Morgunblaðið - 08.08.1982, Qupperneq 11

MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 8. ÁGÚST 1982
47
og hringormi sem leyndist í flak-
inu.
Geir Jóhannesson rafmagns-
fræðingur var einnig við nám úti í
Lundi á þessum tíma og störfuðu
þeir Halldór saman að tilraunum
útfrá þessari hugmynd, og fengu
til þess einhvern styrk frá hring-
ormanefnd. Eitt vandamál reynd-
ist fljótt erfitt viðureignar í fram-
kvæmdinni. Torvelt reyndist að
greina skugga, er stöfuðu af að-
skotahlutum í flakinu, frá þeirri
samfelldu ljósbreytingu sem
óhjákvæmilegt er að verði þegar
nálarnar stingast niður í gegnum
fiskholdið og nálgast ljósgjafann.
Vandamál varðandi
Ijósnálagreiningu
„Um þetta leyti byrjaði ég að
starfa með þeim að þessum til-
raunum. Ég notaði vatnsblandaða
mjólk í staðinn fyrir flök og setti í
hana gúmhringa sem komu vel
fram með þessari aðferð. í fisk-
holdi er árangurinn hins vegar
ekki eins góður. Stafar það m.a. af
því að töluverð óregla er í ljós-
dreifingu í flökum þó engir að-
skotahlutir séu þar til staðar.
Annað vandamál sem kemur
upp varðandi þessa ljósnálaaðferð
er að skuggi sem kemur af hring-
ormi er svo veigalítill, að hann er
nota eina eða fleiri bylgjulengdir
leysiljóss og hanna búnað til að
láta leysigeislana „skanna" yfir
allt flakið. Nálarnar yrðu að vera
mjög grannar, og væri þar af leið-
andi hætt við að bogna og brotna.
Þá gefur auga leið að erfitt yrði að
hanna svona tæki þannig að af-
köst þess yrðu viðunandi.
Hins vegar er það mitt álit að
þéssi hugmynd Halldórs hafi verið
mjög snjöll að því leyti, að hún
nálgast viðfangsefnið, að greina
aðskotahluta inni í fiskflaki, með
alveg nýjum hætti. Það er líka vel
af sér vikið hjá honum að hefja
tilraunir með hugmyndina í stað
þess að láta hana detta uppfyrir
— flestir hefðu látið nægja að
ganga með hugmynd sem þessa í
maganum, en ekki látið verða af
framkvæmdum eða sótt um styrk
til tilrauna."
Þú telur sem sé að þetta verk-
efni verði ekki leyst með þessum
hætti?
Hegdun ljóss
í fiskholdi
„Það hef ég ekki beinlínis sagt
— ég tel hins vegar að rétt væri að
kanna fleiri leiðir áður en reynt
væri að hanna tæki sem byggði á
þessari aðferð. Þessi hugmynd
hefur þegar komið að gagni við
mælingar og gefið nytsamar upp-
Rætt við Jón Pétursson eðlis-
fræðing hjá Raunvísinda-
stofnun Háskólans
Ef myndin prentast vel sést hvernig laserljósið hefur verið leitt í hálfhring
eftir Ijósþræði framan úr lasertækinu — Ijósþræðinum hefur verið beint að
tækinu sjálfu og lýsir hann upp stafinn „e“ í orðinu laser.
ekki greinanlegur nema nálin fari
mjög nærri honum. Ef við t.d.
hugsum okkur að bil á milli nála á
nálabrettinu væri 5 millimetrar,
er hugsanlegt að hringormur gæti
lent allt að 3 millimetra frá nál, og
væri skugginn af honum þá minni
en venjulegt ljósfrávik í fiskinum
sjálfum. Hugsanlegt væri þó að
greina þennan mismun með því að
nota tvær bylgjulengdir af ljósi og
myndgreiningu.
Þá er einnig vandamál í sam-
bandi við greiningartæki er
byggði á þessari aðferð, að nálarn-
ar mættu hvorki skemma flakið né
þjappa því saman — það síðar-
nefnda myndi skekkja mælinguna.
