Morgunblaðið - 17.06.1981, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 17. JÚNÍ1981
55
una, baráttu sem oftast minnti
meira á herferð Don Quijote en
raunhæfar aðgerðir til verðhjöðn-
unar. Engin aðferð var of slæm, ef
hún hjálpaði stjórnmálamönnum
til að forða sér undan nokkurra
prósenta visitöluhækkun í nokkr-
ar vikur og ekki var hikað þó
aðferðin kostaði enn frekari
hækkun skömmu síðar. Frestur er
á illu bestur, gæti því sem best
verið kjörorð þess áratugar sem
nú er liðinn.
Þegar við nú í upphafi 9.
áratugarins verðum að horfast í
augu við staðreyndirnar, blasir við
ófögur mynd.
Sparnaður landsmanna hefur
hrunið saman. Þannig vantar í
dag alls um það bil 240 milljarða
gamalla króna á verðlagi ársins
1980 til að sparnaður sé jafnmikill
nú og hann var á árinu 1970. Það
ár var sparnaður landsmanna
70% af þjóðarframleiðslunni, en
er nú 52%.
Löng erlend lán opinberra aðila
og skuldir við bankakerfið á verð-
lagi í árslok 1979 hafa aukist sem
hér segir:
Árið 1971 voru þær 125 millj-
arðar gamalla króna en árið 1979
264 milljaröar gamalla króna
og hafa því vaxið um 111% á föstu
verðlagi. Slátturinn til að fjár-
magna verðbólgufylleríið hefur
verið gegndarlaus og er nú svo
komið, að í dag látum við okkur
ekki duga að slá út á framleiðslu
barna okkar, heldur erum við
einnig farin að veðsetja fram-
leiðslu barnabarnanna.
Skattar á hvern ibúa á föstu
verðlagi hafa hækkað um 60% á
10 ára tímabili, 1970—1979.
Framleiðsluaukning okkar ís-
lendinga er hættulega lítil og er
það afleiðing vitlausrar efna-
hagsstefnu, sem og sú staðreynd,
að við framleiðum ekki nóg á
mann samanborið við aðrar þjóð-
ir. Öllum, sem vilja sjá, má vera
ljóst að markmiðinu „full atvinna"
verður ekki náð á niunda áratugn-
um með þeim aðferðum sem ríktu
á þeim áttunda. Forsendur þess að
svo geti orðið, sá sparnaður, sem
til var í upphafi tímabilsins vegna
ráðdeildar viðreisnaráranna, eru
ekki lengur til staðar. Það er
þegar búið að eyða svo miklu af
honum, að ekki verður frekar á
hann gengið án þess að til hruns
komi. Þá hlýtur öllum að vera
ljóst, að erlendar lántökur eru
ekki fýsilegur kostur. Okkur væri
nær að borga niður erlendar
skuldir en að halda áfram að „éta
frá börnum okkar og barnabörn-
um“.
Það er því mín niðurstaða, að
markmiðinu „full atvinna" verði
því aðeins náð á níunda áratugn-
um, að við séum fyrst um sinn
reiðubúin að horfast í augu við
tímabundið atvinnuleysi og fram-
kalla það með því að fækka
opinberum starfsmönnum.
Það atvinnuleysi þarf ekki að
verða mikið, né standa lengi, ef
rétt er á haldið. En verði hins
vegar ekki gerð nauðsynleg
stefnubreyting, er hætt við alvar-
legum samdrætti í framleiðslu-
greinunum og ekki víst að það
verði fljótunnið verk að snúa
framleiðslu, sem einu sinni hefur
stöðvast, í gang að nýju.
Ég er þeirrar skoðunar, að ef við
Islendingar göngum til verks á
skynsaman hátt, muni þjóðin
fljótt rétta úr kútnum aftur.
StjórnunaraÖKerðir
takmarkist við
almennan ramma
Nokkur skilyrði þess að efla
megi íslenskt atvinnulíf og örva
framleiðslu tel ég vera:
Markvissar skattalækkanir,
eins og afnám aðstöðugjalds,
launaskatts, fjárfestingarskatta
og afnám á greiðslum fyrirtækja í
fjárfestingarlánasjóði.
Örvun sparnaðar í þjóðfélaginu
með því að taka upp fullkomnar og
undantekningarlausar verðtrygg-
ingar inn- og útlána, þannig að
tekið verði fyrir „peningagjafir"
stjórnmálamanna með öllu.
Arður af hlutafé verði skatt-
frjáls á sama hátt og vaxtatekjur
af öðru sparifé. Jafnframt verði
heimilaðir fjárfestingarsjóðir í
fyrirtækjunum sjálfum.
