Morgunblaðið - 17.06.1981, Blaðsíða 31

79
mnRflUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 17. JÚNÍ1981,
Þátttakendur á ráðstefnunni
Kviðdómurinn.
hagkvæmast fyrir Reykjavík og
sveitarfélögin í kring, að innan-
landsflugið færi um Reykjavíkur-
flugvöll. Hann taldi, að ekki væri
hætta af þeim rekstri sem þar
væri. Tækniþróunin væri sú, að
völlurinn væri hagkvæmur miðað
við legu og gerð. Kostnaðarlega
séð væri það glapræði að flytja
flugið til Keflavíkur, sem væri i 50
km fjarlægð. Hlutverki Reykja-
víkur sem höfuðborgar væri þá
e.t.v. lokið, ætti kannski að loka
höfninni næst.
Fyrsta vitni Ragnars Aðal-
steinssonar var Agnar Kofoed-
Hansen flugmálastjóri.
Aðspurður kvaðst Agnar hafa
unnið í 45 ár að flugmálum. Stöðu
Reykjavíkurflugvallar kvað hann
mikilvæga, án hans hefði ekki
orðið sú samgöngubylting sl. 30 ár
sem raun ber vitni. Erlendir aðila
hefðu byggt Reykjavíkurflugvöll,
þ.e. Bretar og Bandaríkjamenn.
Ríkið væri nú að ljúka við sinn
fyrsta flugvöll, á Akureyri. Flug-
málastjóri fór síðan yfir á kortinu
aðflug á vellinum úr öllum áttum.
Lögmaður spurði þá, hvort brautir
væru of stuttar. Kvað vitnið svo
ekki vera, þróunin hefði gengið í
þá átt, að jafnvel þotur notuðu
styttri brautir í dag. Aðspurður
kvað vitnið Reykjavíkurflugvöll
hafa verið númer 2 í Evrópu að
loka fyrir næturflug og hefði ekki
verið næturflug hér í tvo áratugi.
Lögmaður spurði þá, hvort
óánægju hefði gætt hjá borgurum
vegna hávaða frá flugvellinum.
Kvað vitnið svo ekki vera og ekki
hefði komið kvörtun frá heilbrigð-
isyfirvöldum. Aðspurður um
hættu þá er stafaði af Hallgríms-
kirkjuturni, kvað vitnið sérstakan
búnað hafa verið settan upp í
sambandi við hann, svo sem
myndlendingarkerfi og leiðsögu-
tæki. Vitnið kvaðst ósammála
skýrslu Bjarna Jóhannessonar og
niðurstöðum hans, skipulag það,
sem gilti til 1995, fæli í sér hvar
flugstöðin ætti að hafa aðstöðu.
Þá kvað hann nauðsynlegt, að ekki
yrði frekari skerðing á flugvall-
arsvæðinu vegna býgginga, sam-
kvæmt samkomulagi við borgaryf-
irvöld.
Þá spurði lögmaður um aðra
valkosti, t.d. Álftanes. Kvað vitnið
að vegna þrýstings frá skipulags-
yfirvöldum hefðu flugmálayfir-
völd farið fram á að ekki yrði
ráðstafað landi á Álftanesi fyrir
annað en flugvöll, sett yrði lög-
bann á svæðið, en nú væri búið að
ráðstafa því. Þá væri eftir Bessa-
staðanes, en hvað myndu útivist-
armenn segja við því? Lögmaður
minntist þá á skýrslu Leifs Magn-
ússonar um Kapelluhraun. Fannst
vitninu Leifur of bjartsýnn fyrir
hönd þessa svæðis, þar væru oft
6-7-8 vindstig úr austri, sem væri
of hvasst.
Jón E. Ragnarsson gagnspurði
Agnar Kofoed-Hansen flugmáia-
stjóra.
Lögmaður minntist á flugtak
sem endaði úti í móa skammt hjá
Norræna húsinu og væri ekki
skráð sem flugslys. Vitnið kvað
það ekki slys, heldur óhapp. Þá
spurði lögmaður um ástand vallar,
svo sem lengd og breidd flug-
brauta og tækjakost. Vitnið kvað
þetta allt í góðu lagi, ekkert
vantaði nema flugstöð og flug-
skýli, sem væri mál yfirvalda (þ.e.
flugskýlið). Lögmaður upplýsti, að
samkvæmt gömlu bréfi flugmála-
stjóra, þá væri forgangsröð nauð-
synlegasta verkefna: 1. flugskýli,
2. flugbrautir. 3. flugstöð. Hvað
hefði breyst? Vitnið sagði margt
breytast. Flugskýli og flugbrautir
væru í lagi.
Ragnar Aðalsteinsson leiddi þá
fram Þorgeir Pálsson dósent.
Spurður um stöðu kvaðst Þor-
geir Pálsson vera dósent í verk-
fræðideild Háskóla íslands, hafa
lært flugvélaverkfræði og unnið 5
ár við flugmál á íslandi.
