Morgunblaðið - 10.05.1978, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 10. MAÍ 1978
51
Ætlaði að hætta
á Spáni
Hefur þú ekki skemmt erlendis?
„Jú, einu sinni, á Spáni. Mér var
mjög vel tekið þar, en áhorfendur
voru af mörgu þjóðerni, Islending-"
ar, Spánverjar, Vestur-Þjóðverjar
o.s.frv. Sýningin var mjög góð, svo
góð að ég var að velta fyrir mér
að hætta og lifa á minningunni um
góða kvöldið á Spáni.
Eitt sinn var mér boðið að koma
fram nokkrum sinnum í Kaup-
mannahöfn, en ég afþakkaði pen-
inganna vegna. Eg átti aðeins að
fá greitt flugfarið fram og til baka,
og svo bjór-peninga.
Þá er ég einnig í Norðurlanda-
samtökum töframanna og hitt-
umst við einu sinni á ári og sýnum
þá hver öðrum töfrabrögð. Kjörorð
samtakanna er „Atvinnusvindlar-
ar og töframenn eru heiðarlegustu
menn í heimi."
Nú, auðvitað hefur maður einnig
skemmt úti á landi, og ég hef, að
ég held, tvisvar sinnum farið
hringferð um landið. Nú auðvitað
hefur maður einnig skemmt úti á
landi, og ég hef, að ég held, tvisvar
sinnum farið hringferð um landið.
Það er erfiðara að plata sveitafólk-
ið en borgarbúana, því að það
hugsar yfirleitt meira um galdr-
ana og reynir að komast að því
hvernig þeir eru gerðir. En það er
alltaf sama sagan, fólk ímyndar
sér alltaf að galdrarnir séu
flóknari en þeir eru. Það þarf að
komast niður á jörðina til að finna
lausnina á töfrabrögðum. Venju-
lega eru þeir nefnilega sáraein-
faldir, og byggjast aðallega á
handalipurð og sálfræði. Ég tala
ekki neitt meðan ég geri galdra
mína, og því þarf ég alltaf að
reyna að draga athygli fólks frá
galdrinum með því að horfa á
eitthvað annað, t.d. aðra höndina
á mér, meðan ég geri eitthvað með
hinni.
Kompaníið varð
að mjólk
Hvaðan fá töframenn hugmynd-
irnar að göldrum sínum?
„Margt af göldrunum hafa þeir
hver frá öðrum, en sumt er líka
heimatilbúið. Þar sem ég er eini
starfandi töframaðurinn á Islandi,
leiðir þaö af sjálfu sér að ég verð
að fara utan til að læra ný brögð,
og það hef ég oft gert. En gallinn
er bara sá að þo töfrabrögð gangi
vel úti, getur verið að þau fari
fyrir ofan garð og neðan hér á
Fróni."
Eitthvert skiptið var ég búinn
að verja miklum tíma í töfrabragð,
sem ég hafði lært erlendis, en
hérna heima var ekki einu sinni
klappað fyrir því. Galdurinn var
Vatni hellt í Morgunblaðið.
Dúfunni komið fyrir í galdra-
kassanum.
sá að ég hellti kampavíni í
sívalning sem opinn var í báða
enda. Þá tók ég sívalninginn upp,
og sýndi að ekkert lak úr honum.
Næst tók ég mér servíettu í hönd
og setti sívalninginn upp á aðra
hönd mína, og ýtti honum alveg
upp að olnboga. Þegar ég losaði
servíettuna kom í ljós mjólkur-
glas. Ég tók aðra servíettu og vafði
henni utan um mjólkurglasið og
hellti mjólkinni í venjulegt vatns-
glas og þá var mjólkin orðin að
vatni og í vatninu syntu tveir
gullfiskar.
Þetta bragð hefur sennilega
verið of flókið fyrir almenning, og
hann ekki náð að fylgjast almenni-
lega með atburðarásinni. Það er
segin saga að ef töfrabrögð eiga að
ná vinsældum á íslandi, verða þau
að vera sáraeinföld.
