Morgunblaðið - 04.04.1981, Síða 14

14
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 4. APRÍL 1981
Burknatré
(Grevillea robusta)
Jurt þessi sem hér á landi gengur
ýmist undir nafninu BURKNATRÉ
eða SILKIEIK er ættuð frá Nýja-
Suður-Wales í Ástralíu og í heim-
kynnum sínum er hún allra þokka-
legasta tré sem getur náð allt að 50
m hæð. Við slík skilyrði ber hún
appelsínugul, smá blóm.
Ræktuð í stofu verður jurtin
einnig trjákennd en blómstrar
mjög sjaldan. Varast skal að stýfa
hana, hún er treg að greinast, vex
venjulega upp af einum stofni, en
sé óskað eftir bústinni plöntu má
setja nokkrar saman í pott.
Burknatréð er með nokkuð þykk
leðurkennd blöð, fjaðurskipt, þau
eru slétt og gljáandi á efra borði og
að lögun minna þau talsvert á
burknablöð og er nafnið þannig til
komið. Þetta er afbragðs „græn“
planta sem þolir mörgum slíkum
plöntum betur þurrt stofuloft og
þrífst því vel á hitaveitusvæðum.
Burknatréð getur hæglega náð
1 'k —2 m hæð á nokkrum árum og
jafnframt haldið sínum spengilega
vexti.Því líkar vel að vera á björt-
um stað í austur- eða vesturglugga.
Við umplöntun skal nota góða og
frjóa mold og um vaxtartímann
veitir plöntunni ekki af áburðar-
gjöf með 10 daga millibili.
í nágrannalöndunum, þar sem
nægur hiti er til þess að rækta jurt
þessa úti yfir sumartímann, fá
blöðin á sig fallegan mahognibrún-
an blæ sem ekki virðist geta náðst
við inniræktun.
Burknatrénu er venjulega fjölgað
með sáningu, en ef endurnýja skal
gamla plöntu má nota toppinn sem
græðling.
KL.
Frá fundarhaldinu. F.v.: Erlendur Einarsson, Valur Arnþórsson og Oddur Sigurbergsson i ræðustól.
Svæðisfundur Sambandsins og kaupfélaganna á Suðurlandi
Skorað á ríkisstjórnina
að búa fyrirtækjum viðun-
andi rekstrargrundvöll
SVÆÐISFUNDUR Samvinnu
hreyfingarinnar á Suðurlandi var
haldinn að Hvolsvelli laugardag-
inn 21. þ.m. Að fundinum stóðu 4
kaupfélög á Suðurlandi: Kf. Ár-
nesinga, Kf. Rangæinga, Kf.
Skaftfellinga og Kf. Vestmanna-
eyja. Af hálfu StS sóttu fundinn
Valur Arnþórsson, form. sam-
bandsstjórnar, Erlendur Einars-
son forstjóri og Guðmundur Guð-
mundsson félagsmálafulltrúi.
Fundurinn hófst kl. 13 og stóð til
kl. 19. Fundarstjórar voru Magn-
ús Finnbogason, Lágafelli, og Sig-
urgeir Kristjánsson, Vestmanna-
eyjum.
Erlendur Einarsson forstjóri
flutti erindi um viðfangsefni Sam-
bandsins, uppbyggingu þess og
skipulag. í máli Erlendar kom m.a.
fram, að heildarvelta sambandsins
á síðasta ári nam rúmlega 160
milljörðum gkr. Starfsfólk sam-
bandsins hérlendis í lok síðasta árs
var 1821.