Lögmaður spurði um álit vitnis-
ins á fjarlægð miðborga til flug-
vallar. Tók vitnið sem dæmi nýjan
flugvöll fyrir utan Washington í
Bandaríkjunum. íbúarnir noti
heldur gamla flugvöllinn inni í
borginni, ef mögulegt væri. Þá
spurði lögmaður um lengd flug-
brauta í flugtaki og lendingu.
Vitnið kvað þróunina vera þá, að
styttri brautir væru notaðar nú-
orðið, komnar væru á markaðinn
nú þegar flugvélar sem þyrftu
styttri brautir og einnig væru
þessar vélar hávaðaminni.
Jón E. Ragnarsson gagnspurði
síðan Þorgeir Pálsson dósent.
Lögmaður spurði hvort ekki
væri æskilegt að koma fyrir nýj-
um aðflugsljósum. Vitnið kvað að
fluginu væri hagað eftir ástæðum,
þannig að fyllsta öryggis væri
ávallt gætt, nákvæmlega væri
fylgst með tækjum og væru þau í
mjög góðu lagi. Lögmaður spurði
hvort ekki væri dýrt að reka tvo
flugvelli. Vitnið kvað Reykjavík-
urflugvöll ekki fullnýttan og þar
af leiðandi dýrari.
Þá var mættur Skúli Johnsen
borgarlæknir, vitni Jóns E. Ragn-
arssonar.
Aðspurður kvað Skúli Johnsen
tilvist flugvallarins í Reykjavík
vera mesta hávaðavaldinn og yfir-
gnæfði hann allan annan hávaða.
Fylgdi því hækkaður blóðþrýst-
ingur og ýmis óþægindi, svo sem
óöryggi, taugaveiklun, kvíði og
áhyggjur. Kvað hann þúsundir
manna búa við þetta og væri
hávaðinn það mikill, að hann hefði
áhrif á einbeitingarhæfni manna.
Tók hann síðan dæmi máli sínu til
stuðnings. Þá spurði lögmaður
hvað myndi gerast ef Fokker-
Friendship flugvél hrapaði yfir
Reykjavík. Kvað vitnið slíkt geta
orsakað slys á hundruðum manna.
Ragnar Aðalsteinsson gagn-
spurði Skúla Johnsen borgar-
lækni.
Aðspurður kvaðst vitnið hafa
sent bréf til skipulagsyfirvalda
um að flugvöllurinn væri óæski-
legur til frambúðar. Hann kvað
truflun af völdum flugvéla vera
ca. 20—30 sinnum á dag, hálfa til
eina mínútu í senn.
Næsta vitni Ragnars Aðal-
steinssonar, Karl Eiríksson fram-
kvæmdastjóri, var kallaður fyrir.
Aðspurður kvaðst Karl Eiríks-
son vera formaður flugslysanefnd-
ar, hafa lært flug og flugvirkjun í
Bandaríkjunum árin 1945—1947,
hafa unnið hjá Flugfélagi íslands
og Loftleiðum frá 1960, hafa rekið
einkaflugskóla í Reykjavík. Að-
spurður sagði vitnið, að Reykja-
víkurflugvöllur væri veðurfars-
lega séð vel staðsettur. Öryggis-
mál, staðsetning, aðflugshættir og
fráflug væri hið ákjósanlegasta.
Miðað við flugvelli, sem hann
hefði farið um, væri Reykjavíkur-
flugvöllur með best staðsettu
flugvöllum. Margir flugvellir væru
í miðri borg. Oft hefði komið til
tals að flytja flugvellina Ósló,
Kaupmannahöfn og Stokkhólmi,
en ekki verið gert.
Jón E. Ragnarsson kvaðst engar
gagnspurningar hafa fyrir Karl
Eiríksson framkvæmdastjóra.
Þá var kallað fyrir vitni Ragn-
ars Aðalsteinssonar, Einar Helga-
son framkvæmdastjóri.
Aðspurður kvaðst Einar Helga-
son vera framkvæmdastjóri inn-
anlandsflugs Flugleiða. Hann hef-
ur starfað samfleytt í 30 ár að
flugmálum og verið yfirmaður
innanlandsflugs Flugleiða frá
1964. Aðspurður um umferð um
völlinn, kvað hann mestan far-
þegafjölda á innanlandsleiðum á
ári hafa verið 246.000. Aðspurður
um skiptingu farþega kvað hann
60% af þeim fjölda koma til
Reykjavíkur utan af landi. Lög-
maður spurði þá, hversu margar
flugvélar hefðu aðstöðu á Reykja-
víkurflugvelli og kvað vitnið
flugvélar í reglubundnu áætlunar-
flugi vera 10—12 talsins. Aðspurð-
ur um fjölda starfsmanna á vellin-
um kvað vitnið hann vera 300—
350 manns eftir árstíma. Þá
spurði lögmaður, hvort þjónusta
við farþega minnkaði ekki ef
völiurinn yrði fluttur til Keflavík-
ur. Kvað vitnið það augljóst, þar
sem bæði hótel og bílaleiga væri í
næsta nágrenni vallarins. Þá
spurði lögmaður um viðbrögð
viðskiptamanna utan af landi.
