Morgunblaðið - 02.09.1979, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 2. SEPTEMBER 1979
Gúmbátar Rainbow Warriors:
„í haldi að kröfu
Landhelgisgæzlu”
„GÍIMBÁTUM Greenpcace-manna er haldið að kröfu Landhelgisgæzl-
unnar en ekki Ilvals hf. eins og þeir Greenpeace-menn halda fram,“
sagði Jón Magnússon, lögfræðingur Landhelgisgæzlunnar, í samtali
við Morgunblaðið. En Jón var spurður um sannleiksgildi þeirra
yfirlýsinga Greenpeace-manna að Landhelgisgæzlan haidi gúmbátum
þeirra einungis að kröfu Hvals hf. Jón sagði að ástæða þess að
bátunum væri haldið áfram væri sú að talsmenn samtakanna hefðu
lýst því yfir við sjópróf að þeir myndu halda áfram að trufla
hvalveiðar íslenzkra skipa í íslenzkri lögsögu. Einnig hafi þeir
viðurkennt í sjódómi að hafa brotið
fyrirmælum Landhelgisgæzlunnar
við hvalbátana.
„Landhelgisgæzlunni ber að
halda uppi íslenzkum lögum á
hafinu í kringum landið og á
meðan það er yfirlýstur ásetn-
ingur stjórnenda og áhafnar á
Rainbow Warrior að brjóta
íslenzk lög í íslenzkri lögsögu og
nota til þess gúmbátana þá mun
Landhelgisgæzlan ekki afhenda
þeim þá aftur," sagði Jón Magnús-
son.
Benedikt Blöndal lögfræðingur
Hvals hf. sagði að lögbannið sem
sett hefði verið á truflanir Green-
peace á hvalveiðunum í vor væri
enn í fullu gildi. Skipshöfninni á
Rainbow Warrior hefði verið
bannað að trufla hvalveiðarnar
MR settur
undir berum
himni
MENNTASKÓLINN í
Reykjavík, sem settur verð-
ur á morgun, mánudag.
verður að þessu sinni settur
undir berum himni á blettin-
um framan við skólann
klukkan 10 árd.
Guðni Guðmundsson
rektor sagði í símtali við Mbl.
í gær, að MR hefði ekki getað
fengið inni í Dómkirkjunni
að þessu sinni og í skólanum
er enginn salur til sem rúmar
nema lítið brot af nemendum.
Því er ekki um annað að
ræða en að setja skólann á
skólablettinum, undir berum
himni, án tillits til þess
hvernig viðrar, sagði Guðni
rektor. Hann kvað það skóla-
ár sem nú hefst verða hið 133.
síðan skólinn flutti frá
Bessastöðum. í vetur eru
innritaðir í MR 780 nemend-
ur og kennarar verða 65.
fslenzk lög þegar þeir óhlýðnuðust
um að hætta truflunaraðgerðum
með bátum eða á annan hátt. Það
hefði komið í ljós síðan í vor að
Rainbow Warrior væri í eigu
fyrirtækisins Greenpeace hf. í
Englandi og David McTaggart
sem var á skipinu í vor sé í stjórn
þess félags og annar stjórnar-
maður þess, Denise Bell, hefði
einnig verið á skipinu í vor.
Þá sé sami skipstjóri á skipinu,
Jonathan Castle, og var á því í vor.
Benedikt sagði að í sjóprófunum
hefði skipstjórinn lýst því yfir að
Greenpeace hf. sé þátttakandi í
truflunum á hvalveiðunum til
dæmis með því að láta skipið í té
endurgjaldslaust. „Þannig er Ijóst
að með þessum síðari truflunum
var lögbannið í raun brotið," sagði
Benedikt. Hann sagði að ríkissak-
sóknari hefði í sjóprófunum farið
fram á að bátarnir yrðu skoðaðir
og síðar lýst því yfir að hans
vegna mætti sleppa þeim. „Þá
lagði ég fram bókun og lýsti því
hvernig bátarnir hefðu verið not-
aðir til að brjóta lögbannið og
krafðist þess með tilvísun til laga
um kyrrsetningu og lögbann að
Landhelgisgæzlan afhenti ekki
bátana nema tryggt yrði að þeir
yrðu ekki notaðir til að trufla
hvalveiðarnar," sagði Benedikt
einnig.
Hann sagði að síðan hefði það
gerzt að David McTaggart hefði
komið til íslands og farið fram á
það að bátunum yrði skilað. „Þar
með var hringurinn lokaður því
lögbanninu var beint að honum
persónulega og því sem hann
hefur stjórn yfir. Þá skrifaði ég
annað bréf og benti á að maður
sem persónulega væri þolandi
lögbanns væri að biðja um tæki
sem nota ætti til að brjóta það og
ítrekaði ég að honum yrðu ekki
afhentir bátarnir nema tryggt
væri að þeir yrðu ekki notaðir til
að brjóta lögbannið. Þannig horfir
málið við okkur," sagði Benedikt
Blöndal. Sjá bls. 22.
