Morgunblaðið - 13.04.1980, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 13. APRÍL 1980
35
Mormónar kanna trúarlíf Reykvíkinga:
91% í þjóðkirkjunni en 11% fara oft í kirkju
sundur. Konurnar voru læstar
inni í skólanum í þorpinu og
karlmenn á aldrinum 15 til 84 ára
voru færðir í kjallara bóndabæjar
nokkurs. I dögun voru mennirnir
leiddir út og skotnir þar sem þeir
stóðu. Skömmu síðar var 173
líkum fleygt í sameiginlega gröf.
Nokkrir menn úr þorpinu, sem
unnu næturvinnu í nálægri námu,
voru skotnir þegar þeir komu
heim. Aðrir, sem komust undan,
voru líflátnir hver af öðrum þegar
til þeirra náðist. Einn þeirra lá
fótbrotinn í sjúkrahúsi, en þegar
hann hafði náð sér í október var
hann leiddur út og skotinn.
Konurnar voru sendar í fanga-
búðirnar í Ravensbruck og
Auschwits þar sem þær létust
flestar. Börn voru dregin frá
mæðrum sínum og hurfu. Áttatíu
og tvö börn voru drepin, þar á
meðal kornabörn, og aðeins örfá
komust lífs af. Nokkur voru talin
nógu góð til að fá uppeldi hjá
þýzkum fósturforeldrum.
í opinberri skýrslu til Hitlers
um árásina á Heydrich og eftir-
köstin var reynt að réttlæta morð-
in í Lidice með því, að íbúarnir
hefðu aðstoðað útsendara frá Eng-
iandi, en það var alrangt. Enginn
þorpsbúi hafði nokkurn tímann
heyrt minnzt á Kubis og Gabcik
eða aðstoðað andspyrnuhreyfing-
una. Engin vopn eða senditæki
voru í þorpinu. Seinna afmáði
Gestapo þorpið Lezaky í austur-
hluta Bæheims, en þar höfðu
útsendararnir aftur á móti fengið
nokkra aðstoð.
Lagt í rúst
í júlílok fór fram lokaþáttur
harmleiksins í Lidice, þegar þorp-
ið var sprengt í loft upp og
jarðýtur jöfnuðu það við jörðu.
Lidice var stórt þorp með mörgum
húsum og býlum, nokkrum verzl-
unum, fallegri kirkju og skóla, og
útrýming þorpsins var talsvert
verk. En tilgangur nazista var að
afmá þorpið af yfirborði jarðar og
þurrka það af landabréfinu í eitt
skipti fyrir öll. Daginn eftir til-
kynnti Böhme, yfirmaður SD í
Prag: „Lidice hefur verið þurrkuð
út að eilífu."
Ekkert var fjær sanni. Hefnd
Hitlers fyrir morðið á Heydrich er
talin eitt mesta sálfræðilega
glappaskot þriðja ríkisins. Lidice
hefur síðan verið tákn um verstu
tegund níðingsverka. Morðin
vöktu gífurlega reiði og heimurinn
var sleginn óhug þótt menn væru
orðnir ýmsu vanir úr stríðinu.
Morðin komu við samvizku heims-
ins og enginn gat verið hlutlaus
lengur. Upp var tekið vígorðið
„Lidice mun aftur lifa“ í hverju
landinu á fætur öðru og menn
sannfærðust um að berjast yrði
gegn Þýzkalandi nazista unz yfir
lyki.
Þess var vandlega gætt að nafn
Lidice gleymdist ekki og menn
héldu því á lofti á ýmsan hátt.
Bær í Bandaríkjunum og þorp í
Mexíkó voru skírð Lidice. Skrið-
drekar æddu til orrustu með
nafnið „Lidice" málað á skotturn-
unum og nafn þorpsins var málað
á kassa utan um sprengjur sem
var varpað á Þriðja ríkið. Nú lifir
Lidice aftur, en margir samverka-
menn Heydrichs sluppu við dóm.
Hefndaraðgerðirnar, sem
fylgdu í kjölfar morðsins á Hey-
drich, urðu til þess, að tékkneska
andspyrnuhreyfingin, nánast
þurrkaðist út. Gabcik og Kubis
voru sviknir að lokum og fjöl-
mennt þýzkt lið umkringdi þá í
grafhvelfingu kirkju í Prag, þar
sem þeir börðust við árásarmenn-
ina í nokkra klukkutíma. Þótt
tékknesku útlagastjórninni tækist
að vekja athygli heimsins á and-
spyrnunni heima fyrir var árang-
ur árásarinnar of dýru verði
keyptur.
