Morgunblaðið - 12.01.1982, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 12. JANÚAR 1982
13
Listilegur
ljósaleikur
Leíklist
Bolli Gústafsson í Laufási
Leikfélag Akureyrar
DÝRIN I HÁLSASKÓGI
eftir Thorbjörn Egner
I>ýðandi: Hulda Valtýsdóttir
Ljóðin þýdd af Kristjáni frá
Iljúpalæk
Leikmynd og búningar:
Guðrún Auðunsdóttir
Ljósahönnun: David Walters
Leikstjóri: Inirunn Sigurðardóttir
Ekki get ég neitað því, að í
fyrstu vakti það mér furðu, að
Leikfélag Akureyrar skyldi
velja Dýrin í Hálsaskógi sem
annað viðfangsefni á þessum
vetri. Auðvitað er það fagnað-
arefni, að barnaleikrit skuli
vera á verkefnaskránni, en hér
er á ferðinni verk, sem sýnt
var fyrir nokkrum árum á
sama sviði. Þegar leitað er
raka fyrir þessari ráðabreytni,
þá koma þau fljótt í leitirnar.
Þyngst eru þau, að börnin,
sem sáu leikritið forðum, geta
sennilega talist fullorðið fólk
nú, og í þeirra stað eru komin
önnur, er njóta verksins í rík-
um mæli. Þá eru þau leikrit
eftir norska skáldið Thorbjörn
Egner, sem sýnd hafa verið
hér á landi, gædd óvenjulegu
lífi og hlýju. Alúð hefur verið
lögð við þýðingu þeirra, hvort
heldur er laust mál eða bund-
ið. Þau njóta þess, hversu
kunnugur höfundurinn er
leiksviðinu og honum lætur
vel að segja spennandi sögu
innan þeirrar umgerðar. Þetta
á ekki síst við um Dýrin í
Hálsaskógi, sem unnt er að
sýna á hvaða sviði sem er.
Kardimommubærinn gerir
óneitanlega kröfur til víðara
rýmis og meiri tækniútbúnað-
ar á sviðinu, ef vel á að fara.
Söngva og ljóð úr Dýrunum
í Hálsaskógi, Kardimommu-
bænum og Karíusi og Baktusi
þekkja börnin af hljómplötum,
sem notið hafa fádæma vin-
sælda á meðal þeirra. Þekki ég
það af eigin raun, því að engar
hljómplötur eru orðnar jafn
illa slitnar á heimili mínu.
Þegar yngstu börnin eru rellin
eða óánægð þá þykir þjóðráð
að bregða þessum plötum á
fóninn, og um leið dettur allt í
dúnalogn. Með mikilli eftir-
væntingu fóru þessir yngstu
fjölskyldumeðlimir á frum-
sýningu Leikfélags Akureyrar
á fjórða degi nýliðinna jóla.
Ekki get ég neitað því, að mér
lék mest forvitni á, að fylgjast
með viðbrögðum þeirra. Þau
viðbrögð voru sannarlega góð
einkunn fyrir sýninguna.
Börnin voru í sjöunda himni
og umræður um þá félaga,
Mikka ref, Martein skógar-
mús, Hérastubb bakara og
ótal fleiri, hafa enst fram yfir
Mikki refur
(Gestur E. Jónasson).
áramótin og rúmlega það. Og
ég er fyllilega sammála börn-
unum. Sýningin er hreinasta
afbragð. Þórunn Sigurðardótt-
ir leikstjóri hefur náð þeirri
samstillingu og þeim hraða,
sem þörf er á. Hef ég og
sannfrétt að mjög vel hafi ver-
ið unnið. Börnin satt að segja
iðuðu í skinninu að fá að taka
þátt í þessum skemmtilega
leik og hefðu ef til vill mátt fá
fleiri tækifæri til þess. Þó er
það álitamál, þegar gætt er að
þeim tilgangi barnaleikrita, að
kenna börnum að njóta leik-
hússverka á hefðbundinn hátt.
Leikarar lögðu sig allir fram
og gættu yfirleitt nauðsyn-
legrar hófstillingar, sem forð-
aði sýningunni frá því að fara
Maðurinn og konan (Jósteinn Aðalsteinsson og Þórey Aðalsteinsdóttir.
Húsamúsin
(Guðlaug Hermannsdóttir).
Lilli klifurmús
(Guðbjörg Thoroddsen).
úr rótgrónum, listrænum
böndum. Þetta er því sýning,
sem lagt verður á listrænt mat
og hún er framlag til uppeldis
uppvaxandi njótenda leik-
listar. Og mikilvægan þátt í
því, hve vel hefur tekist til í
þetta sinn, eiga þau Guðrún
Auðunsdóttir, sem hannaði
leikmynd og búninga, og ljósa-
meistarinn, David Walters.
Sviðið er sannfærandi og hag-
anleg útfærsla á híbýlum dýr-
anna fellur vel inn í blaðprúð-
an skóginn. En ljósaleikur Da-
vid Walters tekur þó öllu öðru
fram, sem sést hefur á sviði
Samkomuhússins á Akureyri.
Hann gæðir skóginn slíku lífi,
að fullorðnir gleyma sér í
þeirri dýrð, að ekki sé talað
um mikilfengleg veðrabrigði.
Hér er slíkur kunnáttumaður
á ferð, að norðlenskir leik-
hússunnendur hljóta að vona,
að þekking hans og færni komi
leikhúsinu til góða; heima-
menn geti sem mest af honum
lært.
