Morgunblaðið - 29.07.1979, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 29. JÚLÍ1979
17
UDftUU
ævintýraljómi og suðrænn sjarmi
Samvinnuferóir-Landsýn
Austurstræti 12 - símar 27077 og 28899
The women’s room
eftir Marylyn French varð
tízkubók í Bandaríkjunum þegar
hún kom þar út fyrir nær tveim-
ur árum. Síðan hefur hún verið
þýdd á nokkur tungumál, gott ef
hún er til dæmis ekki komin út í
Svíþjóð eða Danmörku nema
hvort tveggja sé.
Sagt var að þetta væri bók
fyrir hvern þann karlmann, sem
héldi að hann þekkti konuna, og
fyrir hverja þá konu, sem hefði
haldið að hún þekkti sjálfa sig.
Ýmsir hafa lýst henni svo að
höfundur geti verið sinni kyn-
slóð það sem Doris Lessing hafi í
skrifum sínum verið næstu kyn-
slóð á undan.
Ógerningur er að rekja sögu-
þráð þessarar bókar, en í stuttu
máli má segja að dvalið sé við að
lýsa konum og bókin er sögð út
frá þeirra sjónarhorni. Hjóna-
bönd, samskipti fólks almennt,
skilnaður og hin nýja endur-
fæðing, viðhorf bandarískrar
konu á miklum umbyltingartím-
um. Eins og oft þegar Banda-
ríkjamenn taka eitthvað mál
upp á arma sína gera þeir það af
fjálgleik miklum og kvennabar-
átta þeirra og skrif um hana eru
enn á hástigi.
Þessi bók er ekkert smásmíði,
hún er um 700 bls. í vasabrotsút-
gáfu. Hún er einlæg og
inniheldur dálítið dapran vís-
dóm en ekki neikvæðan. Hún
hélt alténd áhuga mínum föstum
lengst af og er ég þó ekkert yfir
mig hrifin af ýmsum þeim
bókum sem skrifaðar hafa verið
um „stöðu konunnar í þjóðfélag-
inu“ á síðari árum. Marylyn
French er að mörgu leyti
skemmtilegur höfundur og hefur
vakið áhuga lesandans á að fá
frá henni meira að heyra.
ICE! eftir
Tristan Jones
Tristan Jones er velskur ævin-
týramaður. Líklegt er að ýmsir
hafi gaman af að lesa þessa bók
einkum þá kafla þar sem ísland
kemur við sögu. Á kápusíðu er
kynning á Jones og virðist lífs-
hlaup hans hið skrautlegasta.
Hann hefur verið viðloðandi
sjómennsku frá þrettán ára
aldri. í heimsstyrjöldinni síðari
lenti hann þrisvar í því að
skipum sem hann var á var
sökkt, en hann komst af lífs.
Seinna var hann á skipalestum
brezka flotans á leiðinni frá
Sovétríkjunum til íslands. Að
svo búnu tóku við siglingar í
nálægð Miðausturlanda. í Aden
var bátur hans sprengdur í loft
upp og Jones skaddaðist þá svo
að hann lamaðist og var álitið að
hann myndi aldrei geta gengið
framar. En hann komst yfir
lömunina og hélt enn á haf út.
Síðustu tuttugu árin hefur hann
yfirleitt verið einn á báti. Og á
kápunni er einnig sagt að hann
hafi siglt 340 þúsundir mílna í
smábátum, sem eru undir 40 fet
að lengd. Þar af hefur hann siglt
180 þúsund mílur einn síns liðs.
Átján sinnum farið yfir Atlants-
hafið og oftast einsamall.
Ferð sú sem sagt er frá í ICE!
hefst 1959. Jones ætlar að slá
met Nansens og sigla upp undir
Norðurpólinn. Hann keypti til
þess gamlan bát, upphaflega
björgunarbát, lappaði upp á
hann og í maí 1959 lagði hann
upp og hafði með sér eineygðan
hund sinn, sem vitanlega hét
Nelson. í þessari ferð lenti hann
í mestu svaðilförum, hann
lokaðist inni í ís og varð að hafa
vetursetu á ísnum á
Scoresbysundi. Næsta ár lenti
hann í ísreki út af Spitzbergen
The Massada Plan
eftir Leonard Harris
er skrifuð fyrir þremur árum,
en gerist árið 1979. Arabaríkin
búa sig undir að gereyða ísrael.
Og eftir heitar deilur ákveður
ríkisstjórnin að grípa til
„Massada-áætlunarinnar".
Massada rís upp úr Júdeueyði-
mörkinni upp af Dauðahafinu.
Heimildir eru um byggð á fjall-
inu þúsundir ára aftur í tímann.
En síðan lét Heródes reisa sér
virki á fjallinu til að verjast
fjendum sínum. Heródes var
skamma stund þar en síðar
gerðist á Massada mikil saga.
