Morgunblaðið - 05.05.1981, Page 29

*
> s
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 5. MAÍ1981
29
„Mikil vonbrigði að fá ekki hæfi-
lega leiðréttingu á gjaldskrá“
— segir Halldór Jónatansson, aðstoðarframkvæmdastjóri Landsvirkjunar
„ÞAÐ ERU eðlileKa mikil von-
brÍKÖi að nú skyldi ekki hafa
fenKÍzt hæfileK leiðréttinK á
Kjaldskrá Landsvirkjunar miðað
við þann vanda. sem við er að
Klima, heldur skuli honum leyft
að maKnast áfram ok fyrirsjáan-
le^a komast á hættuleKt stÍK,
verði ekki Kripið i taumana fyrr
en seinna,“ saKði Halldór Jóna-
tansson, aðstoðarframkvæmda-
stjóri Landsvirkjunar. er MorK-
unblaðið ræddi við hann um
afKreiðslu rikisstjórnarinnar á
hækkunarbeiðni Landsvirkjunar.
En í stað þess að fá 42,5%
hækkun, eins ok óskað hafði
verið, var henni veitt 9% hækkun
á raforkuverði til RafmaKnsveitu
Reykjavikur.
„Stjórn Landsvirkjunar hafði
samþykkt 42,5% hækkun frá 1. maí
að telja, sem þýðir um 22% til
almennings, or sótt var um heimild
fyrir slíkri hækkun. Af þessum
42,5% voru 17% til að mæta út-
gjaldaaukninKu miðað við að verð-
bólga verði 40% á árinu ok genKÍssig
„Áhrifin verða
mikil og langvinn44
— segir Jóhannes Zoéga um afgreiðslu ríkisstjórn-
arinnar á hækkunarbeiðni Hitaveitu Reykjavíkur
25% og eru þær forsendur ekki
vefengdar af stjórnvöldum. Að öðru
leyti eiga 25,5% hækkunarinnar rót
sina að rekja til nauðsynjar á að
vinna upp tap Landsvirkjunar á
þessu ári vegna rafmagnsskömmt-
unar sökum vatnsskorts á hálend-
inu. Markmið hækkunarinnar var
að ná hallalausum rekstri í ár, en
miðað við óbreytta gjaldskrá og
fyrrnefndar verðlagsforsendur gera
áætlanir Landsvirkjunar ráð fyrir
að rekstrarhalli yrði 51 m.kr.
Þjóðhagsstofnun er lögbundinn
umsagnaraðili varðandi hækkunar-
þörf Landsvirkjunar á hverjum
tíma og fékk hún því mál þetta til
umfjöllunar. Niðurstaða stofnunar-
innar var sú að gjaldskrá Lands-
virkjunar þyrfti að hækka um
framangreind 17% frá 1. maí til að
ná hallalausum rekstri á árinu ef
ekki er tekið tillit til sölutaps vegna
skömmtunarinnar. Taldi Þjóðhags-
stofnun til greina koma að dreifa
tekjuöflun vegna sölutapsins á árin
1981 og 1982, sem gæti þýtt 10—11%
hækkun gjaldskrár 1. maí, til við-
Halldór Jónatansson
bótar við áðurnefnd 17%, eða sam-
tals um 29% hækkun hinn 1. maí, og
önnur 10—11% hækkun þyrfti þá að
koma til 1. janúar 1982, svo vinna
megi upp tapið frá 1981 að fullu.
Landsvirkjun gat með vissum
fyrirvörum fallist á niðurstöður
Þjóðhagsstofnunar, enda yrði hækk-
unin 1. maí ekki minni en 29%. Yrði
rekstrarhallinn í ár þá um 19 m.kr.
miðað við að engar frekari leiðrétt-
ingar fengjust á árinu.
Iðnaðarráðuneytið hefur nú upp-
lýst að Landsvirkjun hafi verið
heimiluð 9% hækkun frá 1. maí að
„EINS OG kunnugt mun úthlut-
aði ríkisstjórnin okkur 7%
hækkun á gjaldskrá, þrátt fyrir
að sótt hefði verið um 43%
hækkun. Okkur hefur enn ekki
unnizt tími til að kanna ná-
kvæmlega hver áhrifin verða,
en ljóst cr að þau verða mikil.