Vitnið kvað þá vera á móti því að
flytja völlinn, þar sem það hefði
neikvæð áhrif á ferðamáta þeirra.
Aðspurður kvað vitnið kostnað
Flugleiða við flutning vallarins
mikinn og að innanlandsflugið
myndi leggjast niður í núverandi
mynd.
Jón E. Ragnarsson gagnspurði
Einar Helgason framkvæmda-
stjóra.
Lögmaðúrinn spurði vitnið
hvort fyrir lægi skýrsla af hálfu
Flugleiða um kostnað við sameig-
ingu innanlandsflugs og utan-
landsflugs. Vitnið kvað hagkvæm-
ara að reka allt innanlandsflug
frá sama stað, enda stóð raun-
verulega styrr um það á sínum
tima, hvort flytja ætti millilanda-
flugið til Keflavíkur. Þá spurði
lögmaður hvort aðskilnaður Flug-
leiða yrði félaginu ofviða. Vitnið
kvað að sjálfsögðu gífurlegan
sparnað að flytja starfsemina til
Keflavíkur, en bætti við, að flug-
tíminn lengdist í svo til öllum
tilvikum og við hann bættist síðan
akstur milli Keflavíkur og Reykja-
víkur fyrir innanlandsfarþega.
Vitnið telur, að 1—1 !6 tíma leng-
ing á ferðatíma sé ekki ofreiknað.
Ragnar Aðalsteinsson kallaði
fyrir Bjarna Einarsson fram-
kvæmdastóra.
Aðspurður kvaðst Bjarni hafa
verið bæjarstjóri á Akureyri í 9 ár
og hafa haft talsverð afskipti af
samgöngumálum. Hann kvaðst
nota flugið mjög mikið. Aðspurður
kvað hann, að vegna nálægðar
Reykjavíkurflugvallar við þá staði
sem hann hefði þurft að sækja hér
í Reykjavík, hafi ferðamáti hans
getað gengið. Hann benti á, að
Reykjavík væri slík þjónustu-
miðstöð og þar færi fram gífurleg
stjórnun og frá sínum bæjardyr-
um séð væri það mjög mikilvægt,
að ferðin frá flugvellinum á þessa
staði tæki sem skemmstan tíma.
Hann benti á skyldu Reykjavíkur
sem höfuðborgar og þá einnig, að
mikil þjónusta myndi flytjast frá
borginni ef völlurinn færi.
Vitnaleiðslum lokið.
Lögmenn ávarpa kviðdóminn.
Ragnar Aðalsteinsson fjallaði
um vitnaleiðslurnar. Hann benti
á, að Reykjavíkurflugvöllur væri
ekki eingöngu fyrir Reykvíkinga,
heldur fyrir alla landsbúa, lands-
byggðin þyrfti á góðum samgöng-
um að halda til að komast hingað
fljótt og auðveldlega. Hann benti
á, að Keflvikingar hefðu nægan
hávaða fyrir. Hann kvað það
einnig nauðsynlegt frá fjárhags-
legu sjónarmiði að hafa flugvöll-
inn í Reykjavík. Meginniðurstaðan
væri sú, að kostnaðurinn myndi
margfaldast og farþegum fækka.
Jón E. Ragnarsson tók síðan til
máls. Hann kvað Reykjavíkur-
flugvöll ekki verða til frambúðar
og hann bæri að flytja af örygg-
issjónarmiðum. Hann benti á
furðulega íhaldsemi yfirvalda
flugvalla í sambandi við flugvöll-
inn. Þeir skipta um „rök“ eftir
geðþótta. Ef þá vantaði opinbert
fé væri völlurinn nánast óstarf-
hæfur, en um leið og gagnrýni
kæmi fram, væri allt í einu ekkert
að honum. Samkvæmt aðalskipu-
lagi 1983 átti flugvöllurinn að vera
horfinn. Hann benti ennfremur á,
að völlurinn væri ekki fyrsta
flokks flugvöllur, heldur 3. til 4.
flokks og að það yrði að leggja
stórfé í völlinn ef hann ætti að
vera áfram. Hann taldi það
ábyrgðarleysi að taka ekki ákvörð-
un um að flytja völlinn strax.
Dómforseti ávarpaði síðan kvið-
dóminn og áminnti hann um
hlutleysi.
Síðan var gert hlé í 15 mín.
meðan kviðdómurinn var að kom-
ast að niðurstöðu.
Að fundarhléi loknu tilkynnti
formaður kviðdómsins niðurstöð-
ur hans. Svarið við spurningunni
„Á að leggja Reykjavíkurflugvöll
niður?" var já. Voru 7 með og 5 á
móti.
Hver er megin-
tilgangur ÁTAKS?
M.a. aö starfrækja sérstaka upp-
lýsingaþjónustu og ráðgjöf fyrir þá
(t.d. aldraða og sjúka), sem erfiðlega
gengur að ná áttum í fjármálakerfi
nútíma þjóðfélags.
Að veita lánafyrirgreiðslu í því
skyni að fjölga atvinnutækifærum
þeirra.