Morgunblaðið - 05.01.1984, Blaðsíða 44

44
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 5. JANÚAR 1984
íieG/nAiin
‘-'■a
yy þú þciHruast K/ildciK jpah -er best o!b þú haldir
k^r'ru fytir i' rxsirxu i fáejra dagcx."
Artalforstjórinn er eitthvaA miAur
sín. GjöriA svo vel aA senda svo
sem einn yfirlækni!
HÖGNI HREKKVÍSI
ást er...
... að setja ekki út á vini
hans.
TM Rea. U.S. Pat. Ott.—all rlohts reserved
c1983 Lo» Angetes Tlmee Syndlcate
Með
morgunkaffínu
SkilnaA — Ha — Hver talar má ég
spyrja?
Verðupplýsingar skoð-
ast sem bindandi tilboð
um söluverð þjónustu
SigríAur Haraldsdóttir, deildar-
stjóri, skrifar f.h. neytendamála-
deildar Verðlagsstofnunar:
„Flestir leggja mikið upp úr
því að hár þeirra fari vel og
verja því bæði tíma og fé til hár-
snyrtingar.
Viða eru hárgreiðslustofur,
sem bjóða viðskiptavinum marg-
víslega þjónustu þar að lútandi,
svo sem hárþvott, klippingu,
lagningu, hárblástur, perman-
ent, hárlitun o.m.fl. Nýjungar
eru algengar í þessari þjónustu-
grein, enda ráða tískusjónarmið
að miklu leyti hvers konar þjón-
usta er á boðstólum eða eftirsótt
hverju sinni. Þar að auki eru
tæki og efni, eins og permanent-
vökvi o.þ.h., sem notuð eru við
hársnyrtingu sífellt að breytast.
Á hárgreiðslustofum starfar
fólk, sem hefur a.m.k. þriggja
ára nám að baki í hársnyrtingu,
oft með margra ára starfs-
reynslu og því vel hæft. Gæði
þeirrar þjónustu, sem látin er í
té, er að sjálfsögðu mikið undir
framangreindum atriðum komin
og einnig þeim tækjum og efn-
um, sem notuð eru.
Samkvæmt gildandi reglum
ber að láta verðlista liggja
frammi á áberandi stað, þar sem
tilgreint er verð þeirrar þjón-
ustu sem á boðstólum er. Slíkar
reglur voru settar til að auðvelda
neytendum að ákveða hvaða
þjónustu þeir vilja fá og bera
saman verð og gæði hjá hinum
ýmsu hárgreiðslustofum.
Verðupplýsingar, sem gefnar
eru munnlega og á verðlistum,
skoðast sem bindandi tilboð um
söluverð þjónustunnar, sem í té
er látin og að sjálfsögðu eiga þau
efni, sem nauðsynleg þykja til að
framkvæma þá þjónustu, sem
beðið er um, að vera innifalin í
verðinu. Viðskiptavinir eiga ekki
að verða fyrir afgreiðslu á hár-
greiðslustofu, eins og hér verður
greint frá.
Kona hafði fyrir nokkru sam-
band við Verðlagsstofnun, þar
sem henni fannst hún þurfa að
greiða óþarflega hátt verð fyrir
þá þjónustu, sem hún hafði
óskað eftir. Hún hafði eftirfar-
andi sögu að segja:
„Ég hringi og panta klippingu
og spyr hvað hún kosti og mér
var tjáð að hún kosti 237 kr. Áð-
ur en byrjað er að klippa mig tek
ég fram að ég ætli bara að fá
kiippingu. Hárgreiðslukonan
bleytir á mér hárið og kemur
með einhvern vökva í litlu glasi
og ég spyr hvað það sé og segir
hún að betra sé að eiga við hárið,
ef vökvinn sé settur í. Þegar
klippingu er lokið kemur hún
með handblásara, en ég tek fram
að ég vilji ekki blástur, en ég fæ
það svar að hún ætli bara að
þurrka hárið smávegis. Þegar ég
ætla að fara að borga fyrir
klippinguna er mér sagt að hún
kosti 330 kr. Ég spyr hvernig á
því standi, ég hafi bara beðið um
klippingu og hafi fengið uppgefið
í síma 237 kr. Hún segir það vera
rétt, en síðan komi til viðbótar
vökvi í glasi á kr. 28 og þurrkun
kr. 65 og bætir við að slík þjón-
usta fylgi alltaf með í klippingu
og hafi alltaf verið gefið upp á
þann hátt. Þá spyr ég hvers
vegna það sé ekki innifalið í
verðinu, sem upp var gefið. Hún
segir þá að það hljóti að hafa
verið einhver mistök. En engin
tilraun var gerð til þess að bæta
mér þessi mistök og ég var látin
borga kr. 330.“
Neytendur vilja oft ráðfæra
sig við þá sérfræðinga, sem á
hárgreiðslustofum starfa, þegar
ákvörðun er tekin um það hvers
könar þjónusta hentar þeim
best. Ef um mismunandi efni er
að ræða, sem láta má í hárið til
að ná betri árangri, verður að
gefa neytandanum kost á að
velja og hafna, en ekki þröngva
upp á hann einum eða öðrum
vökva og annarri þjónustu, sem
hann ef til vill kærir sig ekki
um.“
Gamlar óhrundar vörður
H.Kr. skrifar:
„f greinargerð þeirri er fylgir
tillögu til þingsályktunar um at-
kvæðagreiðslu um áfengt öl segir
að ekki sé vitað um áfengisvanda-
mál fyrr en brenndir drykkir
komu til sögunnar. Þetta virðist
benda til þess að flutningsmenn-
irnir fjórir telji að sá mjöður sem
þá var drukkinn hafi verið svo
meinlaus að engin vandræði hafi
hlotist af drykkju hans.
