Morgunblaðið - 23.11.1979, Page 11
í MORGUNBLAÐINU 15. nóvember voru birt svör flokkanna um markmið þeirra í kjördæmaskipan, varnar- og
öryggismálum, orkumálum og vegamálum. Hér á eftir fara svör þeirra um markmið í efnahagsmálum,
skattamálum, sparnaði í ríkisbúskapnum og kjaramálum.
Ríkisfjármálin
Starfsmönnum ríkisins hefur fjölgaö þrisvar sinnum hraöar
en íslensku þjóöinni. Kostnaöur hefur vaxiö aö sama skapi og
eftirlit meö gæðum og hagkvæmni opinberrar þjónustu er af mjög
skornum skammti. Halda þarf ríkisútgjöldum innan ákveöins
hlutfalls af þjóöartekjum. Fjárlög þurfa aö vera þáttur í
samræmdri stefnu og aðgerðum til að ná fram ákveönum
efnahagsmarkmiðum.
Meö eftirtöldum aögeröum má vinna aö sparnaöi í
ríkiskerfinu án þess aö þjónusta versni aö gæöum:
• Allar fjárveitingar til opinberrar starfsemi veröi endurskoö-
aöar frá grunni viö gerö fjárlaga.
• Markmið ríkisstofnana þarf aö endurskoöa meö fárra ára
fresti og skulu þær lagðar niöur ef þeirra reynist ekki brýn
þörf.
• Verkefni ríkisins þarf aö leysa á verkefnagrundvelli en ekki
stofnanagrundvelli. Koma þarf þannig í veg fyrir uppsetningu
stofnana til lausnar á tímabundnum verkefnum.
• Opinber verkefni t.d. hafnar- og vegaframkvæmdir verði
boöin út til einstaklinga og fyrirtækja.
• Skattakerfiö veröi einfaldaö.
Ríkisfjármálin
Einn af mikilvægustu þáttunum í stefnu Alþýöuflokksins um
gerbreytt vinnubrögö í stjórn efnahagsmála fjallar einmitt um
breytt vinnubrögð viö stjórn ríkisfjármála.
Fyrst veröi ákveðin hæfileg heildarumsvif í þjóðfélaginu meö
því t.d. aö stjórnvöld ákveöi, hvaö þau ætii aö taka af almenningi
og fyrirtækjum í landinu meö sköttum á næsta ári, og hversu mikil
erlend og innlend lán eigi aö taka til opinberra framkvæmda.
Eftir aö ráöstöfunarfé hins opinbera hefur meö þessum hætti
veriö ákveöiö af stjórnvöldum, gangi menn síöan til þess verks
aö skipta fénu niöur á hina ýmsu framkvæmda- og þjónustuliöi í
rekstri hins opinbera. Meö þessum hætti eru tekjurnar ákveðnar
áöur en fariö er aö eyða og útgjöldin veröa aö takmarkast af
því. Viöfangsefnum verði raðað í forgangsröð eftir kröfum um
hagkvæmni og arðsemi. Rekstrarútgjöldum veröi settur fastur,
ákveöinn rammi, sem staöiö veröi viö og óhófseyösla skorin
niður.
Ríkisfjármálin
f tillögum þeim um efnahagsmál sem Alþýöubandalagiö
kynnti í ríkisstjórninni 19. janúar sl. voru ítarlegar tillögur um
sparnað í ríkisrekstrinum, m.a. um einstök ríkisfyrirtæki og
einstök málefnasvið ríkisbúskaparins. Þaö er öllum Ijóst aö unnt
á aö vera að ná fram sparnaöi í ríkisrekstrinum. Flokkurinn
beitir sér hins vegar gegn því aö þessi sparnaður veröi látinn
koma niður á mikilvægri félagslegri þjónustu eins og sjúkrahúsum
og skólum, en einmitt slík viöleitni kemur fram í tillögum
Sjálfstæöisflokksins „ieiftursókn gegn lífskjörum".
Ríkisfjármálin
Stefnan í ríkisfjármálum byggist á því, aö ríkissjóöur beri
sig. Ríkiö hætti aö safna skuldum og höggviö veröi í
rtkisskuldirnar á næstu árum.
Ríkisfjármálum veröi beitt til hins ýtrasta sem baráttutæki
gegn veröbólgu.
Ríkisumsvif á næsta ári verði 29% af þjóðarframleiöslunni og
heildarskattheimta veröi ekki aukin. Veröhækkunum umfram
verðbætur skal mætt meö fjölskyldubótum og tryggingagreiðslum
tll hinna tekjulægstu.