Liklega mun vanta um einn
fjórða upp á að áætlaðar tekjur
fáist vegna þessa og væntan-
lega þýðir það um helmings
niðurskurð á framkvæmdum
IIitaveitunnar,“ sagði Jóhannes
ZoéKa, hitaveitustjóri, er Morg-
unblaðið ræddi við hann um
afgreiðslu ríkisstjórnarinnar á
hækkunarbeiðni Hitaveitu
Reykjavíkur.
„Þrátt fyrir þetta verður ekki
um taprekstur Hitaveitunnar að
ræða, þar sem mikill meirihluti
tekna hennar hefur undanfarin
ár farið í framkvæmdir, en nú
fer að draga nær því að þjónust-
an fari að bregðast og þetta
endar líklega með því, að skortur
verði á heitu vatni í kuldaköst-
um á vetrum. Þá er farið að bera
á annars konar brestum í rekstri
Hitaveitunnar, viðhald og við-
gerðir eru farnar að dragast
saman og leiðir það innan
skamms til óþæginda fyrir not-
endur," sagði Jóhannes ennfrem-
„Það er enginn vafi á því, að
þessi skollaleikur er þáttur í
vísitöluleiknum svokallaða, en
menn verða að gera sér ljóst að
sá leikur getur gránað, þegar
lengra líður og það er öðru nær,
en að hægt sé að kalla þetta
hringl lausn. Þetta er bein leið
til að stöðva og koma í veg fyrir
alla þjónustu og er engin lausn
fyrir alla venjulega landsmenn,“
sagði Jóhannes.
„Ekkert áfall, aðeins
nýtt reiknisdæmi44
— segir Jón Skúlason um afgreiðslu ríkisstjórn-
arinnar á gjaldskrárhækkunarbeiðni
Pósts- og símamálastofnunarinnar
„ÞETTA ER okkur ekkert
áfall, heldur er aðeins um nýtt
reiknisdæmi að ræða. Við erum
ekki óvanir því, að fram-
kvæmdaáætlanir okkar séu
skornar niður í meðförum ríkis-
valdsins og reynum þvi aðeins
að haga okkur samkvæmt því,
sem ríkisvaldið ákveður hverju
sinni,“ sagði Jón Skúlason.
póst- og símamálastjóri. er
hann var spurður álits á þvi. að
stofnunin fékk aðeins 9% hækk-
un á gjaldskrá i stað 37%, sem
óskað var.
„Þetta þýðir einfaldlega það
að við verðum að draga úr
framkvæmdum og þá helzt þeim,
sem enn hefur ekki verið byrjað
á, en við höfum nú aðeins haft
einn dag til að kanna málið, svo
enn er of snemmt að segja til um
hvar og hvernig verður sparað
og skorið niður.
Við lögðum til um 37% hækk-
un til að mögulegt væri að
standa við það, sem ákveðið
hafði verið á fjárlögum. Það er
ríkisvaldið og samgöngumála-
ráðherra, sem_ eru yfirmenn
okkar og ráða ferðinni, okkar er
aðeins að framkvæma það, sem
okkur er sagt. Hvort þetta verð-
ur til þess að draga úr þjónustu
við landsmenn er ekki ljóst
ennþá. Nú liggur fyrir frumvarp
um að allir sveitasímar, sem enn
eru handvirkir, verði gerðir
telja gagnvart Rafmagnsveitu
Reykjavíkur einni. Undanskildar
eru Rafmagnsveitur ríkisins og Raf-
veita Hafnarfjarðar. Hefur Lands-
virkjun ekki getað fengið upplýst
hvort heimiluð verði hækkun gagn-
vart þeim. Ef áðurnefnd 9% hækk-
un yrði leyfð gagnvart þeim eins og
Rafmagnsveitu Reykjavíkur og þá
frá 1. maí mundi rekstrarhallinn í
ár verða alls um 40 m.kr. eða um
$5,7 m. miðað við fyrrnefndar verð-
lagsforsendur. Takmarkist hækkun-
in hinsvegar við Rafmagnsveitu
Reykjavíkur svarar slík hækkun til
þess að gjaldskráin hækkaði aðeins
um 3,5% gagnvart öllum almenn-
ingsrafveitunum og yrði hallinn þá
mun meiri, eða 47 m.kr., kæmi ekki
til frekari hækkana á árinu.