Árið 1948 var bjórfrumvarp
fyrir Alþingi, og urðu um það
nokkrar umræður. Þá birtist í
svonefndu baðstofuhjali í Tíman-
um grein sem var skrifuð af tiiefni
hliðstæðu þessum viðhorfum. Rétt
er að rifja hana upp. Hún var
svona:
„Páll læknir Kolka ræðir í fsa-
fold og Verði 17. febrúar þ.á. um
sjúkrahús og ölæsingar. Hann
vitnar til dóms sögunnar um
ágæti ölsins og segir að fróðlegt sé
að kynna sér fslendingasögurnar í
því tilefni. Eina sögudæmið, sem
læknirinn leiðir fram um ölæs-
ingar, er það, að Þórður kakali
hafi á knæpu í Noregi barist með
drykkjarhornum og skriðbyttum.
Sennilega er þarna um að ræða
frásögn í Aronssögu. Þó hún geti
nú að vísu ekki talist með bestu
heimildum, þá segir hún frá því er
Þórður barði á kóngsþrælum í
skytningi, þar sem drykkur var
áfengur. Sennilega meir en 4% áf-
engt öl. Þar er sagt að „þeir börð-
ust með drykkjarhornum og skrið-
ljósum". Ekki skriðbyttum. (Sturl-
ungasaga IV. bindi, Rvk. 1915.)
f Sturlungasögu 2. bindi Rvk.
1909 fslendingasaga s. 184 er saga
um það er þeir mágar Gissur Þor-
valdsson (síðar jarl) og Jón Murt-
ur Snorrason komu eitt kveld ná-
lægt geisladegi úr hjúkólfinu, en
voru mjög drukknir. Þá hélt Giss-
ur mági sínum undir högg ólafs
Leggssonar svartaskálds, og leiddi
það Jón til bana. Ekki er sagt að
þeir hafi drukkið 4% öl. En
merkari miklu fyrir flestra hluta
sakir er þessi saga, en hin um
Þórð.
Læknirinn segist ekki muna
þess dæmi úr fslendingasögunum,
að menn hafi lent í áflogum eða
mannvígum vegna drykkjuskapar.
Ég get naumast trúað þessu, og þó
hefir hann áður sagt, að fróðlegt
sé að kynna sér hvað íslendinga-
sögurnar hafi um þetta að segja.
Ekki að fróðlegt væri. Hvernig var
ástatt um þá sonu Þóris í Garði,
þegar Grettir sótti eldinn, er þeir
brunnu inni, og af leiddist sekt
hetjunnar? Drukknir voru þeir
Egill og förunautar hans, þegar
Egill drap Bárð. Segir svo í sög-
unni: Egilssaga Rvk. 1910 44. kap.
s. 107: „Sat Egill næst Ölvi. Síðan
var þeim borit öl at drekka. Fóru
minni mörg, ok skyldi horn drekka
í minni hvert. En er á leið kveldið,
þá kom svo, að förunautar Ölvis
gerðust ófærir. Sumir spjó þar inn
í stofunni, en sumir kómust út
fyrir dyr.“
Ekki þarf að bæta um þessa frá-
sögn, og minnisstæð má hún vera
þeim er les.
Einnig voru þeir Egill drukknir
að Ármóðs, enda þótti heima-
mönnum Egill fara ekki siðlega er
hann spjó í andlit húsráðanda. Ö1
var þar drukkið stórlega mikið.
Margir hygg ég að kannist við sög-
una um það, er Egill vildi fara í
kynnið að Álftanesi til móðurföð-
ur síns. Þar segir að Yngvar hafi
búið til veislunnar og látið heita
öl. En er Egill ræddi við föður sinn
að hann vildi fara, þá svaraði
Grímur: „Eigi skaltu fara, því að
þú kannt ekki fyrir þér að vera í
fjölmenni þar er drykkjur eru
miklar er þú þykkir ekki góður
viðskiptis at þú sért ódrukkinn.“
Sýnir þetta hvernig litið var á
óstillingarmenn að öldri.