Morgunblaðið - 07.11.1978, Blaðsíða 27
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 7. NÓVEMBER 1978
35
9. að verðskrá landbúnaðarvörur
í einstökum atriðum á grund-
velli verðákvarðana sexmanna-
nefndar samkvaemt 6., 7., 8. og
9. gr.
10. að hafa árlega fund með
fulltrúum þeirra aðila, sem
aðstöðu hafa til áhrifa á
framleiðslu og neyslu land-
búnaðarvara, svo sem ríkis-
stjórnarinnar, Búnaðarfélags
íslands, stofnlánadeildar land-
búnaðárins o.fl. Á þessum
fundum skal ræða samræmdar
aðgerðir til þess að það mark-
mið náist, sem um ræðir í
ákvæðum 5. töluliðar þessarar
greinar.
11. að setja vinnslustöðvum land-
búnaðarins reglur um útborg-
un verðs til bænda, þar á meðal
er framleiðsluráði heimilt að
setja reglur um jöfnun
kostnaðar við flutning afurð-
anna til vinnslustöðvanna.
2. gr.
Á eftir 2. gr. laganna komi ný
grein, 3. grein, er orðist svo:
Nú skapast þær aðstæður að
búvöruframleiðsla verður meiri en
þörf er fyrir á innlendum markaði
og ekki fást erlendir markaðir,
sem viðunandi teljast að dómi
framleiðsluráðs og landbúnaðar-
ráðherra, fyrir allt það vörumagn,
sem umfram er, og eru þá
Framleiðsluráði heimilar eftirfar-
andi tímabundnar ráðstafanir:
a) Að ákveða mismunandi hátt
verð á búvöru til framleiðanda
(kvótakerfi, magnkerfi), ef
markaðsaðstæður eru slíkar að
framleiðsluhömlur séu
nauðsynlegar.
Á sama hátt er Framleiðsluráði
heimilt að ákveða framleiðend-
um sérstakar verðbætur ef þeir
minnka framleiðslu sína um
ákveðinn hundraðshluta. Fram-
leiðsluráð setur reglur um
framkvæmd kvótakerfis (magn-
kerfis), sem skulu samþykktar
af landbúnaðarráðherra, og
fulltrúafundi Stéttarsambands
bænda. Reglurnar gildi til eins
árs í senn. Söluaðilum land-
búnaðarafurða er skylt að gefa
upplýsingar varðandi innlagt
afurðamagn búvörufram-
leiðenda, sem leitað kann að
verða eftir varðandi gerð kvóta-
kerfis (magnkerfis).
Einnig er söluaðilum skylt að
halda eftir þeirri fjárhæð og á
þeim tíma sem Framleiðsluráð
ákveður hverju sinni af and-
virði innlagðrar búvöru til að
standa skil á greiðslum til
framleiðenda, sem leiðir af
framkvæmd kvótakerfis (magn-
kerfis).
Búvöruframleiðsla annarra en
bænda búsettra á lögbýlum er
óheimil án leyfis landbúnaðar-
ráðuneytisins.
b) Að leggja sérstakt gjald á allt
innflutt kjarnfóður. Ákvörðun
um upphæð gjaldsins skal tekin
á fulltrúafundi Stéttarsam-
bands bænda og er háð sam-
þykkt landbúnaðarráðherra,
enda liggi fyrir að útflutnings-
bætur samkvæmt 2. mgr. 12. gr.
nægi ekki. Gjaldið verði inn-
heimt við innflutning af sýslu-
mönnum, bæjarfógetum og í
Reykjavík af tollstjóra.
Gæsla og ráðstöfun þess fjár
sem innheimtist samkvæmt a)
og b) lið gr. þessarar skal vera í
höndum Framleiðsluráðs land-
búnaðarins og notast þegar
útflutningsbætur nægja ekki,
eða til að greiða verðbætur til
þeirra, sem draga úr búvöru-
framleiðslu sinni í því skyni að
draga úr óhagkvæmum útflutn-
ingi.
Framleiðsluráði er heimilt að
endurgreiða af innheimtu
fóðurbætisgjaldi til framleið-
enda nautgripa- og sauðfjáraf-
urða á lögbýlum. Skal þá miðað
við ákveðið magn á búfjárein-
ingu.
Nú verður búvöruframleiðslan
of lítil í landinu, eða einstökum
hlutum þess, eða framleiðslu-
áætlanir samkvæmt 5. tölullð 2.
gr. raskast verulega og skal þá
Framleiðsluráð gera tillögur til
Sexmannanefndar og land-
búnaðarráðherra um aðgerðir
til úrbóta.