MORMÓN ATRÚBOÐ AR sem
starfa í Reykjavík hafa undan-
farna 4 mánuði unnið að könnun
um trúarlif Reykvíkinga. Hafa
þeir lagt eftirfarandi 12 spurn-
ingar fyrir 2000 íbúa höfuðborg-
arinnar: 1. Trúir þú á Guð? 2.
Trúir þú á líf eftir dauðann? 3.
Finnst þér gaman að vera til? 4.
Er fólkið ánægðara nú en fyrir
20 árum? 5. Finnst þér að Biblían
sé Guðs orð? 6. Lestu Bibliuna
oft? 7. Ertu í þjóðkirkjunni? 8.
Ferðu oft i kirkju? 9. Ferðu oft
með bæn? 10. Veistu af hverju við
erum kallaðir Mormónar?
Áttatíu prósent þeirra sem spurð-
ir voru voru á því að Guð væri til,
11% svöruðu þeirri spurningu
neitandi, aðrir voru í vafa. 78%
trúa á líf eftir dauðann, 15% ekki
og 17% voru í vafa. 83% fannst
gaman að vera til en 11% svöruðu
því neitandi, 6% voru ekki vissir í
sinni sök. 65% fannst fólk ekki
vera ánægðara nú en fyrir 20
árum en 14% voru á því að svo
væri. 50% töldu Biblíuna vera
Guðs orð en 34% ekki. 21% lásu
Biblíuna oft en 79% ekki. 91%
þeirra sem spurðir voru voru í
þjóðkirkjunni en 9% ekki. 11%
sóttu oft kirkju en 82% ekki. 66%
fara oft með bæn en 34% ekki.
94% vissu ekki af hverju mormón-
ar bera það nafn.
12 manns unnu að könnuninni
alls, allt Bandaríkjamenn. Tveir
þeirra, Kevin C. Barton og Bryan
C. Beck, sögðu að fólk hefði tekið
þeim afskaplega vel er þeir lögðu
fyrir það spurningarnar. Þeir
sögðu að tilgangurinn með þessari
könnun væri að kynnast betur því
fólki sem hér býr. Þeir hefðu
komist að því að Islendingar eru,
ef eitthvað er, trúaðri en þeir
héldu í upphafi og miklum mun
fúsari að ræða trúmál en Banda-
ríkjamenn. Það sem kom þeim
einna mest á óvart var að flestir
þeirra sem spurðir voru voru á því
að fólk væri ekki ánægðara nú en
fyrir 20 árum. Sögðu þeir að
Bandaríkjamenn hefðu eflaust
svarað þessari spurningu játandi.
Fleiri og fleiri deyja
úr krabba í Svíþjóð
Stokkhólmi. 9. apríl — AP.
EF núverandi þróun heldur
áfram, verður einn af hverjúm
þremur dauðdögum í Svíþjóð
eftir 50 ár, af völdum krabba,
samkvæmt skýrslum sænsku
hagstofunnar.
Á síðustu 20 árum hefur fjöldi
þeirra sem látist hafa af völdum
krabbameins í Svíþjóð aukist um
80 af hundraði úr 19.000 manns á
ári í 35.000.
Þú þarft
ekki aö fara
útúr
aaaa
/27
til þess aö
skipta um
skoöun
Stórkostlega rúmgóður 5 manna bíll.
Fiat 127 er löngu landskunnur fyrir gæði. Hann
er framhjóladrifinn bili, sem hefur óvenju góða
aksturseiginleika. '
Fiat 127 er 4 cyl. sparneytinn bfll, sm hentar
ótrúlega vel íslenzkum aðstæðum. Eyðsla 5 lítrar
per 100 km.
Eigum nokkra bíla, árgerð 1980, óráðstafað á
mjög hagstæðu verði. frá kr.
3.950.000.-
Eitt hæsta endursöluverð bíla.
FÍAT EINKAUMBOÐ Á ÍSLANDI
DAVÍÐ SIGURÐSSON hf.
SfÐUMÚLA 35. SÍMI 85855
7