Morgunblaðið - 24.12.1983, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 24. DESEMBER 1983
31
Bráðum koma blessuð jólin
börnin fara að hlakka til.
Allir fá þá eitthvað fallegt
í það minnsta kerti og spil.
Jólavísurnar hans Jóhannesar úr Kötl-
um kunna allir og þykir vænt um þær og
börnunum mest. Ég á eins von á því, að
þær séu sungnar hvarvetna þar sem geng-
ið er í kringum jólatréð á annað borð.
Kannski vegna þess að þær hlaupa í fangið
á manni eins og Fljúga hvítu fiðrildin eða
Fuglinn segir bí, bí, bí og vekja gleði og
kátínu, en skírskota samt til boðskapar
jólanna. Allir eiga að gleðjast og gleðja
aðra. Hannes Pétursson segir á einum stað
um Jóhannes, að hann hafi alla stund bor-
ið „í brjósti heitt hjarta skálds, sem er
lofsöngvari öllu öðru fremur, hrifnæmur
lofsöngvari þess sem bjart er og gott í
náttúrunni og mannlegu lífi“.
Það er oft sagt, að enginn geti notið
jóianna né skilið inntak þeirra nema hann
taki á móti þeim fagnandi eins og barn.
Það sjáum við líka fljótt, ef við rifjum upp
jólaljóð skáidanna, að endurminningin
sækir að þeim og að líkingarnar eru sóttar
til bernskuáranna. Oft snýst ljóðið upp í
dýrðaróð til móðurinnar. Ingólfur Krist-
jánsson yrkir kvæðið Jólin heima, en þar
segir m.a.:
í huganum ég horfi
heim í gamla bæinn,
sem í æsku ól mig
út við bláan sæinn.
Ástúð skín úr augum,
ylrík hjörtu mætast.
Allir sáttir sitja,
saman vinir kætast.
Ég minnist þess, er mamma
mælti einu sinni:
„Þegar eitthvert angur
amar sálu þinni,
þú kveikja skalt á kerti,
svo komi jól í huga;
— þá mun heilög hugsun
harma yfirbuga."
Og Guðmundur Frímann segir:
Heimþrá býður, heimþrá ræður,
hún er ferðagjörn.
Við skulum gista gamla dalinn,
gerast aftur börn.
Barnið og kertið, — sakleysið og birtan,
fyrirheitið. Jólaljós Þorsteins Valdimars-
sonar hefst á þessari stöku:
Enn fagnar heimur helgri nótt;
á himni stjörnur skína rótt,
og kertaljósin lýsa húm
á litlum kveik við barnsins rúm.
Og kvæðið rekur sig aftur til daga Her-
ódesar konungs og staldrar við þrönga jötu
í borg Davíðs. Þaðan stafar sá bjarmi, sem
gefur þjáðum von og tign því lífi, sem
lægst er virt. Fyrirheitið um frið á jörðu
hefur verið gefið
og gerir frelsið lýðum ljóst
og leggur elsku þeim í brjóst.
Sá mæti maður Sigurður O. Björnsson
prentmeistari á Akureyri kom mér fyrir
tæpum aldarfjórðungi í kynni við aldraðan
verkamann á Akureyri, Sigurð Svein-
björnsson, sem um þær mundir var að gefa
út sína seinni ljóðabók, Á svölu hausti.
Hann yrkir oft undra vel og aðal ljóða
hans er, að hann horfir á yrkisefnin frá
öðrum sjónarhól en þeim, sem þau skáld eins í koti og höllum,
hafa, sem notið hafa æðri menntunar eða þeim, sem eiga þrána,
hlotið veglegra hlutskipti í lífinu en hann: þurfamönnum öllum.
En þjónslund traust er það, sem koma
skal,
og það sem fyrst.
Öll störf eru jafnmikils virði í sjálfu sér
og þýðing þess, að þau séu vel af hendi
leyst. Hinn lægsti ann ekki síður landi
sínu og þjóð en hinir, sem hærra eru settir,
og vill rækja skyldur sínar, þótt hann hafi
brá til að spreyta sig á öðru stærra. Jóla-
ljóð Sigurðar ber heitið Heilög stund og
annað erindið er þannig:
Lyft er tímans tjaldi.
Tindar bjartir rísa
upp úr aldasænum.
Ótal kyndlar lýsa
andans þungu örbirgð,
Ég hitti frænda minn Barða Friðrikssort
við Austurvöll í þeim svifum sem ég var að
búa mig undir vísnaleikinn og sagði hon-
um hvað stæði til. Þá rifjaði hann upp
erindi úr sálmi eftir Valdemar Briem, sem
hann lærði barn:
Hve sælt er sérhvert hús,
þótt sé það þröngt og smátt,
ef hver af hjarta fús
þar hefur frið og sátt.
Ei finnast þrengslin þar,
og þeim ei amar neitt,
er allt til ununar
hver öðrum geta veitt.
Ekki verður meira kveðið að sinni.
Gleðileg jól!
Halldór Blöndal
Heidrekur Guðmundsson:
Jólaminning
Þegar berast glæstar gjafir
góðra vina heim til þín,
viltu sjá til samanburðar
sextíu ára jólin mín?
Mamma bar á borðið heima
bestu föng, sem voru til,
lagði svo í lófa mína
lítið kerti og barnaspil.
Enginn mátti, Guð minn góður,
grípa í spil á jólanótt.
Aður en kertið út var brunnið
að mér læddist svefninn hljótt.
Meðan draumadísin góða
drenginn bar um fjöll og höf,
geymdi hann í læstum lófa
lengi þráða jólagjöf.
Hún var smá, en hefur ornað
hjarta mínu í sextíu ár. —
Þó er mörg úr gildi gengin
gjöf, sem metin var til fjár.
Áramótastemmning frá
Suöur-Trýrol í Bláa lóninu
Siguröur Demetz mætir meö gítarinn sinn og sér um hressilega
stemmningu.
Sniöug tilbreyting yfir áramótin, aö bregöa sér í Bláa lóniö og dvelja þar
í góöu yfirlæti. %
Sími 92—8650
Endaðu
árið
vel —
endaðu
það
í Bláa
lóninu