Morgunblaðið - 20.01.1979, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 20. JANÚAR 1979
21
r _ *
Arni Brynjólfsson framkvæmdastjóri LIR:
„Med dómnum er því slegið föstu
ad verðlagsnefnd þurfi ekki að
virða gildandi taxta eða samninga”
„ÉG FAGNA því hiklaust að
dómur skuli genginn í málinu þó
ckki sc_ ég sáttur við úrslitin,“
sagði Arni Brynjólísson fram-
kvæmdastjóri Landssambands ís-
lenzkra rafverktaka þegar Mbl.
leitaði álits hans á dómi verðlags-
dóms Reykjavíkur sem nýverið
gekk, þar scm nokkrir forystu-
menn LÍR og Sambands málm- og
skipasmiðja voru dæmdir í 100
þúsund króna sekt hver fyrir að
auglýsa eigin gjaldskrá samband-
anna og hvetja félaga þeirra til
þess að nota hana en ekki
gjaldskrá auglýsta af
verðlagsskrifstofunni.
„Með þessu er því slegið föstu,“
sagði Arni, „að verðlagsnefnd þarf
ekki að virða gildandi kauptaxta
eða samninga og getur breytt þeim
að vild auk þess sem hún ákveður
hámarksálagningu. Þá virðist
liggja beint við að verðlagsnefnd
ákveði samninga aðila ef dómurinn
eigi að gilda. I þessu sambandi er
ástæða að geta þess, að fulltrúar
ASI auk vinnumanns ráðherra
(formaður verðlagsnefndar) stóðu
að þessari ákvörðun og meðdómari
í verðlagsdómi er einnig skipaður
af ASÍ og BSRB.“
Upphaf málsins
afgreiðsla sérkrafna
Um tilorðningu þessa máls sagði
Arni: „Málið bar að þannig að auk
kauphækkana, sem urðu í sólstöðu-
samningunum 1977, var ákveðið að
2'á% skyldu mæta sérkröfum
félaganna en þessi háttur var líka
hafður á í samningunum þar áður,
en þá fór 1% í sérsamninga.
Verkalýðsfélögin höfðu frjálsar
hendur með að ráðstafa þessari
prósentutölu sjálf. Rafvirkjar voru
í þessu tilfelli með 3 taxta og létu
þeir alla hækkunina koma á 3.
taxta og bjuggu til nýjan taxta, 4.
taxta. Samkvæmt þessu hækkaði 3.
taxti um 5% en 4. taxti var 4%
hærri. Síðan sóttum við um
hækkun á útseldri vinnu til þess að
mæta þessum kauphækkunum en í
stað þess að fá hækkun í samræmi
við kauphækkanirnar sem var 25%
að meðaltali var álagningin aðeins
hækkuð um 10% en hnýtt aftan í
samþykktina, að umsamda kaup-
taxta milli LÍR og rafvirkjanna
skyldi ekki nota heldur skyldi
2V4% koma ofan á alla taxta sem
fyrir voru. Þess vegna urðu tveir
lægstu kauptaxtarnir hærri hjá
verðlagsstjóra en í okkar útreikn-
ingum, 3. taxtinn var lægri hjá
honum en verðlagsstjórinn viður-
kenndi alls ekki 4. taxtann."
„Saksóknari ekki
samkvæmur
sjálfum sér“
„Þessu gátum við ekki unað því
það hafði aldrei komið fyrir áður
að Verðlagsskrifstofan skipti sér af
samningum milli þessara aðila og
við töldum að nefndinni bæri
aðeins að fjalla um álagningarhlið
útseldrar vinnu og þess vegna
gáfum við út taxta í hlutfalli við
það. Síðan gerist það að verðlags-
stjóri auglýsir taxta í samræmi við
þessa samþykkt og kærir málið til
verðlagsdóms en í lok nóvember
1977 felldi verðlagsnefndin úr gildi
samþykkt sína frá í júli og
samþykkti taxtana eins og LIR og
málmsmiðjumenn höfðu gefið út
gegn vilja verðlagsstjóra og odda-
manns, þ.e. vinnumanns ráðherra.
Ég vitna í þetta af gefnu tilefni því
saksóknari lýsti því yfir við Mbl.
11. janúar s.l. að hann hefði þá
nýverið ritað verðlagsdómi bréf og
fallið frá frekari málshöfðun á
hendur síðdegisblöðunum Vísi og
Dagblaðinu, m.a. á þeirri forsendu
að verðlagsnefnd hefði í millitíð-
inni heimilað hærra verð á blöðun-
um en kært var útaf. Hins vegar
ákvað saksóknari í janúar 1978 að
kæra LIR og Sambands málm- og
skipasmiðja en verðlagsnefnd
hafði þó fellt úr gildi ákvörðun
sína og samþykkt okkar taxta í
nóvember árið áður. Það er greini-
legt að saksóknari er ekki sam-
kvæmur sjálfum sér í þessum
málum“.
Árni Brynjólfsson sagði að
lokum, að þegar afgreiðsla 2‘/í%
var ákveðin hjá rafvirkjum í
sólstöðusamningunum 1977 og
hækkunin sett öll á 3. taxtann og
búinn til 4. taxti hefðu allir aðilar
lagt blessun sina yfir þetta fyrir-
komulag, þar á meðal hagfræðing-
ar Kjararannsóknanefndar og hag-
fræðingur ASI. „Það kemur því úr
hörðustu átt að verðlagsnefndin
skuli hafa sett puttana í þetta mál
enda kom á daginn og hún varð að
breyta ákvörðun sinni."
Við undirritaðir félagar í Rithöfunda-
sambandi íslands höfumfengið bréfmeð
svofelldri kveðju: „Vonumst til þess að
heyra frá þér sem allra fyrst.
