Morgunblaðið - 06.08.1980, Blaðsíða 13
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGURG 6. ÁGÚST 1980
13
Árni Reynisson framkv.stj. Náttúruverndarráðs:
Um verndarstörf í þjóðgarð-
inum við Jökulsárgljúfur
Læknir og heilsugæslumaður á
Húsavík ávarpar undirritaðan og
Náttúruverndarráð í Morgunblað-
inu 2. þ.m. og með nokkrum þjósti.
Tilefnið er að honum líkar ekki sá
staður, sem landvörður visaði
honum á til að leggja hjólhýsi sínu
í Ásbyrgi fyrir nokkru. Hann
notar tækifærið til að varpa fram
efasemdum um nýskipan á tilhög-
un umferðar um þjóðgarðslandið.
Má ekki dragast að gera nokkrar
athugasemdir við málflutning
þessa manns.
Læknirinn harmar að gamalt
skilti Skógræktar ríkisins með
tilmælum um góða umgengni er
nú horfið. Af 14 ára kynnum
virðist hann ekki vita hve margir
höfðu þau tilmæli að engu. Þess í
stað er nú komið ungt fólk í starf
landvarða, sem tekur á móti fólki,
leiðbeinir því og lítur eftir að ekki
sé níðst á gróðri né land mengað
af rusli. Landverðir líta einnig
eftir því að umsjónarsvæði þeirra
skemmist ekki á annan hátt af
völdum ferðamennsku. Þeir gera
m.a. tillögur um að vissir staðir
séu hvíldir, þegar fyrstu merki
örtraðar gera vart viö sig. Þeir
vinna þannig að heilsugæslu
lands, eins og læknirinn lítur
sjálfur eftir heilsufari fólks, og
reyna þá að sjálfsögðu að grípa
sem fyrst í taumana. Nú þótti
þeim rétt að hvíla innsta hluta
Ásbyrgis um sinn fyrir tjöldum,
en að sjálfsögu ekki fyrir annarri
útivist og náttúruskoðun, eins og
þó er látið liggja að. Leiðréttist
það hér með.
Læknirinn talar fyrir munn
gamalla Keldhverfina og segir
þeim ekki líða vel útaf fyrirætlun-
um Náttúruverndarráðs. Ég efa
ekki að þar í sveit séu skiptar
skoðanir um framkvæmd náttúru-
verndar í þjóðgarðinum, slíks er
eðlilega að vænta. En skyldi þess-
um gömlu Keldhverfingum aldrei
haa liðið illa út af ásókn ferða-
manna og ágengni áður en vernd-
arstörf hófust? Skyldu þeir hafa
glaðst yfir ástandi Vesturdals og
Hólmatungna fyrir daga þjóð-
garðsstofnunar, brunablettum á
gróðri, rusli og svarðristum eftir
bíla? Skyldu þeir ekki einnig hafa
kviðið vaxandi sóknarþunga véla-
herdeilda nútíma túrisma, sem
læknirinn er sjálfur svo ágætur
fulltrúi fyrir? (Hann kallar jú
hjólhýsið sitt atombombu, þó
einnig það séu ýkjur).
Landverðir Náttúruverndarráðs
við Jökulsárgljúfur eru að meiri-
hluta ungir Keldhverfingar. Það
er þeirra tillaga að hvíla nú hluta
tjaldstæðanna innst í Ásbyrgi. Ég
hef staðfest tillögu þeirra og styð
hana heils hugar. Jafnframt mót-
mæli ég því að orðið „heimamenn"
sé einhliða tengt þeim, sem kunna
að vera gagnrýnir á störf Náttúru-
verndarráðs, og ætla að hinir séu
jafnmargir eða fleiri.
Læknirinn ber að sjálfsögðu
umhyggju fyrir fötluðum. Hver
gerir það ekki? Fatlaðir hafa með
sér félagsskap sem heitir Sjálfs-
björg. Formaður þar er gamall
skólabróðir minn og fleiri stjórn-
armenn málkunningjar. Ég hef
rætt við þau um aðstöðu fatlaðra í
þjóðgörðum, en þau samskipti
mættu vera meiri, og munu verða
það. Þjóðgarðar eru til þess stofn-
aðir að sem flestir geti notið
þeirra. Gestir í þjóðgörðum eru að
íangmestu leyti fólk, sem hvorki
telst til göngugarpa né fatlaðra.
Þó er reynt að taka tillit til allra
þessarra hópa, og fleiri, við skipu-
lagsgerð. Nú er verið að gera
myndarlegt tjaldsvæði í Ásbyrgi
utanverðu með þeim þægindum,
sem menn eiga nú að venjast t.d. í
Skaftafelli. Minna, frumstæðara
og jafnframt „náttúrulegra"
tjaldsvæði verður áfram í Vestur-
dal. Framtíð tjaldbúskapar í botni
Ásbyrgis er óráðin, en stefnt er að
því að sá staður njóti sín til fulls
til náttúruskoðunar og útiveru.
Nýi bílvegurinn, sem minnst er á,
er einmitt til þess ætlaður að hinn
venjulegi þjóðgarðsgestur geti
komist í þægilega nálægð við
helstu skoðunarstaði, lagt bílnum
þar og gengiö langan eða stuttan
spöl til að njóta þeirra. Þetta
getur hann nú gert á hvaða bíl
sem er, þarf ekki lengur að eiga
jeppa. Vegurinn er þannig lagður
að þaðan megi víða njóta útsýnis.
