Morgunblaðið - 27.10.1982, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 27. OKTÓBER 1982
29
Af æsifrétta-
mennsku
Kvikmyndir
Ólafur M. Jóhannesson
AF ÆSIFRÉTTAMENNSKU
Nafn á frummáli: Absence of Mal-
ice.
Handrit: Kurt Luedtke
Tónlist: Dave Grusin
Kvikmyndun: Owen Roizman.
Leikstjóri: Sydney Pollack
Sýnd í Stjörnubíói.
Efni nýjustu myndar Stjörnu-
bíós „Án illvilja" er íhugunar-
vert að minnsta kosti fyrir þá
sem að staðaldri skrifa í blöð. í
mynd þessari er nefnilega fjall-
að um rannsóknarblaðamennsku
eins og hún er stunduð á amer-
ísku síðdegisblaði. Er í myndinni
lýst allskilmerkilega hvernig
ungur og fremur óreyndur
blaðamaður vefur lygavef kring-
um alsaklausan mann, Michael
Callagher að nafni. Blaðamaður-
inn fréttir af tilviljun að Call-
agher tengist rannsókn á morði
ólýsanlegum hörmungum. Það
skipti ekki máli hvort sektin er
sönnuð eða ekki svo fremi sem
grunsemdir vakna í brjósti les-
enda. Afturámóti virðist sá sem
kom fregninni af stað hafinn yf-
ir að taka á sig ábyrgð. Með því
að orða fregnina rétt er hann
stikkfrír hvort sem er gagnvart
löggjafanum eða þeim sem fyrir
áburðinum verður. Freisting
æsifréttamannsins er hér mikil
því leiðin til valda og metorða á
síðdegisblaði liggur eftir slóð
hinna ógæfusömu í samfélaginu.
Því fleiri skúrkar sem liggja í
valnum undan stílvopni æsi-
fréttamannsins því betra. Og þar
sem magn skiptir ef til vill meira
máli en gæði, verða ávallt ein-
hverjir hjartahreinir í valkestin-
um. Hér er ef til vill ekki við
æsifréttablaðamanninn einan að
sakast, hann er bara óbreyttur
soldát í herfylkinu.
Sally Field leikur blaðamann-
inn ógæfusama í þessari nýjustu
mynd Pollack. Ég er ekki viss
Callagber (Paul Newman) horfist f augu við útlegðardóm verkalýðs-
foringjans.
virts verkalýðsforingja á Miami.
Rannsóknarmennirnir sjá sér
hag í að leka upplýsingum til
blaðamannsins og þar með taka
hjólin að snúast. Það nægir al-
veg að blaðamaðurinn rétt nefni
Callagher í tengslum við morð-
málið. Hvergi er minnst á sekt
en samt snúa allir baki við bless-
uðum manninum eins og ótind-
um glæpamanni. Þannig gefa
verkalýðsfélögin út tilskipun
þess efnis að hver sá sem vinni
framvegis í fyrirtæki Callagher
(hann stundar brennivínsheild-
sölu) sé þar með brottrækur af
vinnumarkaðinum. (Athyglis-
vert atriði fyrir þá sem trúa
blint á verkalýðsfélög). Sem sagt
lausafregn í blaði verður þess
valdandi að alsaklaus einstakl-
ingur missir fótanna í samfélag-
inu, tilvera hans hrynur til
grunna.
Hér er ekki úr vegi að staldra
við. Hvert er Sydney Pollack
leikstjóri að fara í þessari
mynd? Er hann virkilega að
segja að rannsóknarblaða-
mennskan — þessi útvörður lýð-
ræðisins — sé tekin að snúas'
upp í andhverfu sína? Að rann-
sóknarblaðamennirnir séu í leit
sinni að athyglisverðu fréttaefni
orðnir eins og útsendarar Rann-
sóknarréttarins sem gripu menn
af handahófi til að halda pynt-
ingarstofunum gangandi? Er
fréttaþorsti síðdegisblaðanna
slíkur, að einskis sé svifist til að
svala þorstanum? Mér virðist
Pollack taka hér mjög ákveðna
afstöðu. Það er ljóst af myndinni
að lausafregn í blaði þar sem íað
er að sekt manna, getur valdið
um að hnátan valdi fullkomlega
hlutverkinu, verður dálítið mús-
arleg á stundum. Þá skortir
nokkuð á að Pollack leikstjóri
byggi upp skýra mynd af við-
brögðum þessarar persónu við
vélabrögðum heimsins. Það er
varla að áhorfandinn trúi því að
slíkur einfeldningur sitji í stóli
fréttamanns á stórblaði. Paul
Newman er hins vegar afar
sannfærandi í hlutverki áfeng-
isheildsalans Michael Callagher.
Krossbrá mér reyndar er New-
man birtist á tjaldinu, maðurinn
hefur elst um aldarfjórðung.