Þetta þýðir að nálarnar þyrftu að
vera mjög grannar og ljósþráður-
inn í þeim þar af leiðandi ennþá
grennri. Þannig kæmi mjög lítið
ljósmagn frá hverri nál og yrði
greiningartæki er byggt væri á
þessari aðferð bæði flókið og við-
kvæmt. Að öllum likindum yrði að
lýsingar um hvernig ljós hagar sér
í fiskholdi. Þegar ég hóf að taka
þátt í þessum tilraunum með
Halldóri fór ég fljótlega út í það
að rannsaka hegðun ljóss af ýms-
um bylgjulengdum í fiskholdinu.
Ég get ekki talað um eiginlegar
niðurstöður af þessum rannsókn-
um ennþá, en ég þykist nokkuð
viss um að ómaksins vert væri að
halda þeim áfram því hugsanlegt
er að hægt væri að hanna ná-
kvæmt greiningartæki er greindi
alla aðskotahluta í fiskholdi með
þessum hætti."
Hvernig væri unnt að greina
hringorm með þessari aðferð —
nú er hann úr mjög svipuðu efni
og fiskholdið umhverfis hann?
„Ég tel að það væri hægt með
því að nota tvær bylgjulengdir
leysiljóss. Tæki af þessu tagi yrði í
tveim hlutum — ljósgjafi og nemi
sem tengdist myndgreiningar-
tæki. Hugsanlegt væri að greina
mætti hringorm með því að nota
Beint flug til Zurich og gist þar fyrstu nóttina. 23. ágúst hefst 6 daga hringferð um
Sviss; til Liechtenstein — Lenzerheide — Lugano — Lausanne — Bern — Thun
— Interlaken — Vitznau og síöan dvalið til 5. september í Interlaken í Berner
Oberland (Hótel Neuhaus við Thun-vatn).
Möguleikar á skoðunarferðum frá Interlaken.
Verö kr. 14.000.00
Innifalið í verði: Flug, hringferð, gisting í 2ja manna herbergi m/ baöi, morgun- og
kvöldverður.
Ekki innifalið í verði: Flugvallarskattur og skoðunarferðir í Interlaken.
Verö eru útreiknuö samkvæmt gengi 30. júlí 1982.
FERÐASKRIFSTOFA GUÐMUNDAR JÓNASSONAR HF.
Borgartúni 34,105 Reykjavík, •imi 91-83222.

Dagskrá
5. ágúst -15. ágúst: Gladiolus.
25. ágúst - 5. sept.: Heimilisgarðar, tæki og búnaður. 30. sept. -10. okt.
9. sept. -12. sept.: Dahllur og ýmsar aðrar plöntur.
16. sept. - 26. sept.. Síðsumarplöntur, lækningajurtir.
Haustblóm, aldin o.fl.
Þetta eru aðalsýningarnat- á þessum tíma. Að sjálfsögðu eru allir aðrir liðir Floriade 82
opnir um leið.
þúfinnurheiminní
þúfinnurheiminn í þúfinnurheiminn í
HOLLHNDI^ HOURNDI^ HOLLHNDI^
Holland - skrúðgarður heimsins. Það er ekki að tilefnislausu að Holland er stundum
kallað skrúðgarður heimsins. Þar breiðast litríkir blómaakrar yfir hundruði ferkílómetra,
oft svo langt sem augað eygir.
Floriade 82. Stærsta blómasýning I heimi, Floriade 82, stendur nú yfir í Hollandi,
til 10. október. Þar bærist fyrir vindinum sannkallað blómahaf. Á Floriade 82 eru 13 aðal-
sýningar, þar sem hver árstíð er tekin fyrir.
Blóm í barminn. Blómin ráða ríkjum í Hollandi, hvert sem lítið er. Þar eru blóma-
skrúðgöngur, blómauppboð, blómasýningar og undurfagrir blómagarðar. Láttu þér ekki
bregða þótt einhver næli blómi í barminn hjá þér. Það er aðeins sjálfsagður hluti af
tilverunni í Hollandi.
Flugfélag með ferskan blæ
Amsterdam - alla miðvikudaga og sunnudaga O* A RNARFLUG
Lágmúla 7, slmi 84477