Eins og áður hefur komið fram í Morgunblaðinu er nú unnið að
því að tölvuvæða ritstjórn blaðsins, og munu blaðamenn skrifa
fréttir beint inn á tölvuskerma í stað þess að skrifa allt efni fyrst
á ritvélar. Nú er einnig unnið að því að nýir áskrifendur verði
skráðir beint inn á ,,tölvuheilann“, um Ieið og þeir panta áskrift
að Morgunblaðinu. I sýningarbás Morgunblaðsins á Alþjóðlegu
vörusýningunni í Laugardal getur fólk kynnt sér þetta nýja
fyrirkomulag, og þeir sem vilja gerast áskrifendur geta þar
sjálfir skráð nafn sitt inn á tölvuskerm sem þar er. Þessi nýju
tæki eru frá IBM, og nefnast „System 34“. Ljósm.: Kristján.
Ríkisstjómin frestaði
búvöruhækkuninni
RÍKISSTJÓRNIN hefur ákveðið
að fresta staðfestingu á hækkun-
um mjólkurvara og nautakjöts,
sem ráðgert var að tæki gildi á
mánudag, til 15. september n.k.
Ákvað ríkisstjórnin að fela
Þjóðhagsstofnun að athuga sér-
staklega tillögur sexmannanefnd-
ar um hækkanir þessar og jafn-
framt var þremur ráðherrum falið
að fjalla um málið og gera tillögur
um afgreiðslu ríkisstjórnarinnar.
I nefndinni eru Steingrímur
Hermannsson landbúnaðarráð-
herra, Svavar Gestsson viðskipta-
ráðherra og Magnús H. Magnús-
son félagsmálaráðherra.
Steingrímur Hermannsson land-
búnaðarráðherra sagði að þessar
tillögur um hækkun búvara væru
svo stórkostleg staðfesting á
þeirri vitleysu og öllum víxlhækk-
unum í þjóðfélaginu, að ráðherr-
arnir hefðu viljað fá að skoða
nánar þetta stóra skref, sem
þarna væri tekið.
Sagði Steingrímur að menn
hefðu viljað athuga hvort unnt
væri að grípa til einhverra að-
gerða, sem mættu verða til þess að
draga úr áhrifum þessara búvöru-
verðshækkana á frekari vísitölu-
hækkanir.
Fjölga verður þingmönn-
um Reykjaneskjördæmis
„ÞAÐ ER alveg ljóst og það er skýlaus krafa okkar að
þingmönnum Reykjaneskjördæmis verður að fjölga,“ segir Matthí-
as Á. Mathiesen alþingismaður meðal annars í viðtali við
Suðurnesjatiðindi á föstudag. Matthías segir' f viðtalinu að það
verði ekki lengur undan því vikist að Alþingi taki kjördæmamálið
til meðferðar og leiðrétti það mikla misræmi sem er orðið á
kosningarétti landsmanna.
„Á enga hefur verið hallað
meira en íbúa Reykjaneskjör-
dæmis og reyndar eru Reykvík-
ingar þar í sama báti,“ segir
Matthías. „Kjördæmabreytingar
hafa hingað til verið gerðar til
þess að fá skipan Alþingis í sem
mestu samræmi við stjórnmála-
skoðanir kjósenda. Hin mikla
fólksfjölgun á Reykjanes- og
Reykjavíkursvæðinu síðastliðin
20 ár gerir það að verkum að
búsetusjónarmiðin verður einnig
að hafa í huga og ná fram
reglum sem tryggja sem jafnast-
an rétt kjósenda án tillits til
búsetu," segir Matthías.
Hann segir einnig að ýmsir
valkostir geti komið til greina og
starfshópur þingmanna Sjálf-
stæðisflokksins ræði þá um þess-
ar mundir, auk þess sem stjórn-
arskrárnefndin hafi þá til með-
ferðar. Spurningu um það hvað
hann segi um hugsanlega skipt-
ingu Reykjaness í tvö kjördæmi
svarar Matthías Á. Mathiesen á
þá lund, að til greina komi að
skipta kjördæmunum upp. Bent
hafi verið á það hvernig skipta
megi Reykjanesi þannig að til
yrðu tvö jafnstór kjördæmi. Þá
mætti hugsa sér að skipta
Reykjaneskjördæmi í þrjú kjör-
dæmi og ekkert mælti sérstak-
lega til þess að ef kjördæminu
yrði skipt í tvennt að þau yrðu
að vera jafnstór.
