Morgunblaðið - 01.04.1978, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 1. APRÍL 1978
25
Tillaga til
þingsályktunar:
_____ Veiðiheim-
ildum Færeyinga
sagt upp nú þegar
Jón Ármann Héðinsson (A)
hefur laiít fram á Alþingi tillögu
til þinssályktunar um tafarlausa
uppsögn fiskveiðiheimilda Færey-
inga innan fiskveiðilandhelgi
íslands. Skv. tillögunni skal
ríkisstjórnin segja upp „nú þegar
með umsömdum sex mánaða
fyrirvara heimildum Færeyinga
til fiskveiða með línu- og togveið-
arfærum innan fiskveiðilandhelgi
íslands, samkvæmt niðurstöðu
Karvel Pálmason um RARIK-málið:
Vestfírðingar taka eft-
ir ástæðum uppsagna
ALLMIKLAR umræöur urðu utan
dagskrár í Alpingi síðastliðinn
fimmtudag um fjárhagscandræöi
Rafmagnsveitna ríkisins og pá
ákvörðun priggja stjórnarmanna
Rarik aö segja af sér vegna
ákvörðunar iðnaðarráðherra að
panta efni í svokallaöa vesturlínu. í
sambandi við frásögn af ræðu
Karvels Pálmasonar hefur hann
óskað pess aö Morgunblaðið birti
nokkuð itarlegri frásögn af henni.
Birtist hér stuttur kafli úr henni.
Karvel Pálmason sagði: „Mig
langar aðeins til þess að vekja athygli
á því, að líklega er sú ástæöan mest
fyrir því að þetta mál kemur nú svo
snögglega og almennt upp í umræð-
ur bæöi hér á Alþingi og ekki síöur
í fjölmiðlum undanfarna daga, að þrír
af stjórnarmönnum í stjórn Raf-
magnsveitna ríkisins sögöu af sér,
þar á meöal formaður stjórnarinnar.
Það vekur að minnsta kosti athygli
mína og ég hygg að þaö mun vekja
athygli Vestfiröinga almennt, hverja
þessir menn telja höfuöástæöuna
fyrir því, aö þeir telja sig knúna til
að segja af sér störfum í stjórn
Rafmagnsveitna ríkisins. Það liggur
fyrir samkvæmt yfirlýsingum þeirra
þar um, að þá fyrst hafi mælirinn
veriö fullur, aö þeirra áliti aö því er
þetta mál varöar, þegar taka átti
ákvörðun um það að hefja fram-
kvæmdir við svokallaöa vesturlínu til
Vestfjarða og mér skilst að stjórn
Rafmagnsveitna' ríkisins hafi neitað
að verða við þeirri beiöni hæstvirts
iönaðarráðherra aö panta efni til
þessara framkvæmda. Það vekur
a.m.k. mína athygll, að fulltrúi
Framsóknarflokksins í stjórn Raf-
magnsveitna ríkisins, skuli telja sig
knúinn til þess að segja af. sér
störfum, þegar að því kom, að það
átti að ákvarða framkvæmdir á
Vestfjörðum. Það vekur líka athygli
mína og ég hygg Vestfiröinga
almennt, að fulltrúi Alþýðubanda-
lagsins í stjórn Rafmagnsveitna
ríkisins skuli telja sig til þess knúinn
að segja af sér störfum þar, þegar að
því kom, að ákvarða framkvæmdir á
Vestfjöröum. Og það vekur líka
athygli mína og Vestfirðinga almennt
aö ég hygg, aö fulltrúi Alþýöuflokks-
Framhald á bls. 26.
viðra'ðna. sem undirrituð var
hinn 20. marz 1976 og staðíest
með samþykkt Alþingis hinn 18.
maí 1976“.
I greinargerð segir þingmaður-
inn:
„Eins og alþjóð er kunnugt um
var sett á með reglugerð þorsk-
veiðibann dagana 21. mars til 28.
mars miðað við hádegi báða daga.
Þetta er algert einsdæmi í fisk-
veiðisögu íslensku þjóðarinnar.
Afstaða manna til þessa fyrsta
algera þorskveiðibanns var þegar
á heildina er litið mjög jákvæð og
bannið vel virt. Þetta staðfestir
það, er vel var vitað, að allir
hugsandi menn gera sér fulla
grein fyrir hversu alvarlegt ástand
er með þorskstofninn við landið.