Skulu slíkar ráðstafanir ná til Skipting bænda eítir bústæð árið 1977
einstakra búgreina, og/eða skv. spjaldskrá Stéttarsambands bænda
einstakra landshluta, eða allrar
búvöruframleiðslu í landinu, Bændur sem ekki Bændurí Bændur
eftir því sem við á. Fjöldi ærgilda eru í félagsbúum félagsbúum samtals
1- 100 213 20 233
c) Þyki Framleiðsluráð nauðsyn 101- 200 585 149 734
bera til að grípa skyndilega til 201- 300 624 273 897
róttækra aðgerða í þessu efni, 301- 400 670 182 852
skal það efna til fundar með 401- 500 539 130 669
þeim aðilum sem um getur í 10. 501- 600 358 56 414
tölulið 2. gr. og skýra fyrir þeim 601- 700 249 20 269
tillögur sínar og leita stuðnings 701- 800 158 14 172
þeirra við þær. 801- 900 108 0 108
Sé framangreind heimild um 901-1000 60 4 64
gjald í innfluttu kjarnfóðri 1001-1100 32 0 32
notuð, en síðan tekin ákvörðun 1101-1200 9 0 9
um að fella gjaldið niður, skal 1201-1300 7 0 7
endurgreiða það sem kann að 1301-1400 4 0 4
hafa verið innheimt af birgðum 1401-1500 2 0 2
sem til eru, þegar niðurfelling 1501-1600 1 0 1
gjaldsins er ákveðin. Á sama 1601-1700 3 0 3
hátt skal taka gjald af birgðum 2100-2200 2 0 2
söluaðila í upphafi gjaldtíma- bils. 2201-2200 1 0 1
Landbúnaðarráðherra setur reglugerð um framkvæmd a) og b) Samtals 3625 848 4473
liða 3. gr. að fengnum tillögum 2716 bændur eru með innan við 400 ærgildi eða samtals 651.190
Framleiðsluráðs landbúnaðarins. 1083 bændur eru með 400—600 ærgildi eða samtals 528.750
Rísi ágreiningur um atriði, sem 441 bændur eru með 601—800 ærgildi eða samtals 303.850
falla undir a) eða b) lið 3. greinar, 233 bændur eru með 801—2300 ærgildi eða samtals 226.650
éða reglugerðar, sem sett verður skv. framanskráðu, skal hann
4473 bændur eiga því samtals ærgildi 1.710.440
lagður fyrir nefnd þriggja manna til úrskurðar. Búfjáreign þéttbýlisbúa, ærgildi 33.995
Nefndina skipa aðili tilnefndur Búfjáreign ríkisbúa ærgildi 15.513
af Búnaðarfélagi Islands, annar frá Stéttarsambandi bænda og formaður tilnefndur af land- Búfé ótalið í þessari skýrslu 19.464
Ærgildi samtals í landinu 1.779.412
búnaðarráðherra.
★ Aörar tillögur
Aðrar tillögur nefndarinnar eru:
1. Búnaðarsamböndum verði, í
samráði við áætlananefnd land-
búnaðarráðuneytisins, falið að
gera framkvæmda- og búrekstr-
aráætlanir fyrir allar jarðir
innan viðkomandi sambands-
svæðis og stefna að því að ljúka
því verki svo fljótt sem kostur
er.
Fyrsti þáttur í slíku starfi verði
athuganir á hvernig fóðuröflun
verður best tryggð á hverju býli
og tillögur þar að lútandi lagðar
fram.
Meðan unnið er skipulega að
bættri fóðuröflun samkvæmt
framanskráðu verði greiddir
auknir stofnstyrkir til kostnað-
ar mannvirkja til votheysgerðar
og súgþurrkunar.
2. Unnið verði að úrbótum hjá
tekjulægstu bændum, án þess
að rýra kjör annarra bænda,
m.a. með því að auka hagfræði-
lega leiðbeiningaþjónustu og
veita fjárhagslegan stuðning
þeim, sem illa eru settir, í því
skyni að auka hagkvæmni
búreksturs þeirra.
3. Fjármagn verði útvegað til að
efla nýjar tekjuöflunarleiðir
bænda, t.d. í loðdýrarækt, fisk-
eldi, fiskrækt og í nýtingu
fjallavatna. Garðrækt verði efld
að hæfi innlends markaðar.
Stuðlað verði að sem bestri
nýtingu hverskonar hlunninda
og fyrirgreiðslu við ferðamenn í
sveitum.
4. Lánareglur stofnlánadeildar
landbúnaðarins og styrkir skv.
jarðræktarlögum verði sam-
ræmd búvöruframleiðslustefnu
á hverjum tíma.
5. Rafmagnsverð til innlends
fóðuriðnaðar, bæði til einstakra
býla og verksmiðja, verði lækk-
að. Felldir verði niður tollar og
söluskattur af vélum til búvöru-
framleiðslu.
