Morgunblaðið - 02.07.1980, Qupperneq 20
20
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 2. JÚLÍ1980
Soroptimistar:
Séra Pétur Sigurgeirsson
vigslubiskup, formaður
Prestafélags Hólastiftis.
son, dósent, og munu þeir
ræða um Nýja Testamentið,
gerð þess, tilurð og notkun.
Prófastarnir í stiftinu munu
hafa forystu í starfshópum á
námskeiðinu og veita fræðslu
í ýmsum starfsgreinum leik-
manna í kirkjunni. Skólanum
lýkur með guðsþjónustu í
Hóladómkirkju. í undirbún-
ingsnefnd eru auk mín þeir sr.
Gunnar Gíslason, prófastur,
og sr. Sighvatur B. Emilsson,
Hólum, en þátttaka tilkynnist
Sumarstarf Presta-
félags Hólastiftis
Rætt við sr. Pétur
Sigurgeirsson
form. félagsins
Prestafélag hins forna
Hólastiftis mun efna til ým-
iss konar sumarstarfs í ár,
og hefir stjórn félagsins
skipulagt það. í stjórninni
sitja prófastarnir á Norður-
landi, sr. Pétur Ingjaldsson,
sr. Gunnar Gislason, sr. Stef-
án Snævarr og sr. Sigurður
Guðmundsson, en formaður
stjórnarinnar er sr. Pétur
Sigurgeirsson, vigslubiskup.
Mbl. ræddi við hann nýlega
og spurði, í hverju sumar-
starfið væri helst fólgið.
— í fyrsta lagi efnum við
til leikmannaskóla Hólastiftis
fjórða árið í röð. Hann verður
nú haldinn dagana 4.-6. júlí
á Hólum í Hjaltadal. Þátttak-
endur verða bæði prestar og
leikmenn, svo sem sóknar-
nefndarmenn, safnaðar-
fulltrúar, meðhjálparar og
hringjarar. Kirkjan er ekki
fáeinir útvaldir eða lærðir
menn, heldur fólkið, sem
starfar í söfnuðunum, og þeir,
sem þannig vinna að safnað-
armálum, eru fjölmennasta
stétt kirkjunnar.
— Hvert er hlutverk skól-
ans?
— Það er að veita fræðslu
og leiðbeiningar í kirkjulegu
starfi. Að þessu sinni verða
fyrirlesarar tveir kennarar
guðfræðideildar Háskólans,
þeir Jón Sveinbjörnsson, próf-
essor, og séra Kristján Búa-
Jóni A. Jónssyni á skrifstofu
æskulýðsstarfs þjóðkirkjunn-
ar, Hafnarstræti 107, Akur-
eyri, en þar er hann daglega
kl. 14—16 og svarar í síma
96-24873.
— Hvað er fleira á dag-
skrá?
— Prófastarnir hafa skipu-
lagt messuheimsóknir dagana
3. og 10. ágúst, en þá daga,
annan eða báða, er fyrirhug-
að, að þeir prestar, sem geta
komið því við, skiptist á heim-
sóknum til messugerða í
Hólastifti með kirkjukórum
sínum og organistum. Nokkrir
prestar hafa átt frumkvæði
að þess háttar heimsóknum,
en þetta er í fyrsta skipti, sem
sameiginlegir messudagar eru
ákveðnir í þessu skyni í Hóla-
stifti.
— Er nokkuð fleira að
frétta?
— Já, reyndar. Fjölskyldu-
vika presta verður í húsum
sumarbúða þjóðkirkjunnar
við Vestmannsvatn í Aðaldal
25.—31. ágúst. Fjölskyldumót
presta hafa verið áður, en nú
nær það yfir heila viku, og
prestar geta verið þar með
fjölskyldum sínum í fögru og
friðsælu umhverfi fleiri eða
færri daga í þessari viku eftir
vild. Þetta er opið og frjálst
öllum prestafjölskyldum á
landinu. Sr. Sigurður á Grenj-
aðarstað mun taka á móti
pöntunum og veita nánari
upplýsingar, sagði sr. Pétur
að lokum.
Sv. P.
IIÉR á landi er nú stödd Char-
lotte von Loeter. frá Þýskalandi.
formaður Evrópusamtaka Sor-
optimista. Hún er hingað komin
frá Lillehammer í Noregi, en þar
cru nú nýafstaðnir „norrænir
vinadagar“ Soroptimista. Voru
þar samankomnir um 400 full-
trúar frá Norðurlöndunum, þar á
meðal nokkrir frá íslandi. Eitt
höfuðverkefna formanns, sem
kosinn er til tveggja ára í senn,
felst í að ferðast til þeirra landa
sem aðild eiga að samtökunum og
efla tengsl Soroptimista á breið-
um grundvelli.
Soroptimistasamtökin eiga sér
langa sögu og umfangsmikla.
Fyrsti klúbburinn var stofnaður í
Bandaríkjunum árið 1921 og
byggðist á . hugmyndinni um
kvennaklúbba á borð við Rotary-
klúbba karla. I dag eru samtökin
alþjóðleg og skiptast í fjórar
höfuðdeildir eða svæðasambönd.
