Morgunblaðið - 31.12.1983, Blaðsíða 13

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 31. DESEMBER 1983
13
Gullbrúðkaup
HINN 26. desember áttu gullbrúðkaup hjónin Guðmunda Þorbergsdóttir
og Hermann Jakobsson. Þau hófu búskap á Látrum í Aðalvík og bjuggu
þar til ársins 1946, er þau ásamt flestum íbúum Sléttuhrepps yfirgáfu
heimabyggðina. Fluttu þau til ísafjarðar og hafa búið þar síðan í
Sundstræti 31.
Skákmót unglinga í Noregi:
Þröstur Þórhallsson
efstur eftir 4 umferðir
ekki verið ástæðulaus og aðvaran-
ir um sívaxandi rekstrarvanda at-
vinnuveganna og yfirvofandi
rekstrarstöðvun þeirra hafa engar
ýkjur verið.
Frá síðustu áramótum og fram
á vor seig stöðugt á ógæfuhliðina í
efnahagsmálum landsmanna. í lok
hvers mánaðar voru landsmönn-
um kynntar hækkanir hinna ýmsu
vísitalna, sem hækkuðu í slíkum
mæli, að ekki voru til dæmi um
fyrr. Þegar núverandi ríkisstjórn
komst til valda í lok maímánaðar
sl., er síst ofmælt þótt ég fullyrði,
að Islendingar hafi verið komnir
fram á brún hengiflugs í efna-
hagslegu tilliti. Verðbólga var
komin á annað hundrað prósent og
fór vaxandi, viðskiptahallinn var
stórfelldur, skuldasöfnun erlendis
gífurleg og tekjur þjóðarinnar
fóru fækkandi vegna rýrnandi
fiskafla. Skjótra og róttækra að-
gerða var því þörf. Það kom í hlut
núverandi ríkisstjórnar að grípa
til ráðstafana í því skyni að draga
úr verðbólgu og viðskiptahalla og
koma í veg fyrir gjaldþrot at-
vinnufyrirtækja og þar með heim-
ilanna.
Sjálfsagt má deila um einstaka
þætti þeirra efnahagsráðstafana
sem beitt hefur verið. Því verður
samt ekki á móti mælt að aðgerð-
irnar hafa komið öllum atvinnu-
rekstri til góða, beint eða óbeint.
Ekki verður þó hjá því komist að
benda á, að ráðstafanirnar koma
misvel við einstakar iðngreinar.
Staða útflutningsiðnaðar hefur
farið batnandi vegna gengislækk-
ana og aðhalds í launamálum, sem
hefur leitt til þess að raungengi
íslensku krónunnar hefur verið
lægra en nokkur undanfarin ár.
Lækkun raungengis hefur einnig
styrkt samkeppnisstöðu þeirra
iðngreina, sem keppa á heims-
markaði. Hins vegar eru horfur
tvísýnni í þeim greinum sem
framleiða vöru eða veita þjónustu
innanlands, sem eru viðkvæmari
fyrir samdrætti í eftirspurn.
Dæmi um slíkar greinar eru bygg-
ingar- og verktakaiðnaður ásamt
ýmsum viðgerða- og þjónustu-
greinum. Þá verður að hafa í huga,
að um þessar mundir steðja miklir
erfiðleikar að sjávarútvegi lands-
manna, en sá atvinnuvegur er
undirstöðumarkaður fyrir stórar
og innlendar iðngreinar. Kemur
mér þá fyrst í hug málm- og
skipasmíðaiðnaðurinn, en þar er
verkefnastaðan nú þegar farin að
þyngjast, og horfur í einstökum
skipasmíðastöðvum raunar enn
verri.
Þá hefur verðbólga undanfar-
inna ára ásamt m.a. ófullnægjandi
rekstrarlánafyrirgreiðslu orðið til
þess, að lausafjárstaða fjölmargra
greina iðnaðar er vægt til orða
tekið bágborin, einkum þó þeirra,
sem ekki njóta endurkaupalána
Seðlabankans. Fyrirtækin hafa
löngum fleytt sér áfram á
skammtímalánum, og einungis sí-
vaxandi umsvif fyrirtækjanna á
umliðnum árum hafa gert það að
verkum, að þau hafa haldið velli.
Þegar dregur úr þensluáhrifum,
og jafvel samdráttar tekur að
gæta, verður slík leið ekki fær
lengur. Ýmis iðnfyrirtæki eiga nú
við vandamál að stríða af þessum
sökum. Brýnt er að sá vandi verði
hið fyrsta leystur.