Hann gerði að umtalsefni hin
miklu vandamál og erfiðleika, sem
verðbólgan og hinir háu vextir
skapa í verzlun og öðrum atvinnu-
rekstri. Verðlagsmyndunin væri
röng vegna óeðlilegra verðákvarð-
ana, framleiðni færi minnkandi,
sem líka væri óheppilegt gagnvart
erlendri samkeppni og samdráttur
væri í framleiðslu og minnkandi
kaupmáttur. Erlendur sagði, að
unnið væri að því að þróa sam-
virínuverzlunina m.a. með því að
leita leiða til þess að dreifa vörunni
beint frá framleiðanda til neytand-
ans með sem hagkvæmustum hætti
og endurskipulagningu á vöru-
flutningum. Einnig væri verið að
vinna að hvetjandi launakerfi í
verzluninni.
Erlendur taldi, að brýnustu
framtíðarverkefni samvinnuhreyf-
ingarinnar væru að bæta rekstur
kaupfélaganna, gera hreyfinguna
fjárhagslega sjálfstæða, auka
virkni félagsfólksins og ráða meira
af góðu og hæfu fólki til starfa.
Oddur Sigurbergsson kaupfé-
lagsstjóri flutti erindi um sam-
vinnu kaupfélaganna og tengsl
þeirra við sambandið. Hann ræddi
um samstarf kaupfélaganna á Suð-
urlandi á sviði tréiðnaðar síðustu
10 ár. Samstarfið er fólgið í
sameiginlegri framleiðslustjórn og
sölusamstarfi. Oddur taldi, að sam-
starfið hafi gefið góða raun og
orðið öllum félögunum hagstætt.
Hann hvatti til samstarfs innan
félagsmanna á fleiri sviðum.
Valur Arnþórsson, stjórnarfor-
maður SÍS, flutti erindi um stefnu-
skrá samvinnuhreyfingarinnar. Nú
eru kaupfélögin 46 og félagsmenn
42.000. Stefnuskráin hefði verið
óbreytt frá upphafi, en nú væri
brýn þörf á að endurskoða hana og
aðlaga breyttum þjóðfélagsháttum.
Hann lagði áherslu á að stefnumót-
un ætti að eiga sér stað, fyrst og
fremst í almennri umræðu úti í
kaupfélögunum sjálfum. Valur
sagðist vona, að takast mætti að
ganga frá stefnuskránni fyrir ald-
arafmæli Samvinnuhreyfingarinn-
ar 20. febrúar 1982.
Einar Þorsteinsson ráðunautur
flutti erindi um tengsl félags-
manna við kaupfélögin. Hann lýsti
mikilvægi kaupfélaganna fyrir
neytendur og framleiðendur víðs-
vegar á landinu. Þá sagði hann
ósanngjarnt að lagður væri sölu-
skattur á flutningskostnað vöru,
sem flutt væri til endursölu út á
landsbyggðina. Væri sú skattlagn-
ing óréttlát, mismunaði þegnunum
og íþyngdi þeim er sízt skyldi.
Ólafur Ólafsson kaupfélagsstjóri
mælti fyrir ályktun um efna-
hagsmál þess efnis, að fundurinn
fagnaði þeim efnahagsráðstöfun-
um, sem gerðar hafa verið á þessu
ári til að draga úr verðbólgu og
lækka vexti. Þó teldi fundurinn
þessar ráðstafanir lítils- eða einsk-
isverðar, nema þeim væri fylgt
eftir með öflugum aðgerðum til
frekari niðurfærslu verðbólgunnar
og vaxtalækkun. Ennfremur að
fundurinn bentl á, að atvinnufyr-
irtækin gætu ekki staðið undir
þeim fjármagnskostnaði, sem verð-
bólguvextirnir hefðu í för með sér,
enda væru fjölmörg verzlunar- og
iðnfyrirtæki í landinu algjörlega
komin í þrot með rekstrarfé,
rekstrargrundvöllur brostinn og
þar með atvinnuöryggi fjölda fólks
stefnt í hættu. í þriðja lagi, að
fundurinn skoraði á ríkisstjórn,
Alþingi og aðra, sem hlut ættu að
máli, að taka höndum saman til
þess að búa þessum atvinnu- og
þjónustufyrirtækjum viðunandi
rekstrargrundvöll.
Ályktunin var samþykkt ein-
róma.