Morgunblaðið - 23.06.1978, Blaðsíða 11

43
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 23. JÚNÍ 1978
Málefni landbúnaðar:
Sambærileg efnahags-
leg og félagsleg lífs-
k jör í sveitum landsins
— er markmið sem stefna ber að
STJÓRNARFLOKKARNIR hafa fylgt eftir stefnu-
málum sínum í öllum höfuðþáttum þjóðmála með
stjórnarfrumvörpum. Svo hefur einnig verið um
landbúnaðarmálin. Einstakir þingmenn hafa þó jafnan
látið slík mál til sín taka með einum eða öðrum hætti.
Hér á eftir verður drepið á nokkur þingmál, snertandi
landbúnað, sem þingmenn Sjálfstæðisflokksins hafa
haft frumkvæði að eða átt hlutdeild að, án þess þó að
um tæmandi upptalningu sé að ræða.
var áberandi í fari þeirra
þekkingarleysi, smámunarsemi,
þrjózka og illkvittni. Dæmi?
Norðurvíetnamski bankastjór-
inn í bankanum, þar sem ég
hélt áfram að vinna, bað mig
um að gera skýrslu. Að gefa
þrjú svör við þremur spurning-
um: 1. lýsa samsæri strengja-
brúðurstjórnarinnar og Banda-
ríkjamanna 2. lýsa bankaneti
kapítalista í Suður-Vietnem 3.
koma með tillögur í ljósi fyrri
spurninga.
Handtekinn
fyrirvaralaust
Að þremur dögum liðnum
skilaði ég þessu verkefni. Meðal
ann'ars stakk ég upp á að loka
öllum reikningum sem í gangi
voru. Umsvifalaust var mér
boðið sæti í stjórn Ho-
Chi-Mihn borgar. Eg hafnaði
því. Þremur dögum seinna var
ég handtekinn.
Expressi Hvernig gerðist
það?
Doan Van Toaii Kvöld nokk-
urt var ég á hljómleikum er
liðsforingi úr öryggislögregl-
unni lét kalla á mig. Ég var
einn og ég settist upp á
Honduna hans. Hann flutti mig
í rólegheitum í aðalstöðvar
herlögreglunnar frá stjórnar-
tímum Thieus. Þar sagði „Can
bo“ (stjórnmálaerindreki) einn
mér blátt áfram að ég væri
„grunaður um vafasama starf-
semi“. í fyrstu hélt ég að þetta
væru einhver mistök. Svo viss
var ég um það, að fyrstu
nóttina í fangelsinu svaf ég
svefni hinna réttlátu. En að
viku liðinni var ég farinn að
örvænta. Ég var á laun þarna,
án þess að nokkur vissi, í
leyniklefa nr. 5 í Le Van Duyet
fangelsinu, í hjarta Saigon-
borgar. Ég var hlekkjaður á
höndum og fótum í klefa, sem
var einn metri á breidd, 2
metra langur, 3 metrar til lofts,
með 10x15 sm lofttúðu. Ég
hrópaði að ég væri saklaus.
Kommúnistavörður, sem fór
fram hjá klefanum mínum,
sagði: „Hafðu ekki áhyggjur.
Þetta lagast allt.“ Þarna voru
50 klefar eins og minn. I honum
var ég í hálfan annan mánuð og
fékk til matar hrísgrjón blönd-
uð salti og sandi. Fjölskylda
mín vissi ekkert. Sjálfur vissi
ég ekki hvaðan á mig stóð
veðrið. Um hvað var ég sakað-
ur? Hvaða örlög biðu mín?
Expressi Varstu ekki yfir-
heyrður?
Doan Van Toaii Jú. En ekki
fyrr en eftir einn mánuð. Ég
var beðinn um að skýra frá öllu
sem ég hafði aðhafzt í lífinu
allt frá barnæsku. Lýsa því í
smáatriðum. Á fimm til sex
mánaða fresti verður að byrja
frásögnina aftur. Þá bera þeir
saman sögurnar, leita að and-
stæðum eða hvort einhverju er
sleppt. Á endanum er manni
farið að finnast maður vera
sekur. Sekur um hvað? Það veit
maður ekki. En öll andleg
mótstaða er brotin á bak aftur.
