Morgunblaðið - 08.12.1978, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 8. DESEMBER 1978
Skúli Sveinsson
frá Viðey-Minning
Fæddur 17. núvemher 1895.
Dáinn 27. núvember 1978.
Mig langar í fáeinum orðum að
minnast vinar míns, Skúla Sveins-
sonar frá Viðey, en hann lést á
sjúkrahúsi í Keflavík að kveldi 27.
nóvember sl.
Þegar Skúli er á braut genginn
er mér ofarlega í huga allt það sem
hann gerði til þess að hjálpa mér
að létta okkur, móður minni og
systkinum, lífið á þeim árum sem
við áttum heima í Viðey. Þetta var
á kreppuárunum og erfitt að fá
vinnu, og næstum útilokað fyrir
ungling. En á árunum 1933 til 1938
átti ég hvað mest Skúla að þakka
þær krónur sem ég vann mér inn.
Hann átti þá tvo báta, var annar
til fólks- og vöruflutninga en hinn
sem var miklu stærri til bensín- og
heyflutninga o.fl. Við vorum mikið
saman við þessa flutninga, oft í
misjöfnum veðrum og undrast ég í
dag hvað hann bar mikið traust til
mín, unglingsins, þegar hann var
að huga að vélinni, en lét mig um
að stjórna bátnum, með háfermi af
heyi og með stýristaumana uppi á
stýrishúsi. Það gekk á ýmsu en
Skúli hafði hlotið þá náðargáfu í
vöggugjöf að taka öllu með ró,
hvað sem á gekk.
A þessum árum bjuggu nokkrar
fjölskyldur í Viðey og höfðu sitt
lífsviðurværi af alifuglarækt,
garðrækt ,og hver fjölskylda var
með eina eða fleiri kýr. Handa
þessum skepnum þurfti að kaupa
fóðurbæti og koma afurðunum á
markað í Re.vkjavík. Þá var
gjarnan farið með Skúla ef hann
átti ferð til Reykjavíkur og var þá
sjaldnast borgað fyrir. Margar
ferðirnar fórum við til fiskjar á
vorin hér í Flóann til þess að ná í
nýjan fisk og til að salta hann og
þurrka fyrir heimilin. Aldrei vildi
hann taka hlut af því sem ég
fiskaði. Þetta er þinn fiskur, Matti
minn, var hann vanur að segja af
sinni venjulegu hjartahlýju.
Skúli var einn af þeim mönnum,
sem hafði ótrúlega gott lag á
vélum og gat látið þær ganga
þegar aðrir töldu þær ógangfærar.
Að leiðarlokum skilur hann eftir
í huga mér ógleymanlegar stundir
frá þessum árum og fjársjóð góðra
minninga.
Ekki get ég kvatt vin minn
Skúla án þess að minnast hans
ágætu eftirlifandi konu, Hallfríð-
ar, sem ætíð sagði: Skúli minn,
ertu búinn að borga honum Matta?
Þannig var með þau bæði þó efnin
væru ekki mikil. Hjartarýmið var
mikið og viðmótið eftir því.
Ég flyt fjölskyldu Skúla samúð-
arkveðjur frá fjölskyldu minni,
móður og systkinum.
Matthías b. Guðmundsson
Því fólki fer óðum fækkandi ’
meðal okkar er leit fyrst dagsins
ljós á öldinni sem leið, nú er ennþá
einn horfin úr hópnum, vel
þekktur sómamaður, Skúli Sveins-
son í Garðhúsum. Skúli var
fæddur að Hömrum í Eyrarsveit á
Snæfellsnesi þann 19. nóvember
1895. Foreldrar hans voru hjónin
Sveinn Skúlason og Ingibjörg
Hannesdóttir er þar bjuggu þá,
var Skúli elstur níu barna þeirra.
Þriggja ára gamall fór hann í
fóstur til afa síns og ömmu, Skúla
Sveinssonar og Guðríðar
Guðmundsdóttur, er bjuggu á
býlinu Spjör í Eyrarsveit, ólst
Skúli þar upp til þrettán ára
aldurs, flutti þá til foreldra sinna,
sem voru búsett í Ólafsvík. Um
fermingaraldur fór Skúli að
stunda sjóinn frá Ólafsvík, fyrstu
árin á smærri bátum þaðan.