Fjárlög ríkisins veröi þáttur í samræmdri stefnu í efna-
hagsmálum og möguleikar rtkisstjórnar veröi auknir til aö beita
fjárlögunum sem hagstjórnartæki.
Niöurgreiöslur veröi miöaöar viö, aö útsöluverö landbúnaö-
arafurða sé sem næst veröi til framleiðanda.
Starfsemi ríkissjóös og ríkisfyrirtækja veröi endurskipulögö
með þaö fyrir augum aö gera reksturinn árangursríkari og
einfaldari.
Ríkari ábyrgö veröi lögö á ráöherra um bættan rekstur og
skipulag og áöur en lög eru afgreidd liggi fyrir vönduö áætlun um
kostnaöarauka ríkissjóös. Framsóknarflokkurinn vill auka ráödeild
og sparnað í ríkisrekstrinum þó þannig aö ekki veröi dregiö úr
félagslegri samhjálp og ekki aukiö misrétti í þjóöfélaginu.
Kjaramál
Meginstefna Sjálfstæðisflokksins í kjaramálum er aö stækka
þaö sem til skiptanna kemur og bæta þannig kjör landsmanna
allra. Þetta verður á næstu árum best gert meö stórhuga
atvinnustefnu, sem byggir á nýtingu innlendrar orku fyrir stóriöju
og hálaunaiönaö.
Til þess aö gera þetta kleift ber nauösyn þess aö kveöa niður
þá veröbólgu sem nú geisar og vegur aö stoöum atvinnuveg-
anna. Sjálfstæöisflokkurinn hefur markaö stefnu, sem miöar að
því aö kveöa niöur óöaveröbólguna í einni leiftursókn og gera
þannig mögulegt aö framkvæma nýja atvinnustefnu á traustum
grunni.
Kjarasamningar eiga aö vera á ábyrgö aöila vinnumarkaöar-
ins. Til þess aö þessir samningar taki nauösynlegt miö af ástandi
og horfum í efnahagsmálum veröur gengi krónunnar haidiö
stööugu og þaö ekki fellt til þess aö gera óraunhæfa samninga
mögulega.
Viöræöur um endurnýjun kjarasamninga viö alla opinbera
starfsmenn fari fram samhliöa samningaviöræöum á almennum
vinnumarkaöi og veröi þeim haldiö innan þeirra marka sem
atvinnuvegunum eru settir.
Fólki meö lágar tekjur og skerta starfsorku veröur gert kleift
aö mæta stundarerfiöleikum vegna sóknar gegn veröbólgu meö
tekjutryggingu en byröar þeirrar tekjuhærri veröa þyngdar.
Kjaramál
Ofþensla og óstööugleiki í efnahagslífinu allan þennan
áratug hafa sligaö heimilin og grafiö undan framförum.
Togstreita og stjórnleysi hafa stefnt málum okkar í öngþveiti, sem
birtist í óöaveröbólgu, vinnuþrældómi og baktjaldagróöa
forréttindahópa. í verðbólgunni verða fjármál heimilanna og
atvinnufyrirtækjanna aö allsherjarkapphlaupi þar sem þeir
heiðarlegu og minni máttar troöast undir. Launafólk býr viö óvissu
um kaup sitt og kjör. Peningalaunahækkanir veröa jafnharöan
aö engu. Launakerfi eru svo flókin, aö launafólk áttar sig
tæpast á eigin launum. Hér þarf uppstokkun, því aö misrétti
veröur ekki eytt né lífskjörin bætt og öryggi og jöfnuöi náö, nema
vikiö verði af veröbólgubrautinni.
Fólk þarf aö búa viö trygga og fyrirsjáanlega afkomu og geta
gengiö aö sjálfsögöum hlutum sem vísum, dreift íbúöabygg-
ingarátakinu á starfsævina og notiö fjölskyldulífsins ótruflaö af
hóflausri vinnu.
Samstööu veröi náö um kjaratryggingu þannig aö ábyrgö sé
tekin á tilteknum kaupmætti ráöstöfunartekna heimilanna. Meö
lækkun skatta, aögeröum í lífeyrismálum og á sviöi almannatrygg-
inga veröi kjör hinna tekjulægstu sérstaklega vernduö.
