Morgunblaðið - 24.04.1980, Síða 25

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 24. APRÍL 1980
25
Nordisk Textiltriennal 1980:
Ragna Róbertsdóttir og verk hennar sem er á Nordisk
Textiltriennal 1980: „Gamli kirkjugarðurinn“.
— Var myndvefnaður ekki lítt
þekktur hér á landi á þeim tíma?
„Jú, Ásgerður Búadóttir var
eiginlega sú eina sem var þekkt
hér fyrir myndvefnað þá. Síðan
hefur þetta smáþróast og vaxið og
fólk er nú farið að hafa meiri
áhuga á þessari tegund myndlist-
ar.“
— Er hún þá viðurkennd til
jafns við aðrar tegundir myndlist-
ar?
„Hún hefur aldrei verið það, að
minnsta kosti ekki til jafns við
málverkið. En ég held að það sé
allt að breytast núna. Fólk hér á
landi hefur svo lítið séð af vefnaði
sem er hrein myndlist. En þessar
stóru textilsýningar sem haldnar
hafa verið hafa breytt viðhorfi tii
Rætt við tvær textillistakonur
og formann Textilfélagsins
Ásrún Kristjánsdóttir formaður Textilfélagsins.
Um þessar mundir stendur yfir
á Kjarvalsstöðum í Reykjavík
sýningin Nordisk textiltriennal
1979—1980. Sýning þessi hefur
farið um öll Norðurlöndin og er
ísland síðasta sýningarlandið.
Nordisk textiltriennai var stofn-
að árið 1974 og eiga aðild að
þessum samtökum textilfélögin á
Norðurlöndunum. Sýningin sem
nú er á Kjarvalsstöðum er önnur
sýningin sem samtökin standa
fyrir. Fjöldi verka frá hverju
landi fer eftir íbúafjölda og á
ísland 8 verk á sýningunni eftir 7
listakonur, þær eru: Guðrún Auð-
unsdóttir. Ásgerður Búadóttir
sem er sú eina sem á tvö verk á
sýningunni, Gerla Geirsdóttir,
Hildur Hákonardóttir, Ragna
Róbertsdóttir, Þorbjörg Þórðar-
dóttir og Guðrún Þorkelsdóttir.
Morgunblaðið ræddi við tvær
þessara listakvenna, Þorbjörgu
og Rögnu auk Ásrúnar Kristjáns-
dóttur sem er formaður islenska
textilfélagsins.
„Textillistin höfðar
til svo margra“
Þorbjörg Þórðardóttir útskrif-
aðist úr textildeild Myndlista- og
handíðaskólans árið 1970. Síðan
hélt hún til Svíþjóðar þar sem hún
nam í eitt ár í textildeild Konst-
factskólans í Stokkhólmi. Þor-
björg kennir nú við textildeild
Myndlista- og handíðaskóla
íslands.
„Ég kynntist vefnaði þegar ég
var í lýðháskóla 17 ára gömul og
fékk þá strax áhuga á að leggja
fyrir mig myndvefnað," sagði Þor-
björg í samtali við Mbl.
„Mér hentar vel að vinna í ull,
hún er svo mjúk viðkomu og
höfðar líka til það margra þar sem
þetta er efni sem allir þekkja."
— Er myndvefnaður viðurkennd
grein myndlistar?
„Já, hann er það hér á landi.
Félag íslenskra myndlistarmanna
tekur inn vefara jafnt sem málara
standist þeir þær kröfur sem
félagið gerir. En það er ekki
allsstaðar að myndvefnaður er
viðurkennd grein myndlistar. í
Finnlandi á hann t.d. mjög erfitt
uppdráttar en þar eru sterk text-
ilfélög á bak við þá sem vinna við
myndvefnað.
En ef maður stendur sig vei í
myndvefnaði hér á landi þá er
maður viðurkenndur listamaður
alveg til jafns við t.d. málara."
Þorbjörg á eitt verk á Nordisk
textiltriennal-sýningunni á Kjarv-
alsstöðum, „Skyggni ágætt".
„Myndin er nokkurs konar nátt-
úrustemmning og spilar veðrið
þar dálítið inn í. Ég nota einungis
ull í verkið og spann hana og litaði
að mestu leyti sjálf."
— Að hverju vinnur þú núna?
„Ég er félagi í Gallerí Langbrók
og við erum nú að flytja í húsnæði
í Torfunni. Þar munum við setja
upp miniatursýningu en þar verð-
myndvefnaðar. Fólk sér að þetta
er aðeins eitt tjáningarform
myndlistarinnar," sagði Ragna.
Auk þess að vinna við mynd-
vefnað vinnur Ragna líka við
tauþrykk sem selt er í Gallerí
Langþrók.
Listgrein kvenna
íslenska Textilfélagið var stofn-
að árið 1975 og eru meðlimir þess
nú 25, allt fólk sem fæst við
myndvefnað, tauþrykk og hönnun
á efnum fyrir verksmiðjur. Eins
og áður hefur komið fram er
Ásrún Krjstjándóttir formaður fé-
lagsins. Ásrún kennir grafík og
tauþrykk við myndlistadeild Fjöl-
brautaskólans í Breiðholti, auk
þess sem hún er meðlimur í
Gallerí Langbrók. Hún var' fyrst
spurð að því hvers konar félag
Textilfélagð væri?