Bílvegurinn er einnig lagður
með það í huga, að göngumenn
geti valið sér leiðir um gljúfrin og
meðfram þeim án þess að hafa of
nálægt sér hraðumferð bíla með
tilheyrandi ryki og hávaða. Slíkt
fólk, sem tekur áreynslu og kyrrð
fram yfir þægindi bílsins er enn í
minnihluta. En ég ræð það af
árangri trimm-herferða, vaxandi
starfsemi ferðafélaga og almenn-
um áhuga fyrir útilífi að því muni
fjölga ört í náinnu framtíð. Af því
ber að taka mið, þegar hugað er að
skipulagi þjóðgarða og fólkvanga.
Þjóðgarðshugmyndin er órjúf-
anlega tengd hollri útivist og
upplifun ósnortinnar náttúru. Því
tel ég að aðstaða fatlaðra eigi þar
öðru fremur að miðast við þjálfun
þeirra og sjálfsbjörg. Einhver
ánægjulegasta lesning í blöðum
þessa dagana eru fréttir af ungu,
fötluðu íþróttafólki og árangri
þess. Mikill er sá fögnuður og sú
gleði, er þar ríkir yfir unnum
afrekum. Slíkan anda má svo
sannarlega flytja inn á friðlýstu
svæðin.
En til er annað fatlað fólk. Það
eru þeir, sem sjálfviljugir hafa
bundist nútíma þægindum svo
römmum fjötri, að þeir mega sig
hvergi hreyfa án þess að hálf
búslóðin fylgi með. Þetta fólk á
ekkert skylt við sjálfsbjörg. Þetta
er hinn orkufreki, plássfreki,
heimtufreki túristi, sem lætur sér
ekki nægja að parkera í grennd
hinna fegurstu staða, heldur
hlammar sér ofan á þá. Það kemur
skemmtilega á óvart að rödd þessa
hóps kemur úr röðum gæslu-
manna heilbrigðis og hollustu.
Ég læt lesendum eftir að meta
hvort gagnrýnin sé réttmæt og
orðbragð við hæfi. Þess má þó
geta að nafnbótinni álfakóngur
uni ég vel, en tel varla að ég rísi
undir slíku sæmdarheiti. Er þetta
mestur sómi sem mér hefur verið
sýndur síðan ég var í sama blaði
kallaður Hrói Höttur af svipuðu
tilefni fyrir fáum árum — og ólíkt
þjóðlegra.
Lækninum og öllum, sem vilja
við mig ræða á síðum dagblaða um
náttúruvernd mun ég að sjálf-
sögðu svara eftir bestu getu. En þó
ég hafi sjálfur gaman af hressi-
legum orðaskiptum tel ég, vegna
þeirra sem ókunnir eru málavöxt-
um, að hófstilltur málflutningur
sé betur viðeigandi þegar rædd
eru mál, sem varða svo marga.
Þetta vona ég að minn lærði
viðmælandi fallist á, þegar honum
rennur reiðin.
GREIÐSLUR FRÁ TRYGGINGASTOFNUN RÍKISINS
BEIÐNI Daa, 5. ágúst 1980
Til Tryggingastofnunar ríkisins um að leggja greiðslur inn á viðskiptareikning.
NAFN Jón Jónsson NAFNNÚMER F ÆÐlNGARNUMEB 1234-5678 03.03.12-123
HEIMILI Laugavegi 234 SVtlTARFÉLAO 105 REYKJAVÍK
Hér með fer ég þess á feit við Tryggingastofnun ríkisins, aö hún leggi greiðslur til mfn, jatnóðum og þœr koma tíl
útborgunar. mn ó neðangreindan viðskiptareikning hjá:
INNlXnSSTOFNUN VIÐSKlPTARElKNINGUfl BUNAÐARBANKI ÍSLANDS , , I Avísanaretknlngur BANKl HB REIKN, NR.
útibú/ Austurbæjarútibú við Hlemm SparisióSsreiknlnsur 0303 03 12345
REtKNINGSElGANOI/MEflKI JÓn Jónsson Qlri/hlauparelkn. i
Staðfest:
BUNAÐARBANKI ÍSLANDS
BANKASTIMPILL UNOmSKHlFT
TTyggingaráð hefur ákveöið, að frá næstu ára-
mótum verði allar mánaðarlegar bætur Trygginga-
stofnunar ríkisins í Reykjavík greiddar inn á reikninga
í innlánsstofnunum. Óskað er eftir að þessir reikn-
ingar verði opnaðir sem fyrst. Sérstök eyðublöð fyrir
innborgunarbeiðni fást í Tryggingastofnuninni og
öllum innlánsstofnunum.
Þeir bótaþegar, sem óska eftir að fela Búnaðar-
banka íslands að taka á móti greiðslum frá Trygg-
ingastofnun ríkisins, eru beðnir að hafa sem fyrst
samband við aðalbanka eða útibú bankans í Reykja-
vík, þar sem þeir hafa eða kjósa að stofna viðskipta-
reikning (ávísanareikning eða bankabók) til inn-
borgunar bóta. Starfsfólk bankans veitir alla aðstoð
og leiðbeiningar við útfyllingu eyðublaða, og bank-
inn annast alla milligöngu við Tryggingastofnun.
Rétt er að benda rétthöfum lífeyris og bóta á, að
með hinu nýja fyrirkomulagi fá þeir greiðslur sínar
10. hvers mánaðar í stað 15. hvers mánaðar.
8 AFGREIÐSLUR ( REYKJAVÍK OG NÁGRENNI
\ Aðalbanki — Austurstræti 5 Vesturbæjarútibú — Vesturgötu 52 \
1 Jl 1 Austurbæjarútibú — við Hlemm Melaútibú — HótelSögu 1 Jjt I
\ £1 ) Miðbæjarútibú — Laugavegi 3 Mosfellsútibú — Markholti 2 v/
Háaleitisútibú — Hótel Esju Garðabæjarútibú — Sveinatungu VV
BÚNAÐARBANKI ÍSLANDS
ÞflBNTSMIOJAN OOO' Nf