75
1969 Lvðv. 25 ár 468 1 12.00 12.00
1970 Landslag II 471 13(4) 0.50 6.50
1970 Landslag II 472 8(2) 0.50 4.00
1970 Landslag 473 8(3) 0.50 4.00
1970 Landslag II 474 18(2) 1.65 29.70
1970 Handrit 477 13(1) 1.50 19.50
1970 Handrit 478 23(9) 3.00 69.00
1970 1970 Evrópa Evrópa 479 480 (2) 42(4) 2.75 115.50
1970 Grímur Thomsen 482 15(2) 1.25 18.75
1970 Listahátíð 483 95(15) 6.50 617.50
1970 Náttúruvernd 484 4(2) 0.50 2.00
1970 Náttúruvernd 485 14(3) 1.30 18.20
1970 Samein. þj. 486 3 1.50 4.50
1971 Flóttamannahj. 487 9(3) 0.85 7.65
1971 Evrópa 489 12(3) 1.30 15.60
1971 Póstgíró 490 3(2) 0.60 1.80
1971 Þjóðvinafélag 492 84(13) 3.50 294.00
1971 Þjóðvinafélag 493 25(2) 12.00 300.00
1971 Fiskiðnaður 494 24(3) 0.50 12.00
1971 Fiskiðnaður 495 2(2) 0.75 1.50
1971 Fiskiðnaðúr 496 38(17) 2.20 83.60
1972 Herðubreið 497 5 10.00 50.00
1972 Evrópa 498 3(1) 1.00 3.00
1972 Evrópa 499 3(1) 1.50 4.50
1972 Skákmerki 501 18(1) 1.70 30.60
1972 Ylrækt 502 3 0.90 2.70
1972 Ylrækt 503 7 1.40 9.80
1972 Ylrækt 504 16(4) 4.75 76.00
Frimerki
eftir JÓN AÐAL-
STEIN JÓNSSON
HÁ
SKRÁIN
Samkv. ofangreindri skrá eru
heil merki 568, en gölluð 114
eða samtals 682 frímerki. Þau
virðast þvi hafa verið heldur
færri hér en í kílövöru þeirri,
sem Sigurður H. Þorsteinsson
skrifaði um í frímerkjaþætti
sínum í Timanum 1. nóv. sl.
Ekki er ástæða til að fara
mörgum orðum um skrána,
enda skýrir hún sig sjálf, og úr
henni má lesa á ýmsa lund. Rétt
er þó að athuga aðeins hvað
kom úr þessari öskju af háum
verðgildum og hversu mikill
hluti þau eru af heildar-
verðmæti hennar.
Af 250 kr. merkinu frá 1972
(Herðubreið) voru 5 eintök og
öll heil. í rauninni hefði mátt
búast við fleiri merkjum af
þessu verðgildi, en vel má vera,
að reynt hafi verið að jafna
þessum eftirsóttu merkjum
nokkurn veginn í hverja öskju,
sbr. það, sem áður segir.
Næst verður fyrir 100 kr.
frímerkið með mynd af
Tryggva Gunnarssyni frá 1971
(Þjóðvinafélagið). Þar reynd-
ust 25 heil merki og einungis 2
gölluð. Er þetta í reynd bez.ti
bitinn í kílóvörunni. Af næsta
100 kr. merki á undan, þ.e. Lýð-
veldismerkinu frá 1969, var
aóeins eitt og heilt. Gat
þetta svo sem ekki minna verið,
enda er líklegt, að merkjum
fyrir 1970 fækki verulega með
hverri nýrri kilóvöru.
Langmest reyndist vera af 50
kr. merkinu frá Listahátíð 1971
eða 95 heil merki, en líka
óvenjumörg gölluð — eða 15.
Gerir þetta merki tæpan
þriðjung af verði öskjunnar.
Þetta er allgott merki og
hækkar sennilega smám saman
í verði. Að fjölda til kom svo 30
kr. Þjóðvinafélagsmerkið frá
1971
En hvað fæst svo fyrir öll
framangreind merki, ef þau
eru seld núna? Samkv. Facit
1976/77 er verð þeirra 1883.55
s. kr. Ég geri tæplega ráð fyrir,
að seljandi fái meira en 25% til
jafnaðar af því verði — eða þá
470,89 Verða það þá 21.190 ísl.
krónur, ef miðað er við 45 krón-
ur fyrir hverja sænska. Ef hins
vegar er miðað við 30% af lista-
verði, verða þetta 565.07 s.kr.
— eða 25.428 ísl. kr. Ég hygg, að
það sé hið hæsta verð, sem
búast má við að geta fengið.
Hvernig lítur þá framan-
‘greint dæmi mitt út? Eg gaf
sem sagt 18 þúsund krónur
fyrir 250 g — eða eina öskju.
Samkv. því verður ágóði minn
annaðhvort 3.190 krónur eða gf
bezt lætur 7.428 krónur. Áf
þessari upphæð á svo eftir að
draga frá vinnulaun fyrir að
leysa merkin upp og flokka. Að
því loknu verður tæplega
nokkuð eftir nema ánægjan
ein, en hún er vissulega ekki
svo lítils virði.
Þetta dæmi.hef ég sett upp
bæði til fróðleiks f.vrir safnara
og eins til þess að benda á, að
þessi viðskipti við íslenzku
póststjórnina við kaup á kíló-
vöru hennar færa mönnum
síður en svo verulegan hagnað i
aðra hönd, ef einvörðungu er
hugsað til þess; Þá geta og þeir,
sem keypt hafa kílóvöru og til
þess hafa þolinmæði, borið það
sem úr þeirra öskjum hefur
komið, saraan við niðurstöðu
mína. Eins er ekki óhugsandi,
að ég birti hér siðar slikan
samanburð við innihald annarr-
ar öskju.