Morgunblaðið - 25.06.1978, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 25. JÚNÍ 1978
poroui Útgefandi hf. Árvakur, Reykjavík.
Framkvæmdastjórí Haraldur Sveinsson.
Ritstjórar Matthías Johannessen, Styrmir Gunnarsson.
Ritstjórnarfulltrúi Þorbjörn Guðmundsson.
Fréttastjóri Björn Jóhannsson.
Auglýsingastjóri Baldvin Jónsson
Ritstjórn og afgreiösla Aóalstræti 6, sími 10100.
Auglýsingar Aöalstræti 6, sími 22480.
Áskriftargjald 2000.00 kr. á mánuöi innanlands.
1 lausasölu 100 kr. eintakið.
en óverðtryggðum fyrir aðra
launþega. Nú er að verða breyt-
ing á þessu og eins og Guðmund-
ur H. Garðarsson sagði í' viðtali
við Morgunblaðið fyrir nokkrum
dögum hefur lífeyrir sjöfaldazt á
tveimur og hálfu ári. Þeir
Guðmundur H. Garðarsson og
Pétur Sigurðsson hafa báðir
Tryggjum kosningu
Guðmundar H. Garðarssonar
og Péturs Sigurðssonar
Kosningaúrslitin í Reykja-
vík í dag munu ráða því,
hvort tveir kunnir forystumenn
launþega, þeir Guðmundur H.
Garðarsson og Pétur Sigurðsson
sitja á Alþingi á næsta kjör-
tímabili. Báðir eru þessir fram-
bjóðendur þekktir af störfum í
þágu launþega um áratugaskeið.
Pétur Sigurðsson hefur verið í
fremstu röð forystumanna sjó-
manna og unnið ötullega að
kjaramálum þeirra og þá ekki
síður félagsmálum. Störf hans
að málefnum aldraðra sjómanna
þekkja ailir.
í viðtali við Morgunblaðið í
gær segir Gísli Friðfinnsson,
formaður sjómannadeildarinnar
á Ólafsfirði: „Ef við sjómenn
missum þau sterku ítök, sem við
höfum haft á Alþingi fyrir
tilstuðlan Péturs Sigurðssonar,
þá er illa komið fyrir okkur, þar
sem enginn verður þá inni, sem
hægt er að ræða við sem
sjómann. Pétur hefur verið
okkur sjómönnum sérstaklega
þarfur á þingi og má nefna sem
lítið dæmi frumvörp hans um
tilkynningaskylduna og um
gúmbjörgunarbáta. Því verður
Pétur „absolut" að fara á þing
næsta kjörtímabil," segir for-
maður sjómannadeildarinnar á
Ólafsfirði.
Guðmundur H. Garðarsson á
að baki langt starf í Verzlunar-
mannafélagi Reykjavíkur, sem
nú er stærsta launþegafélag
landsins. Hann hefur verið einn
helzti baráttumaður fyrir verð-
tryggðum lífeyri, en eins og
Morgunblaðið hefur margsinnis
bent á hefur eitthvert mesta
þjóðfélagsranglæti okkar tíma
verið fólgið í verðtryggðum
lífeyri fyrir opinbera starfsmenn
unnið ötullega að málefnum
launþega, lífeyrisþega og
aldraðra. I bréfi, sem þeir hafa
sent kjósendum, hafa þeir vakið
athygli á því, að aldraðir,
öryrkjar og lífeyrisþegar njóta
ekki verndar hagsmunasamtaka
né stéttarfélaga, sem aðrir. „Með
þátttöku okkar í stjórnmálum
viljum við styrkja stöðu þeirra
og framtíð," segja þeir.
Þetta eru ekki innantóm orð.
í tryggingaráðherratíð Matthí-
asar Bjarnasonar síðustu fjög
ur ár hefur elli- og orörkulíf-
eyrir hækkað um 263,5%. Tekju-
trygging hefur hækkað um
495,2%. Tekj utryggi ngar mark
elli- og örorkulífeyris að við-
bættri tekjutryggingu hefur
hækkað um 345,3% og tekju-
trygging hefur hækkað um
423,9%. Á þessu sama tímabili
hafa kauptaxtar allra iaunþega
hækkað um 252,7%.