Þegar Gyðingar gerður uppreisn
á fyrstu öld og voru barðir niður
með hörku héidu nokkur hundr-
uð selóta á braut og bjuggu um
sig á fjallinu. Flavius keisari
kom að rótum Massada og ákvað
að gera áhlaup á virkið. Til
varnar á Massada voru þá 960
menn, konur og börn. Frekar en
falla í hendur Rómverjum og
ganga í ánauð styttu selótarnir
sér aldur, utan tvær konur sem
voru til frásagnar skrásetjurum
þessara atburða á fjallinu. Það
sem gerðist á Massada hefur
táknrænt gildi í ísrael nútímans
— „aldrei framar Massada." En
nú víkur sögunni að bók Leonard
Harris. Massadaáætlunin skal
notuð vegna þess að um annað er
ekki að ræða. En allar helztu
borgir heims skulu þurrkast út
líka, ísraelar hafa komið fyrir
kjarnorkusprengju í þessum
borgum og takist ekki að stöðva
Araba verður það ekki ísrael eitt
sem eyðist. Um fáeinar klukku-
stundir er að tefla og athyglin
beinist að tveimur manneskjum,
Dov Shalzar, sendiherra ísraels
hjá Sameinuðu þjóðunum og
sjónvarpsfréttakonunni Kate
töluverðu um það hvernig þessi
mál skipast.
Nokkrir eru þeir höfundar
og rak síðan í norðurátt, en ekki
nógu langt til að slá met
Nansens. Hann var mánuðum
saman innilokaður í ís og ótt-
aðist að hann væri að missa
vitið. Hann slóst við ísbjörn,
lenti í aftakaveðrum á ísnum og
minnstu munaði að íshella merði
hann í sundur. Þau ævintýri sem
Jones hefur ekki lent í eru
nánast ekki umtalsverð að því er
virðist.
Trystan Jones segir
skemmtilega frá og ýkjur hans
eru ljómandi viðfelldnar. Kaflar
hans um komu hans til íslands
og kunningsskap við íslenzkan
mann sem ber það óíslenzkulega
nafn Alphi(!) eru læsilegir og
síðan er dálítið undarleg landa-
fræði á siglingunni kringum
ísland. En það skiptir svo sem
engum sköpum og fyrir þá sem
hafa gaman af ævintýra- og
svaðilfarabókum er ICE! kjörinn
lestur
þeir sem atannað borð geta fellt
sig við Sagan lesa auðvitað þessa
bók með sæmilegri ánægju.
Tæt pá forfatterne: Tove Ditl-
evsen om sig selv er heldur ekki
glæný, en góð fyrir það, og þessi
bók snýst meira um höfundaferil
hennar en hana sjálfa persónu-
lega. Ýmsar yngri skáldkonur í
Danmörku hafa ótvírætt orðið
fyrir miklum áhrifum af verkum
Tove Ditlevsen, en fæstum gefin
sú sjálfsrýni og sá húmor sem
glæddi bækur Tove Ditlevsen svo
mögnuðu og manneskjulegu lífi.
I formála þessarar bókar segir
Tove „Svo langt sem ég man hef
ég ekki kært mig um veruleik-
ann. Ég sætti mig við hann, las
og skrifaði og ég lét mig dreyma
svo að ég barst frá honum.
Margsinnis á ævinni hef ég
kastað mér út í þar sem ég hef
alls ekki getað botnað. Það
stafar sennilega af því að eldri
bróðir minn — og um vizku hans
efaðist ég ekki á árum áður —
kenndi mér að maður ætti alltaf
að gera það sem maður óttaðist
allra mest. Bernska mín var um
margt erfið, en draumar mínir
hjálpuðu mér að yfirvinna innri
viðkvæmni og reyna að skilja
annað fólk í stað þess að ásaka
það.“ j.k.
Leitið upplýsinga um hinar glæsilegu Jamaica ferðir strax í dag
verðið mun koma á óvart!
sem ég myndi aldrei láta vanta
með í sumarleyfisútbúnað, og
skiptir þá engu þótt bækurnar
hafi verið lesnar margsinnis
áður. Þessir höfundar eru m.a.
Georges Simenon, sem á sér án
efa stórán lesendahóp hér og
iðulega hægt að fá slangur af
bókum hans, að minnsta kosti
Maigret bókum í þeim verzlun-
um sem á annað borð hafa úrval
erlendra bóka á boðstólum, Fra-
ncoise Sagan- er annar slíkur og
nýlega las ég bók hennar Lost
Profile sem er ekki alveg ný af
nálinni. Ég hélt í fyrstu að ég
hefði lesið hana áður, en líkast
til er það misminni hjá mér.
Hún er í Sagan stílnum, dálitið
yfirborðskennd, dálítið angur-
vær og dáliíið lífþreytuleg. En
Hvað œttum við að
lesa í sumarleyfinu?
I Þriqqja daga dvöl í New York innifalin
Moguleiki a að framlengja dvolina
sé þess óskað.
Hi 4aa*»:
Dnfhvitar baðstrendur
Einkasundlaug fyrir
utan hverja villu
Matreiðslumaður. þjónustustulka
og garðyrkjumaður þjóna íbúum
og utbúa veislumat eins oft og
hverjum einum hentar.
Stoöugt veðurfar
Villumar eru jafn glæsilegar
að innan sem utan
I Aðstaða til hvers kyns
I íþróttaiðkunar
Brottfor 16. ágúst og 1. september.
Einstök náttúrufegurð