Með vinsemd og virðingu,
Samtök herstöðvaandstæðingau
í bréfinu erum við ávarpaðir: JKæri
félagiu. Og er bréfið undirritað afsjö
starfsbræðrum okkar í rithöfundasamtök-
unum. Um leið og við lýsum því yfir, að við
fognum því að eiga samleið með þessum
,félögum“ okkar ífaglegri baráttu ís-
lenzkra rithöfunda í Rithöfundasambandi
Islands og styðjum afalhug það markmið
samtakanna að efla rithöfunda til að bæta
aðstöðu þeirra í hvxvetna, mótmælum við
því harðlega, að við séum ávarpaðir, eins
og við ættum aðild að Samtökum hemáms-
andstæðinga og skiljum ekki, hvemig
fyrmefndum sjö starfsbræðrum okkar í
Rithöfundasambandi íslands dettur í hug
að gera okkur að eins konar taglhnýtingum
þessara umdeildu samtaka. í bréfinu er
þessfarið á leit við okkur, að við leggjum
fram skerfokkar til auglýsingamessu
herstöðvaandstæðinga vegna 30 ára afmæl-
is aðildar íslands að Atlantshafsbandalag-
inu, eða eins og komizt er að orði i bréfinu:
,JKú viljum við, kœri félagi, fara þess á leit
við þig, að þú leggir hönd á plóginn..
Síðan er sagt i lokin, að áriðandi sé, að
„þátttakendur láti heyra frá sér semfyrstu.
Til að verða við þessari siðastnefndu
Davíð Oddsson,
fyrrv. form. framkvæmdastj. Listahátíðar.
áskorun höfum við ritað nöfn okkar undir
yfirlýsingu þessa.
Að vísu teljum við að allir aðrir en
herstöðvaandstæðingar ættu að halda upp
á 30 ára afmæli aðildar íslands að
Atlantshafsbandalaginu, enda hafa sam-
tökin ávallt barizt hatrammlega gegn
henni og núverandi skipan öryggismála
landsins i samstarfi við vestrænar lýð-
ræðisþjóðir, þ. á m. tvœr Norðurlandaþjóð-
ir.
Að sjálfsögðu erum við andstæðir
heimsvaldastefnu og striðsrekstri, en
teljum að öryggissamstarf lýðræðisþjóð-
anna í Evrópu hafi orðið til þess að hefta
útbreiðslu heimsvaldastefnu í álfunni, án
þess að til átaka eða styrjalda hafi komið.
Sovétríkin hafaframkvœmt heimsvalda-
stefnu sina afmeira kappi en nokkru sinni
— og þá ekki sízt á norðanverðu
Atlantshafi eins og alkunna er. Við skorum
á íslenzku þjóðina að vera vel á verði og
gefa þessari útþenslustefnu gaum. Atlants-
hafsbandalagið var stofnað eftir valdarán i
Tékkóslóvakíu og víðar og varnarliðið kom
hingað með samþykki mikils meirihluta
Alþingis íslendinga vegna ófriðarástands i
heiminum. Hætta á styrjöld er þvi miður
enn geigvænleg og því teljum við, að
nauðsynlegt sé að vestrænar þjóðir slaki
ekki á vömum sinum, heldur efli öryggi
sitt með nánu samstarfi eins og verið
hefur. En vonandi er núverandi hættu-
ástand tímabundið. Vonumst við til þess
Guðmundur Daníelsson,
fyrrv. form. Fél. ísl. rithöfunda.
með ,félögum“ okkar i Rithöfundasam-
bandi Islands, að sá timi komi semfyrst, að
vamarliðið geti farið úr landi án þess að
öryggi íslands verði þar með teflt í tvisýnu.
Sú stund er að okkar mati því miður ekki
upp mnnin. Við lýsum yfir stuðningi við
aðild íslands að Atlantshafsbandalaginu og
teljum, að söguleg þróun hafi sýnt, að hún
hafi verið rétt ákvörðun á sínum tíma. Auk
þess sem við teljum, að dvöl vamarliðsins á
íslandi nú sé „söguleg“ nauðsyn, meðan svo
ófriðlega horfir sem raun ber vitni. Við
styðjum því stefnu núverandi rikisstjómar
i öryggis- og utanrikismálum, en hún er
einnig stefna stjómarandstöðunnar, eins
og kunnugt er.
Við skomm á listamenn i landinu að
standa vörð um öryggi íslands og sjálf-
stæði. Meðfullri virðingufyrir pólitiskum
skoðunum félaga“ okkar í Rithöfundasam-
bandi íslands og sjálfsákvörðunarrétti
þeirra óskum við þess, að þeir unni okkur
hins sama og hvetji einnig skoðanabræður
sína til þess að leyfa okkur ífriði og án
þrýstings að ákveða, hvaða samtökum við
fylgjum. En um það eigum við ekki við
aðra en sannfæringu okkar og samvizku.
Við sendum kúguðum starfsbræðmm
okkar, rithöfundum ífangelsum,
geðveikrahœlum og þrælabúðum, baráttu-
kveðjur og heitum á alla góða íslendinga að
leiða hugann að örlögum þeirra og allra
annarra sem hafa orðið ófrelsi og einræði
að bráð.
Jónas Guðmundsson,
fyrrv. form. Fél. ísl. rithöfunda.
Matthías Johannessen,
fyrrv. form. Fél. ísl. rithöfunda, Rithöfundasambands
Islands og Rithöfundaráðs Islands.
Indriði G. Þorsteinsson,
fyrrv. form. Fél. ísl. rithöfunda og Rithöfundaráðs
íslands.