Þeir Guðmundur H. Garðar-
sson og Pétur Sigurðsson hafa
lýst því yfir, að þeir vilji vinna
að verðtryggðum elli- og
öryrkjalífeyri til allra lífeyris-
þega, hærra viðmiðunarmarki
gagnvart tryggingagreiðslum, að
lífeyrissjóðir landsmanna taki
þátt í byggingu leiguíbúða fyrir
lífeyrisþega, sem þörf hafa fyrir
slíkt, að misrétti í trygginga- og
lífeyrismálum verði útrýmt.
Urslit borgarstjórnarkosning-
anna sýna, að Sjálfstæðisflokk-
urinn þarf á almennum stuðn-
ingi að halda til þess að tryggja
kjör þessara tveggja fulltrúa
launþega á Alþingi. Alþýðu-
bandalagið býður upp á háskóla-
prófessor í stjórnmálafræðum í
baráttusæti sínu í Reykjavík.
Sjálfstæðisflokkurinn býður upp
á tvo þekkta og reynda fulltrúa
sjómanna og annarra launþega,
í baráttusætum sínum. Valið á
því ekki að verða erfitt fyrir
reykvíska launþega í dag, en
atfylgi þeirra þarf til að koma til
þess að tryggja það, að sjónar-
miða sjómanna og annarra
launþega gæti á Alþingi á næsta
kjörtímabili.
Hörð barátta
á Vestfjörðum
Kosningabaráttan á Vest-
fjörðum hefur verið hörð
eins og annars staðar á landinu.
Þar hefur Sjálfstæðisflokkurinn
haft tvo kjördæmakosna þing-
menn svo og landskjörinn þing-
mann. Að Sjálfstæðisflokknum á
Vestfjörðum er nú sótt úr
ýmsum áttum. Bæði Alþýðu-
flokkur og Alþýðubandalag
stefna að því að fá kjördæma-
kosinn þingmann. Framsóknar-
flokkurinn vinnur að því að
halda tveimur kjördæmakosnum
þingmönnum. Karvel Pálmason
býður sig fram utan flokka og
stefnir að kjöri.
Sjálfstæðisflokkurinn á Vest-
fjörðum nýtur forystu Matthías-
ar Bjarnasonar sjávarútvegsráð-
herra, sem um leið er óumdeil-
anlega forystumaður í málefn-
um allra Vestfirðinga. Hann
hefur sýnt það í ráðherrastörf-
um sínum, að hann stendur fyrir
sínu og vel það, eins og Vestfirð-
ingar þekkja bezt. Nú þurfa
Matthías Bjarnason og sam-
þingsmenn hans úr Sjálfstæðis-
flokknum, þau Þorvaldur Garðar
Kristjánsson og Sigurlaug
Bjarnadóttir, á öflugum stuðn-
ingi Vestfirðinga að halda í
kosningunum í dag. Málefnum
Vestfirðinga er ekki betur komið
í annarra höndum eins og
reynslan sýnir og verkin sanna.
| Reykjaví kurbréf
^♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦«Laugardagur 24. júnít, *.*++*£
Átök um
meginstefnur
Kosningabaráttan, sem nú er á
enda, hefur verið sérstæð um
margt. Úrslit byggðakosninganna
urðu til þess, að hún hefur þróazt
upp í hörð átök um meginstefnur
í íslenzkum stjórnmálum, líklega
einhver hörðustu átök í meira en
aldarfjórðung eða frá því á árun-
um milli 1940 og 1950, þegar
Sameiningarflokkur alþýðu —
Sósíalistaflokkur sótti fram og
hafði allan áratuginn nær þriðj-
ung kjörfylgis í Reykjavík.