Gestur E. Jónasson leikur
Mikka ref í annað sinn og hef-
ur svo sannarlega ekki farið
aftur; vekur andúð ungra
áhorfenda í upphafi, en fær þá
til að sannfærast um, er á líð-
ur, að batnandi refum er best
að lifa. Guðbjörg Thoroddsen
er einna næst því að ofleika í
hlutverki Lilla klifurmúsar,
enda ekki öllum hent að laða
fram þann Lilla, sem Árni
Tryggvason hafði mótað áður
og þá ekki síst með frábærum
söng. Þar brestur Guðbjörgu
þann kómíska tón, en hún
reynir að bæta það upp með
helst til miklum fettum og
brettum. Andrés Sigurvinsson
gerir Marteini skógarmúS
mjög góð skil, leikur hans er
gæddur sérstakri hnitmiðun
og vandvirkni. Marinó Þor-
steinsson og Theodór Júlíuss-
on gera atriðið í bakaríinu
mjög eftirminnilegt og létt og
þræddu samviskusamlega
þann stíl, sem áður var mótað-
ur í Þjóðleikhúsinu. Thedór og
Sunna Borg voru skemmtilega
bangsaleg í hlutverkum
bangsahjónanna, hlý og lura-
leg. Guðlaug Hermannsdóttir
er hæfilega tepruleg húsamús
og hefur á sér það snið, sem
gerir hana frábrugðna dýrun-
um í skóginum, enda er músin
mótuð af návist mannanna.
Mennina leika þau Þórey
Aðalsteinsdóttir og Jósteinn
Aðalsteinsson. Þórey fer einn-
ig með hlutverk Ömmu
skógarmúsar með léttri gam-
ansemi.
Ymsir aðrir koma við sögu og
eru þar börn í hlutverkum,
sem standa sig með sóma.
Ingimar Eydal leikur undir
söng af miklu öryggi og létt-
leika, svo sem vænta má, auk
þess sem hann gegnir hlut-
verki elgsins, hornaprúður og
tilkomumikill.
Sýning LA er vönduð og til
sóma. A næsta leikári hljótum
við að vænta þess að fá að sjá
glænýtt verk eftir íslenskan
höfund.
Góður samleikur
Egill Friöleifsson
Austurbæjarbíó 9.1. 1982.
Flytjendur:
Giscla Depkat, selló.
Árni Kristjánsson, píanó.
Efnisskrá:
Boccherini, sónata í A-dúr.
Bach, svíta nr. 3 fyrir ein-
leiksselló.
Beethoven, sónata í C-dúr op.
102 nr. 1.
Ware, „Kluane" fyrir ein-
leiksselló.
Debussy, sónata.
Þau Gisela Depkat sellóleikari
og Árni Kristjánsson píanóleikari
léku á vegum Tónlistarfélagsins í
Austurbæjarbíói sl. laugardag.
Kanadiski sellóleikarinn Gisela
Depkat er okkur Islendingum að
góðu kunn. Hún lék sem fyrsti
sellisti í Sinfóníunni fyrir tæpum
áratug og kom þá einnig fram sem
einleikari. Fyrir stuttu gladdi hún
geð okkar með Ieik sínum í út-
varpinu og margháttaður heiður
og viðurkenning hefur henni
hlotnast fyrir list sína, bæði á al-
þjóðavettvangi og einnig í heima-
landi sínu, Kanada. Þau Gisela og
Árni hófu tónleikana með því að
leika sónötu eftir Boccherini. Frá
höfundarins hendi er sellóið ríkj-
andi í þessu verki og komu þar
strax í ljós helstu kostirnir í leik
Giselu. Hún býr yfir vandaðri
tækni, sem hún beitir af hógværð
og öryggi. Allar hendingar mótar
hún músíkalskt og fagurlega og
með sannfærandi leik sinum tekst
henni að halda athygli áheyrand-
ans vakandi frá upphafi til enda.
Ef eitthvað mætti finna að, virðist
spilamennskan vera henni einum
of auðveld og áreynslulaus stöku
sinnum. T.d. er Elegie eftir G.
Fauré, er þau léku sem aukalag,
stundum flutt með mun drama-
tískari hætti en hér var.
Löngum hef ég dáðst að ein-
leikssvítum Bachs, en Gisela lék
þá nr. 3. Mörgum er enn í fersku
minni er Erling Bl. Bengtson lék
allar svtturnar sex um árið, og
flestir helstu sellóleikarar hafa
þær á hraðbergi eina eða fleiri.
Samanburður er því hægur í þessu
tilviki og víst þolir Gisela Depkat
samanburð. Yfir öruggum leik
hennar hvíldi ró og yfirvegun, sem
klæðir þetta verk einkar vel.
I sónötum Beethovens og Deb-
ussys var samleikur þeirra Giselu
og Árna góður eins og vænta
mátti. Silkimjúkur ásláttur og
innhverfur leikmáti Árna nýtur
sín alveg sérstaklega vel í verkum
Debussys. Þá er eftir að geta „Klu-
Árni Kristjánsson
Gisela Depkat
ane“ (hvað sem það nú þýðir),
fyrir einleiksselló eftir kanadíska
tónskáldið Peter Ware. Verkið ber
undirtitilinn „I dream of a dark
winter waltz". Kluane, sem samið
var sérstaklega fyrir Islandsferð-
ina, er í þremur þáttum þar sem
fyrsti og síðasti þátturinn tengj-
ast með skyldum stefjum. Annar
þátturinn hefur myrkara yfir-
bragð, eða er einskonar dökkur
vetrarvals.
Þetta þótti mér gott verk og
heilsteypt. Væri áhugavert að
heyra meira frá þessu unga
kanadíska tónskáldi.
Tónleikarnir voru vel sóttir og
undirtektir áheyrenda ágætar.