Morgunblaðið - 20.04.1982, Blaðsíða 11

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 20. APRÍL 1982
11
BRENNANDI flak A-7-árásarþotu bandaríska sjóhersins í Middlesburg, Florida, þar sem hún hrapaði á íbúðarhús og hafnaði í
garðinum. Flugmaðurinn varpaði sér út í fallhlíf rétt áður en flugvélin hrapaði og hann sakaði ekki. Kona, sem var í húsinu, slasaðist.
Rússar fá leyfí til fiskveiða
við strendur Falklandseyja
Sömdu við Argentínumenn viku eftir innrásina
Washington, 19. apríl. Al*.
SENDIHERRA Breta í
Bandaríkjunum sagði nú um
helgina, að stuðningur Sov-
étmanna við Argentínumenn
í Falklandseyjadeilunni gæti
verið fyrirboði aukinna um-
svifa Rússa í þessum heims-
hluta. Hann sagði, að Falk-
landseyjar væru nokkurs
konar „hlið“ að Suður-
Atlantshafi og að það væri
„mjög alvarlegt“ mál ef
Rússar fengju að koma þar
upp flotastöð.
Sendiherrann, Nicholas Hend-
erson, lét þessi orð falla í viðtali
við bandaríska sjónvarpsstöð en í
því sagði hann m.a., að ýmis
„uggvænleg merki“ um nána sam-
vinnu Rússa og Argentínumanna
hefðu sést að undanförnu þrátt
fyrir að herstjórnin í Buenos Air-
es léti í veðri vaka stuðning við
baráttu Bandaríkjamanna gegn
áhrifum kommúnista í Mið-
Ameríku.
Viku síðar en Argentínumenn
gerðu innrás í Falklandseyjar,
sagði Henderson, gerðu Argen-
tínumenn samstarfssamning við
Rússa um fiskveiðimál, leyfðu
þeim veiðar undan ströndum
Falklandseyja og sömdu við þá um
nána samvinnu í kjarnorkumál-
um. Hann benti einnig á blaða-
fréttir þess efnis, að Rússar létu
Argentínumönnum í té „afar mik-
ilvægar upplýsingar" um ferðir
bresku herskipanna.
„Þetta er mjög uggvænleg
þróun," sagði Henderson, „og ef
Argentínumönnum helst yfir-
gangurinn uppi munu Rússar
koma og segja, með nokkrum rétti
jafnvel, að þeir hafi átt sinn þátt í
því.“ Síðan munu Rússar minna á,
að „æ sér gjöf til gjalda" og fara
fram á aðstöðu fyrir flota sinn í
Suður-Atlantshafi.
í fréttum frá Buenos Aires seg-
ir, að verð á matvælum hafi rokið
upp úr öllu valdi og að mikið sé
um hamstur og spákaupmennsku
vegna ótta fólks við stríðsátök og
afleiðingar viðskiptabanns EBE-
landanna. Einkum eru kaupmenn
sakaðir um að safna að sér birgð-
um í von um skjótfenginn gróða
seinna.
Norðmenn hafa nú farið að
dæmi Efnahagsbandalagsþjóð-
anna og bannað innflutning frá
Argentínu. Francis Pym, utanrík-
isráðherra Breta, skýrði breskum
þingheimi frá þessari ákvörðun
Norðmanna í dag og risu þá allir
þingmenn á fætur og fögnuðu
innilega.
Elísabet Bretadrottning undirritar yfirlýsingu um nýja stjórnarskrá Kanada
og Trudeau forsætisráðherra fylgist með. Um 30.000 manns fylgdust með
þessum sögulega atburði, þrátt fyrir hellirigningu.
„Sérstök tillitssemi" í garð
Rússa gagnrýnd í Danmörku
Kaupmannahöfn, 19. apríl. Al*.
POUL Sögaard, varnar-
málaráðherra Dana, skýrði
löndum sínum frá því nú
um helgina í hverju hún
væri fólgin sú „sérstaka til-
litssemi“ við Rússa sem olli
því, að bandarískri her-
lúðrasveit var meinað að
þeyta lúðra sína á naut-
gripasýningu, sem til stend-
ur að halda á Borgundar-
hólmi í sumar.
Bændurnir, sem sýninguna
halda, segja að ætlunin hafi ver-
ið að bandarísk herlúðrasveit,
sem aðsetur hefur í Frankfurt í
Vestur-Þýskalandi, kæmi við á
Borgundarhólmi á leið sinni til
Rebild á Jótlandi, þar sem hún á
að leika á dansk-bandarískri há-
tíð í tilefni þjóðhátíðardags
Bandaríkjanna 4. júlí nk.
„Opinberir embættismenn lögðu
hins vegar að okkur að hætta við
það og það gerðum við,“ sagði
Christian Kjöller, forsvarsmað-
ur bændanna.
Bandaríska herlúðrasveitin, sem
bannað var að leika á Borgundar-
hólmi.
Sögaard, varnarmálaráðherra,
svaraði spurningum frétta-
manna um þetta efni nú um
helgina og sagði, að Rússum
hefði verið gefið munnlegt loforð
um, að á Borgundarhólmi, sem
er nær Póllandi en Danmörku,
yrðu aðeins danskir hermenn og
að á eyjuna mættu aldrei stíga
fæti hermenn annarra þjóða.
„Við reynum að forðast ögranir,"
sagði hann og kvað ekki skipta
máli þótt vopnabúnaðurinn hafi
aðeins verið lúðrar, trommur og
horn.