A 40. Iðnþingi íslendinga, sem
haldið var í októberlok sl., voru
þessi mál mjög til umræðu. Var þá
m.a. minnt á, að ríkisstjórnin
hefði lýst því yfir, að til þess að
vega upp á móti kjararýrnun og
minnkandi eftirspurn þyrfti að
gera ráðstafanir til að auka fram-
leiðslu og framleiðni atvinnuveg-
anna, ekki síst í iðnaði. Slík
markmið, sem að nokkru eru til
lengri tíma sett, er auðvitað fagn-
aðarefni. Á Iðnþingi var þó jafn-
framt lögð rík áhersla á að nokkr-
ar iðngreinar ættu við sérstök
vandamál að stríða sem ýmist
væru bundin við sérstök lands-
svæði eða landið í heild. Lausn á
vanda þessara greina þyldi ekki
bið. Fyrir liggur, að stjórnendur
og starfsmenn iðnfyrirtækja, er
hér eiga hlut að máli, eru reiðu-
búnir að sínu leyti að takast á við
vandann, t.d. með aðgerðum á
sviði vöruþróunar og rekstrar-
hagræðingar eða með endurskipu-
lagningu, sem hugsanlega kynni
að leiða til nýrrar framleiðslu eða
þjónustu. Mörg iðnfyrirtæki vinna
einmitt í slíkum aðgerðum nú með
dyggri aðstoð hagsmunasamtaka
sinna. Á stjórnvöldum hvílir á
hinn bóginn sú skylda að tryggja
að fyrirtækjunum sé unnt að ráð-
ast í nauðsynlegar aðgerðir.
Hafi fyrirtæki mótað sér áætl-
anir um það, hvernig þau vilja
leysa vandamál sín, lagði Iðnþing
áherslu á, að fyrirtækjunum stæði
til boða þrenns konar fyrir-
greiðsla:
— Lán til nokkurra ára til að
lagfæra lausafjárstöðuna.
— Skuldbreyting vanskila-
skulda og lenging lána við fjár-
festingalánasj óði.
— Lán og styrki til vöruþróun-
ar og hagræðingar, til þess að
fyrirtækin geti aðlagað starfsemi
sína breyttum aðstæðum og bætt
markaðsstöðu slna.
Ég leyfi mér að ítreka þessi
sjónarmið hér og nú.
I niðurlagi ályktunar 40. Iðn-
þings íslendinga kom m.a. fram sú
. skoðun, að takist ríkisstjórn að
tryggja þau höfuðmarkmið að ná
verðbólgu til frambúðar niður á
sambærilegt stig og gerist í helstu
viðskiptalöndum okkar, svo og að
koma fjármálum þjóðarbúsins og
sjóða til uppbyggingar atvinnu-
rekstri og íbúðabyggingum í eðli-
legt horf, muni hér á landi skapast
grundvöllur til eflingar iðnaði og
stórsóknar í atvinnumálum al-
mennt. Þótt ýmislegt sé okkur ís-
lendingum andstætt um þessar
mundir, þá er það bjargföst trú
mín, að þetta geti gengið eftir.
Ég óska félögum Landssam-
bands iðnaðarmanna og lands-
mönnum öllum árs og friðar.
ÞRÖSTUR Þórhallsson ný-
bakaður unglingameistari íslands
í skák er nú í efsta sæti á alþjóð-
legu skákmóti unglinga 20 ára og
yngri í Asköy í Noregi. Er Þröstur
með 3,5 vinninga eftir 4 umferðir,
ásamt 2 til 3 öðrum, en staðan er
óljós vegna biðskáka.
Annar íslenskur keppandi er á
mótinu, Gunnar Björnsson, og
er hann í miðjum hópi keppenda
með 2 vinninga eftir 4 umferðir.
Báðir unnu þeir Gunnar og
Þröstur skákir sínar í 4. umferð,
sem tefld var í gær. Samtals
verða tefldar 9 umferðir sam-
kvæmt Monrad-kerfi og lýkur
mótinu 2. janúar næstkomandi.
Samtals tefla í Asköy, sem er
eyja skammt frá Bergen í Nor-
egi, 42 skákmenn frá 7 þjóðlönd-
um.
Rætt um arðgreiðsl-
ur Landsvirkjunar
SÚ KRAFA Reykjavíkurborgar, að
Landsvirkjun greiddi hluthöfum
sínum arð, kom til almennrar um-
ræðu í stjórn Landsvirkjunar í
gærdag, en ekki var tekin nein efn-
isleg afstaða. Gert er ráð fyrir, að
málið verði áfram til meðferðar hjá
fyrirtækinu og tekin afstaða fljót-
lega á næsta ári.
VETTINGAHOLLIN
- þökkum viðskiptin á liðnu ári!
I dag gamlársdag höfum við
opið til klukkan 13.
------------------------
A morgun
nýársdag höfum við
opiðfrá 16-22.
Girnilegar veitingar
í mat og drykkframreiddar
allan daginn.
Börninfá nýársgjafir.
NYARSDAGUR 1. JANUAR 1984.
OPIÐ FRÁ KL. 16-22
Rjómalöguð kjörsveppasúpa
Fiskitríó m/kryddjurtarsósu.
(Humar Orly, djúpsteikt hörpuskel, pönnusteikt smálúða)
Grillsteikt lamhalæri með bernaisesósu
Lambapiparsteik með rjómapiparsósu
Glóðarsteiktir kjúklingar a la Americane
Nautahryggsneið með koníaksristuðum sveppum
Gljáður hamborgarhryggur með rauðvínssósu
GRÆNMETl DAGSINS:
Spergilkál oggulrœtur
Innifalið í verði:
Okkar vinsæli salatbar og Sherry rjómarönd
FYRIR BORNIN. '
Barnahamborgarar, samlokur og kjúklingur.
D400