Kjaramál
Alþýöubandalagiö telur aö unnt eigi aö vera aö halda þeim
kaupmætti launa sem nú er og gott betur. Alþýöubandalagiö
leggur megináherslu á aö lægstu laun og elli- og örorkulífeyris-
bætur þurfi aö hækka frá því sem nú er. Þannig tekur
Alþýöubandalagiö undir kjarnann í samþykkt kjaramálaráö-
stefnu Alþýðusambands íslands. Kemur þaö til dæmis skýrt fram
í samþykkt verkalýösmálaráös Alþýöubandalagsins, sem hélt fund
sl. sunnudag, 11. þessa mánaöar.
Jafnframt breytingum á kaupinu sjálfu launafólki í vil er brýn
nauösyn aö bæta verulega félagslega þjónustu. Þaö er skoöun
flokksins aö samneyslan og aukin framlög til hennar séu
áhrifamesta jöfnunaraöferö lífskjara í landinu. Alþýöubandalagiö
telur aö stefna eigi aö jöfnun lífskjara og æskilegast væri aö
gera í þvf skyni kaupmáttarsamning sem markvisst stefndi aö
því aö draga úr lifskjaramismun hér á landi — en þessi mismunur
er verulegur og vex í veröbólgunni.
Kjaramál
Markmiö tekjustefnu er:
• að tryggja sem mesta varanlega aukningu kaupmáttar launa
• aö koma í veg fyrir atvinnuleysi
• aö stuöla aö aukinni framleiösiu og framleiöni
• aö auka heildarþjóöartekjur og taka tillit til afkomu
þjóöarbúsins
• aö ráöstöfunartekjur launafólks nægi til nauösynlegrar
framfærslu og launamunur veröi ekki óhóflegur.
Kjarasamningar veröi einfaldaöir, þannig aö allir launataxtar
veröi brúttótaxtar. Meginreglan í tekjuákvöröunum veröi frjálsir
samningar milli hagsmunaaöila, en áherzla lögö á heildarsamninga
til tveggja ára. Opinberar aðgeröir veröi þó einnig þáttur í lausn
kjaradeilna og meö samningum ríkisvalds og bænda veröi
bændum tryggöar svipaöar tekjur og öörum. Samráö veröi haft
viö aöila vinnumarkaöarins um kjaramálin.
Gildandi vísitölukerfi hefir reynst mjög veröbólguhvetjandi.
Nýtt vísitölukerfi miöist viö:
• aö breytingar á óbeinum sköttum og niöurgreiöslum hafi
ekki áhrif á laun
• aö vísitala taki miö af breyttum viöskiptakjörum
• aö tímabil veröbóta veröi fyrst um sinn lengt í sex mánuöi.
Ástin er heit
ÁSTARELDUR nefnist bók eftir
Denise Robins, sem /Egisútgáfan
gefur út og er það sögð hörku-
spennandi ástarsaga frá upphafi
til enda. Geti vísuorðin „Ástin er
heit eins og hver einn veit“
vissulega verið forskrift bókar-
innar. Þýðandi er Valgerður
Bára Guðmundsdóttir. En bókin
heitir á frummálinu „The chang-
ing years“.
Áður hafa komið út fjölmargar
bækur eftir Denise Robins, á sl.
12—13 árum. Fíóna kom út 1966
og endurprentuð 1978, og í kjölfar-
ið fylgdu 12 aðrar sögur höfundar,
ávallt ein á ári og nú fyrir jólin
kemur út Ástareldur. Setning og
prentun annaðist Prentrún og
Nýja bókbandið sá um bókbandið.
Sagan er 219 blaðsíður og segir frá
ástarraunum og ástarævintýrum
Prue litlu Wayne.
Kosninga-
handbók
Heimdallar
HEIMDALLUR, samtök
ungra sjálfstæðismanna i
Reykjavík, hefur gefið í kosn-
ingahandbók, er nefnist Val
79. í bókinni er að finna
allar upplýsingar um kosn-
ingarnar 2. og 3. des. næst-
komandi, þar á meðal er
greint frá öllum framboðslist-
um í öllum kjördæmum lands-
ins.
Þá er einnig til samanburð-
ar greint frá úrslitum alþing-
iskosninga árin 1959, 1963,
1967, 1971, 1974 og 1978, og
greint er frá sveitarstjórnar-
kosningum undanfarinna ára.
Ýmsar aðrar handbærar upp-
lýsingar er að finna í bókinni,
og auðar línur eru til að skrifa
inn ný úrslit.
Kosningahandbókin fæst í
flestum blaðasölum og sölu-
turnum um land allt, og einnig
á skrifstofum Sjálfstæðis-
flokksins. Bókin kostar 1200
krónur.