„Textilfélagið er ungt og text- >
ilgreinin er ung hér á landi og
verið að ryðja brautina. Félagið
beitir sér fyrir því að kynna
greinina hér á landi, bæði höfum
við sýnt í skólum, haft kynningar-
kvöld fyrir arkitekta o.fl. Textil-
félagið hélt fyrstu sýningu sína í
Norræna húsinu fyrir 2 árum og
er ætlunin að halda slíkar sýn-
ingar annað hvert ár og einnig er
á dagskránni að fara með sýn-
ingar um landið og þá mögulega í
samfloti við Gallerí Langbrók
enda erum við 10 félagar í Lang-
brókinni í Textilfélaginu."
Innan Textilfélagsins er starf-
andi hópur sem hefur séð um
fyrirgreiðslu Nordisk Textil-
triennal hér á landi.
„Þeir sem þátt taka í sýning-
unni eru næstum einungis mynd-
vefarar," sagði Ásrún. „Tau-
þrykkjarar taka lítið þátt í henni
og liggja ýmsar ástæður þar að
„Listgrein, sem karlmenn
eru ekki búnir að eigna sér“
baki. Til dæmis halda margir
þeirra sýningar sjálfstætt í sínum
heimalöndum. Mér þykir það mjög
miður að ekki skuli vera meira um
tauþrykk á þessari sýningu þar
sem greinin þarfnast kynningar
hérlendis."
— Hvert var upphafið að þess-
um norrænu sýningum?
„Fyrsta sýningin var haldin árið
1976. Hugmyndin er sprottin frá
dönsku textillistakonunni Nanna
Hertoft. Hún hefur líka séð um
alla fyrirgreiðslu og haldið öllu
gangandi síðan.
En þetta sýningarform sem nú
er notað er afskaplega þungt í
vöfum og það hefur komið til tals
að breyta því eitthvað. Til dæmis
yrði það strax auðveldara ef sýn-
ingin yrði aðeins í 2—3 af Norður-
löndunum eða þá að 2—3 Norður-
lönd tækju þátt í henni hverju
sinni. Við getum heldur ekki búist
við því að Norræni menningar-
sjóðurinn vilji aftur styðja svo
stórkostlegt fyrirtæki, hann hefur
í mörg horn að líta.“
— Að lokum, hvers vegna hafa
svo til einungis konur tileinkað sér
textillistina?
„Það er ósköp eðlilegur hlutur.
Konur eiga sér langa hefð í að
vinna með garn og þráð. Á Norð-
urlöndunum voru það konurnar
sem unnu inni og karlarnir úti. En
með því að konur fara að láta til
sín taka og kvenfrelsisbaráttan
hefst er það ósköp eðlilegt að þær
velji að tjá sig í því efni sem þeim
er svo kunnugt.
Þetta er grein sem karlmenn
eru ekki búnir að eigna sér þannig
að konur geta og eru sjálfar að
móta stefnuna í greininni. Utan-
lands er það þó nokkuð algengt að
karlmenn hafi valið sér þetta efni
til listsköpunar," sagði Ásrún að
lokum.
rmn. -w-*
ur hvert verk ekki stærra en 20
cm. Ég vinn nú að verkum á þá
sýningu. Ég vinn auk þess við
tauþrykk sem seit er í Gallerí
Langbrók. Ég reyni að skipta tíma
mínum jafnt milli vefnaðarins og
þrykksins. Það er svo miklu ró-
legra að sitja við vefstólinn, þótt
það geti stundum verið erfitt, og
því kann ég mjög vel við þessa
skiptingu," sagði Þorbjörg að lok-
um.
„Vaxandi áhugi
á textillist“
Ragna Róbertsdóttir listamaður
á eitt verk á textilsýningunni. Ber
það nafnið „Gamli kirkjugarður-
inn“.
„Ég bý við gamla kirkjugarðinn
og teppið sýnir útsýnið sem ég hef
úr vinnustofunni," sagði Ragna í
samtali við Mbl.
Ragna útskrifaðist úr Mynd-
lista- og handíðaskóla íslands árið
1967. Síðar var hún í tvö ár og
nam textillist hjá Hildi Hákonar-
dóttur við Myndlista- og hand-
íðaskólann. Hildur var þá nýkom-
in úr námi erlendis og var þetta
upphafið að textildeild skólans.
Síðan hélt Ragna til Stokkhólms
þar sem hún nam í textildeild
Konstfactskólans í 1 ár. Eftir
heimkomuna hefur Ragna bæði
kennt og unnið fyrir sjálfa sig
bæði að myndvefnaði og tau-
þrykki.
„Ég veit ekki alveg hvers vegna
ég ákvað að fara út í myndvefnað,"
sagði Ragna. „Ég fékk strax áhuga
á þessari list og mér' hefur alltaf
hentað best að vinna í efni, hafa
eitthvað áþreifanlegt milli hand-
anna.
Þorbjörg bórðardóttir við verk sitt „Skyggni ágætt“.