Eirinig er það öllum vel kunnugt,
er um fiskveiðar hugsa og fjalla,
að sóknargeta veiðiflota lands-
manna er miklu meiri en svo, að
Framhald á hls. 26.
Syipmynd frá Alþingi.
Miklar annir verða á Alþingi íslendinga næstu vikur, ef að iíkum
lætur, enda stefnt að því að ljúka þingi í góðan tíma, m.a. með hliðsjón
af tvennum kosningum á komanda vori og sumri. Hér sjást tveir
alþingismenn á skrafi í einni af vistarverum þinghússins. Guðmundur
II. Garðarsson, formaður Verzlunarmannafélags Reykjavíkur, og Geir
Hallgrímsson forsætisráðherra.
Frumvarp til heilbrigðislaga:
Embætti aðstoðar-
landlæknis stofnað
Ný lög um manneldisráð:
Ráðið komi á samstarfi
neytenda og framleiðenda
RÍKISSTJÓRNIN hefur lagt fram ó
Alpingi frumvarp til laga um mann-
eldisráð. Gerir frumvarpið ráó fyrir
pví að ríkið starfræki stofnun, sem
beri paö nafn og skal vera undir
stjórn heilbrigöisráðherra, vinna að
samræmingu rannsókna og fræðslu
á sviði manneldisfræða, nánara
samstarfi milli framleiöenda og
neytenda og vera heilbrigðisyfir-
völdum til ráðuneytis um mann-
eldismál.
Frumvarpið gerir ennfremur ráð
fyrir að manneldisráö geti annast
ráðgjöf til annarra aðila samkvæmt
sérstakri gjaldskrá, sem ráðherra
staöfesti. í manneldisráði eiga sæti 5
menn, sem ráðherra skipar til
fjögurra ára í senn og 5 til vara. Til
setu i ráðinu skal skipa menn með
sérþekkingu á manneldismálum.
Ráðið getur að fenginni heimild
ráðherra sett á fót samstarfshópa um
mikilvæg málefni, jafnframt því sem
það getur kallað sérfræðinga sér til
ráðuneytis. Manneldisráð getur kall-
að saman manneldisþing eftir því
sem tilefni gefst til.
Þá segir í frumvarpinu að mann-
eldisráð geri árlega áætlun um
ráðstöfun þess fjár, sem til þess sé
veitt á fjárlögum eða það fær til
ráðstöfunar á annan hátt. Sendi
ráðið ráðherra í lok hvers árs skýrslu
um störf ráðsins, en ráðherra setji
ráðinu starfsreglur. Þá segir í lögun-
um, að um leið og frumvarpið verði
að lögum, falli úr gildi eldri lög frá
1945 um manneldisráö.
RÍKISSTJÓRNIN hefur lagt fram á
Alpingi frumvarp til laga um heil-
brigðispjónustu, en heilbrigðisráð-
herra skipaði nefnd í október 1975
til Þess að endurskoða lögin, sem
gilt hafa um petta efni frá 1973 með
tilliti til beirrar reynslu, sem af peim
væri fengin. Var nefndinni einkum
falið að taka til athugunar bau
ákvæöi laganna, sem enn hafa ekki
tekið gildí, en gætu tekið gildi sem
fyrst. Ennfremur var nefndinni falið
aö kanna pær tillögur, sem fram
hafa komið á Albingi um breytingar
á lögunum og hefur veriö vísað til
ríkisstjórnarinnar.
Hið nýja frumvarp til laga um
heilbrigðisþjónustu gerir ráð fyrir
stofnun aöstoöariandlæknisembætt-
is, en aöstoöarlandlæknir skal vera
staðgengill og aðstoðarmaður land-
læknis. Skulu gilda sömu menntunar-
kröfur um báöar stöðurnar. Þá eru
ákvæði um að heilbrigðismálaráð
íslands skuli fá fjárveitingu til þess aö
geta sinnt stafl sínu, en þaö er taliö
óstarfhæft nú vegna fjárskorts. Þá er
breyting gerð á héraðaskiptingu
landsins í læknisumdæmi og er hún
látin fylgja núverandi kjördæmaskip-
an og skipan í fræðsluumdæmi
samkvæmt grunnskólalögunum.
