Morgunblaðið - 10.07.1983, Blaðsíða 30

78
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 10. JÚLÍ 1983

Pottarím
Umsjón: SIGRUN
DAVÍDSDÓTTIR
Þegar raharbari er við hend-
ina er stutt í jfóðKaetið. Það er
iindraskemmtiletít að matreiða
rabarhara, |>vi |>að er hænt að
nýta hann á svo marnvíslenan
hátt. I lér á eftir verður hujjað að
nokkrum rabarbararéttum ojí
ýsmum tilbrij'ðum við þá.
Rabarbari eru tilvalinn í sult-
ur. f sultutíerðinni eru mötíuleik-
arnir svo sannarletía ýmsir. Það
|>arf ekki að nota vatn í sultuna,
f>ví það er svo mikill safi í rab-
arbaranum. Bf hann er skorinn í
bita, sykri blandað í, og hann
látinn standa yfir nótt, þá saftar
hann sig, þ.e. safinn rennur úr
honum og síðan er allt soðið
saman daginn eftir. Ef þið viljið
sjóða hann í vökva, er hægt að
nöta ávaxtasafa, t.d. appelsínu-,
epla- eða sveskjusafa (plómu-
safa). Apríkósusafi hentar einn-
ig vel. í sultuna er tilvalið að
nota þurrkaða ávexti, t.d. rúsín-
ur, sveskjur, fíkjur eða apríkós-
ur. Ananas er einnig góður, t.d.
niðursoðinn úr dós, sá nýi er svo
dýr. Möndlur eða heslihnetur,
heilar eða gróft saxaðar, henta
býsna vel. Og svo er það kryddið
sem setur punktinn yfir i-ið ...
Kanell, negull og allrahanda
gefur sultunni Ijúfan keim. Sax-
að engiferhnýði, annaðhvort
sykrað eða úr sírópslegi, gefur
óviðjafnanlegt bragð... hvorki
meira né minna. Þegar svo sult-
an er soðin og áður en hún er
sett á krukkur, er tilvalið að
bragðbæta hana með víni, t.d.
viskí, koníaki, líkjör eða ávaxta-
brennivíni, sérríi, madeira eða
portvíni, allt eftir smekk og vín-
eign. Það þarf ekki nema lítið af
víninu, eins og 1 msk á hvern
'k — 1 I af sultu, og ekki endilega
í alla sultuna, þið gctið sett vín í
sparisultuna...
Það er smekksatriði hvað sult-
an er höfð sæt. En athugið að
t.d. þurrkuðu ávextirnir eru
mjög sætir, og það þarf því ekki
eins mikið af sykri og ella. Próf-
ið ykkur áfram með sykurinn,
sultan á að vera sæt, en það á
ekki að vera sykurbragð að
henni, leyfið bragðinu að öðrum
hráefnum að njóta sín. Rabar-
bari er súr og leyfið þessu ein-
kenni hans að njóta sín vel. En
athugið að því minni sykur sem
er í sultunni, því verr geymist
hún. Það er þvi bezt að ganga vel
frá henni í vandlega soðnum
glösum og loka þeim tryggilega.
Það er þægilegast að nota góð
niðursuðuglös, eins og ég hef áð-
ur nefnt. Og ef þið getið geymt
sultuna á köldum stað, þá er það
til bóta, en því miður eru kaldar
geymslur ekki sérlega algengar í
húsum núorðið. Ef sultan er
krydduð eða bragðbætt með
víni, er bezt að geyma hana i
nokkrar vikur áður en hún er
borðuð, svo bragðið nái að sam-
agast vel.
En rabarbari er ekki aðeins
sultujurt, hann er góður í margt
annað. Rabarbari er frábær í
pæa, t.d. með þurrkuðum ávöxt-
um, kryddi og víni, eins og var
nefnt hér að ofan. Það er hægt
að nota það sama með honum,
bæði í rabarbarapæa og sultu.
Þegar rabarbari er settur í pæa,
er gjarnan nokkrum msk af
kartöflumjöli eða maísmjöli
hrært saman við hann. Mjölið
sýgur í sig safann úr rabarbar-
anum og pæinn verður þá ekki
eins á floti. Notið gjarnan heil-
hveiti og/eða annað gróft mjöl í
pæadeigið. Malaðar möndlur eða
heslihnetur eiga einnig sérlega
vel við, bæði í deigið og rabar-
barann. Ef ykkur sýnist svo, get-
ið þið þeytt eggjahvítu og sykur
og bakað með síðustu 10—15
mín.