Sjáiði, ekkert iekur úr blaðinu.
Ég man eftir öðru töfrabragði
sem heldur ekki gekk hér á landi.
A þessum tíma var ég með
aðstoðarstúlku, léttklædda og
skrautlega búna. Bragðið var
þannig að ég setti kassa á höfuð
hennar. Síðan tók ég mér 14
ál-sverð í hönd, og stakk þeim í
gegnum kassann, frá öllum hlið-
um. Þegar því var lokið, opnaði ég
kassann að framan og sást þá
hvergi höfuð stúlkunnar, en sverð-
in sáust hins vegar greinilega.
Ég veit ekki af hverju þessi
galdur gekk hér ekki, kannski
hefur áhorfendum þótt hann of
ótrúlegur. Hefur þú aldrei séð
töfrabrögð, sem þú skildir ekki?
Baldur hugsar sig um dálitla
stund, en segir svo: „Nei, ég hef
alltaf getað gizkað á hvernig
galdurinn væri gerður, þó að ég
hafi ekki endilega verið fullviss
um það. En oft hafa mér verið
sagðar sögur af töframönnum úti
sem gerðu ótrúlegustu hluti. Það
getur verið erfitt að meta þannig
sögur, því að þær hafa oft gengið
milli manna og magnast eftir því
sem þær eru sagðar fleirum.
Eina sögu heyrði ég þó um
daginn frá manni sem skrapp til
Spánar, og í hreinskilni sagt er ég
alveg gáttaður á því töfrabragði.
Töframaðurinn stendur á sviðinu
með sígarettukveikjara og er að
reyna að kveikja í sígarettu.
Eitthvað gengur honuni það erfið-
lega og ekki kviknar í sígarettunni
hvernig sem hann reynir. En allt
í einu er kveikjarinn horfinn og
töframaðurinn stendur með prím-
us í hendinni og kveikir í sígarett-
unni. Ég hef ekki hugmynd um
hvernig hann hefur farið að þessu.
Tækniþróaðir
töframenn
Tæknin hefur nú haldið innreið
sína hjá töframönnum sem öðrum
og víst er að margslunginn tækja-
búnaður getur hjálpað töframönn-
um mikið við galdra þeirra.
Einhvern tíma heyrði ég um
danskan töframann, sem var með
stórt tjald fyrir aftan sviðið. Bak
við sviðið var fjöldi myndavéla
með stórum og miklum linsum og
tóku aðstoðarmenn töframahnsins
myndir af öllu því sem áhorfendur
í salnum gerðu áður en sýning
töframannsins hófst. Ef t.d. ein-
hver lyfti ökuskírteini sínu upp úr
vasanum var tekin mynd af
skírteininu. Þegar töframaðurinn
kom fram byrjaði hann sýninguna
á að þylja upp ýmsar upplýsingar
Framhald á bls. 63.
Já, það má gera fleira við
Morgunblaðið en lesa það.
Kassinn tekinn burtu, — og sjá. Dúfan hefur breytzt í hvíta
siikihanzka.
BLÖM /fmll
VIKUNNAR hf\t Hsk:
UMSJÓN: ÁB. © \ XJiiaí
Um
Bermispla
(Cotoneaster)
Víðsvegar hefur plöntusöfnun
verið hugfangið áhugamál garð-
eigenda. Hér á landi mun vera
töluverður hópur fólks sem fæst
við þetta gaman, en út úr því
hefur m.a. komið í ljós að
ótrúlegan tegundafjölda má
rækta hér í görðum. Giidir
þetta ekki síður um runna en
fjölærar plöntur þó þær síðar-
nefndu séu í miklum meiri-
hluta, enda hópur þeirra stærri
í gróðurríkinu. Að vísu er ekki
ætíð unnt að treysta algerlega
á reynslu safnara, því sumir
þeirra dekra oft meira við
ýmsar plöntur en almennt er
háegt að búast við að þorri
garðeigenda geri. En með því
móti tekst oft að laða fram
einhvern vöxt er síðar þarf
vandlega að skýla gegn vetrar-
umhleypingunum til þess að
tegundin haldi lífi. F’engin
reynsla áhugamanna hefur eigi
að síður á margan hátt reynst
dýrmæt og við værum enn illa
á vegi staddir ef þeirra nyti ekki
t.d. í þyrpingar eða blönduð
plöntubeð, jafnvel til uppfyll-
ingar á milli trjáa. Þeir eru
mjög áþekkir útlits og erfitt að
greina þá, en blöð þeirra eru
frekar smágerð og gljáandi.
