Morgunblaðið - 25.03.1980, Blaðsíða 30

38
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 25. MARZ 1980
Halldór Indriðason
Minningarorð
Halldór heitinn var fæddur 29.
nóv. 1933 í Reykjavík. Voru for-
eldrar hans Indriði Halldórsson
múrarameistari, ættaður úr
Grundarfirði, kominn af hinum
dugmiklu breiðfirsku sjómönnum,
sem aldrei létu undan síga og oft á
tíðum börðust gegn Ægi konungi
til hinstu stundar.
Indriði Halldórsson múrara-
meistari var alla tíð eftirsóttur
iðnaðarmaður vegna ágætra hæfi-
leika og dugnaðar í starfi, en er nú
orðinn heilsuveill og kominn á efri
aldur.
Móðir Halldórs, Ólöf Ketil-
bjarnar, ættuð af Vesturlandi,
hefur alla tíð verið dugandi hús-
móðir og dugleg við hvers konar
störf sem hún hefur unnið, í þessu
sambandi mætti minna á að Ólöf
systir mín og undirritaður fluttum
ung að árum til Bandaríkjanna og
dvöldum þar um nokkurra ára
skeið, en fluttum heim árið 1932,
og komst þá Ólöf systir mín í
kynni við tvo framámenn hér
heima, þá heiðursmennina Jónas
Þorbergsson útvarpsstjóra, sem
einnig hafði dvalið í Ameríku, og
ráðherrann Jónas frá Hriflu, og
var þá Ólöf systir mín ráðin til
Ríkisútvarpsins og ég undir-
ritaður nokkru seinna.
Snemma á árinu 1933 giftumst
við systkin, Ólöf Indriða múrar-
ameistara og ég Láru Hildi Þórð-
ardóttur kaupmanns úr Stykkis-
hólmi. Á sama ári, 1933, eignuð-
umst við syni, Halldór sonur
Ólafar fæddur sem fyrr segir 29.
nóv. 1933, og Eggert sonur minn
14. ágúst 1933. Eggert minn, fagur
Ingveldur Baldvinsdóttir frá
Skorhaga lést í Landspítalanum
15. þ.m. eftir að hafa legið þar
síðan um áramót.
Þeim fækkar nú óðum Kjósar-
ingunum, sem settu svipmót sitt á
þessa fögru sveit á árunum fyrir
stríðið. Þess er ekki að vænta að
unga kynslóðin í dag, geti sett sig
í spor fyrirstríðskynslóðarinnar,
breytingarnar eru svo stórfelldar
að einungis þeir, sem til þekkja af
eigin raun geta gert sér grein fyrir
staðreyndunum. Meðal hinna
„eldri“ hefur getið að finna áhuga
á ríkulegum breytingum, samfara
því að varðveita eldri venjur og
hætti, já, þykja ávallt vænst um
gamla bæinn sinn. Ingveldur var
dæmigerður fulltrúi þessa.
Eg minnist þess ávallt þegar ég
fyrir 45 árum, fluttist með móður
minni, stjúpa og stjúpsystkinum
mínum að Hvíta-nesi í Kjós, þar
sem var okkar heimili þar til 1941,
er við urðum að víkja fyrir bresku
flotastöðinni. Góð kynni sköpuð-
ust strax milli Skorhaga og
Hvítaness og átti það sinn þátt
þar í að unglingarnir á báðum
oæjum voru á líku reki. Gestrisni
oeirri hjóna í Skorhaga var einnig
neð afbrigðum.
Sérstök vinátta ríkti milli Ingv-
ddar og móður minnar, sem hélst
illt þar til andláts þeirrar síðar-
íefndu, en Ingveldur var einmitt
itödd hjá henni þegar hún fékk
iitt síðasta veikindakast. Gömlu
umurnar vildu umfram allt dvelja
sínum gömlu bæjum þó þær ættu
innars kost.
Ingveldur Guðfinna Baldvins-
lóttir, sem í dag er kvödd frá
'’ossvogskirkju, var fædd 4. maí
894, foreldrar hennar voru, Þóra
ijarnadóttir frá Þurá í Ölfusi og
ialdvin Sigurðsson, ávallt kennd-
r við Tungu í Grafningi.
Ung var Ingveldur tekin í fóstur
f Ingveldi Þorgeirsdóttur og
æmundi Ingimundarsyni, sem
juggu í Stakkahlíð í Selvogi. Þar
lst hún upp til 9 ára aldurs, þá
luttu fósturforeldrar hennar til
lafnarfjarðar, þar sem hún
og gáfaður drengur, dó aðeins 9
ára 25. marz 1942, og var því ekki
langlífur. En Halldór komst til
fullorðinsára, þótt hann sé nú
farinn fyrir tíma fram, aðeins 46
ára og verður hann jarðsettur á
dánardegi Eggerts frænda síns 25.
marz.