6. Starfsemi Byggingarstofnunar
Landbúnaðarins verði tengd
búnaðarsamböndum nánar en
nú er.
7. Efldar verði hagkvæmnis rann-
sóknir á húsakosti á bændabýl-
um.
9. Unnið verði markvisst, að
vörukynningu og markaðsöflun
innanlands og utan.
Eitt þeirra atriða, sem gætu
bætt afkomu bænda, og nefndin
telur nauðsynlegt að bæta úr, er að
afurðalán verði aukin svo að unnt
sé að hækka útborgun allt að 90%
við afhendingu framleiðsluvar-
anna.“
Guðmundur Dalmann
Qlafsson — Minning
Fa'ddur 16. júní 1932.
Dáinn 29. október 1978.
Við vinnufélagar Guðmundar
vitum að hann hefði ekki viljað að
um sig yrði skrifuð einhver
skrautgrein, en við viljum minnast
hans með nokkrum þakkarorðum
og á eins hreinskilinn hátt og
okkur er unnt.
Guðmundur var fæddur í
Reykjavík. Hann hóf störf hér í
Landssmiðjunni sem sendisveinn
er hann var 15 ára gamall, og
síðan hefur hann unnið alla tíð hjá
Smiðjunni, eða þar til hann lést 46
ára gamall.
Guðmundur lærði vélvirkjun og
var góður fagmaður, en fljótlega
voru honum falin vandasöm verk-
efni, enda var hann einstaklega
samviskusamur maður. Um lang-
an tíma annaðist hann allar
vinnuvélar fyrirtækisins, ásamt
því að sjá um sérstaka vélavið-
gerðaaðferð (Metalock) sem krafð-
ist vandvirkni og útsjónarsemi.
Hann hafði mikla ánægju af starfi
sínu og kynnti hann sér þau
verkefni sem hann hafði með að
gera mjög vel.
Fyrir nokkrum árum for hann
að finna fyrir þeim sjúkdómi sem
hann lést af. Var honum þá boðið
að taka að sér launaútreikninga og
starfsmannahald fyrir fyrirtækið.
I þessu starfi naut sín vel hans
mikla samviskusemi og hrein-
skilni. Kunnátta hans á verkalýðs-
samningum var mjög mikil, en
allir vita að samningar eru mjög
flóknir í dag, enda leitaði til hans
fjöldi manna fyrir utan fyrirtækið.
Guðmundur var sjalfmenntaður
á þessu sviði og kynnti sér þetta
starf einstaklega vel, og þegar
launagreiðslur voru settar í tölvu
ríkisins, setti hann sig það vel inn
í starfið að seinustu árin leituðu
starfsmenn Launadeildar til hans
um samvinnu og hjálp, sem hann
veitti á sinn hógværa hátt, og fáir
vissu um. í, samskiptum við
starfsmenn var hann talinn ein-
staklega gætinn hvað varðar kaup
og kjör, enda er vandrataður
millivegurinn á milli atvinnurek-
andans og launþegans, en hér kom
hreinskilni hans í góðar þarfir.
Hann sagði sína meiningu og faldi
ekkert, hvort sem um var að ræða
ráðamenn eða launafólk. Urðu að
sjálfsögðu stundum snarpar senn-
ur, en í allflestum tilfellum hafði
Guðmundur rétt fyrir sér. Sein-
ustu árin var Guðmundur oft mjög
veikur, en aldrei kvartaði hann.
Hann bar sjúkleika sinn með
einstakri karlmennsku og fundum
við, starfsfélagar hans, oft til
vanmáttar þegar við vorum með
einhverjar smá kveisur.
Með þessum fáu og fátæklegu
orðum viljum við þakka og minn-
ast Guðniundar. Guðmundur var
giftur Soffíu Jóhannsdóttur og
áttu þau fjögur börn, Sigurlaugu
Björk, sem er gift og á tvö börn,
synirnir voru þrír, Jóhannes, en
hann dó mjög ungur, Hermann
Sævar og ívar, en þeir hafa unnið
með okkur í Smiðjunni, og eru
báðir duglegir og efnilegir piltar.
Við vottum eftirlifandi konu
hans og börnum innilega samúð
okkar.
Vinnufélagar
Afmælis- og
mirmingargreinar
ATHYGLI skal vakin á því, að afmælis- og
minningargreinar verða að berast blaðinu með
góðum fyrirvara. Þannig verður grein, sem birtast
á í miðvikudagsblaði, að berast í síðasta lagi fyrir
hádegi á mánudag og hliðstætt með greinar aðra
daga. Greinar mega ekki vera í sendibréfsformi eða
bundnu máli. Þær þurfa að vera vélritaðar og með
góðu línubili.