Landsvirkjun hafði vonast til að
stjórnvöld mundu tryggja nauðsyn-
legar ráðstafanir til þess að um
hallalausan rekstur gæti orðið að
ræða í ár, enda ekki seinna vænna
að söðla hér um, því að verulegur
halli hefur verið á rekstri fyrirtæk-
isins undanfarin þrjú ár. Hefur
Landsvirkjun þurft að brúa biiið
með erlendum lántökum og námu
þær alls $8,6 m. í lok mars sl.
Rekstur fyrirtækisins er því orðinn
háður erlendum lántökum í ríkara
mæli en góðu hófu gegnir og hljóta
einhver mörk að vera fyrir því hve
langt er unnt að ganga á þeirri
braut.“
Jón Skúlason
sjálfvirkir og ef það verður að
veruleika, gæti það haft tals-
verðan sparnað í för með sér og
myndi jafnframt auka þjónust-
una við þá landsmenn, sem enn
hafa ekki fengið sjálfvirkan
síma.“
Hátíðarsýning
á La Bohéme
Til heiðurs
Guðmundi Jónssyni
og Kristni Hallssyni
NK. MIÐVIKUDAG verður sýn-
inK til heiðurs óperusönKvurun-
um Guðmundi Jónssyni og
Kristni Hallssyni á La Bohéme i
Þjoðleikhúsinu, en þeir eÍKa
báðir 30 ára afmæli sem óperu-
sönKvarar á þessu vori. Er
þetta lengsti ferill islenskra
óperusöngvara hér heima. en
báðir voru þeir með í fyrstu
óperusýningu leikhússins, Ríkö-
letto, íyrir réttum 30 árum.
Þetta er í fyrsta skipti að
haldið er upp á starfsafmæli
söngvara í Þjóðleikhúsinu, en
það hefur hins vegar oft verið
gert þegar leikarar eiga í hlut,
svo sem kunnugt er.
Eftir að Guðmundur „sló í
gegn“ í Rigoletto, hefur hann
farið með fleiri hlutverk í Þjóð-
leikhúsinu en nokkur annar
söngvari. Hann hefur verið
fremsti baritónsöngvari okkar í
mannsaldur og farið með ýmis
veigamestu óperuhlutverk sem
til eru.
Kristinn Hallsson söng hlut-
verk Sparafuciles í Rigoletto-
sýningunni vorið 1951, en fór
síðan utan til náms. Eftir heim-
komuna hefur hanh verið í
fararbroddi íslenskra bassa-
söngvara og farið með fjölda
hlutverka í Þjóðleikhúsinu.
Sýningum á La Bohéme er nú
að ljúka að sinni, þar eð Sinfón-
íuhljómsveit íslands er að fara
utan í hljómleikaferð til Þýska-
lands og Austurrikis og verða
síðustu sýningar helgina 8. og 9.
maí. Sýningar verða teknar upp
að nýju 2. júní, en þá verða aðrir
söngvarar sem syngja sem gestir
í nokkrum hlutverkum. Þá syng-
ur Sieglinde Kahman hlutverk
Mimiar, sem Ólöf Kolbrún Harð-
ardóttir syngur annars, og
Kristján Jóhannsson þreytir
frumraun sína hérlendis í hlut-
*
verki Rudolfs sem Garðar Cortes
syngur nú. Ný í hlutverki Mus-
ettu verður Elín Sigurvinsdóttir
í stað Ingveldar Hjaltested, og
Jón Sigurbjörnsson tekur við
hlutverki Collines í stað Eiðs
Gunnarssonar, sem þá verður
aftur kominn til starfa við óper-
una í Aachen.
Það er Sveinn Einarsson sem
hefur sett upp óperuna La Bo-
héme með aðstoð Þuríðar Páls-
dóttur, en hjómsveitarstjóri er
Jean-Pierre Jacquillat og leik-
mynd eftir Steinþór Sigurðsson.
FréttatilkynninK