Halldór heitinn frændi minn
hafði í mörgu að snúast á stuttri
ævi, enda vel gefinn og framsæk-
inn.
Halldór frændi giftist góðri
konu, Sigrúnu Stefánsdóttur frá
Akureyri, og eignuðust þau 2
indælar dætur, Oddnýju verzlun-
arstjóra hjá Karnabæ, fædd 1956,
og Olöfu, fædd 1959, og eru þessar
frænkur mínar gáfaðar og vel
gefnar dömur.
Sem fyrr segir stundaði frændi
minn ýmiss konar störf af miklum
dugnaði. Múrarasveinspróf 1958,
meistarapróf 1966, og lærði hann
hjá frænda sínum, Halldóri Hall-
dórssyni múrarameistara, sem nú
er látinn. Þá lauk Halldór Indrið-
ason fullnaðarprófi úr Stýri-
mannaskóla íslands 1964 og sigldi
sem stýrimaður á mótorskipum og
millilandaskipum svo sem MS
Öskju. Þá hafði frændi í mörgu að
snúast, gekk snemma í Tónlist-
arskólann, því Halldór var mjög
músikalskur eins og margt af
frændfólki okkar er. Vann að
blaðaútgáfu, framkvæmdastjóri
og heildsali, og fleira mætti upp
telja. Um tíma var hann stýri-
maður á amerískum bátum frá
New Bedford. Læt hér staðar
numið um starfsemi Halldórs.
dvaldist til fullorðinsára. 3. júní
1922 giftist Ingveldur Júlíusi
Þórðarsyni frá Hvammsvík í Kjós,
var hann af stórum ættbálki, sem
dreifðist um Kjós, Kjalarnes og
Reykjavík. Júlíus hafði um skeið
staðið fyrir búi móður sinnar áður
en þau Ingveldur giftust. Ungu
hjónin hófu búskap í Skorhaga
1922 og bjuggu þar allan sinn
búskap eða þar til að Júlíus
andaðist 23. september 1966.
Áður en að Ingveldur giftist,
eignaðist hún dóttur, Magneu
Þóru Guðjónsdóttur, fædd 22. maí
1921. Hún giftist Óskari Bene-
diktssyni og eignuðust þau 9 börn.
Elsta dóttir þeirra, Eygló, ólst
alfarið upp í Skorhaga hjá afa
sínum og ömmu. Eygló er gift
Steinólfi Adólfssyni. Hún hélt
ávallt tryggð við Skorhagaheimil-
ið og svo fór, að gömlu hjónin áttu
sínar síðustu stundir utan sjúkra-
húss á heimili Eyglóar og hennar
manns. Ingveldur og Júlíus eign-
uðust tvö börn. Baldvin Hermann,
fæddur 14. nóv. 1922, nú bóndi í
Skorhaga. Og Sigurlaugu Sumar-
rós, f. 29. mars 1924.
Baldvin giftist þýskri konu,
Fridu Balg. Hún lést 9. nóv. 1959,
frá þremur ungum börnum. Ing-
veldur sýndi ef til vill best þá hvað
í henni bjó, þegar hún gekk
móðurleysingjunum í móðurstað
Halldór og frú Sigrún skildu
1978 eftir 25 ára sambúð.
Seinni kona Halldórs er heið-
urskonan Halldóra Ólafsdóttir úr
Grundarfirði vestra, og syrgir hún
nú mann sinn eftir stutta sambúð.
Þá kem ég nokkuð inn á ættfræði,
sem ég leik mér að í frístundum, í
því sambandi mætti minnast á, að
Ólöf móðir Halldórs heitins rekur
ætt sína til Kristínar dóttur hans
herradóms Gottskálks Nikulás-
sonar Hólabiskups sem kominn
var af voldugri norskri aðalsætt,
d. 1520. Næst kem ég að herra Jóni
Arasyni Hólabiskup, og er auðvelt
að rekja ættir Ólafar frá 3 sonum
herra biskupsins, þeim Birni á Mel
officialis, Ara lögmanni sem tek-
inn var af lífi ásamt herra Jóni og
séra Birni 7. okt. 1550 fyrir trú
sína á Frelsarann og heilaga
Guðsmóður. Þriðji sonur herra
Jóns var séra Sigurður á Grenjað-
arstað, sem slapp við fallöxina.