Rabarbarinn hentar einnig vel
í kökur, skorinn í bita og bakað-
ur með deiginu. Það er góð
hugmynd að sjóða hann með
sykri og gjarnan kryddi, e.t.v.
útbúin, látin á og pæinn bakað-
ur. Ef deigið er meira en þið
komið á plötuna, getið þið bakað
nokkrar bollur úr afganginum.
Það er hægt að nota öðruvísi
gerdeig en er notað hér, þið haf-
ið ykkar hentisemi eins og
venjulega...
4 dl vatn
um 1 hraukuð tsk af nýju geri,
eða um 1 af þurrgeri
1 egg
2 msk hunang
'k dl hveitiklíð
'k dl olía
5 dl hveiti, helzt óhvíttað
1. Ef þið notið þurrger, farið
þá með það eins og mælt er fyrir
á umbúðunum. Ef þið eruð með
nýtt ger, myljið það þá saman
við vatnið. Ef þið hafið vatnið
volgt (um 37°), lyftir deigið sér
fljótt, ef þið notið kalt vatn tek-
ur það lengri tíma, sem er ágætt
ef þið útbúið deigið t.d. snemma
dags, en hyggizt baka úr því
seinna um daginn.
Rabarbari
ásamt áðurnefndum þurrkuðum
ávöxtum, og nota heitan graut-
inn út á ís, eða sem graut, heitan
eða kaldan með rjóma. Það er
óþarfi að þykkja slíkan graut
með kartöflumjöli, en slík viðbót
er smekksatriði. Ögn af víni gef-
ur gott bragð. Einnig hér á vel
við að nota ananas, skorinn í
bita.
Kaldur grautur eins og áður
er nefndur nýtist á margan hátt.
Það er t.d. hægt að bera hann
fram í skál og mylja hnetu-
makkarónur með, og þær blotna
þá upp í grautnum. Rjómi í, ef
ykkur sýnist svo, eða með. Einn-
ig er hægt að setja grautinn í
skál og setja lög af soðnu
vaniilukremi inn á milli og e.t.v.
makkarónur líka. Þetta er þá ein
útgáfa af þekktum enskum eftir-
rétti sem kallast trifle, frábær
réttur, en hefur oft hlotið illa
útreið eins og algengt er með
fræga rétti...
Eins og sjá má er hægt að
bera rabarbara fram ærið oft án
þess að þreyta sig á honum og
það er vel til fundið nú, þegar
hann er upp á sitt bezta. Hugum
nánar að einstökum réttum ...
Góða skemmtun.
Kabarbara- og eplapæi
Epli og rabarbari fara einkar
vel saman og henta vel í pæa.
Pæinn hér er ögn frábrugðinn
venjulegum pæum, því hann er
bakaður á gerbotni. Eiginlega
lítur hann út eins og stór pizza,
ávaxtapizza... Fyrst er búið til
gerdeig, þá er það látið lyfta sér,
síðan þrýst út á plötu, fyllingin
2. Blandið öllu saman nema
hveitinu. Bætið um 4 dl af hveiti
í og svo meiru eftir þörfum, þar
til þið getið hnoðað deigið.
Hnoðið það vel, látið það síðan
lyfta sér í skál undir plasti eða
annarri vel þéttri yfirbreiðslu.
3. Þegar deigið hefur lyft sér
vel, hnoðið það þá aftur, bætið
ögn af hveiti í, ef það er mjög
blautt. Smyrjið ofnplötu og
þrýstið síðan deiginu á plötuna.
Látið það vera um 1 cm þykkt og
gjarnan þykkara á brúnunum,
sem mynda þá nokkurs konar
barma.
Hafið ekki áhyggjur, þó ykkur
gangi illa að fá það jafnþykkt,
þetta verður allt gott þegar það
er bakað. Ef loftbólur myndast
undir deiginu, stingið þá á þeim,
því annars bólgna þær út við
baksturinn, og geta hnikað fyll-
ingunni til. Setjið ofninn á 225°.