Meðlimir eru 64 þús., þar af um 17
þús. í Evrópusambandinu, sem
Israel og Tyrkland teljast einnig
til. En Bretland og írland, ásamt
nokkrum samveldislöndum Bret-
lands, mynda sérstakt svæðasam-
band.
I samtali sem Mbl. átti við von
Loeter í vikunni, kom m.a. fram að
höfuðmarkmið hreyfingarinnar
felst í einkunnarorðum hennar,
sem eru: „Hið besta handa konum
— hið besta frá konum." Þessi
lesarar fengnir að, konur studdar
til framhaldsnáms og stuðlað að
auknum kynnum einstaklinga úr
ýmsum starfsgreinum og ólíkum
samfélögum til að víkka sjóndeild-
arhringinn.
Starfsemi Soroptimista á al-
þjóðavettvangi að mannúðar- og
menningarmálum hefur verið
mjög víðtæk. Staðið hefur verið
fyrir flóttamannahjálp og skyndi-
hjálp, t.d. við Flórensborg á Ítalíu,
þegar flóðin miklu urðu þar seint
á síðasta áratug, og samtökin eiga
stóran þátt í stofnun mikillar
fræðslu- og ráðgjafarstöðvar í
Istanbul, sem á að hjálpa ólæsum
og illa stöddum innflytjendum þar
í borg, svo eitthvað sé nefnt.
Ahugi samtakanna beinist ekki
hvað síst að því að bæta stöðu
kvenna og vekja þær til vitundar
um gildi sitt, en enn eru miklu
fleiri ólæsar konur en karlar í
heiminum. Er gaus í Eyjum barst
rausnarlegt fjárframlag úr alþjóð-
legum neyðarsjóði Soroptimista.
Alþjóðasamband Soroptimista
starfar með ýmsum stofnunum
Sameinuðu þjóðanna og á ráðgef-
andi fulltrúa hjá aðalstöðvum
þeirra í New York og Genf, auk
þess að taka þátt í áætlunum og
framkvæmdum kvenréttinda- og
mannréttindanefndar S.Þ.
Hérlendis hafa Soroptimistar
lagt gjörva hönd á ýmis aðkall-
andi mannúðarmál. Styrkir hafa
verið veittir til þarfra mála, öldr-
uðum veitt aðstoð og tæki gefin til
sjúkrahúsa. Að undanförnu hefur,
í samvinnu við fleiri aðila, verið
unnið að því að koma upp hjúkr-
unarheimili fyrir aldraða í Kópa-
vogi. Um næstu mánaðamót er
ráðgert að tveir fulltrúar héðan
haldi utan til að sitja fulltrúaþing
Evrópusambandsins, þær Lúisa
Bjarnadóttir og dr. Sigríður Val-
geirsdóttir.
Frú von Loeter heldur héðan til
Þýskalands, en þess má geta, að í
heimabæ hennar, Duisburg, er
starfandi vinaklúbbur Soroptim-
istaklúbbs Reykjavíkur, en hver
klúbbur hefur um 3 vinaklúbba.
Aðspurð um hvað helst væri á
döfinni hjá alþjóðasamtökunum,
kvað Charlotte von Loeter það
m.a. vera aðstoð við hinn gífurlega
fjölda flóttamanna sem nú væri í
heiminum. Reyna yrði að stuðla að
því, að lífslíkur næstu kynslóðar
yrðu vænlegri en þeirra sem nú
hrektust allslausar milli flótta-
mannabúða. Að endingu lauk von
Loeter miklu lofsorði á íslenzka
Soroptimista, kvað starfsemi hér
alla og skipulag til mikillar fyrir-
myndar, svo af bæri af því sem
hún hefði kynnst á ferðum sínum,
auk þess sem hún þakkaði afburða
gestrisni og hlýhug, sem sér hefði
verið auðsýnt meðan á dvöl sinni
hefði staðið. Þetta er fyrsta heim-
sókn hennar hingað til lands.
Forseti Evrópusambandsins
ásamt fyrrverandi, núverandi
og tilvonandi forsetum Soroptim-
istasambands íslands. Talið f.v.
Halldóra Eggertsdóttir,
Charlotte von Loeter, Hólmfríð-
ur Sigurjónsdóttir, Gerður Hjör-
leifsdóttir.
Ari T. Guðmundsson, formaður Kommúnistasamtakanna:
Hafa skal það sem sannara er
Forseti Evrópusambands-
ins heimsækir Island
markmið felast einnig í nafni
hreyfingarinnar, sem komið er úr
latínu: soror = systir, optime =
bestur.
Klúbbarnir eru innsti kjarni
samtakanna. Á þeim byggist í
rauninni öll starfsemi þeirra. Hér
á landi eru nú starfandi sjö
klúbbar, allir á S-Vesturlandi, en í
haust mun þeim fjölga um tvo, og
verða þá félagar orðnir tæplega
tvö hundruð að tölu. Stofnforseti
Soroptimistasambands íslands, en
fyrsti klúbburinn hér á landi var
stofnaður árið 1954, var Halldóra
Eggertsdóttir. Hún átti einnig
sæti í stjórn Evrópusamtakanna
um skeið. Núverandi forseti er
Hólmfríður Sigurjónsdóttir, en í
haust mun Gerður Hjörleifsdóttir
taka við af henni.