Sautján ára gamall fór hann á
handfæraskúturnar, var hann á
þeim á annan áratug. Skúli var
fljótlega mjög liðtækur þar um
borð, þrekmaður, hraustur og
traustur og afbragðsgóður fiski-
maður á handfærum. Þegar Skúli
hætti á handfæraskútunum fór
hann suður til Reykjavíkur, var
um tíma á togurum þaðan. Á þeim
árum kynntist Skúli Hallfríði
Ásgeirsdóttur frá Ósi í Stein-
grímsfirði, þau Hallfríður og Skúli
giftust í Reykjavík 6. desember
1924 og hófu sinn búskap þar og
áttu heima í Reykjavík í fimm ár.
Vorið 1929 flytja þau út í Viðey,
Skúli hafði fengið fast starf hjá
Kárafélaginu við flutninga (ferju-
ferðir) milli lands og eyjar og tók
hann við því starfi af Magnúsi
Sigurðssyni er hafði gegnt því
næstu fimm árin á undan. Sá
Magnús er Austfirðingur að ætt,
en hefur verið búsettur í Keflavík
síðastliðin fimmtíu ár. Er hann
öllum að góðu kunnur undir
nafninu Magnús mótoristi. Bátur-
inn sem Skúli tók við af Magnúsi
hét Áfram, var hann 9% tonn að
stærð. Skúli var alltaf einn á
bátnum í ferðum milli Reykja-
víkur og Viðeyjar, og varð hann að
sjá um stjórn á báti og vél, þar að
auki varð hann að sinna öllum
farangri er til ferðar kom. Var
þetta mjög volksamt og erfitt
starf, oft í misjöfnum veðrum og
náttmyrkri, og var slíkt starf ekki
hent öðrum en hraustum og
harðduglegum mönnum. Þegar
Káraféiagið hætti starfsemi sinni
í Viðey, keypti Skúli sér bát til
milliflutninganna, hét sá bátur
Breiður. Hélt Skúli uppi ferðum á
eigin vegum eftir það meðan hann
bjó í Viðey. Eftir Breið eignaðist
hann Ásu er hann átti síðastan
báta þar (í eynni), á tímabili átti
Skúli lítinn bát er Viðar hét, var
hann hafður til fólksflutninga
þegar vel viðraði. Á þessum árum
var allt benzín flutt til landsins í
stáltunnum. Hið íslenzka
steinolíufélag í Reykjavík skipaði
sínu benzíni á land í Viðey og hafði
Skúli vinnu hjá því félagi við
flutninga á benzíntunnum til
Reykjavíkur. Þessar tunnur voru
mjög þungar og valtar í meðförum
og því varasamur dekkfarmur.
Allt gekk vel hjá Skúla á hans
ferðum en vakandi augu þurfti
hann að hafa með öllu sem fram
fór í bátnum og lagði oft nótt með
degi í starfi sínu.
Þau Skúli og Hallfríður bjuggu
12 ár úti í Viðey. Þegar atvinnulíf-
ið féll þar niður, fluttu þau sig úr
stað og fóru suður í Njarðvíkur
árið 1941, þar keyptu þau íbúðar-
húsið Garðhús í Ytra-hverfinu, í
því húsi hafa þau búið allan sinn
búskap síðan.
Þau Hallfríður og Skúli eignuð-
ust sjö börn, tvö þeirra dóu í
bernsku. Ásgeir Bjarni, elsta
barnið þeirra, dó á öðru árinu,
Elínborg, fjórða barnið sem þau
eignuðust, dó af slysförum á fjórða
árinu. Öll voru þau systkinin fædd
í Reykjavík og Viðey, þau fimm
sem á lífi eru fluttu til Njarðvíkur
með foreldrum sínum og búa þar
öll nema eitt. Þau systkinin eru:
Ásgeir, kona hans er Sigrún
Sigurðardóttir, fædd í Hafnar-
firði, Svavar Sveinn, kona hans er
Guðmunda Guðbergsdóttir, fædd í
Keflavík, Trausti Jakob, kona hans
er Guðríður Kristjánsdóttir, fædd
í Skógarnesi, Miklaholtshr., þau
búa í Skógarnesi, Ellert Björn,
kona hans er Elín Guðnadóttir,
fædd í Þykkvabæ í Rangárvallas.,
Guðrún er yngsta barn þeirra.