Þá er sú breyting gerð, að í stað
þess að skipa sérstakan héraðs-
iækni, þá er gert ráð fyrir því að
ráðherra skipi einn af starfandi
læknum við heilsugæzlustöð í hérað-
inu sem héraðslækni til fjögurra ára
í senn. Er ekki gerð krafa um
menntun héraðslækna eins og áður
var. Þá er gert ráð fyrir að í hverju
héraði verði skipuð heilbrigðismála-
ráð, sem kosin er af sveitarstjórnum,
þannig að þar séu valdir fulltrúar úr
stjórnum heilsugæzlustöðva og
sjúkrahúsa í héraðinu og að héraðs-
læknir sé formaður ráðsins.
í frumvarpinu er gert ráð fyrir því
að ríki og sveitarfélög greiði að jöfnu
viðhalds- og endurnýjunarkostnað
fasteigna, en áður giltu engin ótvíræð
ákvæöi um þetta
Er hægt að minnka raforku-
notkun heimila um 25% ?
Þingmenn ræða um orkusparnað — og sitt hvað fleira í leiðinni
Vextir af inn- og útlánum:
r
Akvöróunarvald
frá Seðlabanka
til ríkisstjórnar
—skv. frv. þriggja
þingmanna Fram-
sóknarflokksins
ÞRÍR þingmenn Framsóknar-
ílokksins, Páll Pétursson, Þór-
arinn Þórarinsson og Þúrarinn
Sigurjónsson, hafa lagt fram á
Alþingi frv. til laga um breyt-
ingu á lögum um Seðlabanka
íslands, þess efnis, að ákvörð-
unarvald um vexti skuli fært
frá Seðlahankanum og til ríkis-
stjórnarinnar „þó að sjálfsögðu
verði Seðlahankinn ríkisstjórn
til ráðuneytis“. cins og segir í
greinargerð.
Frumvarpsgreinin hljóðar
svo: 13. gr. laganna orðist svo:
Ríkisstjórnin ákveður að fengn-
um tillögum Seðlabanka ís-
lands hámark og lágmark vaxta
sem inntánsstofnanir, sem um
getur í 10. gr., mega reikna af
innlánum og útlánum, svo og
vexti af rekstrar- og afurðalán-
um atvinnuveganna. Nær þetta
vald einnig til þess að ákveða
hámarksvexti skv. lögum nr.
58/1960. Vaxtaákvarðanir skulu
birtar í Lögbirtingarblaðinu.
Ákv.vald þetta nær einnig til
þóknunar sem jafngildir vöxtum
að áliti Seðlabankans. — Lög
þessi öðlast þegar gildi.
I greinargerð segir m.a.:
„Breyting sú, sem hér er lagt
til að gerð verði á lögum um
Seðlabanka íslands, er í því
fólgin, að ákvörðunarvald um
vexti skuli fært frá Seðlabank-
anum og til ríkisstjórnarinnar,
þó að sjálfsögðu verði Seðla-
Framhald á hls. 26.
I GÆR kom til umræðu á Alpingi
tillaga til pingsályktunar, pess
efnis, að „fela ríkisstjórninni að láta
gera úttekt á orkubúskap ís-
lendinga og að hefja markvissar
aögerðir í pví skyni að auka
hagkvæmní í orkunotkun pjððar-
innar og draga úr henni, par sem
pess er kostur. Flm. eru: Benedikt
Gröndal (A) og Eggert G. Þorsteins-
son (A).
Eldsneyti fyrir 10 milljarða
í greinargerð kemur m.a. fram að
íslendingar fluttu inn eldsneyti á sl.
ári fyrir 10 milljarða króna. Sá
innflutningur væri þátturinn í óhag-
stæðum viöskiptajöfnuði þjóðarbús-
ins út á við. Auk þess blasi við að
olíubirgðir heimsins gangi til þurrðar
á næstu áratugum.
Aukin notkun innlendra orkugjafa
væri því knýjandi nauðsyn — en þýði
þó ekki að gjaldeyrisútgjöldum linni
að sama skapi og slík nýting eykst.
