Morgunblaðið - 03.04.1980, Blaðsíða 30

78
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 3. APRÍL 1980
„Fyrstu sex vertíðirnar mínar reri ég á
áraskipum, þetta voru teinæringar og við
vorum ellefu á. Mikil ósköp, þessir bátar eru
allir horfnir fyrir löngu, en mikið andskoti
hafði ég gaman af þessu,“ sagði Sigurður
Halldórsson sjómaður í upphafi samtals
okkar um sjómennsku hans. Hann byrjaði að
róa árið 1913 og er enn til sjós, sextíu og sjö
ára sjómennska, maðurinn sjötíu og sjö ára
og að undanförnu hefur hann tekið til
hendinni á einum af stærstu skuttogurum
landsins, Snorra Sturlusyni þar sem hann
hefur róið með fjórða ættliðnum i fjölskyldu
sinni. Fryst reri hann með pabba sínum, þá
bróður sínum, síðan bróðursyni og nú syni
bróðursonar síns, Ólafi Erni Jónssyni.
Rabbaö við Sigurð Halldórs-
son sjómann, sem hefur verið
67 ár til sjós og rær enn á 78.
aldursári.
Hjólið
UPPGÖTVUN hjólsins var merk
framför í samgöngum og er talið
að tvö þúsund árum fyrir Krist
hafi Egyptar og Assýríumenn
verið farnir að nota vagna. Það
var ekki fyrr en þrjú þúsund árum
síðar, eðai>egar leið að árinu 1000
eftir Krist, að Evrópumenn kom-
ust upp á lag með að nota vagna'.
Háteigskirkja:
Gjafir í
Altaris-
töflusjóð
FRÚ María Hálfdánardóttir,
Barmahlíð 36, lézt 14. febrúar s.I.
rúmlega níræð að aldri. Til minn-
ingar um hana gaf eiginmaður
hennar, Guðmundur Pétursson
og fjölskylda hans, gjafir í Altar-
istöflusjóð Kvenfélags Háteigs-
sóknar sem hér segir:
kr.
Guðmundur Pétursson 100.000,-
Rannveig og Hálfdán G. Viborg
10.000,-
Jens G. Viborg 10.000-
Margrét og Garðar G. Viborg
10.000.-
Guðríður og Elís G. Viborg
10.000.-
Pálína og Marinó G. Viborg
10.000.-
Jóna og Hreiðar G. Viborg og börn
20.000.-
Einnig barst minningargjöf um
dóttur Maríu og Guðmundar, frú
Guðrúnu Hagvaag, er lézt 1956,
frá eiginmanni hennar Anelíusi
Hagvaag, Barmáhlíð 54 50.000.-
Frá börnum þeirra Svanfríði og
Matthíasi 50.000.-
Samtals eru þetta kr. 270.000-
Frú María Hálfdánardóttir átti
níræðis afmæli 28. október s.l.
Þeirra tímamóta var minnst með
hófi, þar sem saman var komið á
annað hundrað manns. Eins og
áður hefur komið fram í fréttum
gáfu þau hjónin Maria og Guð-
mundur þá kr. 100.000 - til kaupa
á altaristöflu í Háteigskirkju og
var það fyrsta framlag í þann
sjóð.
Útför frú Maríu Hálfdánardótt-
ur var gerð frá Háteigskirkju 22.
febrúar s.l. að viðstöddu fjöl-
menni. Sr. Jón Þorvarðarson
jarðsöng. Um kr. 100.000.- bárust
til minningar um hina látnu frá
vinum og venslafólki á útfarardegi
hennar. Báðar voru konur þessar,
María og dóttir hennar Guðrún,
meðal stofnenda Kvenfélags Há-
teigssóknar, og er þeirra minnst
með kærri þökk og virðingu um
leið og vinarhugur og gjafir að-
standenda þeirra eru þakkaðar.
(Fréttatilk.)
FYRSTA talsímann, sem kallazt
getur því nafni, bjó Bandaríkja-
maðurinn Bell til árið 1875, og var
fyrsta talsímakerfinu komið á
1877.