Starfsemi klúbbanna hefur allt
frá byrjun verið margþætt. Reynt
er að vinna að ýmiss konar
menntandi starfsemi fyrir konur,
haldnir eru fyrirlestrar og fyrir-
í leiðara Morgunblaðsins
sunnudaginn 22. júní sl. er vikið að
afstöðu svonefndra vinstri sinna
til sovéska hernámsins í Afganist-
an. Segir m.a. að þeir þegi þunnu
hljóði um atburðarásina þar og
beri ekki við að mynda stuðnings-
nefndir eins og gert var meðan
styrjaldir geisuðu í Indókína.
Leiðarahöfundur hefur rétt
fyrir sér að sumu leyti ef hann á
við Alþýðubandalagið og Fyiking-
una. Framámenn i Alþýðubanda-
laginu hafa mjög mismunandi orð
yfir atburðina í Afganistan og
flokkurinn sem slíkur hefur ekki
gert neina samþykkt um málið. Þá
er einnig ljóst að Þjóðviljinn
helgar Afganistan lítið rúm miðað
við marga ómerkari viðburði er-
lendis. Fylkingin virðist a.m.k.
taka afstöðu gegn sjálfri innrás
Sovétmanna eða telja hana
óheppilega.
En leiðarahöfundur felur aftur
á móti, viljandi eða óviljandi, þá
staðreynd að Einingarsamtök
kommúnista (sem nú heita
Kommúnistasamtökin eftir sam-
einingu við Kommúnistaflokk ís-
lands) hafa haft skýra stefnu í
umræddu máli og ekki látið þar
við sitja. EIK (ml) voru einna
fyrst íslenskra stjórnmálasam-
taka til þess að fordæma innrás
Sovétmanna og þau hafa síðan
talað máli þjóðfrelsisafla Afgan-
istans. Þau beittu sér fyrir mót-
mælafundi í Reykjavík vegna
hernámsins og unnu þar m.a. með
Sjálfstæðismönnum. Á 1. maí
lögðu aðstandendur Sameiningar
1. maí mikla áherslu á kröfuna:
Sovétríkin burt úr Afganistan.
Morgunblaðið birti fleiri en eina
frétt um aðgerðir Sameiningar 1.
maí. Ritstjórn Morgunblaðsins
fær málgagn Kommúnistasamtak-
anna sent hálfsmánaðarlega og
hefur svo verið lengi, einnig með-
an Verkalýðsblaðið var málgagn
Einingarsamtakanna. í blaðinu
birtast greinar um Afganistan og
alþýðufjandskap Sovétríkjanna
annars staðar, í nær hverju tölu-
blaði.
Síðast en ekki síst hafa Komm-
únistasamtökin unnið að þvi að fá
hingað fulltrúa afganskra þjóð-
frelsissamtaka nú um nokkurt
skeið. Birtist um það fréttatil-
kynning frá herstöðvaandstæðing-
um á Akureyri í Morgunblaðinu
fyrir skömmu. Vegna óþekktra
orsaka kom fulltrúinn ekki til
landsins á settum tíma, en það er
enn unnið að því að fá hann til
landsins.
Ég trúi því ekki að óreyndu að
allt þetta hafi farið framhjá
leiðarahöfundi Morgunblaðsins.
Enn síður vil ég þurfa að halda því
fram að Morgunblaðið sé að leyna
því fyrir lesendum sínum að til
séu kommúnísk samtök á íslandi
sem berjast gegn Sovétríkjunum
og stríðsbrölti þeirra ekki síður en
þeir hafa unnið gegn heimsvalda-
brölti Bandaríkjanna, sem vissu-
lega hefur minnkað síðustu ár.
Kommúnistasamtökin vilja
styðja afgani sem mest þau mega
og myndu áreiðanlega taka þátt í
störfum stuðningsnefndar í því
skyni. Kannski að hinn stóri
Sjálfstæðisflokkur vilji hafa
frumkvæði að stofnun hennar?
Sterkar raddir eru uppi um það
innan Kommúnistasamtakanna að
þau drífi sig í að koma upp
áðurgreindri stuðningsnefnd með
haustinu. Að vísu virðast óform-
legar undirtektir samtaka og
flokka heldur dræmar, en það er
gott að sjá áhyggjur Morgunblaðs-
ins vegna lítils stuðnings íslend-
inga við afgönsku þjóðina. Ef
einstaklingar og samtök samein-
ast um eina kröfu: Sovétríkin burt
úr Afganistan, þá væri ef til vill
unnt að mynda allöfluga stuðn-
ingshreyfingu.
Ég fer þess á leit við leiðarahöf-
undinn tvínefnda að hann upplýsi
hvers vegna hann lét samtökin
sem ég er talsmaður fyrir ekki
njóta sannmælis í sunnudagsleið-
ara sínum.
Ari T. Guðmundsson
formaður
Kommúnistasamtakanna.