Rússar lögðu undir sig Borg-
undarhólm í stríðinu en fóru
þaðan aftur 1946 og það var þá,
sem þeim var gefið þetta „lof-
orð“. í ljósi þess, sem nú hefur
gerst, er það hald margra, að
Rússar hafi gert þetta að skil-
yrði fyrir afhendingu eyjarinnar
til Dana. Bo Christensen, þing-
maður íhaldsflokksins, segist
ætla að kefjast skýringa á þessu
máli á þingi, en hann sagði, að
afstaða varnarmálaráðuneytis-
ins væri alveg „makalaus”, eink-
um með tilliti til þess, að
Borgundarhólmur er austasta
aðvörunarstöð NATO á Eystra-
saltssvæðinu. Christensen sagði,
að svo virtist, að jafnvel þótt tií
stríðs kæmi, mætti ekki senda
NATO-liðsstyrk til eyjarinnar
vegna „sérstakrar tillitssemi"
við Sovétmenn.
Segja kafbát hafa dregið skipið á hafsbotn
Dylfinni, 18. apríl. Al*.
FORSÆTISRÁÐHERRA írlands,
Charles Haughey, hefur krafist
opinberrar rannsóknar á atviki, sem
varð til þess, að írskur togari sökk
um 50 km austur af Dylfinni í gær.
Skipverjarnir, 6 að tölu, segjast
þess fullvissir að kafbátur hafi
flækst í net togarans. Dróst skipið
aftur á bak á fullri ferð um 3 km
leið áður en það sökk.
„Þetta var ógnvekjandi
reynsla," sagði einn skipverjanna.
„Okkur gafst enginn tími til að ná
í björgunarvestin." Það var sjó-
mönnunum til lífs að annar fiski-
bátur var skammt undan og tókst
að bjarga áhöfninni.
Eitt mesta
njósnamál
í sögu Banda-
ríkjanna
Augusta, (ieorgíu, 19. apríl. Al*.
HANDTAKA austur-evrópsks
manns á götu úti í Augusta gæti ver-
ið upphafið að einu stærsta njósna-
máli í sögu Bandaríkjanna. Otto Att-
ila Gilbert var handtekinn af FBI á
laugardag og fluttur í fangelsi.
Gilbert var handtekinn er hann
var að ræða við William Hamilt-
on, starfsmann FBI. Var fundur
þeirra undirbúinn og liður í 4 ára
eftirgrennslan og njósnum um
starfsemi Gilbert. Var Gilbert
með gögn merkt varnarmálaráðu-
neytinu bandaríska í fórum sínum
er hann var handtekinn.
FBI hefur varist allra frétta um
handtökuna, nema hvað skýrt hef-
ur verið frá að Gilbert fái strax að
heyra ákærur þær, sem lágu til
grundvallar handtökunni.
í herbergi Gilberts á Hilton-
hótelinu í Augusta fundust að
sögn FBI „ótrúlegir hlutir". Ekki
hefur verið upplýst frekar hvað
um ræðir.
Talið er líklegt að Gilbert þessi
sé Ungverji, en þó er það ekki
sannað. Ekki eru nema 6 mánuðir
síðan Joseph Helmich jr. var
dæmdur til lífstíðar fangelsunar í
Augusta fyrir njósnir í þágu Sov-
étmanna á meðan hann dvaldi í
París, snemma á sjöunda áratugn-
um.
Rússar taka
Víetnama
upp í skuld
Tókýó, 19. apríl. AP.
DAGBLAD í Vietnam, Yomuri,
heldur því fram í frétt í dag, að
fjöldi vietnamskra verkamanna sé
sendur til Sovétríkjanna, sem hluti
vangoldinna skulda Vietnam við
Sovétríkin.
Blaðið hefur það eftir japönsk-
um stjórnvöldum svo og erlend-
um diplómötum í Japan, að eigi
færri en 10.000 verkamenn hafi
verið sendir frá Hanoi sem
„greiðsla". Segir ennfremur að
verkamenn þessir vinni í iðju-
verum um 200 km suður af
Moskvu.
Skuld Vietnama við Sovét-
menn nemur um 3 milljörðum
bandaríkjadala. Segja heimildir
að stjórnvöld hyggist endur-
greiða skuldina með vinnuafli.
Er talið að í allt muni um
500.000 verkamenn verða sendir-
Banana
skírir
Salisbury
Harara
Salisbury. /imbabwr, 19. apríl. Al*.
BI.ÖD og útvarp í Salisbury nefndu í
dag borgina Harara í öllum fréttum
þar sem borgin kom við sögu. í stuttri
tilkynningu frá upplýsingamála-
ráðuneytinu var þess látið getið, að
það væri til að minnast tveggja ára
sjálfslæðis Zimbabwe, sem áður hét
Ródesía.
Tekur borgin nafn af löngu látn-
um afrískum höfðingja. Salisbury
hefur heitið svo allt frá árinu 1890
er hún var skírð eftir þáverandi for-
sætisráðherra Breta, Lord Salis-
bury.
Við sjálfstæði landsins, sem var
áður undir stjórn Breta, 18. apríl
1980 lýsti Robert Mugabe, forsæt-
isráðherra landsins, því yfir, að öll
nöfn, sem minntu á nýlendutímana,
yrðu þurrkuð út.
Fyrsta breytingin var á nafni
landsins, úr Ródesíu i Zimbabwe.
Drap forseti landsins, Canaan Ban-
ana, lauslega á nafnbreytinguna á
Salisbury í ræðu, sem hann hélt á
knattspyrnuvelli til að minnast
tveggja ára afmælis lýðveldisins.