Morgunblaðið - 20.01.1979, Blaðsíða 28

28
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 20. JANÚAR 1979
Frakki með því einkennilega nafni
Hippolyte Mege-Mouries var sá, sem fann
upp smjörlíkið. Það var í samkeppni, sem
Napóleon keisari 3. efndi til 1869. Margir
þátttakendur og uppfinningamenn
skráðu sig til keppninnar, en verk þeirra
var að finna ódýrt og bragðgott efni, sem
gæti komið í stað smjörs. Smjörlíki
nútímans er enn framelitt eftir sömu
reglum og þeim, sem herra Mege-Mouries
fann. Og fslenzka orðið smjör-líki er
sérlega vel valið og segir okkur verlega,
hvaða innihald pakkinn hefur, sem þessi
áletrun er prentuð á.
M /f S-IS
Eftir
Bjarna H.
Og ítuttu $e\ma meðam Rikrlci 09 Jicgi fára i*n
bcní' fkgr/él ina
Þáttur foreldra:
Feimnibama I
Allir fullorðnir kann-
ast við orðið FEIMNI.
Flestir eða allir hafa
reynt hana sjálfir, en
skilja þó aðra misjafn-
lega vel, sem standa í
sömu sporum.
Foreldrar, fóstrur,
kennarar, forfáðamenn,
o.fl. taka fljótt eftir
feimni hjá börnum og
birtum við á Barna- og
fjölskyldusíðunni bækl-
ing þann, sem Heilsu-
verndarstöð Reykjavíkur
hefur gefið út um feimni
barna. Verður hann birt-
ur í tveimur þáttum.
Feimni af ýmsu tæi
Næstum öll börn sýna á
einhverju skeiði merki um
feimni.
7—9 mánaða gamalt
reifabarn, sem er smám saman
að tengjast meðlimum fjölskyld-
örugga skjóli virða þau hinn
ókunnuga fyrir sér og bíða
átekta þar til þau eru búin að
fullvissa sig um að öllu sé óhætt,
þá bráðnar ísinn venjulega og
losnar um málbeinið. Þau sýna
þá ekki lengur nein merki um
feimni. Þetta er fullkomlega
eðlilegt, og það ætti ekki að hafa
orð á því að reyna að breyta
hegðun barnsins. Feimni getur
hins vegar orðið varanlegt
vandamál, ef farið er að vekja
athygli barnsins á henni.
Foröast ber
— að fárast yfir því, svo
börnin heyri, eða biðjast afsök-
unar á, að þau séu svo feimin;
— að tala um eða reyna að
sýna einhvern sérstakan eigin-
leika eða hæfileika barnanna,
t.d. biðja þau að syngja, þegar
auðfundið er að þau vilja það
ekki;
— að hlæja að börnunum eða
stríða þeim vegna feimni þeirra;
— að þvinga börnin til að
heilsa eða ávíta þau, ef þau vilja
ekki gera það;
unnar sterkum tilfinningabönd-
um, fer kannski að hrína, þegar
einhver ókunnugur nálgast. Þar
er þó fremur um að ræða ótta en
feimni í eiginlegri merkingu, og
þessi viðbrögð hverfa venjulega
eftir nokkrar vikur. Forðast ber
þó að koma allt of snöggt að
ungbarni, og ekki ætti heldur að
taka barnið upp, ef sjá má að
slíkt gerir það skelkað.
Hlédræg og varkár
börn
Við gerum okkur gjarnan í
hugarlund, að börn séu opinská
og komi fil móts við annað fólk
með sólskinsbrosi, og margir
foreldrar verða vandræðalegir
og áhyggjufullir, ef barnið
þeirra er ekki eins frjálsmann-
legt í framkomu og þeir mundu
kjósa. En mörg börn eru í eðli
sinu hlédræg og þurfa tíma til
að kynnast ókunnugum. Þau
vilja oft sitja í kjöltu mömmu
eða pabba, ef einhver gestur
kemur í heimsókn, eða þegar
komið er til annarra. Úr þessu
— að bera þau saman við
systkin þeirra eða önnur börn;
— að reyna aö fá þau til að
leika sér ein við önnur börn eða
sleppa þeim út einum, áður en
þau eru orðin 4—5 ára.
í stað þess ætti aö
— láta þau fá tækifæri til
þess að hitta annað fólk;
— bíða þar til þau hafa sjálf
frumkvæði um að koma á
samskiptum;
— venja þau við að vera
stutta stund í senn skilin eftir
hjá einhverjum, sem þau þekkja
vel;
— veita þeim færi á að leika
sér við önnur börn í nærveru
einhvers fullórðins;
— leyfa þeim, með tíð og
tíma, að vera með í skipulögðum
barnahóp t.d. leikskóla, og venja
þau með gætni við að vera þar
án mömmu;
— veita þeim uppörvun og
sýna þeim, að við metum þau og
okkur þyki vænt um þau rétt
eins og þau eru.