Eftir að Skúli var setur að í
Njarðvíkum vildi hann fljótlega
komast á sjóinn. Þá var þar lífleg
mótorbátaútgerð og fékk hann
pláss hjá Magnúsi Ólafssyni út-
gerðarmanni í Höskuldarkoti og
reri á hans útveg í nokkrar
vertíðir. Skúli var vélstjóri á
bátum Magnúsar en þó ólærður
væri kunni hann allt sem að
vélgæslu laut, hann hafði lengi
meðhöndlað vélar af ýmsum gerð-
um og því mjög starfi sínu vaxinn.
Þegar Skúli var kominn yfir
fimmtugsaldur hætti hann sjó-
mennskunni, fékk sér vörubíl og
fór að stunda bílkeyrslu. Á þeim
árum var talsvert um landvinnu í
Njarðvíkum og ýmsar fram-
kvæmdir á ferð, þar á meðal var
mikil vinna við Landshöfn Njarð-
víkur. Hafði Skúli oftast næga
vinnu á þessum árum, einnig
stundaði hann keyrslu á sandi af
Fitjunum til þeirra sem stóðu í
byggingarframkvæmdum og til
annarra sem þurftu á sandi að
halda. Það var erfið vinna að moka
rennblautum sandinum með hand-
skóflu á bílinn. Skúli var á þessum
árum hraustur og handfastur og
lét ekki undan skófluþunganum.
Og þótt hann færi ekki hratt á
bílnum sínum komst hann sínar
leiðir og skilaði öllu heilu í höfn.
Margan greiðann og margt viðvik-
ið gerði Skúli nágrönnum sínum
og kunningjum. Þeir þurftu oft á
bíl að halda til ýmissa starfa og
snúninga. Væri Skúli laus var
hann einatt tilbúinn til að gera
greiðann, skipti þá engu hver
dagurinn var. Skúli var alltaf
mjög sanngjarn á tíma og gjald
fyrir sitt starf, hann var að
eðlisfari áreiðanlegur maöur. í
öllum viðskiptum vildi hann láta
orð sem athafnir koma rétt til
skila. Ég kynntist Skúla á þessum
árum. Hann átti af og til erindi við
mig þegar hann var að keyra fyrir
kunningja sína. Komu þeir inn á
Nvoli og var þá spjallað saman við
kaffibollann. Skúli hafði ávallt
eitthvað skemmtilegt að segja,
fróður og grínaktugur og hýr á
brá. Þótt hann léti ekki mikið á sér
bera á yfirborðinu var undiraldan
þeim mun fyllri til skemmtilegrar
frásagnar.
Fyrir nær tveimur áratugum fór
Skúli að kenna þess sjúkdóms er
hann bar til æviloka. Fyrstu ár
þess tímabils vann hann við ýmis
störf þrátt fyrir vaxandi van-
heilsu. I meira en áratug var Skúli
að mestu leyti óvinnufær heima á
heimili sínu. Þurfti hann mikillar
umönnunar og hjálpar við. Hall-
fríður var hans stoð og stytta í
veikindunum eins og hún hafði
reyndar verið alla þeirra sambúð
meðan heilsan var góð hjá báðum.
Nú reyndi mikið á hennar krafta
er þá voru mjög farnir að láta sig
og Hallfríður því orðin mikið
heilsuveil. Vilji hennar og fórnar-
lund var það sterkasta er hún
hafði að láta manni sínum í té,
sem hún annaðist eftir sinni bestu
getu. Nú síðastliðin tvö og hálft ár
þurfti Skúli að dvelja á sjúkrahúsi.
Var hann þann tíma á Sjúkrahúsi
Keflavíkur þar sem hann lést hinn
27. nóvember síðastliðinn. Skúli
verður jarðsunginn frá
Innri-Njarðvíkurkirkju í dag, hinn
8. desember.
Um leið og ég kveð kunningja
minn, Skúla Sveinsson í Garðhús-
um, vill ég þakka honum innilega
góða viðkynningu á samleið okkar.