Orkuverin og dreifingarkerfin séu
gerð úr innfluttu efni og fjárfesting að
mestu fyrir erlent lánsfé. Nýtingu
innlendra orkugjafa fylgi mikill
erlendur kostnaður. Því sé þörf að
hyggja að sparnaði og hagkvæmni
notkunarorku.
Húshitun og heimilishald
í gr.g. segir ennfremur aö auka eigi
kröfur um einangrun húsa, glugga-
stærðir, sjáifvirk stjórntæki og aðra
þætti, sem minnki orkueyðslu í
húshitun. Byggja þurfi hús með það
í huga, að orkuþörf til hitunar þeirra
verði sem minnst. Bent er á nauðsyn
tilrauna með notkun varmadælu til
húshitunar, en slíkar vélar geta unnið
allt að 60 stiga varma úr lágum
umhverfisvarma og sparað raforku til
hitunar um %, segir í gr.g. Þá segir
að með auknum kröfum um orkunýt-
ingu heimilistækja og upplýsinga-
starfsemi til almennings mætti
minnka orkunotkun heimila um allt
að 25%. Verulegum orkusparnaði
megi og koma við í atvinnurekstri. Þá
er og hvatt til meiri notkunar
almenningsvagna í umferð í stað
einkabíla.
Umræður út fyrir málefnið
Fjöldi þingmanna tók til máls og
voru allir sammála meginefni tillög-
unnar, þ.e. úttekt á orkubúskapnum.
Hins vegar snerust umræður um
fjölbreytilegasta efni á þann veg, að
forseti sá ástæðu til að minna á,
hvert dagskráratriðið væri, sem um
ætti aö fjalla.
Albert Guómundsson (S) vék aö
tilraunum, sem nú væru gerðar í
Bandaríkjunum með rafknúna al-
menningsvagna. Strætisvagnar
Reykjavíkur tylgdust með þessum
athyglisverðu tilraunum, sem gætu
haft veruleg áhrif á framvindu mála
hérlendis, með hliðsjón af orkunýt-
ingu farartækja, ekki sízt strætis-
vagna.
Frumvarp til lyfjalaga:
Ly f j asölus j óð-
ur stofnaður
RÍKISSTJÓRNIN hefur lagt fram á
Alpingi frumvarp til lyfjalaga, par
sem leitast er við að lögfesta reglur
um allt pað, sem að lyfjum og
framleiðslu peirra lýtur. Stefna
Irumvarpsins er aö lögfesta megin-
reglur, en veita heímildir til aö skipa
ýmsum framkvæmdaatriðum með
reglugerðum. Núgildandi lyfsölulög
spanna mjög víötækt svið, iyfin
sjálf, lyfjabúðir, starfsmenn lyfja-
búða, dreifingu lyfja, verölagningu
peirra, framleiðsiu og gerð. Þetta
frumvarp er fyrst priggja frumvarps,
sem leysa eiga af hólmi eldri lög, en
hin lögin fjalla um lyfjafræðinga og
lyfjabúðir.
Frumvarpið er í 14 köflum. Hinn
fyrsti fjallar um framkvæmd og
eftirlit, annar um skilgreiningu lyfja,
lyfjahugtakiö og hinn þriðji um
lyfjaskrá og lyfjastaðla. Fjórði kaflinn
er um flokkun lyfja, staöfestingu
lyfjaforskrifta og skráningu sérlyfja,
fimmti kafli um framleiðslu lyfja og
sjötti kafli um ávísun lyfja, lyfseöla
afgreiðslu þeirra og merkingu lyfja.
Sjöundi kafli frumvarpsins fjallar
um auglýsingu og kynningu lyfja,
lækningaáhalda, sjúkravarnings og
lyfjagagna, áttundi kafli um 1yfja-
nefnd og níundi um verðlagningu
lyfja og lyfjaverðlagsnefnd. Þá fjallar
tíundi kafli frumvarpsins um lyfsölu-
sjóð. sem á að auðvelda að lyfjabúðir
geti gengið kaupum og sölum milli
lyfjafræðinga, sem rekstrarleyfi hafa.
Ellefti kafli fjallar um lyf jaeftirlit
ríkisins, tólfti um skráningu hjáverk-
ana lyfja, þrettándi um þagnarskyldu.
málarekstur og refsingar og loks eru
niðurlagsákvæði.