Grein: Arni Johnsen
Myndir: Ólaffur Örn
Jónsson skipstjóri
„Ég byrjaði að róa tíu ára
gamall, en fjórtán ára var ég þegar
ég fór fyrst á vertíð í heimaþyggð
minni Selvogi. Ég reri þrjár vertíð-
ir úr Selvogi og þrjár úr Herdís-
§1 arvík. Það var gott að róa úr
Herdísarvík, stutt að róa á áraskip-
unum og hægt um vik við landið.
Gallinn var sá á þessum slóðum að
ef ekki gaf á fisk í göngunum þá
■f; varð ekkert úr vertíð. Þetta var nú
meiri andskotans kómidían, það
mátti aldrei koma nálægt hraun-
: um, það var eins og heitur eldur að
leggja upp á hraunin. Ég veit ekki
hvað var, en þeir fengu þá helvítis
flugu að halda að ekki væri hægt
að ná netunum upp. Það var
Jj auðvitað mesti misskilningur eins
j og allir vita, en það þýddi ekkert að
tala um það, hefðin réði og ekki
mátti hafa meira en 30 net í sjó.
§§ Auðvitað fór fiskurinn upp á hraun
Ieftir göngurnar. Þetta var meira
helvítið, engu mátti breyta, þetta
hafði verið svona og varð að vera
áfram. Svo hættu þeir að fá menn á
bátana og upp úr því fór ég að
heiman, tuttugu og eins árs gamall.
Þegar ég reri úr Herdísarvík bjó
þar Þórarinn Árnason. Við sjó-
mennirnir bjuggum í 5 verbúðum
og stendur ein þeirra ennþá, búðin
hans Símonar, en Hlín í Herdís-
arvík mun hafa notað hana fyrir
m kindakofa.
Þessar búðir voru hlaðnar úr
grjóti og voru með torfþak og
manni þótt glimrandi gaman að
lífinu þarna. Mér hefur aldrei þótt
eins gaman til sjós og þarna, það
varð líka mikil breyting þegar
vertíðin hófst og vertíðarkallarnir
komu. Nær hundrað manns bjuggu
í Selvogi þá, en það var ekkert við
að vera og vertíðarmönnunum
fylgdi upplyfting á þessum stöðum.
Það var mikið spilaður 5 aura
lander. í einu stórflóðinu þurftum
við að draga bátana langt upp á
land og í þessu sama flóði eyðilagð-
ist skiparéttin vegna sjógangs. Þótt
III
sjór gnuðaði á dyr létu menn í
búðunum ekki aftra sér frá land-
erspilinu og þar spiluðu menn í
einu til tveimur rúmum, fjórir lágu
í hverju rúmi og þar sem margt var
um manninn og hiti í leiknum urðu
sumir að standa á gólfinu. Gallinn
var sá að það flæddi inn í verbúð-
irnar upp undir hné og þeir sem
stóðu á gólfinu urðu að vera í
stígvélum og standa þannig í haf-
inu. Það var grimmt spilað og
mikið fjör, en ekki voru háar
upphæðir í borði. Einu sinni varð
ég albit þegar 60 aurar lágu í borði
og svo mikil var taugaspennan að
ég skalf og nötraði, enda hafði
maður engin auraráð.
Jú, við vorum búnir skinnklæð-
um á þessum árum, það var það
sem gilti, en sú hræðilegasta lykt
sem ég get hugsað mér er grútar-
brækjan af skinnklæðunum, sér-
staklega í sólskini.
Nei, við lentum aldrei í neinum
áföllum. Þetta voru oft brimlend-
ingar, en þá var að leggja til lags.
Pabbi var helvítis brimhundur, en
slapp alltaf í gegn þótt oft væri
svalt útlitið í Selvogi. í Herdísarvík
var allt annað og rólyndara sjólag.
Það gat brimað þar upp á einni
mínútu en þá var að bíða eftir
flóðinu. Það var allt annað og betra
í Herdísarvík ef það var skiplægur
sjór á annað borð.
19 skip fórust á Stokksvík, en
engin við Nesós. Nesós var svo
stuttur að þar urðu ekki fleiri en
þrjú brot, en í Stokksvíkinni var
leiðin svo löng að öldurnar áttu til
að brotna og falla og þá var