Blessaður veri hann á landinu
eilífa.
Ég votta Hallfríði, börnum
þeirra og öðrum aðstandendum
innilega samúð.
Guðmundur A. Finnbogason.
+
Maöurinn minn, faöir okkar, fengdafaöir og afi
ÁGÚST JÚLÍUSSON
frá Laugum,
Karfavog 36,
veröur jarösunginn frá Fossvogskirkju föstudaginn 8. des. kl. 3 síðdegis.
Lára Jóhannsdóttir,
börn, tengdabörn og barnabörn.
Systir okkar. + ANNA V. PÁLSDÓTTIR,
Framnesvegi 26 B,
andaöist aö heimili sínu 7. desember.
Ólafur A. Þálsson,
Magnút V. Þélsson, Guömundur E. Pálsson.
t
Faöir okkar,
INGVI HANNESSON,
Hlíóargerði viö Vatnsveituveg
lézt aö heimili sínu 6. desember.
Börn hins látna.
+
Eiginmaöur minn,
JÓN VIGFÚSSON,
Reynimel 52,
andaöist í Landspítalanum 6. desember.
Sigurlaug Guömundsdóttir.
+
Bróöir okkar,
JÓN AÐALBERG ÁRNASON,
Kirkjuvegi 40, Keflavík,
verður jarösunginn frá Keflavíkurkirkju. laugardaginn 9. des. kl. 11.
Kolfinna Árnadóttir,
Hólmfríóur Árnadóttir,
Björgvin Árnason,
Árni Árnason.
+
Innilegt þakklæti til allra þeirra er sýndu okkur samúö og vináttu viö andlát og
jaröarför
ANDRÉSAR JÓNSSONAR,
frá Smiöshúsum á Eyrarbakka.
Sérstakar kveöjur og þakkir til lækna og hjúkrunarfólks á Vífilsstaöaspítala
fyrir frábæra umönnun í veikindum hans.
Úlfhildur Hannesdóttir og börn hins látna.
+
Okkar ínnilegustu þakkir fyrir vináttu og hlýhug við fráfall og jarðarför
GUÐJÓNS RÚNARS GUDJÓNSSONAR,
flugmanns.
Fyrir hönd aöstandenda.
Sigríöur Alexanders.
SVAR MITT
EFTIR BILLY GRAHAM
Líklega er spurning mín ólík þeim, scm aðrir leggja fyrir
yður, en hún veldur mér vaxandi áhyggjum. Hún er um hunda.
Sumt fólk virðist elska hunðana sína mei^a en biirnin. Ég hef
líka tekið eftir því, að þeir valda margvislegum krit milli
nágranna. Hefur nokkur ritað „guðfræði um hunda“?
Fyrst vil ég geta þess, að við eigum fjóra hunda, en
okkur þykir nú ekki vænna um þá en börnin okkar.
Börnin okkar matast við borðið, hundarnir ekki. Börnin
okkar sofa í rúmi, hundarnir ekki.
Gæludýr geta gegnt veigamiklu hlutverki í fjölskyldu,
ef farið er með þau á réttan hátt. Þau vekja með
börnunum ábyrgðartilfinningu, og börnunum finnst þau
eigi eitthvað; þau læra að sýna umhyggju og kærleika í
félagsskap gæludýranna.
En þá er farið yfir mörkin, þegar konur geta ekki
farið úr húsum sínum nema þær hafi hundinn sinn með
sér, eða menn meta hundinn meira en kærleikann til
nágrannans, að ekki sé tninnzt á ofurviðkvæmni sumra
vegna gæludýra sinna.
Eg sá, þegar ég gætti að, að hundar eru nefndir 41
sinni í Biblíunni. Það mælir hvorki með þeim né á móti.
Engin „guðfræði um hunda“ er í Biblíunni.
+
Hjartanlega þökkum viö öllum þeim, er vottuöu okkur samúö og vináttu viö
andlát og útför
ÁGÚSTS SVEINSSONAR,
Ásum.
Stefanía Ágústsdóttir, Guömundur Ámundason,
Sveinn Ágústsson, Þorvaldur Ágústsson,
Guöbjörg Einarsdóttir, Ólafur Þórsteinsson.