Nú er aftur tekizt á um megin-
stefnur, sjálfstæðisstefnu eða
sósíalisma. Kosningabaráttan hef-
ur þróazt á þennan veg vegna
úrslitanna í borgarstjórnar-
kosningunum í Reykjavík. Sú
staðreynd, að Sjálfstæðismenn
töpuðu meirihluta sínum í borgar-
stjórn og Alþýðubandalagið vann
mikinn sigur, hefur gert það að
verkum, að kommúnistar í Al-
þýðubandalaginu hafa fyllzt hroka
og sigurvissu, sem einungis verður
jafnað til ástandsins milli 1940 og
1950, þegar framgangur þeirra í
kosningum var um skeið mjög
mikill. Alþýðubandalagsmenn
telja sér nú alla vegi færa og þess
vegna er ekki úr vegi að huga að
því hvers konar flokkur Alþýðu-
bandalagið er og að hverju sá
flokkur stefnir.
Alþýðubandalagið stefnir að því
að umbylta íslenzku þjóðfélagi og
koma hér á sósíalískum stjórnar-
háttum. Þetta hafa talsmenn
flokksins sagt af hreinskilni,
þannig að engum getur dulizt að
hvaða marki þeir vinna. í því felst,
að ríkisforsjá á að verða ríkjandi
á öllum sviðum þjóðlífsins, enda
hafa þeir Alþýðubandalagsmenn
lýst yfir því, að þeir hyggist
þjóðnýta ýmis stórfyrirtæki svo
sem olíufélög, tryggingafélög,
Flugleiðir, skipafélög og fleira.
Sósíalisma hefur verið komið á
víða í heiminum. Hann hefur
komið fram í ýmsum myndum.
Sumar tegundir hans má finna í
Sovétríkjunum og öðrum A-Evr-
ópulöndum, aðrar í Kína eða á
Kúbu. En hvar sem sósíalismann
er að finna og hvaða afbrigði af
honum, sem um er að ræða er eitt,
sem einkennir sósíalíska stjórnar-
hætti öðru fremur — það er
ófrelsið. Hvergi í veröldinni hefur
sósíalísku stjórnarfyrirkomulagi
verið komið á, án þess að það hafi
leitt til frelsissviptingar fólksins.
Þetta blasir hvarvetna við. Fyrir
nokkrum vikum komu þúsundir
landsmanna í Laugardalshöll til
þess að hlýða á tvo tónlistarsnill-
inga, Askenasí og Rostropovitch.
Báðir eru þessir menn útlagar frá
heimalandi sínu, Sovétríkjunum,
vegna þess að hið sósíalíska
stjórnarfyrirkomulag þolir ekki
list þeirra og frelsi.
Hér á okkar landi hefur aldrei
verið til nema eitt afl gegn
sósíalismanum, Sjálfstæðisflokk-
urinn. Það byggist á því, að
sjálfstæðisstefnan er alger and-
stæða sósíalismans. Sjálfstæðis-
flokkurinn byggir á frjálshyggju
— Alþýðubandalagið stefnir í raun
að þjóðfélagi alræðishyggju. Sjálf-
stæðisflokkurinn byggir á því, að
einstaklingurinn, hafi sem mest
frelsi til orðs og athafna, þó að
sjálfsögðu innán þess ramma, að
það komi ekki niður á öðrum
einstaklingum. Alþýðubandalagið
byggir á forsjá hins opinbera í
málefnum einstaklinganna. Frá
sjónarmiði þess er fólkið til orðið
fyrir ríkið og Flokkinn en ríkið
ekki fyrir fólkið.