Þá kem ég að herra Guðbrandi
Þorlákssyni Hólabiskup, og rekj-
um við frændur ætt okkar til
Kristínar Guðbrandsdóttur sem
giftist Ara sýslumanni í Ögri.
og annaðist um uppeldi þeirra
ásamt syni sínum. En það var
einkenni í fari Ingveldar að eiga
létt með að umgangast börn og
unglinga.
Sigurlaug er gift Sigurþór Hall-
mundssyni og eiga þau fjögur
börn. Afkomendur Ingveldar eru
nú 43.
Lífshlaup Ingveldar er dæmi-
gert fyrir sveitakonurnar, sem
með dugnaði og framúrskarandi
nýtni sáu heimilum sínum far-
borða. Þau hjón, íngveldur og
Júlíus, voru um margt mjög sam-
hent. Snyrtimennska og nýtni sat
þar í fyrirrúmi. Bæði voru þau
handlagin á hvað sem var. Eitt
var það í fari Júlíusar sem ég
dáðist mikið að en sem menn
þroska ekki mikið mú með sér, en
það var hans einstaka veður-
gleggni. Veðurfarið í Hvalfirðin-
um getur verið stórbrotið hvort
sem er í blíðu eða stríðu og í
Skorhaga geta skilin á stundum
verið mjög skörp og því hygginna
manna háttur að reyna að sjá
fyrir snöggar veðurbreytingar í
tíma.
Ingveldur var mjög listræn og
var mikil hannyrðakona en hún
hafði einnig næmt auga fyrir
umhverfinu, svipbrigðum náttúr-
unnar og fjölbreyttri litardýrð. En
af því er umhverfi Hvalfjarðar
auðugt. Ég var aðeins 10 ára þegar
heiðurskonan Guðrún á Þyrli
vakti fyrst athygli mína og áhuga
á mikilfeng Hvalfjarðar. Ávallt
sér maður eitthvað nýtt þegar
maður er þar á ferð.
Ingveldur talaði oft við mig um
strórfengleik Botnssúlnanna,
hrikaleik Flugugilsins í Þránda-
staðarhlíðinni eða haustlitina í
lynginu í Skorhagaholtunum.
Mikil reisn fylgdi Ingveldi
ávallt, hún átti létt með að tjá sig,
það kom ljóslega fram að hún
trúði á það góða í manninum og
nauðsyn þess að sætta sig ávallt
við óumflýjanlega hluti. Dýrmæt-
astur var ef til vill sá eiginleiki
hennar, að hún mátti alltaf vera
að því að „lifa“, því miður óttast
ég að þetta skorti á hjá mörgum
nú á tímum.
Ég færi Ingveldi frá Skorhaga
þakklæti frá fjölskyldunni frá
Hvítanesi fyrir áratuga vináttu og
votta aðstandendum hennar
dýpstu samúð.
Axel Jónsson.
Þá kem ég að hinum gömlu
Skálholtsbiskupum, svo sem herra
Isleifi Gizurarsyni, hinum fyrsta
biskupi á íslandi, d. 1080. Var
hann kominn frá Ketilbirni Ket-
ilssyni að Mosfelli í Grímsnesi, og
er auðvelt að rekja ætt Ketil-
bjarnar til Hunda-Steinars Eng-
landsjarls, sem breska konungs-
ættin telur sig komna frá. Þá kem
ég að herra Oddi Einarssyni
Skálholtsbiskup og herra Gísla
biskup Jónssyni, d. 1591.
Þá mætti nefna nokkra íslenzka
embættismenn sem við rekjum
ættir okkar til, svo sem Torfa
sýslumann í Klofa, Árna ríka
sýslumann að Hlíðarenda, Gísla
Hákonarson lögmann í Bræðra-
tungu, hin gamla Skarðsætt. Því
Valgerður Gísladóttir, d. 1702, átti
Eggert ríka sýslumann á Skarði á
Skarðströnd, d. 1681. Þá mætti
minnast á Sigurð Jónsson lög-
mann í Einarsnesi, Einarsnesætt,
og svona mætti lengi telja, en þó
verð ég að minnast á langalang-
ömmu mína, Elenu Kristínu Er-
lendsdóttur prests að Þæfusteini í
Ingjaldshólsþingum Vigfússonar,
af hinni gömlu Skarðsætt. Séra
Erlendur á Þæfusteini, hans fyrri
kona Kristín sem hann átti mörg
börn með, og frá fyrri konu séra
Erlends var Sigurður skáld frá
hann nefnir Kveðja, sem vel á við
þessi skrif um frænda minn,
hljóðar þannig:
Far vel, far vel á veginn
far vel, og þökk fyrir allt
og heilsiÖ hinum megin,
fyrir handan djúpiö kalt.