Aldin þessara bermispla eru
svört steinepli, en bermisplar
eru rósaættar og eru skyldir
eplum. Blöð þessara tegunda og
margra annarra bermispla
klæða sig forkunnarfögrum
rauðleitum haustlitum nökkru
fyrir lauffall og vekur sá
hausthúningur eftirtekt allra. í
limgerði sem á að klippa hentar
að gróðursetja 3-4 plöntur á
lengdarmetrann, allt eftir
stærð og aldri þess sem á
boðstólum er. í þyrpingum
hentar að hafa rýmið frá 75-100
sm en þessar tegundir geta
orðið 1,5-1,7 m á hæð.
Önnur hávaxin tegund en
tæplega eins örugg er ÍGUL-
MISPILL (C. bullatus). Er hann
með stórum taugaberum gljá-
andi blöðum sem eru nokkuð
Ilengimispill Contoneaster horizontalis.
við. Sú ættkvísl skrautrunna
sem öðrum fremur hefur verið
að hasla sér völl í görðum
víðsvegar um land á síðari árum
er CONTONEASTER en hún
gengur undir nafninu BERMIS-
PILL. I ættkvísl þessari eru um
50 tegundir, margbreytilegar að
vaxtarlagi. Sumar eru hávaxn-
ar, aðrar mjög smágerðar, nær
jarðlægar eða með öllu skriðul-
ar. Eru heimkynni þeirra i
tempruðum hlutum Evrópu,
Norður-Afríku og Asíu. Kunn-
ust systkina í þessum hópi eru
GLANSMISPILL (C. aeutifol-
ius) og GLJÁMISPILL (C.
lucidus) en þeir hafa verið
mikið eftirspurðir að undan-
förnu og víða gróðursettir í
gerði á mörkum lóða eða til
afmörkunar á innri svæðum
þeirra. Reynslan hefur sýnt að
báðar tegundirnar eru með
ágætum harðgerðar við flestar
aðstæður í þéttbýli. Má því
skilyrðislaust mæla með þeim í
áðurnefndum tilgangi. Enn-
fremur hafa þær flesta kosti til
að bera og þola vel kiippingu.
Báðar eru þær töluvert skugg-
þolnar. Á margvíslegan hátt
annan má nota þessar tegundir
hrukkótt. ígulmispill þarf skjól
og mikla hlýju til þess að njóta
sín. Tvær aðrar vetrarþolnar
tegundir eru DÚNMISPILL (C.
tomentosus) og GRÁMISPILL
(C. integerrimus) sem báðir eru
með grágræn þétthærð blöð og
stinga þannig í stúf við annan
gróður. Eru tegundir þessar
fágætar og vandfengnar.
Sérstakir gimsteinar í þess-
um hópi eru HENGIMISPILL
(C. horizonalis), SKRIDMISP-
ILL (C. adpressus) og VOR-
MISPILL (C. praecox) en allir
eru þeir mjög fíngreinóttir með
sérkennilega kambskiptum og
bogadregnum greinum. Blöðin
eru mjög smá, þéttstæð og
gljáandi.' Aldin eru hárauð.
Allar eru tegundir þessar dálít-
ið viðkvæmar, en á góðum stað
í steinbeði eða upp viö húsvegg
una þær sér oft mjög vel.
Þannig staðsettur er t.d. hengi-
mispill mjög gróskumikill og
lífvænlegur hér í einstaka
görðum. Yfirleitt fer best á því
að velja bermisplum sólríkan
stað og rækta í fremur þurrum
og léttum jarðvegi sem er
kalkríkur.
Ó.V.H.