Þá segir Matthías að mjög
kæmi til greina að Suðurnesin
yrðu sérstakt kjördæmt líags-
munir sveitarfélaganna þar
Matthías Á. Mathiesen.
væru svo samofnir og samstarfið
svo náið að eðlilegt gæti verið að
þau verði sérstakt kjördæmi.
„Samstarfsnefnd sveitarfélaga á
Suðurnesjum, sem nú hefur
breyst í formleg samtök hefur
þróað þetta nána samstarf. Ég
er mjög ánægður i dag að hafa
átt þátt í að koma þessu sam-
starfi á en muni ég rétt var það á
fundi sveitarstjórnarmanna á
Suðurnesjum með alþingis-
mönnum kjördæmisins sem ég
varpaði fram hugmyndinni um
samstarfsnefndina," segir
Matthías Á. Mathiesen í viðtal-
inu.
Þá segir Matthias Á. Mathie-
sen að lokum í viðtahnu við
Suðurnesjatíðindi:
„Við kjördæmabreytinguna
verður og að hafa í huga hvaða
reglur eigi að gilda í framtíðinni
um endurskoðun þingmannatölu
kjördæmanna. Víða eru settar
fastar reglur um slíka endur-
skoðun sem tekur m.a. mið af
landstærð kjördæmanna, fólks-
fjölda svo og kjósendafjölda og
þingmannatalan endurskoðuð
samkvæmt stjórnarskrárákvæði
á 10 ára fresti.
Þá fyrst er tryggt að það
réttlæti, sem samkomulag hefur
orðið um, haldist óbreytt."
Glæsilegur -
tónlistar-
viðburður
ZUKOFSKY námskeiðinu, sem
haldið var á vegum Tónlistarskól-
ans í Reykjavík og stóð yfir
dagana frá 20. til 30. ágúst, lauk á
laugardaginn með glæsilegum og
vel sóttum tónleikum í sal
Menntaskólans við Hamrahlíð.
Þar kom fram fullskipuð sinfóníu-
hljómsveit og flutti þrjú verk, sem
öll eru talin mjög erfið í flutningi
og voru hljómleikagestir sammála
um að flutningur þeirra hefði
tekist með afbrigðum vel og var
stjórnandinn, Paul Zukofsky,
hylltur að tónleikunum loknum.
Það er eftirtektarvert að í þessari
hljómsveit voru aðeins 10 gestir,
þ.e. 3 frá Englandi og sjö frá
Norðurlöndunum og má segja að
þessir tónleikar marki að nokkru
tímamót og að ekki verði komist
hjá því að stofnsetja unglinga-
hljómsveit og marka stöðu hennar
innan starfsemi tónlistarskól-
anna.
Fyrsta verkið á tónleikunum
var Pulcinella svítan eftir Stra-
vinsky, sem gerir mjög miklar
kröfur til getu blásaranna, Árstíð-
irnar eftir Cage, sem gerir miklar
kröfur til nákvæmni í tóntaki og
Paul Zukofsky
síðast sinfónían Matthías málari,
eftir Hindemith, skáldverk sem
ekki aðeins er erfitt í flutningi,
heldur gerir og miklar kröfur
varðandi túlkun. Ef marka má
móttökur og hrifningu hljómleika-
gesta, aðsóknina að tónleikunum
og frammistöðu ungu tónlistar-
mannanna, er hér um að ræða
atburð er markar þáttaskil varð-
andi stofnun nýrrar sinfóníu-
hljómsveitar, þar sem ungir tón-
listarmenn fengju að spreyta sig
og þjálfa á erfiðum og menntandi
viðfangsefnum.
J. Ásg.
Sparisjóðurinn Átak:
Formleg umsókn
í næstu viku
FORMLEG umsókn um starfs-
leyfi til handa Sparisjóðnum
Átaki verður send viðskiptaráðu-
neytinu í næstu viku, að þvf er
Baldur Guðlaugsson héraðs-
dómslögmaður, einn stofnenda,
sagði í samtaii við Morgunbiaðið
í gærkvöldi. Baldur sagði að
verið væri að vinna að umsókn-
inni og ganga frá ýmsum gögn-
um er henni þyrftu að fylgja, og
yrði hún send til réttra aðila eftir
helgina.
Svavar Gestsson viðskiptaráð-
herra sagði í Morgunblaðinu í
gær, að hann tæki afstöðu til
málsins þegar það bærist til sín,
fyrr ekki, og kvaðst ekki vilja lýsa
skoðunum sínum á því fyrr. Nokk-
ur andstaða mun vera innan
bankakerfisins og hjá opinberum
aðilum gegn því að sparisjóðurinn
fái starfsleyfi, en jafnframt mun
vera mikill þrýstingur á að hann
fái starfsleyfið af hálfu aðstand-
enda hans.