Þegar ég var fluttur í klefa með
öðrum náði ég mér að nokkru.
Þar voru fjörutíu manns
samanhnipraðir í sal sem var 5
metrar á breidd og 8 á lengd.
Expressi Gastu þá loksins
farið að tala?
Doan Van Toaii Það var eini
munaðurinn. Ekki var um það
að ræða að fara út undir bert
loft. Fótaferðartími kl. 5 á
morgnana, háttatími kl. 10 á
kvöldin. Maður sat á fletinu
sínu án þess að geta hallað sér
upp að. Ég sá menn deyja úr
þreytu. Eða örvæntingu. Verk-
fræðingur nokkur framdi
sjálfsmorð í klefanum mínum
með því að opna sér æð.
Fæðan? Eftir 1976 fengum við
engin hrísgrjón. Bara „maniok“
og vatn.
Expressi Eru mörg svona
fangelsi?
Doan Van Toaii Nokkrir
tugir. Le Van Duyet er ekki það
versta, þó þar séu nú um 2000
fangar á móti 200 meðan fyrri
stjórn var í landinu. Hver
munurinn er? Kannski í hrein-
lætismálum. í Saigonborg einni
eru um 70 þúsund manns í
fangelsi og í það minnsta 400
þúsund í öllu landinu. Þá eru
ekki meðtaldir 400 þúsund
fyrrverandi herrhenn, em-
bættismenn, og lögreglumenn
sem haldið er í endurhæfinga-
búðum. Margir deyja af pynd-
ingum, úr skorti og sjúkdóm-
um. Þegar mér var sleppt úr
fangelsinu — án dómsupp-
kvaðningar — var ég þjáður af
beriberi.
Expressi Og nú hefurðu hitt
aftur fjölskyldu þína í Frakk-
landi. Býstu við að geta ein-
hvern tíma snúið aftur til Víet
Nam?
Doan Van Toaii Það er ekki
sama hvað það kostar. Ég
ætlast þó ekki til annars en að
kommúnistarnir láti okkur
hafa helming þess frelsis, sem
þeir sviptu okkur. Víet Nam er
nú, á árinu 1978, eins og lokuð
niðursuðudós þar sem lokaðar
eru inni milljón engisprettur.
Og núverandi ríkisstjórn er að
velta því fyrir sér hvort hún
eigi að drekkja þeim, brenna
þær, kæfa eða kremja eina og
eina...
Fæðingarorlof
bændakvenna
Sigurlaug Bjarnadóttir og
Ragnhildur Helgadóttir fluttu
tillögu til þingsályktunar um
fæðingarorlof bændakvenna. Þar
er skorað á ríkisstjórnina að láta
kanna möguleika á því að Lífeyris-
sjóður bænda greiði bændakonum
þriggja mánaða fæðingarorlof við
barnsfæðingu. Konur innan
Alþýðusambands íslands fengu
slíkan ré'tt (fyrir frumkv. sjálf-
stæðismanna) 1975, og konur í
opinberum störfum hjá ríki og
sveitarfélögum miklu fyrr. Leita
skal samráðs við Búnaðarfél.
íslands, Stéttarsamband bænda og
Lífeyrissjóð bænda um málið.
ísland er eitt fárra menningar-
landa, sem ekki hefur lögfest
almennt fæðingarorlof án tekju-
missis viðkomandi kvenna.