Um þessar tvær meginstefnur er
tekizt á í íslenzkum stjórnmálum
í kosningunum um þessa helgi. Nú
er því ekki einungis kosið um
dægurmál, þótt þau hafi að
sjálfsögðu sett svip sinn á kosn-
ingabaráttuna. Nú er tekizt á um
meginstefnur og lífsviðhorf. Kjós-
endur þurfa að gera sér vandlega
grein fyrir þessu og jafnframt því,
að aðrir flokkar en Sjálfstæðis-
flokkurinn hafa aldrei reynzt þess
megnugir að bægja sósíalismanum
frá. Alþýðuflokkurinn byggir að
sjálfsögðu stefnu sína öðrum
þræði á sósíalískum sjónarmiðum
og hann hefur aldrei haft það
innra þrek, sem þarf til þess að
takast á við kommúnista og hafa
betur í þeirri baráttu. Um Fram-
sóknarflokkinn þarf ekki að ræða
í þessum efnum. Hann hefur
tvívegis Ieitt Alþýðubandalagið til
áhrifa í landsstjórninni og nú í
borgarstjórn Reykjavíkur.
Vinstri stjórn í
landinu líka?
Jafnframt því, að kosningarnar
nú um helgina snúast um megin-
stefnur og lífsviðhorf munu kjós-
endur líka svara þeirri spurningu,
hvort þeir vilja kalla vinstri stjórn
yfir landið, eftir að hún hefur
haldið innreið sína í borgarstjórn
Reykjavíkur. Sú valdaaðstaða, sem
Alþýðubandalagið hefur nú í
borgarstjórn Reykjavíkur, mun
skapa kommúnistum tækifæri,
sem þeir hafa aldrei haft áður, til
mótunar á íslenzku þjóðfélagi í
sósíalíska mynd. Því til viðbótar
hafa þeir verið leiddir til öndvegis
í fjölmörgum öðrum sveitarstjórn-
um, nú síðast í stærsta kaupstað
utan Reykjavíkur, Kópavogi.
Kjósendur þurfa að hugleiða,
hvort þeir telji farsælt að efla
einnig áhrif kommúnista í lands-
stjórninni. Þegar að loknum borg-
arstjórnarkosningum kom i ljós
hvaða áhrif sigurinn hafði á
forystulið Alþýðubandalagsins. Þá
þegar var hafizt handa um hótanir
í garð starfsmanna Reykjavíkur af
því tagi, sem menn þekkja frá
kommúnistalöndum víða um heim,
þegar byrjað var að tala um
„endurhæfingu" eða brottrekstur
starfsmanna. Vinni Alþýðubanda-
lagið einnig sigur í þingkosningun-
um nú mun hrokinn, sem einkennt
hefur málflutning talsmanna þess,
margfaldast. Þess er skemmst að
minnast, að formaður fram-
kvæmdastjórnar Alþýðubanda-
lagsins, Ólafur Ragnar Grímsson,
sem skipar 4. sæti á lista flokksins
í Reykjavík, sagði í sjónvarpi, að
spurningin væri ekki um það, með
hvaða flokkum Alþýðubandalagið
vildi vinna heldur hvaða flokkum
þóknaðist að beygja sig undir
stefnu Alþýðubandalagsins!
Dramb er falli næst. Engum er
hollt að fyllast slíkri sigurvissu og
hroka, sem einkennt hefur Al-
þýðubandalagið síðustu vikur. Það
er vandi að fara með vald og
bersýnilegt er af málflutningi og
framkomu talsmanna Alþýðu-
bandalagsins eftir að úrslit lágu
fyrir í borgarstjórnarkosningum,
að þeir þola ekki þann meðbyr,
sem þeir fengu þá. Reykvíkingar,
ekki sízt, en einnig kjósendur í
öðrum kjördæmum, standa nú
frammi fyrir því að ákveða hvort
þeir menn, sem þannig brugðust
við sigrinum í Reykjavík, séu vel
til þess fallnir að taka einnig við
forystu landsmála. Vilja menn, að
Alþýðubandalagið myndi næstu
ríkisstjórn á íslandi? Því verður
ekki trúað, en eina leiðin til þess
að koma í veg fyrir það er, að
Sjálfstæðisflokkurinn komi öflug-
ur út úr þingkosningunum nú um
helgina. Það er landi og þjóð ekki
til farsældar að leiða vinstri stjórn
undir forsjá Alþýðubandalagsins
til forystu í landsmálum eftir að
það hefur gerzt í borgarmálum
Reykjavíkur.