Áleggið á deigið:
um 5 dl rabarbari, skorinn í
litla bita
1 dl púðursykur eða hrásykur
2 msk kartöflumjöl eða maís-
mjöl, fíngert
1 dl saxaðar heslihnetur eða
möndlur
1 msk saxað engiferhnýði í
sykurlegi (má sleppa)
4 epli, helzt græn og hörð
2 msk hrásykur
1 msk kanell
4. Blandið saman rabarbara, 1
dl sykurs, mjöli, engiferi og
hnetum eða möndlum. Afhýðið
eplin, skerið þau í fernt, skerið
kjarnhúsið innan úr og skerið
hvern bát í þunna báta.
Þið getið raðað hvernig sem
ykkur sýnist á deigið, en hér er
stungið upp á að raða eplunum í
þrjár raðir að endilöngu, tveim
eftir langhliðunum og einni í
miðjuna. Blandið saman 2 msk
af sykri og kanel og stráið yfir
eplin. Jafnið svo rabarbara-
blöndunni á milli eplaraðanna.
5. Setjið kökuna í heitan
ofninn og bakið hana í miðjum
ofninum í um 15—20 mín., eða
þar til barmarnir hafa fengið á
sig góðan lit og kakan er greini-
lega bökuð í gegn. Berið hana
fram volga eða kalda, eftir
smekk. Hún er glæsileg á að líta.
Það er alveg umframt að bera
rjóma eða slíkt með henni, mér
finnst það ekki eiga vel við
brauðbotninn, en hver hefur
sinn smekk...
Rabarbaraclafouti
Clafouti (borið fram klafútí)
er frönsk kaka, ættuð frá hérað-
inu Limousin. Þar er þessi kaka
einkum bökuð úr svörtum kirsu-
berjum sem vaxa þar eins og
rabarbari. En það er einnig
hægt að nota ýmislegt annað i
hana, t.d. okkar ágæta rabarb-
ara. Deigið er pönnukökudeig,
svo þetta er eiginlega ein stór og
þykk pönnukaka, bökuð í ofni.
Þið getið notað ykkar eigið
pönnukökudeig í stað deigsins
hér á eftir. Ögn af kryddi spillir
ekki frekar en fyrri daginn, og
e.t.v. vín. Kakan er bezt volg úr
ofninum, gjarnan með mjúk-
þeyttum rjóma, örlítið sykruð-
um. Kakan er tilvalinn eftirrétt-
ur og nægir handa fjórum til
sex. Bakið hana í formi, eða fati,
sem þið getið borið á borðið, því
það er ekki auðvelt að ná henni
úr forminu. Eldfast fat hentar
ljómandi vel.
um 500 gr rabarbari, skorinn í
litla bita
4 egg
1 'k dl hveiti, helzt óbleikt
um 2 dl flórsykur
3 dl mjólk
1. Setjið ofninn á 175°, smyrj-
ið formið.
2. Setjið rabarbarann á botn-
inn. Hrærið deigið saman. Ef þið
eigið rafmagnskvörn, er hún
hentug til þess. Hellið deiginu
yfir og bakið kökuna á neðstu
rim í um 1 klst., eða þar til deig-
ið er bakað í gegn. Hún lyftir sér
þegar hún bakast en fellur þegar
hún er tekin út.
Ef ykkur gengur erfiðlega að
fá kekkjalaust pönnukökudeig,
hrærið þá fyrst eggjunum sam-
an í skál, og hrærið svo hveitinu
smátt og smátt í. Hrærið svo
þetta samlagist vel og hrærið
svo mjólkinni smátt og smátt
í og sykrinum síðast.
En í kvörn verður
deigið ekki kekkjótt. (C9)
Fyrirliggjandi í birgðastöð
STANGA-
KOPARB
M.S.58,
Sívalur .•••••#
Þvermál 5.00 mm - 100.00 mm
Sexkantaður ••#####•<
Þvermál 11.00 mm - 50.00 mm
SINDRA
Hornsófar
Margeftirspuröu hornsófarnir meö svefnmöguleikan-
um komnir aftur.
Greiösluskilmálar.
STALHR
Borgartúni 31 sími 27222

Húsgagnaverslun, Reykjavíkurvegí 68, Hatnarfirði. S-54343.