Rafdreifikerfi
í sveitum
Ólafur B. Óskarsson, bóndi í
Viðidalstungu, V-Hún., kom með
fyrirspurn til iðnaðarráðherra
árið 1976, er hann sat á Alþingi,
um rafdreifikerfi í sveitum: 1)
varðandi endurbyggingu þess til
rafhitunar íbúðarhúsa 2) um
áætlaðan kostnað og framkvæmd-
ir. Iðnaðarráðherra sagði alla
sammála um að stefna að húshit-
un í landinu alfarið með innlend-
um orkugjöfum, annaðhvort með
hitaveitum eða raforku, þar sem
, jarðvarmi er ekki nýtanlegur.
RARIK hefði verið falið að gera
heildaráætlun fyrir landið allt um
framkvæmdir, sem gera þyrfti og
nauðsynlegar teldust til styrktar
dreifikerfa, m.a. með hliðsjón af
húshitun með raforku. Umfang
þessa máls væri ekki undir þúsund
milljónum króna að kostnaði
miðað við þáverandi verðlag (fyrri
hluta árs 1976).
Graskögglaverksmiðjur
Vigfús B. Jónsson, Laxamýri, og
Pálmi Jónsson, Akri, fluttu tillögu
til þingsályktunar árið 1976 um
graskögglaverksmiðjur. Þar var
lagt til að fela ríkisstjórninni að
hlutast til um að graskögglaverk-
smiðjur þær, sem landbúnaðarráð-
herra samþykkti með bréfi í júní
1972, verði fullgerðar og teknar í
notkun 1979. Tillaga þessi var
samþ.vkkt með breyttu orðalagi í
maí 1976.
Heyverkunaraðferðir
Steinþór Gestsson flutti tillögu
til þingsályktunar 1976 um
rannsóknir og áætlunargerð um
heyverkunaraðferðir. Leggur hann
áherzlu á að kannað verði til
hlítar, með hverjum hætti verði
staðið svo að heyskap, að hann
verði áfallalaus og fóðurgildi
uppskerunnar bezt tryggt. Tillag-
an var samþykkt lítið eitt breytt.
Votheysverkun
Þorvaldur Garðar Kristjánsson
flutti tillögu til þingsályktunar um
votheysverkun 1977. Þar er ríkis-
stjóninni falið að gera ráðstafanir
til að stuðla að almennari votheys-
verkun en nú er. Skal þetta gert
með því að kynna bændum reynslu
þeirra, sem um árabil hafa byggt
heyöflun sína að öllu eða mestu
leyti á votheysverkun: 1) með því
að veita hærri stofnlán til bygg-
ingar votheyshlaðna en þurrheys-
hlaðna og 2) með því að veita
sérstök stofnlán til að breyta
þurrheyshlöðum í votheyshlöður.
Taldi flutningsmaður að við
íslenzka veðráttu yrði meira
öryggi í heyöflun með þessari
verkunaraðferð en með þurrheyi.
Votheysverkun tryggi fóðurgildi
heyfengs, hvað sem líði tíðarfari,
krefjist minni vélakosts og minni
vinnu.
Rekstrar- og aíurða-
lán til bænda
Eyjólfur Konráð Jónsson flutti í
marz 1977 tillögu til þingsályktun-
ar um greiðslu rekstrar- og
afurðalána beint til bænda. I
umræðu um málið vakti hann og
athygli á niðurgreiðslum og út-
flutningsbótum, scm athugandi
væri að bændur fengju milliliða-
lausa hlutdeild í. Hann tók mál
þetta upp í hliðstæðu formi á
síðasta þingi. Meirihluti alls-
herjarnefndar mælti með sam-
þykkt tillögunnar, með lítið eitt
breyttu orðalagi, en málið var ekki
útrætt á þinginu.
Vinnsla verðmæta
úr sláturúrgangi
Ingólfur Jónsson, Steinþór
Gestsson og Eyjólfur K. Jónsson
fluttu tillögu til þingsályktunar
um rannsókn á, hvern veg bezt
megi vinna verðmæti úr sláturúr-
gangi, sem ekki sé fullnýttur hér
á landi en sé víða erlendis, þar sem
mestrar hagsýni sé gætt, allt að 30
til 40'? af heildarverðmæti slátur-
dýra. Tillögunni fylgdi ítarleg og
vel rökstudd greinargerð.