Máski er skýringin sú að hann
missti nýlega son sinn en dreng-
urinn sá lést af of stórum
skammti hins hvíta eiturs: (Svo
eru menn að tala um að of hart
sé gengið fram í að vernda land-
ið okkar fyrir ágangi fíkniefna-
sala. Er ekki slíkt raus álíka
fáránlegt og þegar menn berjast
gegn notkun öryggisbelta í bíl-
um?) í lok greinar minnar um
nýjustu mynd Stjörnubíós vil ég
leyfa mér að vitna í viðtal við
John Hinckley, þann sem reyndi
að skjóta Reagan forseta á dög-
unum, en þar spyr blaðamaður
Hinckley hvort hann telji press-
una hafa dregið upp rétta mynd
af sér sem persónu. Ég held að
svar Hinckley gefi dálitla mynd
af þeim aðstæðum sem frétta-
maður á amerísku síðdegisblaði
býr við. Hinckley: „Miðað við að
ég var algerlega óþekkt stærð í
hafi 250 milljóna og þeir höfðu
ekki nema nokkra daga til að
raða saman brotum ævi minnar,
tel ég þá hafa unnið frábært
verk.“
Frá vinstri til haegri: Sigurjón Pétursson varaform. félagsins, Hannes R. Jónsson, Hiskóla íslands, Bjarki Karlsson,
Verslunarskóla íslands, Hjörleifur Kristinsson, Iðnskólanum í Reykjavík, Bjarni Kristjánsson, Menntaskólanum við Sund,
Sveinn Baldursson, Fjölbrautaskólanum í Breiðholti, Friðrik Skúlason, Menntaskólanum við Hamrahlíð, Vilhjálmur
Þorsteinsson Tölvuskólanum, og Jón Þór Þórhallsson formaður Skýrslutæknifélags íslands. Á myndina vantar Ólaf
Jóhann Ólafsson frá Menntaskólanum í Reykjavík, sem ekki gat verið viðstaddur afhendingu verðlaunanna.
Viðurkenning fyrir góðan
árangur í tölvunarfræðum
NÝLEGA afhenti dr. Jón Þórhalls-
son, formaður Skýrslutæknifélags ís-
lands, nokkrum skólanemendum,
sem náð hafa frábærum námsárangri
á sviði tölvunarfræða, gagnavinnslu
og skyldra greina, viðurkenningu fé-
lagsins. Viðurkenningin er í formi
skjals og valinnar bókar um tölvu-
fræðiefni.
Stjórn Skýrslutæknifélagsins
ákvað á síðastliðnu vori að veita
viðurkenningar af þessu tagi. Fal-
ast var eftir tilnefningum frá
skólastjórum þeirra skóla, sem vit-
að var að hefðu tölvu- og gagna-
vinnslugreinar á kennsluskrá sinni.
Að fengnum tilnefningum skól-
anna ákvað stjórn félagsins síðan
að veita að þessu sinni átta nem-
endum viðurkenningu.
Þessir nemendur eru: Bjarki
Karlsson, Verzlunarskóla íslands,
Bjarni Kristjánsson, Menntaskól-
anum við Sund, Friðrik Skúlason,
Menntaskólanum við Hamrahlíð,
Hannes Rúnar Jónsson, Háskóla
íslands, Hjörleifur Kristinsson,
Iðnskólanum í Reykjavík, Ólafur
Jóhann Ólafsson, Menntaskólanum
í Reykjavík, Sveinn Baldursson,
Fjölbrautaskólanum Breiðholti, og
Vilhjálmur Þorsteinsson, Tölvu-
skólanum.
Tilgangur Skýrslutæknifélagsins
með því að veita þessar viðurkenn-
ingar er m.a. sá að vekja athygli
nemenda, skólayfirvalda og ann-
arra á þessum námsgreinum, sem
stutt er síðan að fóru að sjást á
kennsluskrám íslenskra skóla.
Nýjungamar
kamafrá
iBSf BRIDGESTONE
„ÍSGRIP"
Bridgestone radial snjódekkin eru framleidd úr sérstakri
gúmmíblöndu, sem viö nefnum „ÍSGRIP“.
„ÍSGRIP“ hefur þá eiginleika aö haröna ekki í kuldum,
heldur helst það mjúkt og gefur þannig sérstaklega góða-
spyrnu í snjó og hálku.
„ISGRIP" dekkin eru ennfremur meö sérstyrktum hliðum
(Superfiller) sem veitir aukið öryggi viö akstur á malarveg-
um.
Vegna þessa henta nýju BRIDGESTONE radial snjódekkin
sérstaklega vel á misjöfnum vegum og í umhleypingasamri
veöráttu eins og á íslandi.
i
i
i
i
i
Öryggið í fyrirrúmi meö BRIDGESTONE undir bílnum
25 ára reynsla á íslandi.
Utsölustaðir um land allt.
BMDOEnONIi ; ......
I BÍLABORG HF.
1 Smiðshöfða 23, sími 812 99.