Hvert gull úr góðri kynning
skal geymt í hjarta tryggt.
á trúrra manna minning
skal merki tryggöar byggt.
Seinni kona séra Erlends var
Halla Rannveig Sigurðardóttir
prests í Holti, Onundarfirði, Sig-
urðssonar prófasts Jónssonar í
Holti, Önundarfirði, og var langa-
langamma mín, Elena Kristín, d.
1827 að Kirkjufelli í Grundarfriði,
og var hún gift Jóni Jónssyni
yfirprentara á Hólum í tíð herra
Sigurðar Stefánssonar biskups.
Síðar nafnkunnur formaður undir
Jökli, talinn í fremstu röð alþýðu-
manna eins og segir í ættfræði-
bókum, drukknaði í lendingu á
Gufuskálum 1814.
Síðar giftist Elena Kristín Sig-
urði Guðlaugssyni Snæfellinga-
sýslumanni, og var hann bróðir
langalangömmu minnar Ólafar
Guðlaugsdóttur prófasts í Vatns-
firði Sveinssonar, og var Ólöf gift
langalangafa mínum séra Sigurði
Þorbjarnarsyni frá Lundum í
Borgarfirði, aðstoðarpresti
tengdaföður síns og presti í Vatns-
firði eftir lát séra Guðlaugs. Nóg
með þetta, en skáldið okkar góða
að vestan, Stefán frá Hvítadal,
segir í einu kvæði sínu, Nú líður:
Það er einn sem heyrir
og aldrei neitar
og hjálparvana
mitt hjarta leitar
til hans sem er Ijósið
og hjálpin manns.
Ég byrgi mig niður
og bið til hans
Ó. láttu drottinn
þitt ljós mér skína
og sendu frið inn
í sálu mína.
ó, vertu mér drottinn
í dauða hlif.
Ég bið ekki framar
um bata og lif.
Er vorið heilsar
með vatnaniðinn
og blómaangan
og bernskufriðinn
og hádegissólin
í heiði skín,
mig héðan kveddu
og heim til þín.
ó, láttu það koma
með ljós og angan
og blóm í fangi
og bros um vangann
og dagliljum varpa
á dauðans stig
og sctjast hjá mér
og svæfa mig.
Við, sem honum næstir stönd-
um, biðjum honum blessunar
Guðs. Sérstaklega langar mig að
votta foreldrum hins látna, sem
komnir eru nú á gamalsaldur,
mína innilegustu samúð, því sárt
er að missa góðan dreng á besta
aldri.
Þá votta ég fyrri konu hans og
seinni konu mína dýpstu samúð,
dætrum hans, Oddnýju og Ólöfu,
og systur hins látna, Kolbrúnu
Dóru, og öðrum nákomnum ætt-
ingjum votta ég mína innilegustu
samúð. Ég bið góðan guð að blessa
minningu hins látna og gefa hon-
um frið í Jesú nafni.
Þá kveð ég undirritaður frænda
minn í hinsta sinn, sjáumst bráð-
lega.
Árni Ketilbjarnar
frá Stykkishólmi.
+ Eiginmaður minn, faöir okkar og tengdafaöir
SIGURÐUR JÓNSSON,
Hjaróarhaga 46,
Reykjavík,
lést í Borgarspítalanum 22. þ.m.
Svanhildur Þorvaröardóttir,
Þóra S. Blöndal, Kjartan Blöndal,
Andrea Siguröardóttir, Siguröur Hafstein.
+
Maöurinn minn, faöir okkar og tengdafaðir,
JÓN KR. NÍELSSON,
Grænugötu 12,
Akureyri,
lést í Fjóröungssjúkrahúsinu á Akureyri 20 marz.
Petra Jónsdóttir,
börn og tengdabörn.
+
Móðir okkar og tengdamóðir
GEIRÞÓRA ASTRADSDÓTTIR,
Lindargötu 6,
lést í Landsspítalanum föstudaginn 21. marz.
Gunnhildur Guómundsdóttir, Siguröur Sigurðsson,
Ingvi Guómundsson, Sigrún Einarsdóttir,
Aslaug Guömundsdóttir, Haraldur Guömundsson.
+
ÞORVARÐUR SÖLVASON
fyrrv. kaupmaöur
á Selfossi
er látinn. Jaröarförin fór fram frá Selfosskirkju aö ósk hins látna.
Ólafur Jónsson
Minning:
Ingvddur Guðfínna Ikdd-
vinsdóttir frá Skorhaga