Landbúnaðaráætlanir
Pálmi Jónssn gerði land-
búnaðaráætlanir að umræðuefni á
Alþingi í marz 1977. Spurði hann
m.a., hvað liði undirbúningi land-
búnaðaráætlana fyrir Vatnsnes og
Skaga. Landbúnaðarráðherra
gerði grein fyrir gildi landbún-
aðaráætlana almennt og samstarfi
stefnumarkandi stofnana í land-
búnaði. I svari ráðherra kom fram,
að Vatnsnes og Skagi væru „ekki
í fremstu röð“ um slíkar áætlanir.
Pálmi taldi hinsvegar brýna
nauðsyn á tafarlausri áætlun fyrir
þessi héruð.
Lax- og
silungaveiði
Guðmundur H. Garðarsson,
Eyjólfur K. Jónsson og Albert
Guðmundsson fl.vtja tillögu um
endurskoðun á lögum um lax- og
silungsveiði, m.a. með það í huga
að greina í sundur veiöimál og
fisktæktarmál.
Markaðsmál
landbúnaðar
Sigurlaug Bjarnadóttir gerði
fyrirspurn til landbúnaðarráð-
herra um markaðsmál landbúnað-
ar, hvernig væri í meginatriðum
háttað áformum íslenzkra sölu-
aðila um nýtt átak í markaðsleit
fyrir dilkakjöt, o.fl. í svari ráð-
herra kom fram, að með skipun
markaðsnefndar í ágúst 1977 hefði
verið komið á virkari samstarfi
milli 5 stofnana og fyrirtækja um
stefnumótun í markaðsmálum:
framleiðsluráðs landbúnaðar,
landbúnaðarráðuneytis, Stéttar-
sambands bænda, Búnaðarfél.
íslands og SÍS. — Sigurlaug taldi
hlut ísl. kvenna að kynningu
matreidds dilkakjöts á erl.
kynningarsýningum of lítinn og
mætti gjarnan meira til þeirra
leita í því efni.
Sérstakar
verðbætur
á mjólk
Sigurlaug Bjarnadóttir flutti
frv. til laga um sérstakar verðbæt-
ur á mjólk. Lagt er til að
Framleiðsluráði landbúnaðarins
sé heimilt að styrkja kostnaðar-
sama mjólkurflutninga milli sölu-
svæða og örva mjólkurframleiðslu
með sérstökum verðbótum á mjöl
á þeim svæðum, sem fullnægja
ekki þörfum aöliggjandi markaðs-
svæða en hafa möguleika til
aukinnar nijólkurframleiðslu. Frv.
varð ekki útrætt.
Sumargistiheimilið
á Blönduósi opnað
Sumargistiheimilið í Kvennaskólan-
um á Blönduósi er tekið til starfa.
Var Það opnað 7. júní, sem er fyrr
en venjulega og hefur veriö talsvert
um gesti að sögn Sigurlaugar
Eggertsdóttur húsmæðrakennara.
Þetta er 9. sumarið, sem Sigurlaug
rekur gistiheimili í Kvennaskólanum.
Hún ætlar að hafa opið tii ágústloka
og hefur 1—4ra manna herbergi og
svefnpokaaðstöðu, sem er mikið
notuð á sumrin. Einnig bæöi morgun-
verð og máltíðir. Hópar geta fengið
máltíðir og aðstöðu, ef pantað er.
Hópar hafa komið í vor, t.d.
svissneskir áhugaljósmyndarar,
norskir bændur, sem m.a. nutu
sviðamáltíðar, og laxveiðifólk. Þegar
Mbl. hafði samband við Sigurlaugu,
voru þar norsku sæfararnir, sem eru
á leið í hraöbát kringum landið, og
biðu byrjar.
Veður er kalt, hraglandi á
miðvikudag, en bjart veður og fagurt.