Einföldun skattakerfisins, m.a.
með því að afnema ýmsa skatta,
sem valda skekkju í efnahagslíf-
inu, svo sem söluskatt, tímabundið
vörugjald, vörugjald á öl, gos-
drykki og sælgæti og fleiri slík
gjöld. Virðisaukaskattur verði
tekinn upp, en kostir hans eru
þeir, að hann er hlutlaus og
skekkir ekki framleiðslukostnað
með uppsöfnunaráhrifum.
Verðlagning og verðmyndun
verði gefin frjáls, samhliða því
sem vöruframboð og samkeppni
verði aukin með ýmsum aðgerð-
um.
Teknar verði nú þegar virkjun-
arákvarðanir til næstu 15—20 ára
og stóriðjuframkvæmdir og aðrar
aðgerðir til iðnþróunar fylgi í
kjölfarið. Affarasælast er að þær
aðgerðir byggi fyrst og fremst á
því að ríkið slaki á klónni og láti
einstaklingana um iðnþróunarað-
gerðirnar. Sá iðnaður sem er til í
landinu hefur fyrst og fremst risið
fyrir atbeina einstaklinga og svo
mun verða áfram, hvað sem öllum
starfshópum og iðnþróunarnefnd-
um líður.
Það sem hér hefur verið talið
upp, er engan veginn tæmandi
upptalning á þeim aðgerum, sem
ég tel auðsynlegar til að örva
framleiðslu.og tryggja markmiðið
„full atvinna". Heldur er hér
stiklað á stóru til að undirstrika
að þessu markmiði verður best
náð með því að stjórnmálamenn
hér á landi endurmeti hlutverk
sitt og takmarki stjórnunarað-
gerðir sínar við að skapa almenn-
an ramma utan um atvinnulífið í
stað takmarkalausra afskipta sem
nú tíðkast, og hafi að leiðarljósi þá
lífsskoðun, að einstaklingurinn er
hæfastur til að sjá sjálfum sér
farborða og að hugvit hans og
hyggja er sú auðsuppspretta sem
leiðir þjóðina til mestrar velsæld-
ar.
Með þetta að leiðarljósi tel ég
víst, að við munum ná því að
uppfylla markmiðið um fulla at-
vinnu á 9. áratugnum og skapa
,þann fjölda nýrra atvinnutæki-
færa við þjóðhagslega hagkvæm
störf, sem við þurfum á að halda, í
stað þess dulbúna atvinnuleysis og
landflótta, sem við höfum búið við
allan áttunda áratuginn. Það er
mín skoðun, að ef fulltrúar okkar
endurheimta trúna á sjálfstæðis-
stefnuna og treysta einstaklingum
þessa lands til athafna, muni
árangurinn ekki láta á sér standa.
Góðir ráðstefnugestir:
Ég ætla að ljúka máli mínu með
því að vitna til fleygra orða, sem
nýlega féllu vestur í Bandaríkjun-
um: „Ef einstaklingunum er ekki
treystandi til að stjórna sínum
eigin málum, er engum einstakl-
ingum treystandi til að stjórna
þjóðinni."
Salon A’Paris á Lækjartorgi
Opnuð hefur verið hárgreiðslu- og snyrtistofa, Salon A’Paris,
í Lækjartorgshúsinu, Hafnarstræti 20. Eigandi stofunnar er
Sveinbjörg Haraldsdóttir og er myndin af henni og
starfsfólki á stofunni.
Tölvumálfræði
í Háskólanum
NÁMSKEIÐ í tölvumálfræði
verður haldið i Iláskóla tslands
22. júni til 3. júli. Námskeiðs-
stjóri verður Baldur Jónsson dós-
ent og nemendur verða 20 talsins
frá hinum Norðurlöndunum, en
yfir 70 umsóknir hárust.
Aðalkennarar verða Maurice
Gross, prófessor og forstöðumaður
máltölvunarstofnunar Parísar-
háskóla, og Jerry R. Hobbs, tölvu-
fræðingur frá Stanford Research
Institute i Kaliforníu. Auk þeirra
flytja tveir Norðurlandabúar
fyrirlestra á námskeiðinu, Berite
Maegaard frá rannsóknarstofnun
í hagnýttum og stærðfræðilegum
málvísindum í Kaupmannahafn-
arháskóla og Sture Allén, prófess-
or og forstöðumaður Sprákdata í
Gautaborg. Hann hefur verið einn
helzti forystumaður máltölvunar
á Norðurlöndum og hefur unnið
merkilegt brautryðjandastarf á
því sviði, segir í frétt frá HÍ. Sture
Allén var kjörinn í sænsku aka-
demíuna í haust sem leið. Hann
hefur oft komið til íslands og flutt
fyrirlestra í Háskólanum og Nor-
ræna húsinu, síðast haustið 1977.
Vorum að fá stóra sendingu
af ^kea] húsgögnum
Komið og skoðið glæsileg hús-
gögn á hagstæðu verði
HAGKAUP
Skeifunni